Ərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzi
Yüklə 342,79 Kb.
|
|
X
ərçəng registri nədir? X ərçəng registri (XR) – onkoloji xəstəliklərdən əziyyət çəkən pasiyentl ərin demoqrafik və tibbi məlumatlarını özündə cəmləşdirən elektron m əlumat bazasıdır. Demoqrafik m əlumatlar dedikdə xəstənin yaşı, cinsi, milliyyəti, doğulduğu yer və s. nəzərdə tutulur. Tibbi m əlumat dedikdə isə xəstənin keçdiyi müayinələr, qoyulmuş diaqnoz, aldığı müalicə (kimyəvi, şüa-terapiyası, cərrahi əməliyyat) və s. nəzərdə tutulur. Dünyada ilk x ərçəng registrinin yaradılması 1935-ci ilə təsadüf edir. Bundan əvvəl isə 1926-cı ildə Amerikada (ABŞ) Yale-New Haven Hospitalında ilk ümumi xəstə registri yaradılmışdır. Sonrakı ill ərdə registrlər daha da təkmilləşdirilərək, hal-hazırkı elektron formaya q ədər inkişaf etdirilmişdir. M əlumatların XR məlumat bazasına daxil edilməsi tibb mü əssisələrində xüsusi təlimatlandırılmış mütəxəssislər tərəfindən aparılır. Bazaya daxil edilmiş məlumatlar xəstə haqqında geniş t əsəvvür yaratmağa imkan verir və eyni zamanda aşağıdakı m əqsədlər üçün istifadə olunur: Onkoloji x əstəliklərin müxtəlif zaman intervalları üzrə artım dina
mikasının hesablanması; Müxt əlif ərazilərdə və əhali qrupları arasında onkoloji x əstəliklərin yayılma tezliyi və yüksək risk qruplarının (yaş, cins v ə s. üzrə) təyin edilməsi; Onkoloji x əstəliklərlə mübariz ə-nəzarət proqramlarının qiym
ətləndirilməsi və planlaşdırılması; Bu istiqam ətdə səhiyyə resurslarının düzgün bölüşdürülməsi; Klinik, epidemioloji v ə digər səhiyyə xidmətlərinə dair tədqiqat işlərinin inkişaf etdirilməsi. Qeyd edilmiş məsələlərin həlli ilə yanaşı XR aşağıda sadalanan bir çox başqa məsələlərə aydınlıq gətirməyə və dövlətin səhiyyə siyasəti- nin bu sah ədə strateji istiqamətlərini müəyyən etməyə imkan verir: X
mü əyyən etməyə (məsələn, yaşlar və ya cinslər üzrə xərçəng hallarının dəyişməsi); 4
X ərçəngin çox yayıldığı bölgələrdə müvafiq skrininq və ya h ədəfli dispanserizasiya tədbirlərini tətbiq etməyə (uzaq k əndlərdə yaşayan və ya keyfiyyətli müasir tibbi xidmətlərə çıxışı zəif olan əhaliyə hədəflənmiş skrininq kampaniyalarının t əşkili); Müxt
əlif xərçəng xəstəliklərinin səbəblərini müəyyən etməyə (m əsələn, ağciyər xərçənginin daha çox tütündən istifadə edən x əstələr arasında yayıldığı məlumdur, lakin bir çox digər xərçəng x əstəliklərinin baş vermə səbəbləri və ya onların yaranması ilə əlaqəli olan risk faktorları hələ dəqiq müəyyən edilməmişdir). Yüklə 342,79 Kb. Dostları ilə paylaş:
|