Fe’lni o‘rganish metodikasi abdukodirova Zilolaxon Tulkunovna

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
№4 2022 
180 
FE’LNI O‘RGANISH METODIKASI 
 
Abdukodirova Zilolaxon Tulkunovna 
Qo‘qon shahar 31-maktab Boshlang’ich sinf o‘qituvchisi 
https://doi.org/10.5281/zenodo.7249347
Annotatsiya:
Boshlang’ich sinf o‘quvchilariga fe’l turkumiga oid so‘zlarni 
o‘qitish usullari bilan tanishish. Maqollar orqali so‘zlarni mazmunini tushuntirish. 
Boshlang’ich sinf darsliklaridagi fe’lga oid mashlarni tahlil etish. 
Kalit so‘zlar:
So‘z, gap, fe’l, vosita, vazifa, so‘roq, bilim, ko‘nikma, malaka, til, 
xalq, asar, tahlil, izoh, ibora. 
Fe’l ustida ishlashda izchillik, bo'limlar orasidagi bog'lanish, dastur 
materialining hajmi, uni har bir sinfda o'rganish usullari va vositalari shu so'z 
turkumini o'rganish vazifasi, uning lingvistik xususiyatlari va kichik yoshdagi 
o'quvchilaming bilish imkoniyatlariga qarab belgilanadi.
18
,,Fe’l“ mavzusini o'rganishda asosiy vazifalar: so'z turkumi sifatida fe’l haqida 
dastlabki tushunchani shakllantirish, o'quvchilar nutqini fe’llar bilan boyitish hamda 
og'zaki va yozma nutqda fe’ldan to'g'ri foydalanish ko'nikmasini o'stirish, 
o'quvchilaming aqliy faoliyatini rivojlantirish, grammatik mavzu bilan bog'liq holda 
ayrim imloviy qoidalarni o'zlashtirish hisoblanadi. Bu vazifalar bir-biri bilan bog'liq 
holda hal etiladi.
19
O‘quvchi so‘zlarni ma’nosini tushunmasa ham nutqida qo‘llay 
oladilar. 
Fe’lning lingvistik xususiyatlari xiyla murakkab, shuning uchun boshlang'ich 
sinf o'quvchilari faqat uning muhim nazariyalari bilan tanishtiriladi. Material 
tanlashda shu materialning nutq va imloga oid vazifalarni hal qilishda qanchalik 
zarurligi hisobga olinadi.
20
Fe’lni o'rganishda izchillik. 1-sinfda fe’l ustida ishlash. Fe’l ustida ishlashga 
tayyorgarlik savodga o'rgatish davrida boshlanadi. Bu davrda o'quvchilaming diqqati 
fe’lning leksik ma’nosiga qaratiladi; fe’l uchun tipik hisoblangan leksik ma’nosiga 
qaratiladi; fe’l uchun tipik hisoblangan leksik-grammatik ma’noni, ya’ni predmetning 
harakatini bildirishni umumlashtirish imkonini beradigan aniq material yig'iladi.
21
18
K. Qosimova|, S.M atchonov, X. G'ulom ova, Sh. Yo'ldosheva, Sh. Sariyev. Ona tili o‘qitish metodikasi — Т.: 
«NOSHIR», - 2009. 267 b.
19
K. Qosimova|, S.M atchonov, X. G'ulom ova, Sh. Yo'ldosheva, Sh. Sariyev. Ona tili o‘qitish metodikasi — Т.: 
«NOSHIR», - 2009. 267 b.
20
O’sha asar 268 b. 
21
K. Qosimova|, S.M atchonov, X. G'ulom ova, Sh. Yo'ldosheva, Sh. Sariyev. Ona tili o‘qitish metodikasi — Т.: 
«NOSHIR», - 2009. 267 b.

---