Fenn: 1236 Ekologiya

Yüklə 1 Mb.

Pdf görüntüsü

tarix	23.11.2022
ölçüsü	1 Mb.
	#69988

1236-Ekologiya az (1)

Test: 1236_Az_Æ
yani_Yekun imtahan
Fenn: 1236 Ekologiya
Sual sayi: 621
1) Sual:Xәzәr daha çox çirklәnmişdir?
A) miroelementlәrlә
B) mәişәt çikab suları ilә;
C) metallurgiya sәnaye çirkab suları ilә;
D) karbohidrogenlәrlә
E) duzlar vә turşularla
2) Sual:Azәrbaycanda ekoloji problemlәrin başlıca qlobal sәbәblәri
A) doğru cavab yoxdur.
B) kәnd tәsәrrüfatının kimyalaşdırılması;
C) Xәzәrin sәviyyә tәrәddüdü;
D) sәhralaşma
E) istilәşmә
3) Sual:Azәrbaycanda ekoloji tәhlükәsizliyin qorunub saxlanması üçün lazımdır:
A) Xәzәrin bioloji resurslarının qorunması.
B) tәbii resurslardan istifadәnin genişlәndirilmәsi;
C) әtraf mühitin çirklәnmәsinin tәhlükәsizlik dәrәcәsinin qiymәtlndirilmәsi;
D) tәbii ekosistemlәrә intensiv tәsirlәr;
E) tәbiәtdәn istifadәnin sәmәrәli tәşkil problemlәri;
4) Sual:Azәrbaysanda atmosferә әn çox atılan kimyәvi maddәlәr :
A) benzopirenlәr
B) karbohidroqenlәr
C) sulfat turşusu;
D) ammonyak
E) dәm qazı;

5) Sual:Azәrbaycanda ekoloji proseslәr sәbәbindәn yaranmır:
A) zәlzәlә
B) sürüşmә
C) eroziya
D) aşıma
E) aşıma
6) Sual:Hirkan milli parkında qorunur:
A) Qaraçöhrә vә Qafqaz xurması;
B) IV dövrün bitkilәri ;
C) III dövrün relikt bitkilәri;
D) Paleogen dövrünün relikt bitkilәri;
E) Eldar şamı;
7) Sual:Azәrbaycanda ekoloji problemlәri yaradan tәbii endogen proseslәr:
A) tektonik proseslәr vә eroziya.
B) radioaktiv elementlәrin parçalanması;
C) aşımalar
D) sürüşmәlәr
E) palçıq vә zәlzәlәlәr;
8) Sual:Azәrbaycanda әtraf mühitin başlıca çirklәnmә mәnbәlәrindәn biridir:
A) su nәqliyyatı.
B) yüngül sәnaye;
C) yeyinti sәnayesi;
D) neft sәnayesi;
E) tikiştrikotaj istehsalı;
9) Sual:Köçәri quşların vә suitlәrin mühafizә olunduğu qoruq:
A) Zirә

B) Qızılağıc
C) Şirvan
D) Abşeron
E) Geirgan
10) Sual:Xәzәrin başlıca resursları aşağıdakılardır:
A) maqnezium, su;
B) mineral, nәqliyyat;
C) mineral, bioloji;
D) bioloji, fiziki;
E) rekreasiya, duz;
11) Sual:Azәrbaycanda atmosferin çirklәnmә mәnbәlәrdәn deyil:
A) istilik elektrik stansiyaları
B) kimya sәnayesi
C) avtomobil nәqliyyatı
D) dağmәdәn sәnayesi
E) әlvan metallurgiya
12) Sual:Atmosferin çirklәnmә sәbәblәrindәn biridir:
A) doğru cavab yoxdur
B) qaztoz tutucu qurğuların geniş tәtbiqi
C) tullantıların kompleks emalı
D) köhnә avtomobillәr
E) tramvay vә trolleybusların geniş istifadә
13) Sual:Azәrbaycanda atmosferin başlıca çirklәnmә mәnbәlәri:
A) sәnaye müәssisәlәri vә avtomobil nәqliyyatı
B) kәnd tәsәrrüfatı
C) sәnaye sahәlәri vә kәnd tәsәrrüfatı
D) dağmәdәn işlәri

E) bәrk formalı tullantılar
14) Sual:Xәzәrә әn çox çirkab axıdan Azәrbaycan çayı :
A) Lәnkәrançay;
B) Samur
C) Qudyalçay
D) Araz çayı;
E) Kür çayı
15) Sual:Xәzәrdә köçәri quşların mühafizә olunduğu qoruq:
A) Şahdağ
B) Qobustan
C) Hirkan
D) Qızılağac
E) Şirvan
16) Sual:Azәrbaycan torpaqlarının dedredasiyası sәbәblәrindәndir:
A) torpaq qoruyucu tәdbirlәr;
B) meşәsalma
C) torpaqların meliorasiyası;
D) yol, kanal, su anbarları tikintisi;
E) torpaqların rekultivasiyası;
17) Sual:Milli Park nәdir?
A) doğru cavab yoxdur
B) Ekskursiya obyektidir
C) iqtisadi baxımdan gәlir gәtirmәyәn qoruq sahәsidir
D) mühafizә olunan tәbii kompleksә malik әrazi olmaqla ekoturizmә icazә verilәn sahәdir
E) tәsәrrüfata yararlı mühafizә olunan әrazidir
18) Sual:Qoruq nәdir?

A) doğru cavab yoxdur
B) bütün tәbiәt kompleksilәrinin tәbii vәziyyәtdә saxlanılan әrazidi
C) canlıların orqanizmlәrinin bәrpa olunduğu sahәdir
D) tәbii komplekslәrin qorunduğu vә tәsәrrüfat fәaliyyәtinә icazә verilәn әrazidi
E) mühafizә zolaqları olmayan әrazilәrdir
19) Sual:Azәrbaycanda әtraf mühitin çirklәnmә mәnbәlәrindәn deyil:
A) yüngül sәnaye
B) kimya sәnayesi
C) yanacaqenergetika kompleksi
D) әlvan metallurgiya
E) tikinti materialları istehsalı
20) Sual:Azәrbaycan әrazisindә Kür çayını çirklәndirәn şәhәrlәr:
A) Gәncә,Zәrdab,İmişli
B) Kürdәmir,Şәmkir,Şirvan
C) Şirvan,Göyçay,Ucar
D) Gәncә,Mingәçevir,Yevlax
E) Mingәçevir,Salyan,Qazax
21) Sual:Xәzәrә әn çox çirkab gәtirәn çay:
A) Lәnkәran çayı;
B) Kür çayı;
C) Samur çayı;
D) Volqa çayı;
E) Terek çayı;
22) Sual:Xәzәrin sәviyyә tәrәddüdünün başlıca sәbәblәri:
A) tektonik proseslәr vә çirklәnmә;
B) çirklәnmә
C) zәlzәlәlәr;

D) sürüşmәlәr;
E) iqlim vә tektonik proseslәr ;
23) Sual:Azәrbaycan daxilindә әn çox çirklәnmiş çaylar:
A) Filizçay vә Dәmiraparançay;
B) Qusarçay vә Lәnkәrançay;
C) Pirsaatçay vә Qöyçay;
D) Qәncәçay vә Köndәlәnçay;
E) Qoşqarçay vә Filizçay;
24) Sual:Daxili çayları daha çox çirklәndirir:
A) qara vә әlvan metallurqiya çirkab suları;
B) kimya vә yeyinti sәnaye çirkabları;
C) mәişәt vә yünqül sәnaye çirkabları;
D) dağmәdәn vә mәişәt çirkabları;
E) yeyinti vә sәnaye çirkabları;
25) Sual:Xәzәrin çirklәnmәsinin mәnfi ekoloji nәticәlәri:
A) neft hasilatınadır;
B) su bitkilәrinәdir;
C) molyuskalardır;
D) balıq ehtiyatlarındadır;
E) duz ehtiyatlarınadır;
26) Sual:Xәzәrin ekoloji problemlәrinә dair birinci Beynәlxalq Konfrans çağrılmışdır:
A) 1995ci ildә;
B) 1990cı ildә;
C) 1991ci ildә
D) 1992ci ildә;
E) 1993cü ildә;

27) Sual:Çirklәnmiş çayların mәnfi ekoloji nәticәlәri:
A) sәnaye vә heyvandarlığadır
B) sәnaye qurğularınadır;
C) otlaq sәhәlәrinәdir;
D) insan sağlamlığı vә torpaq sahәlәrindәdir;]
E) heyvandarlıq vә uzumçülüyәdir
28) Sual:Türyançay qoruğunda mühafizә olunan ağac növlәri:
A) Eldar şamı vә Çinar ;
B) Türyançay qoruğunda mühafizә olunan ağac növlәri:
C) qovaq vә söyüd;
D) fısdıq vә cökә;
E) ardıc vә saqqız ağacları;
29) Sual:Tuqay meşәlәrinin mühafizә olunduğu qoruq:
A) Hirkan qoruğu;
B) Bәstiçay qoruğu;
C) Türyançay qoruğu;
D) Altıağac qoruğu ;
E) Qarayazı qoruğu;
30) Sual: Tuqay meşәlәrinin kәsilmәsinin mәnfi ekoloji nәticәlәrindәndir :
A) torpağın sürüşmәsi;
B) qrunt suların sәviyyәsinin qalxması;
C) torpaqların şoranlaşması;
D) qrunt sularının sәviyyәsinin aşağı düşmәsi;
E) torpaq eroziyası;
31) Sual:Göygöy qoruğünda mühafizә olunan iynәyarpağlı ağıc:
A) Kükürd;
B) Eldar şamı;

C) Ardıc
D) Qaraçöhrә
E) Qarmaqvari şam;
32) Sual:Şәrq çinarının mühafizә olunduğu qoruq:
A) İlisu
B) Turyançay
C) Qarayazı
D) Bәsitçay
E) Hirkan
33) Sual:Azәrbaycanda tuqay meşәlәrinin әhәmiyyәti:
A) doğru cavab yoxdur;
B) torpaq qoruyucu;
C) sanitarqoruyucu;
D) su vә tarla qoruyucu;
E) mikroiqlim yaradıcı;
34) Sual:Araz çayını daha çox çirklәndirәn ölkә:
A) Gürcüstan;
B) Türkiyә
C) Ermәnistan;
D) İran
E) Azәrbaycan
35) Sual:Azәrbaycanda sәhralaşmanın izlәri hiss olunur:
A) Mil düzündә;
B) GәncәQazax düzündә;
C) cәnubşәrqin Şirvan düzündә;
D) Qarabağ düzündә;
E) SamurDәvәçi ovalığında ;

36) Sual:Azәrbaycanda külәk eroziyasına mәruz qalır:
A) Salyan düzü;
B) QanıxӘyriçay vadisi;
C) Arazboyu düzәnliklәr;
D) Acınohur
E) Abşeron vә CәnubŞәrqi Şirvan ;
37) Sual:Azәrbaycanda torpaq sürüşmәsinin intensiv olduğu yer:
A) Qoşqar dağı;
B) Dәrәlәyәz
C) Qarabağ sıra dağları;
D) Yan silsilә;
E) Murovdağ
38) Sual:Azәrbaycanda şoranlaşmış torpaqlar daha çox rast gәlinir:
A) Abşeron Qobustanda;
B) SamurDәvәçi ovalığında;
C) Lәnkәran ovalığında;]
D) Qarabağ vә Haramı düzlәrindә;
E) KürAraz ovalığında;
39) Sual:Su ehtiyatlarından daha çox içtifadә olunur :
A) doğru cavab yoxdur;
B) sәnaye vә mәişәtdә;
C) kәnd tәssәrrüfatı vә mәişәtdә;
D) kәnd tәssәrrüfatı vә sәnayedә;
E) kimya vә metallurgiya sәnayesindә;
40) Sual:Aşağıdakılar hansı monitorinqin praktiki istiqamәtlәrinә aid deyil?
A) әhalinin miqrasiyasının nizamlanması.

B) әtraf mühitin vәziyyәtinә vә ona tәsir edәn amillәrә nәzarәt etmәk.
C) әtraf mühitin faktiki vәziyyәti vә çirklәnmә sәviyyәsini qiymәtlәndirmәk.
D) çirklәndiricilәrin tәsirindәn әtraf mühitdә yarana bilәcәk vәziyyәtin proqnozu.
E) bu vәziyyәtin qiymәtlәndirilmәsi.
41) Sual:Sәnaye müәssisәsinin ekoloji pasportu nәdir?
A) tullantıların, çirklәnmәnin izn hәddlәri haqqında sәnәd.
B) tәsәrrüfat vә digәr fәaliyyәtlәrә icazә verәn ekoloji tәlәblәr.
C) әtraf mühitin çirklәnmәsinә görә ödәnişlәrin miqdarı haqqında sәnәd.
D) cәrimә sanqsiyaların şәrtlәri haqqında sәnәd.
E) müәssisә ilә әtraf mühit arasında qarşılıqlı әlaqә vә tәsirin xüsusiyyәtlәrinә әks etdirәn kompleks sәnәd.
42) Sual:Aşağıdakı cavablardan hansı ekoloji pasportda öz әksini tapmamışdır?
A) çirkab sularının tәmizlәnmә mexanizmi, tullantıların keyfiyyәt vә kәmiyәt göstәricilәri.
B) müәssisә haqqında ümumi mәlumat vә istifadә olunan texnologiya.
C) әtraf mühitә sәmәrәli tәsir etmәk üçün tәklif vә tövsiyyәlәr.
D) istifadә olunan ehtiyatın kәmiyyәt, keyfiyyәt göstәricilәri.
E) әsas mәhsullar istehsalının texnoloji sxemi, havaya atılan tullantıların tәmizlәnmә sxemlәri.
43) Sual:Müstәqillik prinsip ekoloji fәaliyyәtin hansı sahәsinә aiddir?
A) ekoloji maraqlara
B) ekoloji monitorinqә
C) ekoloji tәnzimlәmәyә
D) ekoloji auditә
E) ekoloji ekspertizaya
44) Sual:Aşağıdakı cavablardan hansı düzgündür?
A) fiziki monitorinqidir.
B) ekoloji monitorinq baza monitorinqidir.
C) qlobal monitorinqidir.
D) qısa müddәtli monitorinqidir.

E) biosferin kompleks monitorinqidir.
45) Sual:Ümumi çirklәndiricilәrin neçә faizi avtomobil nәqliyyatının payına düşür?
A) 6070%
B) 1020%
C) 2025%
D) 4050%
E) 3035%
46) Sual:Smoq hadisәsinin çox yarandığı mәkan haradır?
A) sәhralaşma prosesi
B) yerin üst hissәsi
C) şәhәr atmosferi
D) kәnd tәsәrrüfatı regionları
E) meşә zonası
47) Sual:2000ci ildә Berlindә keçirilmiş UrbanXXI beynәlxalq konfransda proqnozlaşdırılmışdır:
A) әhalinin tәhsil problemi
B) әhalinin çox hissәsinin aqlomerasiyalarda cәmlәnәcәyi
C) әhalinin çox hissәsinin şәhәrlәrdә yaşayacağı
D) әhalinin sayının azalması
E) әhalinin sağlamlıq problemi
48) Sual:Müәssisәnin Ekoloji pasport hansı müddәtә tәrtib olunur?
A) müddәtsizdir
B) 3 il
C) 1 il
D) 5 il
E) 2 il
49) Sual:әtraf mühitin ekspertizası hansı hallarda keçirilmәlidir?

A) ekoloji fәlakәt baş verdikdә.
B) iqtisadiyyatda böhran baş verdikdә.
C) ölkәdә iqtisadi islahatlar aparıldıqda.
D) milli valyuta dәyәrini itirdikdә.
E) tәsәrrüfat, layihә vә planları reallaşmaqdan әvvәl.
50) Sual:Ekoloji ekspertizanın әsas prinsiplәri hansılardır?
A) enerjiyә qәnaәt, müstәqillik, imperativ, aşkarlıq.
B) imperativ, tәhlükәsizlik, aşkarlıq, müstәqillik, komplekslilik
C) müstәqillik, aşkarlıq, enerjiyә qәnaәt, riskin azaldılması.
D) imperativ, tәhlükәsizlik, aşkarlıq, enerjiyә qәnaәt.
E) peşәkarlıq, müstәqillik, aşkarlıq, imperativ.
51) Sual:Tәsәrrüfat fәaliyyәtinin ekoloji ekspertizası:
A) iqtisadi siyasәtin әsasıdır.
B) dövlәt ekoloji nәzarәtinin әsas funksiyalarından biridir.
C) ekoloji tәhsilin bir formasıdır.
D) ekoloji maariflәndirmә vasitәsidir.
E) demoqrafik siyasәtin tәrkib hissәsidir.
52) Sual:Monitorinqin tәsir amili dedikdә başa düşülür:
A) fiziki tәsir amillәri.
B) müxtәlif çirklәndirici maddәlәr.
C) kimyәvi çirklәndirici maddәlәr.
D) tәbii tәsir amillәri.
E) müxtәlif kimyәvi çirklәndirici, müxtәlif tәbii vә fiziki tәsir amillәri
53) Sual:әtraf mühitin monitorinqi nәdir?
A) demoqrafik proseslәrә nәzarәt sistemidir.
B) uzun müddәtli müşahidә sistemi olub, әtraf mühitin hazırkı vәziyyәtinin qiymәtlәndirilmәsi vә onun dәyişmәsi istiqamәtinin proqnozlaşdırılması.
C) әtraf mühitin qısa müddәtlimüşahidә sistemidir.

D) әtraf mühitin hazırkı vәziyyәtinin qiymәtlәndirilmәsidir
E) onun dәyişmә istiqamәtinin proqnozlaşdırılmasıdır.
54) Sual:Aşağıdakı cavablardan hansı düzgün deyil?
A) sәnaye müәssisәlәrinin çirklәndirilmәsi başa düşülür.
B) monitorinqin tәsir amili dedikdә müxtәlif kimyәvi çirklәndiricilәrin tәsiri başa düşülür.
C) müxtәlif kimyәvi çirklәndirici, müxtәlif tәbii vә fiziki tәsir amillәri başa düşülür.
D) müxtәlif tәbii tәsir amillәri başa düşülür.
E) müxtәlif fiziki tәsir amillәri başa düşülür.
55) Sual:Baza monitorinq sistemi nәdir?
A) litosferdә baş verәn proseslәrә nәzarәt etmәk.
B) regional antropogen tәsirlәr nәzәrә alınmaqla tәbiәtdә baş verәn hallara nәzarәt etmәk
C) bitki alәmindә baş verәn hallara nәzarәt etmәk.
D) faunada baş verәn hallara nәzarәt etmәk.
E) hidrosferdә baş verәn proseslәrә nәzarәt etmәk.
56) Sual:Milli monitorinq sistemi dedikdә başa düşülür:
A) şәhәrdaxilindә aparılan monitorinq.
B) beynәlxalq miqyasda aparılan monitorinq.
C) bir neçә ölkәdә aparılan monitorinq.
D) ölkә miqyasında aparılan monitorinq.
E) materikdә aparılan monitorinq.
57) Sual:Regional monitorinq sistemi nәzarәti hәyata keçirir:
A) dünyada gedәn proseslәrә.
B) hәr hansı bir ölkә daxilindә gedәn proseslәrә.
C) inzibati rayon daxilindә gedәn proseslәrә.
D) hәr hansı bir şәhәr daxilindә gedәn proseslәrә.
E) hәr hansı bir region daxilindә gedәn proseslәrә.

58) Sual:Aşağıdakı cavablardan hansı doğrudur?
A) cavabların hamısı doğrudur.
B) lokal monitorinq sistemi konkret antropogen mәnbәyin tәsiri ilә mәşğul olur.
C) bir neçә antropogen mәnbәyin tәsiri ilә mәşğul olur.
D) kimyәvi çirklәndiricilәrin tәsiri ilә mәşğul olur.
E) tәbii çirklәndirici mәnbәlәrin tәsiri ilә mәşğul olur.
59) Sual:İmpakt monitorinq sistemi nәdir?
A) Antropogen tәsirlәrә mәruz qalan xüsusi tәhlükәli zonaların monitorinqi.
B) regional antropogen tәsirlәrә mәruz qalan zonaların monitorinqi.
C) regional vә lokal antropogen tәsirlәrә mәruz qalan xüsusi tәhlükәli
D) lokal antropogen tәsirlәrә mәruz qalmayan zonaların monitorinqi.
E) Lokal antropogen tәsirlәrә mәruz qalan tәhlükәsiz zonaların monitorinqi.
60) Sual:Fiziki monitorinq dedikdә başa düşülür:
A) әtraf mühitә tәsir edәn müxtәlif kimyәvi proseslәrә nәzarәt.
B) әtraf mühitdә gedәn biolji proseslәrә nәzarәt.
C) litosferdә gedәn proseslәrә nәzarәt.
D) әtraf mühitә tәsir edәn fiziki proseslәrә nәzarәt.
E) insan orqanizmindә gedәn proseslәrә nәzarәt.
61) Sual:Baza monitorinq sistemi zamanı nәlәr nәzәrә alınır?
A) fiziki tәsir amillәri
B) urbanizasiya sәviyyәsi
C) regional antropogen tәsirlәr
D) çirklәnmә dәrәcәsi
E) kimyәvi tullantılar
62) Sual:İmpakt monitorinq sistemi hansı sahәlәri әhatә edir?
A) elmi araşdırmaları
B) dәniz vә okean sularını

C) sәnaye müәssisәlәrini
D) kәnd tәsәrrüfatı zonalarını
E) xüsusi tәhlükәli zonaları
63) Sual:Monitorinq sistemi siniflәrinә ayrılır:
A) aparıldığı yerә görә.
B) tәsir amilinә görә.
C) çirklәndirici mәnbәlәrә görә.
D) tәsir amilinә, çirklәndirici mәnbәlәrә, miqyasına görә.
E) miqyasına görә
64) Sual:Aşağıdakılardan hansı antropogen tәsir üzrә ekoloji monitorinqin әsas mәsәlәlәrinә daxildir?
A) antropogen tәsir mәnbәlәrinә vә tәsir amillәrinә nәzarәt.
B) nәqliyyat vasitәlәrinә nәzarәt.
C) sәnaye müәssisәlәrinә nәzarәt
D) әhalinin miqrasiyasina nәzarәt.
E) kәnd tәsәrrüfatının yerlәşmәsinә nәzarәt.
65) Sual:әhalinin tәbii artımı nәdir?
A) doğulanlarla ölәnlәrin say fәrqi
B) әhalinin mütlәq artım
C) әhalinin yerlәşmәsi
D) urbanizasiya prosesi
E) doğulan әhalinin sayı
66) Sual:İctimai fәaliyyәt zonasına daxil deyil:
A) maliyyә iş mәrkәzlәri
B) ticarәt
C) kәnd tәsәrrüfatı
D) tәhsil
E) elmitәdqiqat

67) Sual:Tullantı suları nәyә deyilir?
A) gil,yağlı maddәlәr,kimyәvi reagentlәr,qazılmış süxurlar ilә çirklәnmiş sular.
B) yer üzәrinә neftin tәbii olaraq özözünә axması nәticәsindә yığılan maye
C) müxtәlif boru birlәşmәlәrindәn,siyirtmә vә kipgәclәrdәn sızan su
D) yeraltı tәbii istilik mәnbәlәri
E) qaynar sular,buxar vә ya buxarsu qarışığı
68) Sual:Ekoloji siyasәtin prioritet istiqamәtlәrindәn biridir:
A) biri deyil
B) әhalinin işlә tәmin olunması
C) yeni texnologiyaların mәnimsәnilmәsi
D) ETT nәaliiyәtlәrinә yiyәlәnmәk]
E) sağlam ekoloji mühitin yaranması
69) Sual:Çirklәndirici mәnbәlәrinin monitorinqi dedikdә başa düşülür:
A) bir nöqtәdә yerlәşәn mәnbәnin.
B) yerini dәyişmәyәn mәnbәyin monitorinqi
C) yerini dәyişmәyәn, bir nöqtәdә yerlәşәn mәnbәyin, hәrәkәtdә olan nәqliyyat vasitәlәrinin vә müәyyәn bir sahәnin
D) Hәrәkәtdә olan nәqliyyat vasitәlәrinin.
E) müәyyәn bir sahәnin.
70) Sual:әtraf mühit,tәbii şәrait vә sosial mühit,keyfiyyәt kriteriyaları nәyi müәyyәn edir?
A) kәmiyyәt göstәricilәrini
B) insan sağlamlığını
C) mühitin tәmizliyini
D) sosial vәziyyәti
E) keyfiyyәt göstәricilәrini
71) Sual:Alyaska smoqunun yaranma sәbәbi nәdir?
A) atmosferdә müxtәlif qazların qarışığından

B) sәnaye müәssisәlәrinin qәzaya uğramasından
C) әtraf mühitә antropogen tәsirlәrdәn
D) tәmәrküzlәşmә prosesinin aktivliyindәn
E) havanın mәnfi temperaturu ilә günәş radiasiyasının tәsirindәn
72) Sual:Fotokimyәvi smoqun yaranma sәbәbi nәdir?
A) fotokimyәvi smoq әmәlә gәlmir
B) bәrk maddәlәrlә kristalların qarşılıqlı tәsiri
C) kimyәvi reaksiya ilә havanın tәkrar çirklәnmәsi
D) zәrәrli maddәlәrin konsentrasiyasından
E) nәqliyyat vasitәlәrinin tәsirindәn
73) Sual:Şәhәr әhatәsindә göstәrilәn zonaların yerlәşdirilmәsi hansı tәşkilatlar tәrәfindәn müәyyәn edilir?
A) maliyyә orqanları
B) respublika icra vә yerli idarәetmә orqanları
C) nazirliklәr
D) dövlәt icra komitәlәri
E) könüllü әhali qurumları
74) Sual:Aşağıdakılardan hansı kompleks ekoloji monitorinqin vәzifәlәrinә daxildir?
A) yaranmış neqativ halların lәğv vә ya tәsirinin azaldılması üçün tәdbirlәr hazırlamaq.
B) ekoloji sistemin vә insanların mәskunlaşma sahәlәrinin fәaliyyәtinin qiymәtlәndirilmәsi.
C) göstәrilәn sahәlәrdә baş vermiş dәyişikliklәrin sәbәbinin müәyyәn edilmәsi vә qiymәtlәndirilmәsi.
D) ekoloji vә yaşayış sahәlәrinin müayinәsinin keçirilmәsi.
E) qarşılıqlı tәrәflәrin qaneedici qәrarlar qәbul etmәyә yönәlmiş mәslәhәtlәşmәlәri.
75) Sual:Genetik modifikasiya olunmuş bitki növlәrinin xüsusiyyәtlәrinә aid deyil:
A) daha yüksәk vә aşağı temperatura davamlılıq
B) yüksәk vә stabil mәhsuldarlıq
C) il әrzindә bir neçә dәfә mәhsul vermәk
D) ziyanvericilәrә qarşı yüksәk davamlılıq

E) mineral kübrәlәrdәn istifadә etmәmәk
76) Sual:Sel, Vulkan, Zәlzәlә, quraqlıq, torpağın eroziyası vә s. hansı monitorinq sisteminә aid edilir?
A) bioloji monitorinq
B) kimyәvi monitorinq
C) Fiziki monitorinq
D) mәsafә monitorinqi
E) bioloji monitorinq
77) Sual:Qlobal monitorinq sistemi nәdir?
A) cavabların hamısı doğrudur.
B) dünyada baş verәn proseslәrә vә yer kürәsinin biosferindә bütün ekoloji komponentlәrә nәzarәtlә yanaşı ekstremal vәziyyәtlәrin yaranacağı
barәdә xәbәrdarlıq etmәk.
C) yer kürәsinin atmosferindә baş verәn proseslәrә nәzarәt etmәk.
D) litosfer qatında baş verәn proseslәrә nәzarәt etmәk.
E) materiklәrin su hövzәlәrindә baş verәn proseslәrә nәzarәt etmәk.
78) Sual:Monitorinqin obyekti dedikdә aşağıdakılardan hansı nәzәrdә tutulur?
A) atmosfer, kriosfera
B) atmosfer, yer üstü sular, okeanlar, dәnizlәr, yeraltı sular, kriosfera.
C) atmosfer, yeraltı sular.
D) yerüstü sular, okeanlar.
E) okeanlar vә dәnizlәr.
79) Sual:Aşağıdakılardan hansı ekoloji ekspertizanın mexanizminә daxil deyil?
A) modernlәşdirmә mәqsәdi ilә fәaliyyәt göstәrәn müәssisәlәrin ekoloji ekspertizası.
B) kompleks elmitәdqiqat işlәrindәn ibarәt tәsәrrüfat layihәlәrinin ekoloji ekspertizası
C) meşәnin kәsilmәsi üçün nәzәrdә tutulan sahәnin seçilmәsi.
D) dövlәt ekoloji tәlәb vә normativlәrin yerinә yetirildiyi halda istismarına icazәnin verilmәsi
E) modernlәşdirmә mәqsәdi ilә fәaliyyәt göstәrәn müәssisәlәrin ekoloji ekspertizası.

80) Sual:London smoqu hansı prosesdәn yaranır?
A) ölkәlәrin qarşılıqlı inteqrasiyasından
B) atmosferdә müxtәlif maddәlәrin qarışığından
C) insan fәaliyyәtindәn
D) toz hissәciklәri ilә kimyәvi inqredientlәrin qarışığından
E) elmitexniki tәrәqqinin naaliyyәtlәrindәn
81) Sual:Şәhәrlәrin özünә mәxsus xüsusiyyәtinә aid deyil:
A) suyun dövranı pozulur
B) biokimyәvi әyalәtdir
C) atmosferin şәffaflığı aşaği olur
D) su tәminatı yüksәkdir
E) hava normadan artıq qızır
82) Sual:әrzaq problemi hansı sәbәbdәn yaranır?
A) sәhralaşma prosesinin aktivliyi]
B) tәminatın lazımi sәviyyәdә olmaması
C) әhalinin sayının çox olması
D) әhali sıxlığının azlığı
E) dünya torpaqlarının yararsız olması
83) Sual:әrzaq probleminin yaranmasına sәbәb nәdir?
A) İEOÖdә kәnd tәsәrrüfatının zәif inkişafı
B) İEÖdә torpaq fondunun az olması
C) kәnd tәsәrrüfatında ekstensivlik
D) elmin tәsәrrüfat sahәlәrindә zәif tәtbiqi
E) su resurslarının çatışmamazlığı
84) Sual:İnsan orqanizminin tәbii mühitә çәtinliklә adaptasiya olunmasının әsas sәbәbi nәdir?
A) tәbii ekosistemlәrin dәyişmәsi
B) tәbii sәrvәtlәrin zәnginliyi

C) tәbii şәraitin stabilliyi
D) insan orqanizminin mürәkkәbliyi
E) tәbii mühitә antropogen tәsirlәr
85) Sual:әhalinin sağlamlıq problemi hansı mahiyyәtә malikdir?
A) әtraf mühitin çirklәnmәsidir
B) adi problemlәr sırasındadır
C) qlobal xarakterlidir
D) dövlәt siyasәtidir
E) elmi araşdırmadır
86) Sual:XXI әsrin I yarısında İ.İ.Meçnikovun hansı nәzәriyyәsi meydana gәldi ?
A) әhalisәhiyyә nәzәriyyәsi
B) әhali nәzәriyyәsi
C) sosioloji tәdqiqatlar
D) immunitet nәzәriyyәsi
E) sağlamlıq nәzәriyyәsi
87) Sual:Dünyada әhalinin sağlamlıq problemini yaradan sәbәblәrdәn biridir:
A) iqtisadi inkişafın zәifliyi
B) çәtin müalicә olunan xәstәliklәrin artması
C) hәkim personalının olmaması
D) İEÖ ilә İEOÖ sәviyyәsindәki uyğunsuzluq
E) qidanın çatışmamazlığı
88) Sual:әhalinin әrzaq probleminin hәlli hansı tәdbirlәrin hәyata keçirilmәsini tәlәb edir?
A) әrzağın çoxsahәli olması
B) tәmәrküzlәşmә prosesinin aktivliyi
C) kooperativlәşmә prosesinin mövcudluğu
D) sәnaye mәhsulu istehsalının inkişafı
E) aqrar sektorun davamlı inkişafı

89) Sual:Dünyanın neçә ölkәsindә orqanik(ekoloji tәmiz) kәnd tәsәrrüfatı inkişaf etmişdir?
A) bütün ölkәlәr
B) 50 ölkәsi
C) 100 ölkәsindәn çoxu
D) 150 ölkәsinә qәdәr
E) 200 ölkәsi
90) Sual:Dünyada olduqca yoxsul yaşayan әhalinin tәqribi sayı nә qәdәrdir?
A) 2 milyard nәfәr
B) 100 milyon nәfәr
C) 1 milyarddan çox
D) 500 milyon nәfәr
E) 200 milyon nәfәr
91) Sual:әhalinin doğum vә ölüm göstәricilәrinin fәrqi nәyi müәyyәn edir?
A) nisbi artımını
B) әhalinin miqrasiyasını
C) әhalinin sıxlığını
D) әhalinin dinamikasını
E) mütlәq artımını
92) Sual:Dünyada şәhәrlәrin inkişafında hansı proses daha sürәtlә inkişaf edir?
A) nәhәng şәhәrlәr
B) meqalopolislәr
C) aqlomerasiyalar
D) kiçik şәhәrlәr
E) iri şәhәrlәr
93) Sual:Urbanizasiya sәviyyәsinә görә dünya ölkәlәri neçә qrupa bölünür?
A) 5 qrupa

B) 2 qrupa
C) 4 qrupa
D) 6 qrupa
E) 3 qrupa
94) Sual:Urbanizasiya sәviyyәsi aşağı olan regionlardan şәhәr әhalisi 20%dәn az olanları harada yerlәşir?
A) CәnubŞәrqi Asiyada
B) Asiyada
C) Afrikada
D) Latın Amerikasında
E) Avropada
95) Sual:әhali ilә istehsal arasındakı uyğunluq:
A) әhali şәbәkәsinin sıxlığıdır
B) әhali istehsalın xammalıdır
C) mәhsuldar qüvvәlәrin aparıcı sahәsidir
D) istehsalın әsas fondudur
E) dinamik inkişafıdır
96) Sual:әhalinin sayının dәyişmәsinә tәsir edәn amillәrdәn hesab olunur:
A) әhalinin istehlakçı olması
B) qadın,kişi nisbәti
C) şәhәr,kәnd әhalisinin nisbәti
D) әmәk ehtiyatlarının dәyişmәsi
E) müharibәlәr,aclıq epidemiyaları vә s.
97) Sual:әtraf mühitin ekoloji vәziyyәti ilә әhali arasında asılılıq necә baş verir?
A) şәhәrlәrdә әhali artır
B) әhalinin sayı dәyişir
C) etnik tәrkib dәyişir
D) әhalinin milli tәrkibi pozulur

E) әhalinin elmi sәviyyәsi azalır
98) Sual:Bizim eranın әvvәlindә dünya әhalisinin sayı nә qәdәr olmuşdur ?
A) 175 mln.nәfәr
B) 100 mln. nәfәr
C) 85mln.nәfәr
D) 200 mln. nәfәr
E) 150 mln.nәfәr
99) Sual:әhalinin sayının artıb azalması hansı siyasәtdә tәnzimlәnir?
A) ölkәnin әhaliyә münasibәti ilә
B) dövlәtin iqtisadi siyasәti ilә
C) dövlәtin demoqrafik siyasәti ilә
D) әhalinin elmi sәviyyәsi ilә
E) demoqrafik partlayışda
100) Sual:әhali artımının yaratdığı problemlәrә aid deyil:
A) xammal
B) tәhsil
C) enerji
D) ekoloji
E) әrzaq
101) Sual:әhalinin şәhәrlәrdә mәskunlaşması nә adlanır?
A) urbanizasiya
B) aqlomerasiya
C) miqrasiya
D) meqalopolis
E) yalançı urbanizasiya
102) Sual:Urbanizasiya prosesi әhali mәskunlaşmasına necә tәsir edir?

A) iqlimә müsbәt tәsir edir
B) işçi qüvvәsini azaldır
C) kәnd tәsәrrüfatı mәhsulları istehsalını artırır
D) hәyat tәrzini formalaşdırır
E) yayılmasına mәnfi tәsir edir
103) Sual:Urbanizasiya prosesi ilә demoqrafik artm arasında mütәnasiblik necәdir?
A) әhalinin mütlәq artımı zәifdir
B) urbanizasiya sürәtlә inkişaf edir
C) urbanizasiya nisbәtәn zәifdir
D) demoqrafik artım yüksәkdir
E) әhalinin tәbii artımı
104) Sual:Urbanizasiya prosesinin intensivlik göstәricilәrinә aid deyil:
A) elmi,maarif
B) iqtisadi inkişaf
C) siyasi
D) sosial,әhaliyә xidmәt
E) mәdәni
105) Sual:Urbanizasiyanın tempi hansı qrup ölkәlәrdә daha sürәtlә gedir?
A) ABŞ,Kanada vә Yaponiyada
B) inkişaf etmiş ölkәlәrdә
C) yeni sәnayelәşmiş ölkәlәrdә
D) Avropa ölkәlәrindә
E) inkişadfa olan ölkәlәrdә
106) Sual:Dünya üzrә şәhәr әhalisinin ümumi artımının neçә faizi İEOÖin payına düşür?
A) 30%
B) 50%
C) 60%

D) 80%
E) 20%
107) Sual: Müasir şәhәrlәr әhali mәskәni olmaqla,daha hansı xüsusiyyәtә malikdir ?
A) әtraf mühitә tәsir edәn sistemdir
B) sәnaye mәhsulu istehsalını tәnzimlәyir
C) kommunal sistem yaradır
D) әhalinin tәbii artımı sürәtlәnir
E) әhali başqa ölkәlәrә gedir
108) Sual:İri şәhәrlәrdә ekoloji vәziyyәtin gәrginliyi nә ilә әlaqәdardır?
A) elmi sәviyyәnin aşağı olması
B) әhalinin tәbii artımı
C) әhalinin sıxlığı
D) әhalinin miqrasiyası
E) aqlomerasiyası
109) Sual:Şәhәr әhalisinin geokimyәvi strukturu әhaliyә hansı tәsiri göstәrir?
A) kommunal tәminatına
B) tәbii artımına
C) yaş göstәricisinә
D) yaşayış sәviyyәsinә
E) sağlamlığına
110) Sual:Bir vә ya bir neçә mәrkәzi şәhәrin әtrafında kiçik qәsәbәlәrin yerlәşmәsi nә adlanır?
A) aqlomerasiya vә ya konurbasiya
B) meqalopolis
C) urbanizasiya
D) miqrasiya mәrkәzlәri
E) geokimyәvi әyalәtlәr

111) Sual:Şәhәrlәrdә sәnaye tullantıları ilә çirklәnmәnin әsas sәbәblәrindәn biridir:
A) sәnayenin xammalla tәchizatı
B) yaşıllıq zonalarının çox olması
C) çox sәnaye mәhsuluistehsal edilmәsi
D) әhalinin tәlәbatının çox olması
E) hakim külәklәrin istiqamәti vә gücünün nәzәrә alınmaması
112) Sual:Şәhәr tikintilәrinin aparılması zamanı mәhdudlaşdırılan sahәlәrә aid deyil:
A) mürәkkәb tәbii iqlim şәraiti sahәlәri
B) әhalinin yaşayış yerlәri
C) mәdәni abidәlәr,şәhәrәtrafı qoruq zonaları
D) xüsusi tәbii qoruq sahәlәri
E) ekoloji tәhlükәli zonalar
113) Sual:İstehsalat zonaları zonasına aid deyil:
A) sanitar qoruyucu
B) mühәndis
C) tәhsil
D) kommunal
E) nәqliyyat
114) Sual:Azәrbaycan Respublikasında yürüdülәn ekoloji siyasәtin әsas mәqsәdinә daxil deyil:
A) tәbii sәrvәtlәrdәn sәmәrәli istifadә
B) gәlәcәk nәsillәrin ehtiyacının tәmin edilmәsi
C) iqtisadi potensialın qorunması
D) aqrar sәnaye kompleksi payının azaldılması
E) әmәk potensialının qorunması
115) Sual:İri şәhәrlәrdә әhalinin әsas tәlәbatı hansı mәhsullaradır?
A) tәmiz havaya
B) sәnaye mәhsullarına

C) nәqliyyat vasitәlәrinә
D) әrzaq vә suya
E) kommunikasiya xidmәtinә
116) Sual: Şәhәrsalma fәaliyyәti nәyin әsasında tәşkil olunur?
A) mövcud qanunvericilik әsasında
B) әhalinin sayına uyğun
C) istehsalın hәcminә görә
D) şәhәrin yerlәşdiyi әrazi әsasında
E) tәbii şәraitә uyğun
117) Sual:Tikinti zonaları növlәrinә aid deyil:
A) xüsusi tәyinat zonaları
B) yaşayış zonası
C) ictimai fәaliyyәt zonası
D) istehsalat zonası
E) әhalinin yerlәşmә zonası
118) Sual:Mәişәt tullantıları obyektlәri hansı zonaya aid edilir?
A) istehsalat zonalarına
B) istirahәt zonasına
C) ictimai fәaliyyәt zonasına
D) yaşayış zonalarına
E) xüsusi tәyinat zonasına
119) Sual:Smoqların hansı mәnfi tәsiri vardır?
A) kooperativlәşmә prosesini langidir
B) zәhәrli maddәlәrin atmosferә düşmәsinә mane olur
C) iqlim dәyişmәlәri yaradır
D) tәbii şәrait vә sәrvәtlәrin yerlәşmәsinә tәsir edir
E) ultrabәnövşәyi şüaların yer sәthinә düşmәsinә mane olur

120) Sual:Zәhәrli maddәlәrin atmosferә atılmasının sәbәblәrindәn biridir:
A) әkin sahәlәrinin azaldılması
B) ekoloji cәhәtdәn tәhlükәli texnologiyadan istifadә
C) sәnaye mәhsullarının tәkrar emalı
D) kәnd tәsәrrüfatının intensivlәşmәsi
E) mineral kübrәlәrdәn istifadә
121) Sual:Şәhәr mühitini çirklәndirәn mәnbәlәrdәn biridir:
A) sәsküy
B) yaşıllıqlar
C) teleqraf xәtlәri
D) yaşayış massivlәri
E) metropolitenlәr
122) Sual:İri şәhәrlәrdә çirklәnmә dәrәcәsini artıran sәbәblәrdәn hesab edilir:
A) nәqliyyat vasitәlәri
B) istirahәt zonaları
C) transmilli otellәr
D) şosse yolları
E) mәdәni abidәlәr
123) Sual:Şәhәrlәrdә ümumi çirklәndiricilәrin neçә faizi avtomobil nәqliyyatının hesabınadır?
A) 4050%
B) 2020%
C) 90%
D) 3540%
E) 6080%
124) Sual:Şәhәrlәrdә ekoloji tәhlükәsizliyin tәminatı vә әtraf alәmin mühafizәsinin tәşkili üçün respublikanın regional siyasәtinә daxildir:
A) cәrimәlәrin ödәnilmәsi

B) yeni hövzәlәrin mәnimsәnilmәsi
C) qazma işlәrinin aparılması
D) tәbii ehtiyatlardan sәmәrәli istifadә
E) ekspertiza işinin tәşkili
125) Sual:Fotokimyәvi prosesin getmәsi üçün әsas kimyәvi komponent hansıdır?
A) dәm qazı
B) karbon 4oksid
C) sulfat turşusu
D) nitrat turşusu
E) azot 2oksid
126) Sual:Sәnaye, kәnd tәsәrrüfatı, dağmәdәn vә s.dә göstәrilәn fәaliyyәt dedikdә nә nәzәrdә tutulur?
A) istehsalat fәaliyyәti
B) istehlak fәaliyyәti
C) texniki, texnoloji fәaliyyәt
D) әtraf mühitin sәnaye tullantıları ilә çirklәnmәsi
E) insanların yaşma tәrzi
127) Sual:1840cı ildә U.Libix tәrәfindәn hansı qanun irәli sürülmüşdür?
A) proporsionallıq qanunu
B) maksimum qanunu
C) minimum qanunu
D) planlı inkişaf qanunu
E) sәviyyәnin bәrabәrlәşdirilmәsi qanunu
128) Sual:Tolerant qanunu nә vaxt vә kim tәrәfindәn irәli sürülmüşdür?
A) 1910cu ildә V.Şelferd
B) 1840cı ildә U.Libex
C) 1980cı ildә A.Monçadski
D) 1958ci ildә V.Pimental

E) 1967ci ildә K.Mrakov
129) Sual:Su hövzәlәrinin abiotik faktoru nәyә tәsir edir?
A) canlıların sahә әlaqәlәrini formalaşdırır
B) bakteriyaların, planktonların fotosintez prosesinә
C) bakteriyaların yaranmasına kömәk edir
D) çürümә prosesini sürәtlәndirir
E) atmosferin istilik rejimini tәnzimlәyir
130) Sual:Ekologiyanın әsas tәdqiqat obyekti nәdir?
A) tarixi ekologiya
B) coğrafi ekologiya
C) texniki ekologiya
D) ekologiyanın elmliyi
E) insan ekologiyası
131) Sual:Ekologiyanın bir elm kimi formalaşması, tәşәkkül tapması hansı mәrhәlәyә aid edilir?
A) 2 vә 3 mәrhәlәyә
B) 2ci mәrhәlәyә
C) 1ci mәrhәlәyә
D) 3cü mәrhәlәyә
E) 1 vә 2 mәrhәlәyә
132) Sual:1798ci ildә T.Maltus hansı konsepsiyanı yaratmışdır?
A) populyasiyanın eksponent tәnliyini
B) ekosistemin quruluşunu
C) әtraf mühitә tәsir amillәrini
D) canlı alәmin tәbii qanunlarını
E) biocoğrafiyanın meydana gәlmәsini
133) Sual:Ekologiyanın inkişaf tarixi neçә mәrhәlәyә bölünür?

A) tarixi birdir
B) 5 mәrhәlәyә
C) 2 mәrhәlәyә
D) 3 mәrhәlәyә
E) 6 mәrhәlәyә
134) Sual:Ekologiyanın bütöv bir sistem kimi tәşәkkül tapması hansı dövrә tәsadüf edir?
A) XXI әsrin әvvәllәri
B) XVII әsrin sonu XVIII әsrin әvvәli
C) XVI әsrin sonu
D) XIX әsrin sonu XX әsrin әvvәli
E) XX әsrin sonu
135) Sual:Canlıların tәbiәtә vurduqları ziyan haqqında ilk dәfә kimlәr mәlumat vermişdir?
A) T.Faberinvә Q.Qlogerin
B) Aleksandr Humbolt
C) Pallasin vә Lipeyxin
D) S.Kraşennikov
E) J.Lamark vә T.Maltus
136) Sual:Tolerantlığın ekologiyasının tәdqiqatlarının aparılması neçәnci ildәn başlanmışdır?
A) 2000ci ildәn
B) 1868ci ildәn
C) 1890cı ildәn
D) 1925ci ildәn
E) 1910cu ildәn
137) Sual:İnsanların istehsalat vә mәişәt fәaliyyәti nәticәsindә әtraf mühitә edilәn tәsir necә adlanır?
A) sәnaye vә mәişәt tullantıları
B) әtraf mühitin biotik faktoru
C) әtraf mühitin abiotik faktoru

D) biosferin dәyişilmәsi
E) әtraf mühitin antropogen faktoru
138) Sual:Canlı orqanizmlәrlә tәbii mühit arasında mövcud әlaqәlәrin birliyi nәyi tәşkil edir?
A) ekologiyanın vahidliyini
B) ekologiyanın amillәrini
C) ekologiyanın mәqsәdini
D) ekologiyanın predmetini
E) ekologiyanın vәzifәsini
139) Sual:Ekologiyanın predmetinin daxilindә hansı proses әsas yer tutur?
A) әtraf mühitin çirklәnmәsi
B) materiyanın varlığı
C) enerji vә üzvi maddәlәrin transformasiyası
D) tәkamüllün növlәri
E) ekoloji hadisәlәrin varlığı
140) Sual:Bu mәrhәlәdә hansı ölkәnin alimlәri daha çox fәaliyyәt göstәrmişdir ?
A) İsveçin
B) Rusiyanın
C) Almaniyanın
D) İngiltәrәnin
E) Fransanın
141) Sual:Ekologiyanın әsas vәzifәsinә nә daxildir?
A) әrazilәrin mәnimsәnilmәsi
B) ekosistemlәrin quruluşu
C) mühitin çirklәnmәsinin qarşısını almaq
D) ekologiya sahәsindә araşdırmalar aparmaq
E) enerji vә materiyanın qarşılıqlı tәsirinin açılması

142) Sual:Müasir dövrdә ekologiya qarşısında duran vәzifәlәrdәn biridir?
A) ekoloji sistemlәrin dayanıqlığı nәzәriyyәsini işlәmәk
B) ekoloji amillәrin tәtbiqi
C) ekoloji qanunlara tabeçilik
D) ekoloji anlamın araşdırılması
E) ekoloji sistemlәrin mövcudluğu qanununu işlәmәk
143) Sual:Ekologiyanın әsas mәqsәdi nәdәn ibarәtdir?
A) nәzarәt sisteminin formalaşması
B) ekoloji sistemin tәbii mühitlә әlaqәsini aşkar etmәk
C) ekoloji tәhlükәsizliyin tәmini
D) tәbii vә antropogen senozların möhkәmliyi
E) biosferdә hadisәlәrә nәzarәt
144) Sual:Ekologiya elmi hansı sahәlәrә bölünür ?
A) elmi vә tәcrübi
B) riyazi metodoloji
C) nәzәri vә tәtbiqi
D) informatika, kibernetika
E) kimyәvi vә fiziki
145) Sual: Ekologiya sözü hansı mәşәlidir?
A) rus
B) türk
C) alman
D) yunan
E) ingilis
146) Sual:1869cu ildә Ekologiya nı elmlәr sırasına daxil edәn kim olmuşdur?
A) A.A.Qriqoryev
B) Ernest Hekkel

C) A.S.Danilevski
D) Ç.Darvin
E) V.İ.Vernadski
147) Sual:İnsanlar özlәri üçün gәrәkli olan mәhsulları nәyin hesabına әldә edirlәr?
A) tәbiәtin
B) cәmiyyәtin
C) atmosferin
D) istehlakın
E) istehsalın
148) Sual: Ekologiya termini mәnşәyinә görә hansı mәnalı sözlәrdәn әmәlә gәlmişdir?
A) mәna daşımır
B) ekol – yaşayış, loqos – tәlim
C) oykos – ev, loqos elm
D) loqos – elm, oykos – tәbiәt
E) loqos – tәlim, oykos mühit
149) Sual: Ekologiya elmi nәyi öyrәnir?
A) canlı alәmin vәziyyәtini
B) canlı orqanizmlәrlә resurslar arasındakı әlaqәni
C) canlı orqanizmlәr ilә mühit arasındakı әlaqәlәri
D) mühitin çirklәnmәsini
E) tәbii resursların yerlәşmәsini
150) Sual:Rusiya ekoloqu A.S.Danilevski ekologiyaya hansı anlamı verir?
A) ekoloji sistemdә struktur vә funksiya
B) ekoloji qanunauyğunluğu
C) ekoloji faktormar
D) ekoloji tәnzimlәmә
E) ekoloji dәyәrlәr

151) Sual:Antropogen tәsirlәr әtraf mühitә hansı tәsirlәrdәn qüvvәtlәnmişdir?
A) elmin inkişafından
B) ETT nәaliyyәtlәrinin tәtbiqindәn
C) әhalinin artmasından
D) istehlakın çoxalmasından
E) әrazilәrin daha çox mәnimsәnilmәsindәn
152) Sual:Müasir ekologiyanın quruluşuna daxil deyil:
A) tәtbiqi ekologiya
B) bioekologiya
C) riyazi ekologiya
D) insan ekologiyası
E) sosial ekologiya
153) Sual:Ekologiyanın әsas tәdqiqat obyekti nәdir?
A) atmosfer
B) flora vә fauna
C) ekoloji sistem
D) ekoloji marketinq
E) ekoloji lizinq
154) Sual:Canlı orqanizmlәrlә tәbii mühit arasında mövcud әlaqәlәrin birliyi nәyi tәşkil edir?
A) ekologiyanın predmetini
B) ekologiyanın amillәrini
C) ekologiyanın mәqsәdini
D) ekologiyanın vәzifәsini
E) ekologiyanın vahidliyini
155) Sual:Ekologiyanın predmetinin daxilindә hansı proses әsas yer tutur?
A) әtraf mühitin çirklәnmәsi

B) materiyanın varlığı
C) enerji vә üzvi maddәlәrin transformasiyası
D) tәkamüllün növlәri
E) ekoloji hadisәlәrin varlığı
156) Sual:Ekologiyanın әsas vәzifәsinә nә daxildir?
A) enerji vә materiyanın qarşılıqlı tәsirinin açılması
B) ekosistemlәrin quruluşu
C) әrazilәrin mәnimsәnilmәsi
D) mühitin çirklәnmәsinin qarşısını almaq
E) ekologiya sahәsindә araşdırmalar aparmaq
157) Sual:Yer kürәsinin quru sahәsinin 97% hansı tәsirlәrә mәruz qalmışdır?
A) fiziki
B) texnogen
C) tәbii
D) kimyәvi
E) antropogen
158) Sual:Müasir dövrdә ekologiya qarşısında duran vәzifәlәrdәn biridir?
A) ekoloji sistemlәrin dayanıqlığı nәzәriyyәsini işlәmәk
B) ekoloji amillәrin tәtbiqi
C) ekoloji qanunlara tabeçilik
D) ekoloji anlamın araşdırılması
E) ekoloji sistemlәrin mövcudluğu qanununu işlәmәk
159) Sual:Biosfer nәdir?
A) torpaq vә atmosferdә canlı alәmin mövcud olduğu sahәdir
B) heyvanat alәminin mövcud olduğu sahәdir
C) bitki örtüyünün mövcud olduğu sahәdir
D) canlı orqanizmlәrin özünün vә izinin olduğu sahәdir

E) hidrosferdә canlı orqanizmlәrin yaşadığı sahәdir
160) Sual:Ekoloji tәsirlәrin tәsnifatında hansı qruplar ayrılır?
A) sistematik vә biotik
B) abiotik vә biotik
C) fundamental vә sadә
D) populyativ vә analoji
E) dağıdıcı vә toplayıcı
161) Sual:XIX әsrin әvvәllәrindә meydana gәlmiş hansı sahә ekoloji tәfәkkürün sonrakı inkişafı sayılır?
A) biocoğrafiya
B) geomorfologiya
C) geologiya
D) kartoqrafiya
E) zoologiya
162) Sual:Ekologiyanın inkişafının 2ci mәrhәlәsi hansı dövrü әhatә edir?
A) XX әsrin әvvәllәri
B) XVII әsrin sonu XIX әsrin әvvәllәri
C) XIX әsrin 60cı illәrinә qәdәr
D) XIX әsrin 60cı, XX әsrin 50ci illәrinә qәdәr
E) XXәsrin 50ci illәrindәn XX әsrin sonuna qәdәr
163) Sual:İlk dәfә ekologiya elmini biologiyadan müstәqil bir sahә kimi ayıran vә ona ekologiya adını verәn kim olmuşdur?
A) Q.Visotski
B) A.Veketov
C) K.Rulye
D) Ernest Hekkel
E) Q.Morozov
164) Sual:Ekoloji faktorlar neçә kateqoriyaya bölünür?

A) üç
B) iki
C) beş
D) altı
E) dörd
165) Sual:Ekoloji faktorlara daxil deyil:
A) canlı tәbiәt faktoru
B) sistemli әlaqә
C) abiotik
D) biotik
E) antropogen
166) Sual:Birinci dövrü faktorlara daxildir:
A) yerin fırlanması, gündәlik işıq dәyişmәsi
B) su hövzәlәrinin tәsiri
C) atmosferin vәziyyәti
D) sirkulyasiya prosesi
E) texnogen faktorlar
167) Sual:İkinci dövrü faktorlara daxildir:
A) çirklәnmә әmsalı
B) temperatur, nәmlik, atmosfer çöküntülәri
C) orqanizmlәrin qarşılıqlı әlaqәsi
D) cәmiyyәtlә tәbiәtin münasibәti
E) cansız tәbiәt faktoru
168) Sual:Yer üzәrindә abiotik faktorlardan olan günәş şüasının әhәmiyyәtinә aiddir:
A) әhәmiyyәti yoxdur
B) tәbiәtin proseslәrinә mane olur
C) fotosintez prosesini yaradır

D) elmin inkişafını tәmin edir
E) istilik enerjisi mәnbәyi deyil
169) Sual:Ekoloji baxımdan әtraf mühitdә mövcud olan su mәhdudlaşdırıcı fiziki faktorlardan biridir?
A) noosferin strukturu
B) atmosefrin sirkulyasiyası
C) atmosfer havasının nәmliyi
D) külәyin istiqamәti
E) atmosferin quruluşu
170) Sual:Biosferin noosferә çevrilmәsi tәlimini hansı alim irәli sürmüşdü?
A) fransız alimlәri
B) D.P.Marş
C) V.İ.Vernadski
D) A.P.Vinoqradov
E) alman alimlәri
171) Sual:Ekologiya tarixinin 3cü mәrhәlәsi hansı dövrü әhatә edir?
A) XX әsrin 50ci illәrindәn bugünә qәdәr
B) XX әsrin 50ci illәrinә qәdәr
C) XIX әsrin әvvәllәri
D) XIX әsrin 2ci yarısı
E) XVIII – XIX әsrlәr
172) Sual:Müasir mәrhәlәdә ekologiyanın inkişafı, canlı alәmin hansı qanunlarını öyrәnmәyi tәlәb edir?
A) bioekoloji müxtәlifliyi
B) ETTnin nәaliyyәtlәrinin tәtbiqini
C) qlobal problemlәrin hәlli istiqamәtlәrini
D) tәdqiqatların birgә aparılmasını
E) canlı alәmin sistemli әlaqәsi vә fәaliyyәtini

173) Sual:1840cı ildә L.Libix ekologiyanın hansı qanununu yaratmışdır ki, hәlә dә o, öz әhәmiyyәtini itirmәmişdir?
A) növlәrin әmәlә gәlmәsi qanunu
B) Maksimum qanunu
C) Minimum qanunu
D) Neytrallaşma qanunu
E) fiziki tәsirlәr qanunu
174) Sual:Ekoloji faktor nәyә deyilir?
A) әtraf mühitin çirklәnmәsi
B) canlı orqanizmlәrin qarşılıqlı әlaqәsi
C) canlı orqanizmlәrә tәsir edәn hәr hansı bir mühit
D) istehsala tәsir göstәrәn amillәr
E) biosferin vәziyyәti
175) Sual:Canlı orqanizmlәrin neçә faizi sudan ibarәtdir?
A) 5055%
B) 1015%
C) 2030%
D) 5080%
E) 3040%
176) Sual:Orqanizmlәrin birinin digәrinin hәyat fәaliyyәtinә tәsiri hansı faktordur?
A) faktor deyil
B) mühitin abiotik faktoru
C) antropogen faktoru
D) әtraf mühitin biotik faktoru
E) xarici mühitә alışma faktoru
177) Sual:Minimum qanununun әsas mahiyyәti nәdir?
A) kәnd tәsәrrüfatının ekstensiv inkişafı
B) bitki vә heyvan növlәrinin artırılması yolları

C) bitkilәrin inkişafı elementlәrin cüzi miqdarı ilә limitlәşdirilir
D) bitkilәrin inkiaşfı üçün mineralların tәtbiqi
E) heyvandarlığın intensiv inkişafı
178) Sual:Ekoloji minimum ilә ekoloji maksimum arasındakı diapazon dәyanәtlilik hәddi hansı qanuna aiddir?
A) antropogen tәsir qanunu
B) minimum qanunu
C) abiotik vә biotik faktorlar
D) tolerant qanunu
E) bitkilәrin varlığı qanunu
179) Sual:Tәbii suların әsas çirklәndirmә mәnbәlәri hansı istehsal sahәlәridir?
A) Maşınqayırma sәnayesi müәssisәlәri
B) Qara vә әlvan metallurgiya, kimya, neft, qaz, daş kömür, sellüloz, kağız sәnayesi müәssisәlәri, kәnd tәsәrrüfatı mәhsulları emalı vә mәişәt
müәssisәlәri
C) Energetika sәnayesi
D) Toxuculuq vә trikotaj sәnayesi
E) Yeyinti sәnayesi müәssisәlәri
180) Sual:Su hövzәlәrinin çirklәnmәsindәn dәyәn zәrәrә tәsir edir:
A) Suyun kimyәvi tәrkibi.
B) Su sәrfi.
C) Çirkab suların hәcmi.
D) Yağıntıların miqdarı.
E) Yağıntıların tәrkibi.
181) Sual:Birbaşa üsulla nә hesablanır?
A) sosial ödәnişlәr
B) çirklәnmәdәn dәyәn zәrәr
C) iqtisadi qiymәtlәndirmә
D) sosial problemlәr

E) vergi ödәnişlәr
182) Sual:Heyvandarlığa dәyәn zәrәr asılıdır:
A) Mexanizasiyadan.
B) Heyvanlarda mәhsulun aşağı düşmәsindәn.
C) Otlaq sahәlәrindәn.
D) Bitkilәrin mәhsuldarlığından.
E) Әkin sahәlәrindәn.
183) Sual:Atmosferin çirklәnmәsindәn dәyәn zәrәr asılıdır?
A) Havada olan tozun hәmindәn.
B) Havanın kimyәvi tәrkibindәn.
C) Havanın tәzyiqindәn.
D) Havaya atılan zәrәrli maddәlәrin hәcmindәn.
E) Havanın tәrrkibindә olan su buxarlarının hәcmindәn.
184) Sual:Her hektardan gәlәn gәlirlә torpağın dövriyyәdәn çıxması arasında asılılıq nәdәn ibarәtdir?
A) Heyvanların mәhsuldarlığından
B) Torpağın münbitliyindәn.
C) Bitkilәrin növündәn.
D) dәyәn zәrәrdәn
E) Bitkilәrin mәhsuldarlığından.
185) Sual:Bakı buxtasında torpağın neftlә doyma dәrinliyi nә qәdәrdir?
A) 30 metr
B) 15 metr
C) 25 metr
D) 57 metr
E) 20 metr
186) Sual:Cәnubi Xәzәrdә Ölü zona adlanan sahil sularında çirklәnmә dәrәcәsi nә qәdәrdir?

A) 2030 mq/e
B) 1015 mq/e
C) 1,26 – 3,83 mq /e
D) 8 – 10 mq /e
E) 58 mq/e
187) Sual:Meşә tәsәrrüfatına dәyәn zәrәr asılıdır:
A) Meşәlәrdә ağacların diametrindәn.
B) Meşәәlәrin tәrkibindәn;
C) Meşәlәrin rütubәt göstәricilәrindәn;
D) Ağacların boyundan;
E) Meşәlәrin çirklәnmә sahәsindәn;
188) Sual:Çirklәnmә ilә bitkiçilik arasında asılılıq nәdәn ibarәtdir?
A) Torpağın münbitliyindәn.
B) Mәhsulun maya dәyәrindәn.
C) Әkin sahәlәrindәn.
D) bitkiçiliyә dәyәn zәrәrdәn
E) Mәhsulun daşınma xәrcindәn.
189) Sual:Hansı variantda heyvandarlıq mәhsulu aşağı düşür?
A) Mexanizasiyadan
B) zәrәr dәyәndә
C) Otlaq sahәlәrindәn.
D) Bitkilәrin mәhsuldarlığından.
E) Әkin sahәlәrindәn.
190) Sual:Su hövzәlәrindә zәhәrli maddәlәrin nisbi tәhlükәlilik әmsalı nәdәn asılıdır?
A) Suyun kimyәvi tәrkibindәn
B) çirklәnmәdәn dәyәn zәrәrdәn
C) Su sәrfindәn;

D) Su modulundan;
E) Yağıntılardan
191) Sual:Çirkab suların flotasiya üsulu ilә tәmizlәnmәsi necә hәyata keçirilir?
A) Sudakı çirklәndirici maddәlәrin pıxtalaşdırılması
B) Çirkab suların süzgәclәrdәn keçirilmәsi ilә
C) Sudakı çirklәndirici maddәlәrin suyun sәthinә qaldırılması ilә
D) Sudakı çirklәndirici maddәlәrin kimyәvi reaksiyalara uğradılması ilә
E) Çirkab sulardakı çirklәndirici maddәlәrin suyun dibinә çökdürülmәsi ilә
192) Sual:Çirkab suların biokimyәvi üsullarla tәmizlәnmәsinin tәbii üsullarla tәmizlәnmәyә nisbәt üstünlüklәri nәdәn ibarәtdir?
A) Su ehtiyatlarından sәmәrәli istifadә olunması
B) Torpağın mәhsuldarlığının artmasında
C) Çirkab suların tәrkibindә xәstәlik törәdәn mikrobların qalmasında
D) Çirkab suların zәrәrsizlәşdirilmәsinin hәyata keçirilmәsi
E) Biokimyәvi tәmizlәnmәnin göllәrdә hәyata keçirilmәsinin mümkünlüyü.
193) Sual:BMT – nin 1991 ci ildә Braziliyanın RiodeJaneyro şәhәrindә Dünya ölkәlәri hökumәt başçılarının iştirakı ilә keçirdiyi әtraf mühit vә
inkişaf adlı konfransında qarşıya qoyulan әsas mәsәlә nәdәn ibarәt olmuşdur?
A) Çirkab sulardan istifadәnin qadağan olunması
B) Atmosferin çirklәnmәsinin qarşısının alınması
C) Müasir su tәmizlәyici qurğuların yaradılması
D) Hәr bir dövlәtin öz ölkә әhalisini tәmizlәnmiş içmәli su ilә tәmin etmә öhdәçiliyinin qәbul edilmәsi
E) Litosferin çirklәnmәsinin qarşısının alınması
194) Sual:Çirkab suların biokimyәvi üsullarla tәmizlәnmәsindәn sonrakı zәrәrsizlәşdirilmәsi üçün hansı qazdan istifadә olunur?
A) Metan qazından
B) Azot qazından
C) Oksigen qazından
D) Xlor qazından
E) Karbon qazından

195) Sual:İstilik elektrik stansiyalarında soyutma prosesindә istifadә olunan suyun yenidәn hövzәyә qaytarılması suyun hansı çirklәnmәsi adlanır?
A) tәbii
B) fiziki
C) Kimyәvi
D) termiki
E) mexaniki
196) Sual:Müasir istilik elektrik stansiyalarında stansiyada soyutma prosesindә işlәdilmiş suyun temperaturunu azaltmaq üçün nә etmәk lazımdır?
A) Suyun soyudularaq mәişәtdә istifadә olunması
B) İsti suyun mәişәtdә istifadә edilmәsi
C) İsti suyun kanal vә sututarlarda soyudulması
D) Soyuducu qurğularda suyun soyudulması
E) Suyun qonşu müәssisәlәrlә istifadәyә verilmәsi
197) Sual:Suyun orqanoleptik keyfiyyәt göstәricilәri hansılardır?
A) suyun göy rәngdә olması, dadının şit olması
B) Rәngi, bulanıqlığı, dadı, iyi
C) iyi, dadı, rәngi, şәffaflığı
D) duzluluğu, yaşıl rәngә çalması, iy vermәsi
E) turşuluğu, duzsuzluğu, rәnginin bulanıq olması
198) Sual:Sәnaye müәssisәlәrindә istifadә olunan su hansı keyfiyyәtlәrә malik olmalıdır?
A) turşuluq dәrәcәsi pH15≤20 olmalıdır.
B) Yüksәk minerallılığa malik olmalıdır
C) Çirklәnmiş su olmamalıdır
D) İstehsal olunan mәhsulun keyfiyyәtinә mәnfi tәsir etmәmәlidir.
E) duzlu su olmamalıdır.
199) Sual:Çirkab sular su hövzәlәrinә atılarkәn hövzәnin temperaturuna tәsiri necә olmalıdır?
A) Hövzәdәki temperatur havanın temperaturundan 10°C dәn çox artmamalıdır

B) Hövzә suyunun temperaturu maksimal yay temperaturundan 30C – dәn çox çatmamalıdır
C) Hövzәdәki suyun temperaturu 150Cdәn çox artmamalıdır.
D) Hövzәdәki suyun temperaturu maksimal yay temperaturundan 10°C – dәn
E) Hövzәdәki suyun temperaturu artmamalıdır
200) Sual:Çirkab sularda bakterial çirklәnmә hansı üsullarla aradan qaldırılır?
A) Suların bakterial çirklәnmәdәn tәmizlәnmәsi süzmә üsulu ilә aradan qaldırılır.
B) Suların bakterial çirklәnmәdәn tәmizlәnmәsi fiziki tәmizlәnmә üsulu ilә aparılır
C) Çirkab sulara bakterial çirklәnmәdәn tәmizlәnmәsi mexaniki tәmizlәmә üsulu ilә aparılır
D) Çirkab suların bakterial çirklәnmәsi zәrәrsizlәşdirmә dezinfeksiya üsulu ilә aparılır
E) Çirkab suların bakterial çirklәnmәdәn tәmizlәnmәsi aerasiya üsulu ilә aradan qaldırılır
201) Sual:Cәnubi Xәzәrdә Ölü zona sahil suları hansı şәhәrlәrin sahillәrindә yerlәşir?
A) İran әrazisindәki Әnzәli, Sari, Qorqan sahil suları
B) Lәnkәran, Salyan, Neftçala sahillәri
C) Bakı, Türkmәnbaşı vә Çәrәkәn sahil suları
D) Astara, Lәnkәran sahil suları
E) Әlәt, Pirallahı sahil suları
202) Sual:Çirkab sulardakı әn kiçik hissәciklәrin tәmizlәnmә üsulu hansı üsullardır?
A) kimyәvi üsul.
B) Diatomit süzgәclәr üsulu
C) Sızan qum layları üsulu
D) çökdürülmә üsulu
E) kiçik diametli süzgәclәrdәn süzmә üsulu
203) Sual:Çirkab suların minerallaşdırılması nәdir?
A) Çirkab sulardakı mexaniki qarışıqların tam tәmizlәnmәsi
B) Tәmizlәnmiş sulardan duzların çıxarılması
C) Çirkab sulardakı qarışıq maddәlәrin tәmizlәnmәsi
D) Çirkab sulardan duzların qismәn çıxarılması

E) Çirkab sulardan duzların hәll olunmasını hәyata keçirilәn
204) Sual:Tәrkibindә yüksәk miqdarda turşu vә qәlәvi olan çirkab suların tәmizlәnmәsi necә aparılır?
A) Suların çökdürülmәsi üsulu ilә
B) Qәlәvilәrin әlavә edilmәsi ilә
C) Neytrallaşdırıcı reagentlәrlә
D) Kimyәvi koaqulyasiya üsulu ilә
E) Mexaniki süzgәclәrdәn keçirmә üsulu ilә
205) Sual:Mexaniki qarışıqlarla çirklәnmiş sular necә tәmizlәnir?
A) Kimyәvi tәmizlәmә üsulları ilә
B) Bioloji
C) Elektro kimyәvi üsullarla
D) Yandırılmaqla
E) Suların cәnlәrdә durultması, çökdürülmәsi vә süzgәcdәn süzülmәsi üsulları ilә mexaniki qarışıqlardan tәmizlәnir.
206) Sual:Balıqçılıq tәsәrrüfatı sularında oksigen olan biokimyәvi tәlәbat necә olmalıdır?
A) 9 mq/e
B) 10 mq/e – dәn çox
C) 15 mq/e – dәn çox
D) 4 mq/e – dәn az
E) 6 mq/ e
207) Sual:Sututarlarla atılan çirkab sularda mineral qalıq nә qәdәr olmalıdır?
A) 2500 mq/e
B) 2000 mq/e
C) 3000 mq/e
D) 1000 mq/ e
E) 1500 mq/e
208) Sual:Çirkab suların sorbsiya üsulu ilә tәmizlәnmәsi necә aparılır?

A) Çirkabların sorbentdә hәll olunaraq tәmizlәnmәsi ilә
B) Sorbentin su ilә kimyәvi reaksiyaya girmәsi ilә
C) Çirkabların sorbentin sәthinә hopdurulması
D) çirkabların sorbent tәsiri ilә parçalanması ilә
E) Çirkabların sorbentlә udulması ilә
209) Sual:Dünyada şirin su ehtiyatlarının әn çox hissәsi hansı qitәdә yerlәşir?
A) Avstraliyada
B) Afrikada
C) Asiyada
D) Avropada
E) Antraktidada
210) Sual:Çirklәnmәdәn dәyәn zәrәr bu üsulla hesablanır:
A) Tәcrübә
B) Birbaşa
C) Dolayı
D) Genetik
E) Laboratoriya
211) Sual:Çirklәnmәdәn dәyәn zәrәr hesablanır:
A) Tәcrübi
B) Dolayı
C) Emprik
D) Tropik
E) İqlim
212) Sual:Tәsәrrüfata dәyәn zәrәr neçә hesablanır:
A) Tәsәrrüfat sahәlәrinә dәyәn zәrәrlәrin cәmi kimi.
B) Snayeyә dәyәn zәrәr kimi;
C) Kәnd tәsәrrüfatına dәyәn zәrәr kimi;

D) Nәqliyyata dәyәn zәrәr kimi;
E) Sәnaye vә kәnd tәsәrrüfatına dәyәn zәrәrlәrin cәmi kimi;
213) Sual:Çirklәnmәdәn bitkiçiliyә dәyәn zәrәrә tәsir edir:
A) Mәhsulun hәcmi.
B) Mәhsulun maya dәyәri;
C) Torpağın münbitliyi;
D) Çirklәndirici maddәlәrin hәcmi;
E) İqlim;
214) Sual:Heyvandarlığa dәyәn zәrәr asılıdır:
A) Bitkiçiliyә dәyәn zәrәrdәn.
B) Çirklәnәn torpağın sahәsindәn;
C) Heyvandarlıq sahәsindә mәhsuldarlığın aşağı düşmәsindәn
D) Heyvandarlıq sahәsinin inkişaf sәviyyәsindәn;
E) Yem bazasının azalmasından;
215) Sual:Heyvandarlığa dәyәn zәrәr asılı deyil:
A) Heyvandarlıq mәhsullarının hәcmindәn.
B) Heyvandarlıq sahәsindә mәhsuldarlığın aşağı düşmәsindәn;
C) Heyvandarlıq tәsәrrüfatlarının sayından;
D) Mәhsulun satış qiymәtindәn;
E) Bitkiçiliyә dәyәn zәrәrdәn;
216) Sual:Meşә tәsәrrüfatına dәyәn zәrәr asılı deyil:
A) Meşәlәrin çirklәnmә sahәsindәn.
B) meşәlәrdә sanitar kәsmәdәn;
C) Meşәlәrdә ağacların xәstәlәnmәsindәn;
D) Ağacların mәhsuldarlığının aşağı düşmәsindәn;
E) Meşәlәrin böyümә sürәtindәn;

217) Sual:Torpağın dövriyyәdәn çıxmasından dәyәn zәrәr asılıdır:
A) Heyvanların mәhsuldarlığından
B) Torpağın münbitliyindәn.
C) Bitkilәrin növündәn.
D) Hәr hektardan gәlәn gәlirdәn.
E) Bitkilәrin mәhsuldarlığından.
218) Sual:Torpağın dövriyyәdәn çıxmasından dәyәn zәrәr asılı deyil:
A) Mәhsulların satış qiymәtindәn
B) Torpağın münbitliyindәn;
C) Hәr hektardan gәlәn gәlirdәn;
D) Çirklәnәn torpağın sahәsindәn;
E) Mәhsuldarlığın aşağı düşmәsindәn;
219) Sual:Çirklәnmәdәn bitkiçiliyә dәyәn zәrәr asılıdır:
A) Torpağın münbitliyindәn.
B) Mәhsulun maya dәyәrindәn.
C) Әkin sahәlәrindәn.
D) Çirklәnmә sahәsindәn.
E) Mәhsulun daşınma xәrcindәn.
220) Sual:Su hövzәlәrinin çirklәnmәsindәn dәyәn zәrәr asılıdır:
A) Suyun kimyәvi tәrkibindәn.
B) Zәrәrli maddәlәrin nisbi tәhlükә әmsalından.
C) Su sәrfindәn;
D) Su modulundan;
E) Yağıntılardan
221) Sual:Atmosferin çirklәnmәsindәn dәyәn zәrәrә tәsir edir:
A) Havanın tәzyiqi.
B) Havanın kimyәvi tәrkibi.

C) Havada olan su buxarının hәcmi.
D) Havada olan tozun hәcmi.
E) Zәrәrli maddәlәrin nisbi tәhlükә әmsalı.
222) Sual:Emprik üsul nәdir?
A) iqtisadi göstәricidir
B) әtraf mühitin mühafizә tәdbirlәri
C) tәbii resurs potensialıdır
D) çirklәnmәdәn dәyәn zәrәr hesablanır
E) ölçü vahididir
223) Sual:Heyvandarlıqda mәhsuldarlığın aşağı düşmәsi nәdәn asılıdır?
A) Bitkiçiliyә dәyәn zәrәrdәn.
B) Çirklәnәn torpağın sahәsindәn;
C) Heyvandarlığa dәyәn zәrәrdәn
D) Heyvandarlıq sahәsinin inkişaf sәviyyәsindәn;
E) Yem bazasının azalmasından;
224) Sual:Dünyada şirin suyun әn çox işlәndiyi sahә hansıdır?
A) yaşıllaşdırma sahәlәri
B) sәnaye sahәlәri
C) kәnd tәsәrrüfatında suvarma
D) Kommunal vә mәişәt sahәlәri
E) Elektrik enerjisi istehsalı sahәlәri
225) Sual:Bitkiçiliyә dәyәn zәrәr nәdәn asılıdır?
A) Heyvandarlıq sahәsindә mәhsuldarlığın aşağı düşmәsindәn;
B) Heyvandarlıq tәsәrrüfatlarının sayından;
C) Mәhsulun satış qiymәtindәn;
D) mәhsuldarlığın aşaği düşmәsindәn
E) Heyvandarlıq mәhsullarının hәcmindәn

226) Sual:Çirklәnmәdәn dәyәn zәrәr hansı üsulla hesablanır?
A) tarixi,coğrafi,әnәnәvi
B) genetik,lokal,iqtisadi
C) statistik,riyazi
D) müxtәlif metodlar
E) birbaşa,emprik,analitik
227) Sual:Tәsәrrüfat sahәlәrinә dәyәn zәrәrin cәmi nә demәkdir?
A) Tәsәrrüfat sahәlәrinә dәyәn zәrәrlәrin cәmi kimi
B) Snayeyә dәyәn zәrәr kimi;
C) Kәnd tәsәrrüfatına dәyәn zәrәr kimi;
D) tәsәrrüfata dәyәn zәrәr
E) Sәnaye vә kәnd tәsәrrüfatına dәyәn zәrәrlәrin cәmi kimi;
228) Sual:Çirklәndirici maddәlәrin hәcmi nәyә tәsir edir?
A) Mәhsulun hәcmi.
B) Mәhsulun maya dәyәri;
C) Torpağın münbitliyi;
D) Çirklәnmәdәn bitkiçiliyә dәyәn zәrәrә
E) İqlim
229) Sual:Meşәlәrin böyümә sürәti ilә müşә tәsәrrüfatına dәyәn zәrәr arasında hansı asılılıq var?
A) Meşәlәrin çirklәnmә sahәsindәn
B) meşәlәrdә sanitar kәsmәdәn;
C) Meşәlәrdә ağacların xәstәlәnmәsindәn;
D) Ağacların mәhsuldarlığının aşağı düşmәsindәn;
E) asılı olmadığından
230) Sual:Meşәlәrin çirklәnmә sahәsi nә ilә uzlaşır?
A) Meşәlәrin rütubәt göstәricilәrindәn;

B) Ağacların boyundan;
C) Meşә tәsәrrüfatına dәyәn zәrәrlә
D) Meşәlәrdә ağacların diametrindәn.
E) Meşәәlәrin tәrkibindәn;
231) Sual:Torpağın münbitliyinin dövriyyәdәn çıxması nәdәn asılıdır?
A) Mәhsulların satış qiymәtindәn
B) dәyәn zәrәrdәn
C) Hәr hektardan gәlәn gәlirdәn;
D) Çirklәnәn torpağın sahәsindәn;
E) Mәhsuldarlığın aşağı düşmәsindәn;
232) Sual:Dünya okean sularında hәll olmuş qızılın miqdarı nә qәdәrdir?
A) 40 mln ton
B) 5 mln ton
C) 2030 mln ton
D) 810 mln ton
E) 34 mln ton
233) Sual:Dünyada xәstәliklәrin vә ölüm hadisәlәrinin neçә faizi içmәli suyun çatışmamazlığından baş verir?
A) Xәstәliklәrin 5 % i, ölüm hadisәlәrinin 1/20 hissәsi
B) Xәstәliklәrin 50% i, ölüm hadisәlәrinin yarısı
C) Xәstәliklәrin 80% i, ölüm hadisәlәrinin 1/3 hissәsi
D) Xәstәliklәrin 90% i, ölüm hadisәlәrinin 3/5 hissәsi
E) Xәstәliklәrin 10% i, ölüm hadisәlәrinin 1/10 hissәsi
234) Sual:Sәnayedә әn çox su sәrfiyyatı hansı ölkәnin payına düşür?
A) Fransanın
B) Çinin
C) Avstraliyanın
D) ABŞ – in

E) Rusiyanın
235) Sual:Dünyada işlәdilәn suların neçә faizi su hövzәlәrinә qaytarılmazsa, bu ekoloji tәhlükә hesab olunur?
A) 25% i
B) 80% i
C) 50% i
D) 10% i
E) 40% i
236) Sual:Dünya ölkәlәri üzrә il әrzindә adambaşına düşәn suyun miqdarı nә qәdәr olduqda bu göstәrici kritik hәdәf hesab olunur.
A) 100 m3
B) 600 m3
C) 800 m3
D) 1000 m3
E) 1400 m3
237) Sual:Tәbii suların әsas çirklәnmә göstәricilәri nәdir?
A) Suda bağırsaq bakteriyalarının olması
B) Suda hәll olmuş oksigen miqdarının çox olması
C) Oksigen biokimyәvi göstәricisinin çox olması
D) Suda amonyakın nitratların, nitritlәrin, neft vә neft mәhsullarının, sintetik sәthi aktiv maddәlәrin ağır metalların olması
E) Suda mikroorqanizmlәrin olması
238) Sual:Dünyada açıq dәnizә çıxışı olan 140 dövlәtdәn neçә dövlәtdә neft vә qaz çıxarılır?
A) 90 dövlәtdә
B) 50 dövlәtdә
C) 100 dövlәtdә
D) 70 dövlәtdә
E) 180 dövlәtdә
239) Sual:Su anbarlarının çirklәnmәsinin qarşısının alınması üçün nәlәri etmәk lazımdır?

A) Tәmizlәyici qurğulardan keçmәyәn suların su anbarlarına tökülmәsinә görә cәrimә etmәk
B) Sәnaye, kommunalmәişәt müәssisәlәri, kәnd tәsәrrüfat mәhsullarının emal müәssisәlәrindәn atılan çirkab suları tәmizlәyici qurğularda
tәmizlәdikdәn sonra su anbarlarına atmaq lazımdır.
C) Texnoloji proseslәrdә su sәrfini azaltmaq
D) tәmizlәyici qurğuların tәkmillәşdirilmәsi
E) Tәmizlәyici qurğularda işlәdilәn kimyәvi reagentlәrin miqdarını azaltmaq
240) Sual:Azәrbaycandakı göllәrin sayı nә qәdәrdir?
A) 50
B) 500
C) 120
D) 250
E) 200
241) Sual:Göllәrin çirklәnmәsinin qarşısını almaq üçün hansı işlәr görülmәlidir?
A) doğru cavab yoxdur
B) Göllәrә axıdılan çirkab sularının tәmizlәyici qurğulardan keçirilmәsi
C) Göllәrә axıdılan çirkab suların miqdarını maksimum azaltmaq
D) Göllәrin qurudulmasını mümkün qәdәr hәyata keçirtmәk
E) Göllәrә kәskin iyli maddәlәrlә çirklәnmәmiş suların axıdılmasını qanunla qadağan etmәk
242) Sual:Xәzәr dәnizindә su sәviyyәsinin dәyişmәsindә әsas sәbәbi hansı amil hesab olunur?
A) Buxarlanmanın çox olması
B) Hidroidlim amili
C) Akademik M.A. Şilovun – geoloji nәzәriyyә amili
D) Antropogen amillәr
E) Kosmik amillәr
243) Sual:Xәzәr dәnizindә qazıma işlәri zamanı sutka әrzindә dәnizә axıdılan çirkab suların hәcmi nә qәdәrdir?
A) 40 m3
B) 200300 m3

C) 150 – 200 m3
D) 100150 m3
E) 50100 m3
244) Sual:Xәzәr dәnizi buxarlanma nәticәsindә ildә nә qәdәr su itirir?
A) 1000 km3
B) 500 km3
C) 375 km3
D) 800 km3
E) 150 km3
245) Sual:Tәbii rekreasiya әrazilәrinә nәlәr aid edilir?
A) dәniz,göl sahillәri
B) yaşıllıq zonaları.qoruqlar,milli parklar
C) çay sahillәri,çimәrliklәr, mineral bulaqlar,palçıq vulkanları
D) mineral bulaqlar,palçıq vulkanları
E) meşә örtüyü,müalicәvi palçıq mәnbәlәri
246) Sual:Okean suları biokütlәsinin neçә mlrd tu balıqlar vә iri dәniz heyvanlarıdır?
A) 1,5 mlrd t
B) 3 mlrd t
C) 4 mlrd t
D) 5 mlrd t
E) 2 mlrd t
247) Sual:Dünya okeanının tәbii ehtiyatları neçә mlrd әhalini qida ilә tәmin edә bilәr?]
A) 4060 mlrd
B) 10 mlrd]
C) 1520 mlrd
D) 2540 mlrd
E) 3050 mlrd

248) Sual:Hazırda dünyada içmәli su ehtiyatı nә qәdәrdir?
A) 8000 m³
B) 10.000 m³
C) 15.000 m³
D) 20.000 m³
E) 25.000 m³
249) Sual:halhazırda dünyada neçә növ faydalı qazıntı vә neçә növ qiymәtli daşlar mövcuddur?
A) 250; 200
B) 80; 100
C) 100; 150
D) 150; 250
E) 200; 280
250) Sual:Tәbii resursların iqtisadi cәhәtdәn qiymәtlәndirilmәsinә hansı göstәricilәr daxildir?
A) cәmiyyәtin iqtisadi, sosialekoloji maraqları, texnoloji layihәlәrin hazırlanması, ekologiyalaşdırılmış iqtisadiyyat vә s.
B) әtraf mühitә tәsiri, potensial problemlәrin üzә çıxarılması, keyfiyyәt amili vә s.
C) tәnzimlәmә mexanizmi, iqtisadiekoloji sәmәrәliliyi, ekstensiv inkişaf vә s.
D) hasilatın, emalın dәyәri, kapital qoyuluşunun xüsusi çәkisi, әmәk mәhsuldarlığının sәviyyәsi vә s.
E) istehsal, istehlak, texnologiya, insanların sosialiqtisadi inkişaf sәviyyәlәri vә s.
251) Sual:Faydalı qazıntı dedikdә nә başa düşürsünüz?
A) otlaq vә çәmәnliklәr, meşә vә kolluqlar әkin sahәlәri.
B) әtraf mühitdә baş verәn dәyişmәlәr ( torpaq vә bitki deqradasiyası)
C) tәbiitexniki şәraitin, hidroloji rejimin vә tektonik rejimin pozulması
D) tәdrici landşaft dәyişikliklәri ( seysmik aktivlәşmә vә s.)
E) tәbii şәraitdә әmәlә gәlәn mineral vә süxurlar (cәmiyyәtin müxtәlif tәlәblәrini tәmin edәn)
252) Sual:Okean sularında neçә mlrd. ton biokütlә vardır?
A) 50 mlrd t

B) 10 mlrd t
C) 20 mlrd t
D) 40 mlrd t
E) 30 mlrd t
253) Sual:Tәbii ehtiyatlar anlayışının mәzmunu, әhәmiyyәti vә tәsnifatı haqqında hansı alimlәrin xüsusi tәdqiqatları vardır?
A) Reymers N.F., Zudin E.Q., Serov Q.P.
B) Brodskiy A.K., Boqolyubova C.A.
C) Aslanov N.Q., Bayramov Y.M.
D) Runov T.Q., Boekova İ.N, Nefedoza T.Q.
E) Qerasimov İ.P, Sauşkin Y.T., Mints A.M.
254) Sual:Tәbii ehtiyatların maddi tәrkibi nәdәn asılıdır?
A) mәhsuldar qüvvәlәrin inkişaf sәviyyәsindәn vә cәmiyyәtin tәbiәt haqqında elmi biliyindәn
B) tәbii varlığın istifadәsinin texniki imkanından
C) tәbii ehtiyatlardan istifadәnin iqtisadi sәmәrәsindәn
D) tәbii ehtiyatların xassәlәrinin öyrәnilmә sәviyyәsindәn
E) tәbii komplekslәrin daxili vә әrazi әlaqәlәrindәn
255) Sual:Tәbii ehtiyatlar istifadә formasına görә neçә qrupa ayrılır?
A) 6
B) 3
C) 2
D) 4
E) 5
256) Sual:Boş süxur nәyә deyilir?
A) faydalı qazıntını örtәn vә onun daxilindә qat vә damar şәklindә olan sahәlәr.
B) әvәz edilәn vә әvәzi olmayan sәrvәtlәr
C) hәlәlik antropogen tәsirә az mәruz qalan sahәlәr
D) müalicәvi palçıq mәnbәlәri

E) çoxillik әkmә sahәlәrindәn yuyulan torpaqlar
257) Sual:Faydalı qazıntı yatağı nәyә deyilir?
A) yer tәbәqәsinin müxtәlif hissәlәrindә tәbii halda toplanmış faydalı qazıntılar
B) filizlәrin zәnginlәşdirilmәsindә istifadәsindә iştirak edәn zәrәrli komponentlәr
C) antropogen tәsir ilә әlaqәdar olaarq әtraf mühitin çirklәnmiş sahәlәri
D) rütubәt tutumundan asılı olmayaraq torpağın dәrin şumlanmış hissәlәri
E) istifadәdә olan torpaqların aqrotexniki üsullarla becәrilmiş sahәlәri.
258) Sual:Sәnaye kondisiyası dedikdә nә başa düşürsünüz?
A) yeni yataqların mәnisәnilmәsi, ümumi geoloji ehtiyatların kәşf olunub istehsal astanasında dayanması, istehsalın mürәkkәbliyi.
B) sәnayenin mineral xammala olan tәlәbatı
C) xammal bazasının ölkә üzrә ehtiyatı
D) kәşfiyyat zamanı faydalı qazıntı yataqlarının sәnaye әhәmiyyәtli qrupları
E) mineral xammalın minimal ehtiyatı, faydalı vә zәrәrli komponentlәrin istismara xәlәl gәtrimәyәn miqdarı
259) Sual:Mineral reursların istehlakı hәr il neçә % artır?
A) 5%
B) 1%
C) 2%
D) 3%
E) 4%
260) Sual:Yanacaq faydalı qazıntılar әsasәn hansı sahәlәrdә cәmlәnmişlәr?
A) şimal yarımkürәsindә.
B) platformaların qәdim kristallik qalxanlarında
C) geosinklinalorogen qurşaqlarda
D) qәdim platformalrın kәnar vә daxili әyilmәlәri sahәlәrindә
E) müxtәlif tektonik zonalarda
261) Sual:Dünya kömür ehtiyatı vә istifadәsi neçәnci ildәn öyrәnilib?

A) 1932
B) 1900
C) 1910
D) 1914
E) 1924
262) Sual:Dünyanın geoloji kömür ehtiyatı nә qәdәrdir?
A) 5,2 trln t – 7 trln. t
B) 10 trln t – 17 trln. t
C) 14,8 trln t – 30 trln. t
D) 17,2 trln t – 22 trln. t
E) 8 trln t 10 trln. t
263) Sual:Kömür ehtiyatının neçә %dәn çoxu şimal yarımkiürәsindә cәmlәnmişdir?
A) 90%dәn çox
B) 50%dәn çox
C) 70%dәn çox
D) 35%dәn çox
E) 85%dәn çox
264) Sual:Müasir dövrdә tәbii şәraitin sürәtlә dәyişmәsinin qarşısını almaq üçün nә etmәk lazımdır?
A) tәbii resursların istifadәsinә görә xәrclәr vә onların istifadәsindәn alınan effektә görә qiymәtlәndirilmә aparılmalıdır.
B) tәbii şәrait imkanlarını elmi cәhәtcә әsaslandırmaq vә tәbii müvazinәti gözlәmәk lazımdır
C) tәbii ehtiyatları tәsәrrüfata yararlıq cәhәtdәn qiymәtlәndirmәk lazımdır
D) tәbii ehtiyatların cәmlәnmәsi, keyfiyyәt tәrkibi, mәhsul hasilatına çәkilәn xәrclәr vә s. hesablanmalıdır
E) nәqliyyat şәraiti, әtraf mühitin mühafizәsi imkanları, xeyirli istehlak xüsusiyyәtlәri vә s. nәzәrә alınmalıdır
265) Sual:Tәbii resursların iqtisadi qiymәtlәndirilmәsi dedikdә nә başa düşürsünüz?
A) cәmiyyәtin tәlәbatının ödәnilmәsindә xidmәt edәn tәbii elementlәrdir
B) bәşәriyyәtin sosialiqtisadi inkişafıdır
C) tәbii resursların müxtәlif növlәrinә olan tәlәbatdır

D) tәbii resursların mәnimsәnilmәsinә sәrf olunan vaxt
E) tәbii resursların qiymәtli vә xeyirli istehlak xüsusiyyәtlәrinin pulla ifadәsidir
266) Sual:Tәbii resursların renta metodu necә aparılır?
A) tәbii reursların istifadә olunma xüsusiyyәtlәrinә görә qiymәtlәndirilir.
B) tәbii resursların istifadәsinә çәkilәn xәrclәrә görә aparılır
C) tәbii resursların istifadәsinә görә xәrclәr vә onların istifadәsindәn alınan xeyirә görә qiymәtlәndirilir
D) ayrıca tәbii resurslardan alınan effektә görә qiymәtlәndirilir
E) tәbii resursların mәnimsәnilmәsinә sәrf olunan vәsaitә görә aparılır
267) Sual:Dәniz vә okeanların dibindәn hәr il neçә mln. ton neft çıxarılır?
A) 300mln.ton
B) 200mln.ton
C) 400mln.ton
D) 700mln.ton
E) 150 mln.ton
268) Sual:Uranın potensial ehtiyatı dünya üzrә nә qәdәrdir?
A) 12mln.t
B) 4 mln.t
C) 6 mln.t
D) 8mln.t
E) 10mln.t
269) Sual:Becәrilәn torpaq sahәlәri ümumi torpaq fondunun neçә %ni tәşkil edir?
A) 11%
B) 7%
C) 8%
D) 9%
E) 10%

270) Sual:Tәbii otlaq vә çәmәnlik sahәlәrinә görә hansı ölkә üstünlük tәşkil edir?
A) Misir
B) ABŞ
C) Hindistan
D) ÇXR
E) Avstraliya
271) Sual:Tәbii resurslar nәyә deyilir?
A) cәmiyyәtlә tәbiәti әlaqәlәndirәn amillәrdir.
B) әtraf mühitin xassәlәrinin mәcmusudur
C) qeyrimaddi istehsal sahәlәrindә zәruri olan komponentlәrdir
D) cәmiyyәtin tәlәbatının ödәnilmәsi üçün istifadә olunan tәbii elementlәrdir
E) insanın hәyat fәaliyyәtinә tәsir edәn amillәrdir
272) Sual:Geoloq alimlәrin hesablamalarına görә,neftqaz yataqları dünyanın neçә mln.kv.kmni tutur?
A) 83mln.kv.km
B) 40 mln kv.km.
C) 50 mln.kv.km.
D) 62mln.kv.km
E) 77mln.kv.km
273) Sual:Nәhәng neft hövzәlәrinin hәr birindә neft ehtiyatı nә qәdәrdir?
A) 450 mln. ton
B) 50 mln. ton
C) 80 mln. ton
D) 100 mln. ton
E) 500 mln. ton
274) Sual:Sәhralar sünyanın neçә mln. kv.km. sahәsini tutur?
A) 8mln.kv.km
B) 4 mln.kv.km.

C) 5mln.kv.km
D) 6mln.kv.km
E) 7mln.kv.km
275) Sual:Su resurslarının cәmi neçә faizi içmәk üçün yararlıdır?
A) tәqribәn 5%i
B) tәqribәn 1%i
C) tәqribәn 12%i
D) tәqribәn 3%i
E) tәqribәn 4%i
276) Sual:Yer kürәsinin ümumi su ehtiyatı neçә mln.kub kmdir?
A) 1418 mln kub km
B) 1015 mln.kub km.
C) 1124 mln.kub km.
D) 1271 mln.kub km
E) 1386 mln.kub km
277) Sual:Ümumi su ehtiyatının neçә %I Dünya okeanının duzlu sularının payına düşür?
A) 59,3%
B) 70%
C) 81,2%
D) 96,4%
E) 68%
278) Sual:Dünyada suyun әsas istehlakçısı hansı sahәdir?
A) kәnd tәsәrrüfatı
B) sәnaye sahәlәri
C) mәişәt tәsәrrüfatı
D) mәnzilkommunal tәsәrrüfatı
E) meşә tәsәrrüfatları

279) Sual:Bioloji ehtiyatlar baxımından dünyada nә qәdәr bitki;agac vә kol növlәri mәlumdur?
A) 500 mindәn çox;30 mindәn artıq
B) 100 mindәn çox;10 mindәn artıq
C) 200 mindәn çox;20 mindәn artıq
D) 300 mindәn çox;25 mindәn artıq
E) 400 mindәn çox;28 mindәn artıq
280) Sual:Şimal meşә qurşağının әn böyük meşә sahәlәri hansı ölkәlәrin әrazisindәdir?
A) ÇXR,Yaponiya,Vyetnam
B) Afrika.Nepal,Haiti
C) Zair,Hindistan,Venesuela
D) RF,Kanada,ABŞ
E) Fransa,İtaliya,Niderland
281) Sual:Mintsә görә maddi istehsal ehtiyatlarına nәlәr aiddir?
A) atom enerjisi vә planetar enerji mәnbәlәri.
B) sәnaye vә kәnd tәsәrrüfatında istifadә olunan ehtiyatlar
C) әhalinin hәyat vasitәlәri kimi istifadә etdiyi ehtiyatlar
D) idman, istirahәt, müalicә vә s. istifadә olunan ehtiyatlar
E) bitki vә fauna ehtiyatları
282) Sual:Müxtәlif mәqsәdli istifadә olunan ehtiyatalrda rәqabәt xassәli hansı sahәlәri (sahәni) göstәrmәk olar?
A) ixtisaslaşdırılmış sahәlәr
B) doğru cavab yoxdur
C) kommunaltәsәrrüfat sahәsini
D) әkin sahәlәrini
E) geolojikәşfiyyat sahәlәrini
283) Sual:Tәbii şәrait dedikdә nә başa düşürsünüz?
A) günәş, geotermal, külәk vә s. enerjisi

B) aqroiqlim, rekreasiya, istifadә olunan potensial resurslar
C) tәbii resurslar bolluğu, әhalinin әmәk vәrdişi, dәnir dalğalarının enerjisi vә s.
D) coğrafi mövqe, iqlim, daxili sular, relyef vәs.
E) xammal vә enerji bazası, tәbii komponentlәr
284) Sual:Faydalı qazıntıların istismarı vә emalı zamanı әtrafa milyonlarla ton bәrk tullantı atılmasına baxmayaraq,onların yalnız neçә %i istifadә
olunur?
A) 1820%
B) 45%
C) 78%
D) 1012%
E) 1416%
285) Sual:Birbaşa istifadә oluna bilәn alternativ enerji mәnbәlәri hansılardır?
A) yeraltı isti su vә ya buxarsu qarışığı
B) dağ süxurlarının daxili istiliyi
C) uran
D) neft
E) qaz
286) Sual:Otlaq vә çәmәnliklәr ümumi torpaq fondunun neçә %ni tәşkil edir?
A) 24%
B) 10%
C) 15%
D) 18%
E) 22%
287) Sual:Dünya torpaq fondunun ümumi sahәsini göstәrin:
A) 15,1mlrd.ha
B) 14,9 mlrd.ha
C) 17,1 mlrd.ha

D) 20 mlrd.ha
E) 12,3mlrd.ha
288) Sual:Hansı ölkәlәr daha çox becәrilәn torpaq sahәlәrinә malikdir?
A) Fransa,Norveç,Sinqapur,belçika vә s.
B) Afrika,Braziliya,Yaponiya,Qatar
C) Avstraliya,Türkmәnistan,Anqola
D) Niderland,Monqolustan,Misir,Әlcәzair
E) ABŞ,Hindistan,RF,ÇXR,Kanada vә s.
289) Sual:Dünya ölkәlәri arasında daha çox kömür ehtiyatına malikdir ?
A) CAR,/Niger,Braziliya
B) MDB ölkәlәri ,ABŞ,ÇXR
C) Avstraliya,Yaponiya,İslandiya
D) Kanada,Namibiya
E) Cәnubi Koliforniya,Meksika vә İran körfәzi ölkәlәri
290) Sual:Dünya okeanının bioloji resursları bәşәriyyәtin heyvan zülalına olan tәlәbatının neçә %ni ödәyir?
A) 25%
B) 15%
C) 8%
D) 10%
E) 20%
291) Sual:Dünyanın nәhәng qaz hövzәlәrindә ümumi ehtiyatın neçә faizi cәmlәnmişdir?
A) 80%
B) 85%
C) 90%
D) 70%
E) 60%

292) Sual:Potensial sәrvәtlәr dedikdә nә başa düşürsünüz?
A) tәkrar emaldan keçәn resurslardır
B) hazırda istifadә olunmayan yaxud cüzi miqdarda istifadә olunan sәrvәtlәrdir.
C) çoxmәqsәdli istifadә xarakterinә malik ehtiyatlardır
D) tәrkibi mürәkkәb olmayan, eyni tәrkibli sәrvәtlәrdir
E) cәmiyyәtin müәyyәn inkişaf mәrhәlәsindә insanı әmәk vә istehsal prosesinә cәlb edәn sәrvәtlәrdir
293) Sual:İqtisadi resurs nәyә deyilir?
A) әtraf mühitin keyfiyyәt normatividir
B) tullantıların әmәlә gәlmәsinin texniki azaldılmasıdır
C) tәbii ehtiyatlardan vә enerjidәn sәmәrәli istifadәdir.
D) istehsalda bir neçә dәfә şәklini dәyişmiş xammaldır
E) mәhsulun vә enerjinin istehsal üsuludur
294) Sual:Aşağıda tәbii ehtiyatlar haqqında mәlumat verilmişdir. Bunlardan hansı cavab düzgün deyil?
A) Faydalı qazıntı yataqlarının kәşfi, onların çıxarılması vә zәnginlәşdirilmәsi ilә mәşğul olan sәnaye sahәlәrinә mәdәn sәnayesi
B) Tәbii halda toplanmış faydalı qazıntıya tәbii ehtiyat deyilir
C) Yer qatlarındakı mineral xammalın miqdarına onun ehtiyatı deyilir
D) Tәbii şәraitdә әmәlә gәlәn vә cәmiyyәtin müxtәlif tәlәblәrin tәmin etmәyә lazım olan mineral vә süxurlara faydalı qazıntı deyilir
E) Faydalı qazıntını örtәn vә onun daxilindә qat vә damar şәkilindә olan süxurlara boş süxurlar deyilir
295) Sual:Tәbii halda toplanmış faydalı qazıntıya tәbii ehtiyat deyilir
A) Hazırda istifadә olunmayan vә ya cüzi miqdarda istifadә olunan sәrvәtlәr
B) Günәş vә külәk enerjisi
C) Karbohidrogenlәr
D) Su ehtiyatları
E) Balıq ehtiyatları
296) Sual:Real ehtiyatlara aid edilәn komponentlәr hansılardır?
A) Neft, qaz ehtiyatları
B) Tәbiiresurs potensialı

C) İqlim vә kosmik resurslar
D) Dәmir filizi
E) Әmәk vә istehsal prosesinә cәlb olunanlar
297) Sual:İl әrzindә Yer sәthinә nә qәdәr günәş enerjisi daxil olur?
A) 1.56 x 10¹ kvt.saat
B) 1,12 x 3¹º kvt.saat
C) 1,24 x 4¹¹ kvt.saat
D) 1,37 x 5¹² kvt.saat
E) 1,37 x 5¹² kvt.saat
298) Sual:Dәniz suyunun başlıca resurslarından biri hansı ehtiyatdır?
A) uran
B) brom
C) kükürd
D) maqnezium
E) xörәk duzu
299) Sual:Külәyin enerji potensialının neçә faizi texniki istifadәyә tam yararlıdır?
A) 3%
B) 1,5%
C) 1,1%
D) 0,8%
E) 2,3%
300) Sual:Mәlumatlara görә,neolit inqilabi dövründә yer kürәsindә meşәlәrin ümumi sahәsi nә qәdәr olmuşdur?
A) 48 mlrd ha
B) 75 mlrd.ha
C) 63 mlrd.ha
D) 50 mlrd.ha
E) 80 mlrd ha

301) Sual:Son 10 illiklәrdә әtraf mühitә çirklәndiricilәrin atılması nәticәsindә ozon müdafiә qatı neçә faiz naziklәşmişdir?
A) 5%
B) 3%
C) 2%
D) 1%
E) 4%
302) Sual:MDB ölkәlәri içәrisindә uran istehsalı vә ixracına görә hansı dövlәt fәrqlәnir?
A) RF (Rusiya)
B) Azәrbaycan
C) Belorus
D) Ukrayna
E) Türkmәnistan
303) Sual:Havaya atılan zәrәrli maddәlәrin hәcmi nәdәn asılıdır?
A) Havada olan tozun hәmindәn.
B) çirklәnmәyә dәyәn zәrәrdәn
C) Havanın tәzyiqindәn.
D) Havanın kimyәvi tәrkibindәn.
E) Havanın tәrrkibindә olan su buxarlarının hәcmindәn.
304) Sual:Su hövzәlәrinin çirklәnmәsindәn çirkab suların hәcmi nәdәn asılıdır?
A) Suyun kimyәvi tәrkibi.
B) Yağıntıların miqdarı.
C) su hövzәlәrinә dәyәn zәrәrdәn
D) Su sәrfi.
E) Yağıntıların tәrkibi.
305) Sual:Zәrәrli maddәlәrin nisbi nisbi tәhlükә әmsalı nәyә tәsir edir?
A) Havanın tәzyiqi.

B) Havada olan tozun hәcmi.
C) Havada olan su buxarının hәcmi.
D) Havanın kimyәvi tәrkibi.
E) atmosferin çirklәnmәsindәn dәyәn zәrәrә
306) Sual:Fәal çirklәnmә zolaqları hansı ölçü ilә xarakterizә olunur?
A) 20 h
B) 2 h
C) 10 h
D) 50 h
E) 8 h
307) Sual:Qanunpozucu tәrәfә qarşı inzibati, mәcburedici tәdbirlәr sistmi nә adlanır?
A) nәzarәtlәr
B) sanksiyalar
C) ödәnişlәr
D) subsidiyalar
E) vergilәr
308) Sual:Dövlәtlәrin qarşısında duran ekoloji hüquqi mәsuliyyәt hansıdır?
A) ekoloji vә texniki
B) maddi vә mәnәvi
C) siyasi vә maddi
D) hüquqi vә şәxsi
E) kәmiyyәt vә keyfiyyәt
309) Sual:Maddi mәsuliyyәtin formalarına aid deyil:
A) restovrasiya
B) substitusiya
C) subsidiya
D) tәzminat

E) restitusiya
310) Sual:Stokolm konfransının әsas mәqsәdi nәdәn ibarәt idi?
A) әhalinin әrzaq tәminatı müzakirә olundu
B) tәbiәti qorumanın hüquqi mәsәlәlәrinә baxıldı
C) çirklәmә mәnbәlәrinә qarşı sanksiyalar müәyyәn etdi
D) әtraf mühitin mühafizәsi haqqında bәyanat qәbul etdi
E) әhalinin әrzaq tәminatı müzakirә olundu
311) Sual:BMTnin Baş Asambleyası tәrәfindәn tәsdiq edolmiş vә 28 oktyabr 1988ci ildә çıxarılmış qәtnamә necә adlanır?
A) ümumdnya tәbiәt xartiyası
B) beynәlxalq ekologiya xartiyası
C) ümumdünya tәbiәt günü
D) beynәlxalq tәşkilatların birliyi
E) beynәlxalq ekologiya günü]
312) Sual:әtraf mühit mәsәlәsi üzrә BMTnin konfransı nә vaxt vә harada keçirildi?
A) 1972ci il Stokolmda
B) 1978ci il Berlindә
C) 1975ci il Moskvada
D) 1970ci il Romada
E) 1965ci il Osloda
313) Sual:5 iyun Beynәlxalq әtraf mühitin mühafizәsi günü hansı konfransda elan edilmişdir?
A) Berndә
B) Madriddә
C) Stokolmda
D) Kiotoda
E) Ottavada
314) Sual:1973ci ildә BMT tәrәfindәn әtraf mühitin qorunması vә tәbii sәrvәtlәrә münasibәt sahәsindә qәbul edilmiş proqram nә adlanır?

A) VMO
B) YUNEP
C) YUNESKO
D) FAO
E) VOZ
315) Sual:60cı illәrdә qlobal problemlәrә aid edilmirdi:
A) aclıq problemi
B) sәrhәdlәrin qorunması
C) ozon tәbәqәsinin dağılması]
D) әhali artımı
E) su hövzәlәrinin qorunması
316) Sual:Tәbii mühitin beynәlxalq hüquqi mühafizәsi obyektlәri kateqoriyasına aiddir?
A) vahid qlobal әmәkdaşlığın gstәricilәri
B) dövlәtlәrin birgә fәaliyyәtinә daxil olan
C) ayrıayrı dövlәtlәrin yurisdiksiyasına daxil olan
D) dövlәtlәrin sәlahiyyәtindәn kәnar olan
E) hüquqi şәxslәrin sәlahiyyәtlәrinә daxil olan
317) Sual:Vahid ekoloji mәkan hansı zәrurәtdәn yaranmışdır?
A) әhalinin artan tәlәbatı
B) әtraf mühitin qorunması ümumbәşәri xarakterlidir
C) mühitә müdaxilә hәddәn artıq çoxdur
D) әtraf mühit qorunması iqtisadiyyatın bir hissәsidir
E) tәbii resurslar daha çox istismar olunur
318) Sual:1962ci ildә BMTnin XVII Baş Mәclisindә hansı qәtnamә qәbul edildi?
A) atmosfer havasının qorunması
B) dünya okeanının qorunması
C) ekoloji inkişaf vә tәbiәtin mühafizәsi

D) tәbii sәrvәtlәrdәn sәmәrәli istifadә
E) dövlәtlәrin birgә fәaliyyәti
319) Sual:Tәbii mühitin beynәlxalq hüquqi mühafizәsi obyektlәri kateqoriyasına aiddir:
A) Dövlәtin qüdrәtini әks etdirәn
B) әhalinin mәnafeyini müdafiә edәn
C) dövlәtin ümumi mәnafeyinә müdafiә edәn
D) dövlәtin daxili sәlahiyyәtinә aid olan
E) ayrıayrı dövlәtlәrin yurisdiksiyasına daxil olmayan
320) Sual:Ayrıayrı dövlәtlәrin yurisdiksiyasına daxil olan kateqoriyaya aid deyil:
A) köçәri heyvan növlәri
B) әhalinin sağlamlıq problemlәri
C) yaxın kosmos
D) atmosfer hövzәsi
E) dünya okeanı Antraktida
321) Sual:Aktual hesab edilәn tәhlükәsizlik problemlәrindәn biri:
A) Sәnaye
B) Istilik
C) ekoloji
D) demoqrafik
E) Beynәlxalq
322) Sual:әtraf mühitin qorunması üzrә әmәkdaşlığın ilk dövrlәrindә yaranan tәşkilat hansıdır?
A) tәşkilat formalaşmamışdır
B) 1950ci ildә Rusiya, Ukrayna tәşkilatı
C) 1970ci ildә Avropa birliyi tәşkilatı
D) 1960cı ildә “Ekologiya” tәşkilatı
E) 1968ci ildә “Roma Klubu” tәşkilatı

323) Sual: Roma Klubu hansı statusla fәaliyyәt göstәrmişdir?
A) beynәlxalq qeyridövlәt tәşkilatı
B) Xalqların koordinasiya edilmiş birliklәri
C) Yerli tәnzimlәyici qurumlar
D) BMTnin rәsmi tәşkilatı
E) Ictimaihüquqi tәşkilat
324) Sual:әhalinin ekoloji problemlәrinin hәlli üçün әsas kriteriya hansıdır?
A) Elmitexniki tәrәqqi
B) cәmiyyәtin birgә sәyi nәticәsindә tәminat
C) problemim qarşısının alınması metodları
D) problemin ayrılıqda hәlli
E) Iqtisadiyyatın inkişafı
325) Sual: Roma klubu nun әsas mәqsәdi nәdәn ibarәt olmuşdur?
A) insanla tәbiәt arasındakı qarşılıqlı әlaqәni öyrәnmәk
B) insanalrın hәyat tәrzini öyrәnmәk
C) istehsala yeni texnika vә texnologiyanın tәtbiqi
D) tәbiәtdә baş verәn hadiәsәlәri öyrәnmәk
E) tәbii resursların yerlәşmәsini öyrәnmәk
326) Sual:әtraf mühitin mühafizәsi sahәsindә bynәlxalq әmәkdaşlıq sәnәddә öz әksini tapır?
A) Hüquqi sәnәdlәrdә
B) Roma bәyannamәsindә
C) Helsinki konfransında
D) Kioto protokolunda
E) Stokolm bәyannamәsindә
327) Sual:YUNESKOnun tәbiәtin qorunması sahәsindә fәaliyyәt istiqamәtidir:
A) müvafiq siyasәtin hәyata keçirilmәsi
B) tәbiәt abidәlәrinin uçotu vә mühafizәsinin tәşkili

C) tәbii ehtiyatların rentabellik mәsәlәsi
D) tәbii ehtiyatlardan sәmәrәli vә kompleks istifadәsi
E) dünyada tullantısız vә aztullantılı istehsalları yaratmaq
328) Sual:BMTnin әtraf mühitin mühafizәsi nizamnamәsinin mәqsәd vә vәzifәlәrinә aid edilmir:
A) sosil vә iqtisadi problemlәrin hәlli
B) әhalinin yaşayış sәviyyәsinin yüksәldilmәsi
C) insan hüquqlarının qorunması
D) dünya sәrvәtlәrinin mәnimsәnilmәsi
E) sağlamlığın qorunması
329) Sual:1948ci ildә yaranmış vә qәrargahı Parisdә yerlәşәn tәşkilat hansıdır?
A) YUNESKO
B) VOZ
C) VMO
D) FAO
E) YUNEP
330) Sual:YUNEPin idarәçilik şurasının sәlahiyyәtlәrinә aid deyil:
A) әtraf mühit haqqında informasiyaların beynәlxalq alәmә çatdırılması
B) tәbiәti mühafizә proqramlarına rәhbәrlik
C) müvafiq siyasәtin hәyata keçirilmәsinә tövsiyyәlәr vermәk
D) beynәlxalq әmәkdaşlığa yardım
E) ayrıayrı dövlәtlәrdә idarәçilik orqanlarının tәşkili
331) Sual:YUNEPin sәlahiyyәtlәrinә daxil deyil:
A) çay hövzәlәrinә birgә istifadәyә nәzarәt
B) qlobal informasiya şәbәkәsinә
C) ekoloji zәrәrin pulla ifadәsi
D) әtraf mühitin mühafizәsinә monitorinq
E) zәhәrlәyici kimyәvi maddәlәrin qeydiyyatı

332) Sual:YUNESKO hansı proqram hәyata keçirir?
A) beynәlxalq tәhsil problemi
B) istehsal vә istehlak
C) insan vә biosfer
D) әhali vә istehsal
E) atmosferdә baş verәn proseslәr
333) Sual:MAB adlanan, 100dәn artıq dövlәtin iştirak etdiyi müxtәlif istiqamәtli proqram nә vaxt yaranıb vә necә adlanır?
A) 1975ci ildә “Ekoloji tәhlükәsizlik”
B) 1970ci ildә “İnsan vә hidrosfera”
C) 1965ci ildә “Hidroloji onillik”
D) 1960cı ildә “Rütubәtli tropika”
E) 1972ci ildә “Әtraf mühit vә sağlamlıq”
334) Sual: Tropik vә subtropik ekosistemlәrinin ekologiyasına insanların әmәk fәaliyyәtinin tәsiri hansı proqramın tәrkib hissәsidir?
A) insan vә hidorsefra
B) hidroloji proqram
C) demoqrafik partlayış
D) insan vә әtraf mühit
E) tәdqiqat proqram
335) Sual:Bir qәzada hәlak olmuş insanların sayı ilә bu qәzanın ehtimalı arasındakı nisbәti riskin hansı kateqoriyasıdır?
A) Ekoloji risk
B) Mәqbul risk
C) Sosial risk
D) Fәrdi risk
E) Sıfır vә mәqbul risk
336) Sual:Faktiki vә mümkün ola bilәn sosial vә iqtisadi zәrәr ekoloji riskin hansı göstәricisidir?
A) Ekoloji ziyan göstәricisidir

B) İtki göstәricisidir
C) Sosial zәrәr göstәricisidir
D) Sosial – iqtisadi ziyan göstәricisidir
E) İqtisadi ziyan göstәricisidir
337) Sual:Aşağıdakı ifadәlәrdәn hansı ekoloji riskin әsas kәmiyyәt göstәricilәrinә aid deyil?
A) Sosial zәrәr
B) İtki termini
C) Әtraf mühitin qorunması
D) İqtisadi ziyan
E) Sosialiqtisadi ziyan
338) Sual:Ekoloji riskin göstәricisinә daxil deyil:
A) tәhlükәli amillәrin yaranması ehtimalı
B) itkinin miqdarı
C) itkinin kәmiyyәt vә keyfiyyәt göstәricilәri
D) itkinin yaranması ehtimalının qeyrimüәyyәnliyi
E) itkinin miqdarının qeyrimüәyyәnliyi
339) Sual:Müәssisәdә istifadә olunan resurslar vә onların әtraf mühitә tәsiri hansı texnikinormativ sәnәddә göstәrilir?
A) dәzgahların pasportunda
B) şәhәr pasportunda
C) vәtәndaş pasportunda
D) avadanlıqların pasportunda
E) ekoloji pasportunda
340) Sual:Qabaqcadan qarşısı alına bilmәyәn ekoloji hadisәlәrin әmәlә gәlmәsi necә adlanır?
A) maddi risk
B) ekoloji risk
C) iqtisadi risk
D) sosial risk

E) әmәk riski
341) Sual:Quru mexaniki toztutucularda tozların çökmәsi hansı prinsiplәrә әsaslanan toztutucularda tәmizlәnir?
A) qravitasiya, rәqsetmә, fırlanma
B) qravitasiya, mәrkәzdәnqaçma, әtalәt
C) mәrkәzdәnqaçma, fırlanma, irәlilәmә
D) fırlanma, rәqs etmә, itәlәmә
E) qrvitasiya, ağırlıq, yerdәyişmә
342) Sual:Tullantı qazların tәrkibindә zәrәrli qazların konsentrasiyası az olduqda o hansı metodla tәmizlәnir?
A) piroliz metodu ilә
B) termiki metodla
C) fiziki metodla
D) kimyәvi metodlarla
E) mexaniki metodla
343) Sual:Avtomobilin tullantısı olan işlәnmiş qazların tәrkibindәki N2O vә CO qaz¬larının günәş şüalarının tәsiri ilә fotokimyәvi reakziyaya
daxilolması nәticәsindә hansı növ smoq hadisәsi yaranır?
A) qәlәvi smoq
B) turşulu smoq
C) tosgen smoqu
D) adi smoq
E) fotokimyәvi smoq
344) Sual:Sәnayә şәhәrlәrindә yer sәthindәn 200300 m hündürlükdә tempratur inver¬siya¬sının yaranması nәticәsindә hansı növ smoq yaranır?
A) tosgen smoqu
B) adi smoq
C) London smoqu
D) fotokimyәvi smoq
E) LosAnceles smoqu

345) Sual:Bütün sәnaye şәhәrlәrindә havanın çox çirklәnmәsi nәticәsindә hansı hadisә baş verir?
A) yanğın hadisәsi
B) buzlaşma hadisәsi
C) işıqlanma hadisәsi
D) smoq hadisәsi
E) buxarlanma hadisәsi
346) Sual:Atmosferi çirklәndirәn ikinci dәrәcәli tullantılar hansı proseslәr nәticәsindә törәnәn maddәlәrdir?
A) fizikikimyәvi proseslәrdәn
B) kimyәviakustik proseslәrdәn
C) fotokimyәvimexaniki proseslәrdәn
D) mexanikikimyәvi proseslәrdәn
E) optikakustik proseslrdәn
347) Sual:Oksigen atmosfer havasının necә faizini tәşkil edir?
A) 23, 5%ni
B) 17, 3%ni
C) 18, 9%ni
D) 20, 95%ni
E) 70, 0,5%ni
348) Sual:Temperaturun dәyişmәsinә görә atmosfer neçә tәbәqәyә bölünür?
A) ozonosfer, hidrosfer, aerosfer, biosfer, termosfer
B) trorosfer, strotosfer, mezosfer, termosfer, ekzosfer
C) troposfer, ekzosfer, ionosfer, noosfer, biosfer
D) stratosfer, ozonosfer, ekzosfer, biosfer, noosfer
E) noosfer, biosfer, mezosfer, troposfer, ionosfer
349) Sual:Sabit şәkildә atmosfer havasının tәrkib hissәsini әsasәn hansı qazlar tәşkil edir?
A) NO, Cl2,CxHx, CO2, He, Ar, O2 vә s.
B) H2, CO, CO2, NO, N2O, Cl, Ar vә s.

C) O3, SO3, H2, CO, NOx, CO2 vә s.
D) Fe, Al, Zn, Hg,Co2, CO, NO2 vә s.
E) N2, O2, CO2,NO2, Cr2, He, Ar vә s.
350) Sual:Tullantı qazları tәmizlәmәk üçün hansı kimyәvi üsullardan istifadә edilir?
A) mexaniki, bioloji yandırma tәmizlәmә üsullarından
B) termiki, bioloji çökdürmә tәmizlәmә üsullarından
C) absorbsiya, adsorbsiya, katalitik tәmizlәmә üsullarından
D) bioloji, fiziki, mexaniki tәmizlәmә üsullarından
E) yandırma, buxarlandırma, bioloji tәmizlәmә üsullarından
351) Sual:Yer kürәsini әhatә edәn müxtәlif qaz qatlarından ibarәt olan müәyyәn qalınlıqlı tәbәqә necә adlanır?
A) biosfer adlanır
B) ozonosfer adlanrı
C) hidrosfer adlanır
D) atmosfer adlanır
E) litosfer adlanır
352) Sual:Azot atmosfer havasının neçә faizini tәşkil edir?
A) 75 77%ni
B) 70 72%ni
C) 78 80%ni
D) 70 72%ni
E) 58 60%ni
353) Sual:Havada qazların, bәrk vә maye halında olan müxtәlif maddәlәrin, hәmçinin radioaktiv maddәlәrin canlı oqanizmlәrin hәyat şәraitinә mәnfi
tәsir edә billә¬cәk miqdarda olmasına nә deyili?
A) suyun çirklәnmәsi deyilir
B) suyun çirklәnmәsi deyilir
C) atmosfer çirklәnmәsi deyilir
D) litosfer çirklәnmәsi deyilir

E) ozon qatının çirklәnmәsi deyilir
354) Sual:Havada asılı halda olan bәrk vә maye hissәciklәrlә atmosferin çirklәnmәsi necә adlanır?
A) duzlu çirklәnmә adlanır
B) turşulu çiklәnmә adlanır
C) aerozol çiklәnmә adlanır
D) qәlәvili çiklәnmә adlanır
E) buxarlı çiklәnmә adlanır
355) Sual:Hansı müәssisәlәr atmosferi aerozolla çirklәndirәn әsas mәnbәlәr hesab olunur?
A) yeyinti müәssisәlәri
B) metallurgiya müәssisәlәri
C) neft emalı müәssisәlәri
D) kimya müәssisәlәri
E) elektrik enerjisi istehsal edәn müәssisәlәr
356) Sual:Atmosferi çirklәndirәn aerozollar içәrisindә hansı birlәşmә xüsusi yer tutur?
A) kükürdlü birlәşmә
B) natriumlu birlәşmә
C) karbonlu birlәşmә
D) azotlu birlәşmә
E) qurğuşunlu birlәşmә
357) Sual:Atmosfer çirklndiricilәrini neçә qrupa ayrırlar?
A) birinci vә ikinci dәrәcәli çirklәndiricilәr
B) ilkin vә ikinci dәrәcәli çirklәndiricilәr
C) tozlu vә aerozollu çirklndiricilәr
D) qumlu vә tozl çirklәndiricilәr
E) turşulu vә qәlәvili çirklәndiricilәr
358) Sual:Avtomobil nәqliyyatı tәrәfindәn atmosferin çirklәnmәsinin qarşısını almaq¬la hansı növ smoqun әmәlә gәlmәsinin qarşısını almaq olar?

A) fotokimyәvi smoq
B) turşulu smoq
C) tosgenli smoq
D) adi smoq
E) qәlәvi smoq
359) Sual:Ozon ilk dәfә kim tәrәfindәn kәşf edilmişdir?
A) Faradey tәrәfindәn
B) Lomonosov tәrәfindәn
C) Marum tәrәfindәn
D) Darvin tәrәfindәn
E) Landau tәrәfindәn
360) Sual:Tәrkibindә karbohidrogenlәr olan tullantı qazları katalitik tәmizlәmә üsulu ilә tәmizlәyәn zaman hansı katalizatorlardan istifadә edilir?
A) şüşә, qum vә kömürdәn
B) ağac, azbest vә pambıqdan
C) kömür, gil vә metallardan
D) metal, yarımkeçirici vә duzlardan
E) rezin, kauçuk vә plastmasdan
361) Sual:Halhazırda avtomobil nәqliyyatından atmosferә ötürülәn zәhәrli qazların qarşısını almaq üçün hansı tәdbirlәr görülür. Hansı cavab
düzgün deyil?
A) neytralizatorlardan istifadә etmәk
B) maye yanacaqdan qaz yanacağına keçmәk
C) avtomobillәrin saz işlәmәsini tәmin etmәk
D) avtomobillәrin sayını artırmaq
E) benzin yanacağını dizel yanacağı ilә әvәz etmәk
362) Sual:Tullantı qazların fiziki üsulla tәmizlәnmәsindә "filtrdә qazın tutulması" toztutucularından hansı halda olan tozlar tutulur?
A) hәllolmuş şәkildә olan
B) buxar halında olan

C) dispers halda olan
D) oksidlәşmiş halda olan
E) aerozol halında olan
363) Sual:Böyük hәcmdә olan tullantı qazları toz vә yağ dumanlarında tәmizlәmәk üçün hansı toztutuculardan istifadә olunur?
A) mexaniki toztutucularından
B) yaş tutucularından
C) nimçәli toztutuculardan
D) taxma mәsamәli toztutucularından
E) elektrik filtrli toztutucularından
364) Sual:Tullantı qazların tәrkibindә olan faydalı qarışıqları ayırmaq üçün hansı kimyәvi tәmizlәmә üsulundan istifadә edilir?
A) katalik tәmizlәmә üsulundan
B) absorbsiya üsulundan
C) qravtasiya üsulundan
D) termiki üsuldan
E) adsorbsiya üsulundan
365) Sual:Hansı üsul ilә tullantı qazları tәmizlәdikdә heç bir kimyәvi reaksiy getmir, zәhәrli qazlar müxtәlif yollarla tutulur?
A) rezonans üsulu ilә tәmizlәmәdә
B) elektrokimyәvi üsulla tәmizlәmәdә
C) kimyәvi üsulla tәmizlәmәdә
D) fiziki üsulla tәmizlәmәdә
E) optik üsulla tәmizlәmәdә
366) Sual:Tullantı qazları zәhәrli maddәlәrdәn tәmizlәmәk üçün hansı qurğulardan istifadә edilir
A) elektromaqnit qurğularından
B) elektrik qurğularından
C) toztutucu qurğulardan
D) qaztәmizlәyici qurğulardan
E) fırlanma qurğularından

367) Sual:Neçәnci ildә Azәrbaycan ozondağıdıcı maddәlәrin istifadәsindәn mәrhәlәlәr üzrә çıxrılmasına dair Vyana konvensiyasını, Monreal
protoko¬lunu ratifikasiya etdi.
A) 1999cu ildә
B) 1995ci ildә
C) 1996ci ildә
D) 1993cü ildә
E) 1998ci ildә
368) Sual:Atmosferin çirklәnmәsinin qarşısını almaq mәqsәdilә iri sәnayә şәhәrlәrindә bir sıra tәdbirlәr hәyata keçirilir. Hansı cavab düzgün deyil?
A) sәnaye istehsal tullantılarının yeni texnoloji proseslәrin tәtbiqi
B) sirklәndirici müәssisәlәrin tәbii şәraiti nәzәrә alaraq şәhәr әtrafında yerlәşdirilmәsi
C) çirklәndiricilәrin neytrallaşdırılması vә zәrәrsizlәşdirilmәsi
D) atmosferә buraxılan sirklәndiricilәrin ümumi miqdarının azaldılması
E) iri sәnaye müәssisәlәrinin tikilmәsi
369) Sual:Neçәnci ildә vә harada 56 ölkәnin hökümәtlәri ozon qatını dağıdan xlorflüor üzvi birlәşmәlәrin vә digәr ozan dağıdıcı maddәlәrin (ODM)
istehsalını 2 dәfә azaltmaq haqqında protokol imzaladılar?
A) 1987ci ildә, Monrealda
B) 1995ci ildә Moskvada
C) 1950ci ildә, Parisdә
D) 1900cu ildә, Londonda
E) 2000ci ildә Berlindә
370) Sual:Qaz halda olan sәnaye tullantılarını tәmizlәmәk üçün hansı üsullrdan istifadә olunur?
A) fiziki vә kimyәvi üsullardan
B) avsorbsiya vә adsorbsiya üsullarından
C) elektrik vә elektromexanik üsullardan
D) mexaniki vә kimyәvi üsullardan
E) fiziki vә optik üsullardan

371) Sual:Hansı tәbәqә günәşin ultrabәnövşәyi radiasiyasının böyük bir qismini udaraq, yer kürәsindә canlı orqanizmlәri radiasiyanın mәhvedici
tәsirin¬dәn qoruyur?
A) bulud tәbәqәsi
B) mezosfer tәbәqәsi
C) troposfer tәbәqәsi
D) ozon tәbәqәsi
E) kosmik tәbәqә
372) Sual:Atmosferi çirklәndirәn әsas mәnbәlәr hansılardır?
A) neftçıxarma sәnayesi, dәmir yolu, quşçuluq
B) dәmir yolu, quşçuluq, tikinti tәsәrrüfatları
C) mәişәt, kommunal, heyvandarlıq tәsәrrüfatları
D) sәnaye müәssiәlәri, nәqliyyat vasitәlәri, kәnd tәsәrrüfatları
E) әkinçilik, mәişәt, nәqliyyat tәsәrrüfatları
373) Sual:Tullantı qazların adsorbsiya üsulu ilә tәmizlәmәsindә adsorbent olaraq hansı maddәlәrdәn istifadә edilir?
A) gildәn, seolitdәn, alunitdәn
B) aktivlәşdirilmiş kömürdәn, seolitdәn, selikageldәn
C) daş kömürdәn, misdәn,azbestdәn
D) dәnizdәn, qumdan, gildәn
E) kәrpicdәn, qumdan, pambıqdan
374) Sual:Atmosferdә әsasәn necә smoq hadisәsi müşahidә olunur?
A) mürәkkәb vә sad smoq
B) adı vә mürәkkәb smoq
C) adı vә fotokimyәvi smoq
D) xlorlu vә karbonlu smoq
E) bxarlı vә karbonlu smoq
375) Sual:Neçәnci ildә harada ozon dağıdıcı maddәlәrin (ODM) istehsalının dayandırılması haqqında protokol imzalandı?
A) 2005ci ildә Parisdә

B) 1999cu ildә Vyanada
C) 2000ci ildә Stokholunda
D) 1997ci ildә Monrealda
E) 2002ci ildә Londonda
376) Sual:Ekoloji audit neçә mәrhәlәdә aparılır?
A) 2
B) 4
C) 6
D) 3
E) 5
377) Sual:Ekoloji auditorun vәzifәlәrinә daxil deyil?
A) audit keçirәn müәssisә vә regionda istifadә olunan tәhlükәli predmetlәrdәn istifadәnin azaldılması.]
B) müәssisәdә vәziyyәtin tәhlili.
C) dәyәn zәrәrin aradan qaldırılması üzrә tәkliflәrin hazırlanması.
D) nәzarәt obyekti üçün informasiya modelinin seçilmәsi.
E) әtraf mühitә sәmәrәli tәsir etmәk üçün tәklif vә tövsiyәlәrin verilmәsi.
378) Sual:Aşağıdakılardan hansı ekoloji audit sisteminin funksiyalarına daxil deyil?
A) nәzәrdә tutulan fәaliyyәti hәyata keçirmәk barәdә son qәrarın qәbulu.
B) ekoloji auditin aparılmasında qanunvericiliyә әmәl olunmasını tәmin etmәk.
C) ekoloji auditor kadrlarının hazırlanması, onların peşә vә ixtisas sәviyyәlәrinin artırılması.
D) ekoloji auditor xidmәtinin keçirilmәsinin keyfiyyәtinә nәzarәt.
E) ekoloji auditor fәaliyyәti ilә mәşğul olmaq istәyәn fiziki vә hüquqi şәxlәrә lisenziyaların verilmәsi.
379) Sual:Aşağıdakılardan hansı auditorun vәzifәsinә aid deyil?
A) sәnәdlәrin qorunub saxlanması.
B) Tәbiәti mühafizә tәdbir vә proqramları üçün maliyyә resurslarını sәfәrbәr etmәk.
C) auditin aparılmasında mövcud qanunveriliyin tәlәblәrinә riayәt etmәk.
D) auditor yoxlamasını vә mәslәhәt xidmәtlәrini keyfiyyәtlә hәyata keçirmәk.

E) mәlumatların mәxvi saxlanması.
380) Sual:Aşağıdakılardan hansı düzgün cavabdır?
A) ekoloji auditor ekoloji prosesi idarә edәn şәxsdir.
B) ekoloji auditor ekoloji sahibkarlıqla mәşğul olan fiziki şәxsdir.
C) ekoloji auditor ekoloji monitorinq hәyata keçirәn hüquqi şәxsdir.
D) ekoloji auditor mövcud qanunvericiliyә әsasәn ekoloji auditor fәaliyyәti göstәrmәk hüququna malik olan hüquqi vә ya fiziki şәxsdir.
E) ekoloji auditor ekoloji bazarı tәnzimlәyәn şәxsdir.
381) Sual:Ekoloji auditorun hüquqlarına aid deyil?
A) sifarişçi lazım olan sәnәdlәri tәqdim etmәdikdә yoxlamadan imtina etmәk.
B) bağlanmış müqavilәyә uyğun olaraq auditin forma vә metodlarının sәrbәst müәyyәnlәşdirmәk.
C) ekoloji audit aparılan obyektlәrin ekoloji vә maliyyә fәaliyyәti ilә bağlı sәnәdlәrlә tanış olmaq.
D) ekoloji audit aparılmasına başqa auditorları cәlb etmәk.
E) ekoloji audit aparılmasına başqa auditorları cәlb etmәk.
382) Sual:Ekoloji audit sisteminin yaradılmasında iştirak etmir.
A) kommersiya bankları.
B) yerli hakimiyyәt orqanları vә bәlәdiyyәlәr.
C) ekoloji fondlar.
D) ekoloji banklar.
E) tәhsil müәssisәlәri.
383) Sual:Ekoloji audit hansı sahәlәrdә aparılmır?
A) sosial müdafiә tәşkilatları.
B) dövlәt idarәlәri.
C) transmilli korporasiyalar
D) regionlar
E) bәlәdiyyәlәr
384) Sual:Auditin qanunvericilik vәtәni hansı ölkә hesab olunur?

A) Portuqaliya
B) Fransa
C) İspaniya
D) B.Britaniya
E) Yaponiya
385) Sual:Ekoloji auditin әsas mәrhәlәsinә daxil deyil:
A) proqram materiallarının reallaşması ilә bağlı planın tәrtib olunması vә onun icrasına nәzarәt edilmәsi.
B) zәrurәt yarandıqda ekoloji audit proqramına әlavә mütәxәsislәrin cәlb edilmәsi.
C) ekoloji audit proqramının nәticәlәri ilә bağlı konkret tәklif vә tövsiyyәlәrin hazırlanması.
D) proqram mәlumatların tәklifi.
E) proqramın planlaşdırılması.
386) Sual:Ekoloji menecmentin әsasına aid deyil:
A) doğru cavab yoxdur.
B) ekoloji balans vә nәzarәt;
C) ekoloji uçot vә audit;
D) әtraf mühitin keyfiyyәtinin idarә olunması;
E) ekoloji planlaşdırma vә proqnozlaşdırma;
387) Sual:Ekoloji menecment nәdir?[Yeni sual]
A) faydalı qazıntıların hasilatı, emalı vә istifadәsini tәmin edәn sahәdir.
B) cәmiyyәtin idarә olunmasını özündә birlәşdirәn bir sahәdir;
C) tәbii resurslardan istifadәdә ekolojiiqtisadi problemlәrin idarә olunmasını öyrәnәn elm sahәsidir;
D) tәsәrrüfatın inkişafını vә planlaşdırılmasını tәmin edәn sahәdir;
E) tәbiәtdәn istfadә tәdbirlәrinin uçotu vә nәzarәtini tәmin edәn elm sahәsidir.
388) Sual:Ekoloji menecmentin mәqsәdi:
A) müәssisә vә tәşkilatlarda tәbiәti mühafizә fәaliyyәtini yaxşılaşdırmaqdır.
B) idarәetmәdә iqtisadi vә ekoloji maraqları tәmin etmәk vә tәhlükәsiz әmәk şәraiti yaratmaqdır
C) tәbiәtdәn sәmәrәli istifadә vә resurs qoruyucu fәaliyyәtdә beynәlxalq vә milli aktların tәlәblәrinә әmәl etmәkdir;

D) hüquqi vә fiziki şәxslәrin tәbiәtdәn istifadә fәaliyyәtindә hüquqlarını tәmin etmәkdir;
E) tәbiәti mühafizә problemlәrinin hәlli üçün menecmentdәn istifadә maraqlarını artırmaqdır;
389) Sual:Ekoloji menecmentin prinsiplәri aşağıdakılardır: Mәqsәdyönlülük; Tәfәkkürә әsaslanma; İqtisadi tәhlil; Sәmәrәlilik; Ardıcıllıq.
A) 1, 2, 3.
B) 1, 3, 5;
C) 2, 4, 5;
D) 1, 2, 5;
E) 3, 4, 5;
390) Sual:Ekoloji menecment konsepsiyasına aid deyil:
A) elmin metodologiyası vә rolu.
B) ekoloji menecmentin prinsipi;
C) texnoloji, sosial ,innovasiya prosesi;
D) ekoloji menecmentin tәşkili;
E) ekoloji menecmentin funksional hәcmi;
391) Sual:Ekoloji menecmentin әsasını tәşkil edir:
A) doğru cavab yoxdur.
B) qiymәtlәndirmә, tәhlil;
C) ektrapolyasiya, kartoqrafik;
D) balans, nәzarәt, uçot vә audit;
E) planlaşdırma, proqnozlaşdırma vә monitorinq;
392) Sual:Ekoloji menecmentin vәzifәlәri: Müәssisәnin yaşıl imicinin yaradılması; Tәhlükәsiz istehsal prosesinin tәşkili; İstehsalın
tәkmillәşdirilmәsi; Ekoloji öhdәlik vә siyasәtin tәşkili; Ekoloji planlaşdırma vә proqnozlaşdırma
A) 1, 4, 5.
B) 2, 4, 5;
C) 1, 2, 3;
D) 2, 3, 4;
E) 3, 4, 5;

393) Sual:Ekoloji menеcmentin funksiyalarından biri aşağıdakıdır:
A) doğru cavab yoxdur.
B) balanslaşdırma
C) planlaşdırma
D) ekoloji öhdәlik;
E) ekoloji siyasәt;
394) Sual:Ekoloji audit hansı ekoloji fәaliyyәtlә uyğundur?
A) mәlumatların tәhlilidir.
B) ekoloji menecmentin bir elementidir
C) ekoloji ekspertizaya uyğundur
D) ekoloji monitorinqin bir hissәsidir
E) proqnozlaşmadır
395) Sual:Ekoloji menecment sisteminin elementlәri: Fәaliyyәtin auditi vә nәzarәt; Ekoloji siyasәt; Fәaliyyәtin tәşkili vә reallaşdırması; Tәbiәtdәn
istifadәnin planlaşdırılması; Ekoloji subsidiyalar.
A) 1, 3, 5.
B) 1, 2, 3;
C) 3, 4, 5;
D) 2, 3, 4;
E) 1, 4, 5;
396) Sual:Ekoloji menecmentin inkişaf amillәrindәn deyil: Ekoloji subsidiyalar; Ekoloji şәraitin monitorinqi; Ekoloji tәsir vә resursların
mövcudluğu; Ekoloji ödәnişlәr; Ekoloji cәrimәlәr.
A) 1, 4, 5.
B) 2, 4, 5;
C) 1, 3, 5;
D) 3, 4, 5;
E) 1, 2, 4;

397) Sual:Ekoloji menecment konsepsiyasında mühüm rol oynayan funksiya:
A) sәmәrәlilikdir
B) tәhlükәsizlikdir;
C) yerlәşdirmәdir
D) idarәetmәdir
E) tullantıların utilizasiyasıdır;
398) Sual:Ekoloji menecmentin vәzifәlәrinә aid deyil:
A) müәssisәnin «yaşıl imicinin» yaradılması.
B) tәhlükәsiz istehsal prosesinin tәşkili;
C) ekoloji uyğunluğun tәmini;
D) ekoloji öhdәlik vә siyasәtin tәşkili;
E) istehsalın tәkmillәşdirilmәsi;
399) Sual:Ekoloji menecmentdә işçi heyәtinin idarә olunması yollarından deyil
A) işçilәrin attestasiyası;
B) işçilәrin mәlumatlandırılması;
C) işçilәrin motivizasiya edilmәsi;
D) işçilәrin ekoloji maariflәndirilmәsi;
E) işçilәrin fövqәladә vәziyyәtdә fәaliyyәtә hazırlanması.
400) Sual:Menecmentdә ekoloji fәaliyyәtin tәşkilinә aid deyil:
A) xüsusi sәlahiyyәtli mәsul şәxs vә bölmәlәrin müәyyәnlәşdirilmәsi.
B) vәzifә öhdәliklәrinin vә mәsuliyyәtin bölgüsü;
C) idarәetmә prosedurlarının hazırlanması;
D) tәlәblәrin müәyyәnlәşmәsi vә daxili sәnәdlәşmәnin hazırlanıb tәtbiqi;
E) ekoloji fәaliyyәtin planlaşdırılmasına maraqlı tәrәf vә şәxslәrin cәlbi;
401) Sual:Ekoloji menecmentin inkişaf amillәrinә daxildir:
A) ekoloji planlaşdırma vә prqnozlaşdırma.
B) ekoloji ödәnişlәr;

C) ekoloji yönümlü subsidiyalar;
D) ekoloji mühitә kompleks tәsir;
E) ekoloji şәraitin monitorinqi, tәsir vә resursların mövcudluğu;
402) Sual:Ekoloji risk konsepsiyası nәdir?
A) müsbәt konsepsiya yoxdur
B) insanlara tәsir edәn amillәri öyrәnmәk
C) insanlara mәnfi tәsirin minimuma endirilmәsi
D) layihәlәrin vaxtında hazırlanması
E) Tullantıların izn hәddinin müәyyәn edilmәsi
403) Sual:Audit haqqında ilk sәnәt neçәnci ildә aşkar edilmişdir?
A) 1130 – cu ildә
B) 1755ci ildә
C) 1800 – ci ildә
D) 1050 ci ildә
E) 1330 – cu ildә
404) Sual: Auditor sözünün latınca mәnası nәdir?
A) mәruzәçi
B) yoxlayıcı
C) dinlәyici
D) әks etdirәn
E) izah edәn
405) Sual:Auditor aşağıdakılardan hansına rәy vermir?
A) ayırma
B) әsaslılıq
C) qiymәtlәndirmә
D) müşahidә
E) tәsnifat

406) Sual: Auditor xidmәti haqqında AR – nın Qanununda auditor yoxlamasının hansı növlәri göstәrilir?
A) növlәri yoxdur
B) adi vә mürәkkәb
C) müxtәlif xidmәtlәr
D) uçot vә yoxlama
E) mәcburi vә könülü
407) Sual:Ekoloji auditorun xidmәti hansı sahәlәrә ayrılır?
A) müәssisәdә vәziyyәtin tәhlili
B) müqavilә tәlәb edәn vә etmәyәn
C) istehsalın sәmәrәli tәşkili
D) audit siyasәtinin öyrәnilmәsi
E) ilkin vә yekun xidmәtlәr
408) Sual:1995ci il iyunun 20dә Azәrbaycan Respublikasının hansı qanunu qәbul edilmişdir?
A) 1995ci il mayın 4dә
B) 1994cü il iyunun 10da.
C) 1996cı il sentyabrın 5 dә.
D) auditor xidmәti haqqında
E) 1997ci il fevralın 28dә.
409) Sual:İlk dәfә auditi tәtbiq edәn dövlәtlәr sırasındadır:
A) Almaniya
B) Rusiya
C) Yaponiya
D) Fransa
E) ABŞ
410) Sual:Tәbii mühitin fiziki halının qiymәtlәndirilmәsi auditin hansı fәaliyyәtinә uyğun deyil:
A) ekoiqtisadi, ekohüquqi sahәlәrdә tәbiәti vә әtraf mühitin mühafizә qanunvericiliyinin gözlәnilmәsi.

B) ekoloji siyasәtin hazırlanması.
C) tәbii resurslardan sәmәrәli istifadә olunması.
D) tәbiәti mühafizәnin mәqsәd vә vәzifәlәrinin müәyyәn edilmәsi.
E) ekoloji auditin predmetinә
411) Sual:Tәbiәti mühafizә tәdbir vә proqramları üçün maliyyә resurslarını sәfәrbәr hansı auditor vәzifәsi ilә uyğundur?
A) sәnәdlәrin qorunub saxlanması.
B) auditor vәzifsinә uyğun deyil
C) auditin aparılmasında mövcud qanunveriliyin tәlәblәrinә riayәt etmәk.
D) auditor yoxlamasını vә mәslәhәt xidmәtlәrini keyfiyyәtlә hәyata keçirmәk.
E) mәlumatların mәxvi saxlanması.
412) Sual:Auditor xidmәtinә aid deyil:
A) kәnar audit
B) uyğunluq auditi
C) mәcburi audit
D) könüllü audit
E) daxili audit
413) Sual:Auditor xidmәtinә aid deyil:.
A) maliyyә hesabının auditi
B) daxili audit
C) kәnar audit
D) bitkinlik auditi
E) әmәliyyat auditi
414) Sual:Ekoiqtisadi,ekohüquqi sahәlәrdә tәbiәti vә әtraf mühiti mühafizә sahәsindә qanunvericiliyin gözlәnilmәsi auditin hansı funksiyasına
aiddir?
A) audit aparan qrurun formalaşması
B) ekoloji audit proqramının mәqsәd vә vәzifәlәrinin müәyyәn olunması.
C) ekoloji auditin predmetinә.

D) istehsal sahәlәrinin tәşkil olunması.
E) sifarişçi ilә müqavilә bağlanması.
415) Sual:Nәzarәt obyekti üçün informasiya modelinin seçilmәsi ekoloji auditin hansı fәaliyyәtinә aiddir?
A) audit keçirәn müәssisә vә regionda istifadә olunan tәhlükәli predmetlәrdәn istifadәnin azaldılması.
B) müәssisәdә vәziyyәtin tәhlili.
C) dәyәn zәrәrin aradan qaldırılması üzrә tәkliflәrin hazırlanması.
D) ekoloji auditorun vәzifәsinә uyğun deyil
E) әtraf mühitә sәmәrәli tәsir etmәk üçün tәklif vә tövsiyәlәrin verilmәsi.
416) Sual:Sifarişçinin lazım olan sәnәdlәri tәqdim etmәdikdә yoxlamadan imtina etmәk auditorun hansı fәaliyyәtinә aiddir?
A) fәaliyyәtә uyğun deyil
B) auditorun vәzifәsinә
C) ekoloji auditorun hüquqlarına
D) auditorun sәlahiyyәtinә
E) ekoloji auditorun işinә
417) Sual:Ekoloji audit sisteminin yaradılmasında iştirak etmir:
A) kommersiya bankları.
B) yerli hakimiyyәt orqanları vә bәlәdiyyәlәr.
C) ekoloji fondlar.
D) ekoloji banklar.
E) sәhiyyә müәssisәlәri
418) Sual:Sosial müdafiә tәşkilatlarının ekoloji auditdә iştirak etmәlәrinә yardım göstәrәn tәşkilatlar hansıdır?
A) ekoloji audit aparılmır
B) dövlәt idarәlәri.
C) transmilli korporasiyalar
D) regionlar
E) bәlәdiyyәlәr

419) Sual:Proqram planlaşdırılması ekoloji auditin әsas mәrhәlәsinә daxil olmasının sәbәbi:
A) proqram materiallarının reallaşması ilә bağlı planın tәrtib olunması vә onun icrasına nәzarәt edilmәsi.
B) zәrurәt yarandıqda ekoloji audit proqramına әlavә mütәxәsislәrin cәlb edilmәsi.
C) ekoloji audit proqramının nәticәlәri ilә bağlı konkret tәklif vә tövsiyyәlәrin hazırlanması.
D) proqram mәlumatların tәklifi.
E) ekoloji auditin әsas mәrhәlәsinә daxil deyil
420) Sual:Tәbii resurslardan istifadәdә ekolojiiqtisadi problemlәrin idarә olunmasını öyrәnәn elm sahәdir:
A) faydalı qazıntıların hasilatı, emalı vә istifadәsini tәmin edәn sahәdir.
B) cәmiyyәtin idarә olunmasını özündә birlәşdirәn bir sahәdir;
C) ekoloji menecmentdir;
D) tәsәrrüfatın inkişafını vә planlaşdırılmasını tәmin edәn sahәdir;
E) tәbiәtdәn istfadә tәdbirlәrinin uçotu vә nәzarәtini tәmin edәn elm sahәsidir.
421) Sual:Balans, nәzarәt, uçot vә audit hansı funksiyasına aiddir?
A) doğru cavab yoxdur.
B) qiymәtlәndirmә, tәhlil;
C) ektrapolyasiya, kartoqrafik;
D) ekoloji menecmentin әsasıdır;
E) planlaşdırma, proqnozlaşdırma vә monitorinq;
422) Sual:Ekoloji menecmentin vәzifәlәrinә aid deyil:
A) tәbiәtә dәyәn mәnfi antropogen tәsirin xәbәrdar edilmәsi
B) ekoloji cәhәtdәn tam tәhlükәsiz istehsal prosesinin tәşkili
C) bütün sahәlәrin ekoloji uyğunluğu
D) optimal ekolojiiqtisadi uyğunluğun müәyyәn edilmәsi
E) ekolojiiqtisadi fәaliyyәtin maliyyәlәşmәsi
423) Sual:Dövlәt ekoloji ekspertizası kim tәrәfindәn maliyyәlәşir?
A) maliyyәlәşmә aparılmır
B) dövlәt büdcәsi vә sifarişi

C) Dövlәt bankı
D) sifariş verәn müәssisә vә bank
E) әhalinin könüllü vәsaiti
424) Sual:Aşağıdakı ifadәlәrdәn hansı müәssisәnin ekoloji pasportuna aid edilmir?
A) İstehsal tullantılarının kәmiyyәt vә keyfiyyәt xarakteri.
B) Müәssisәdә istifadә olunan texnologiyalar haqda mәlumat.
C) İstifadә olunan vәasitlәrin keyfiyyәt vә kәmiyyәt xarakteri.
D) İstehsal olunan mәhsulun kәmiyyәt xarakteri.
E) Hәlli vacib olan ekoloji problemlәr haqqında mәlumat.
425) Sual:İctimai ekoloji ekspertiza nәdir ?
A) әhalinin özfәaliyyәtidir
B) dövlәt qanunlarını icra edәn orqandır
C) ekspertizaya daxil deyildir
D) ictimaiyyәtin istәyi ilә yaranmış dövlәt strukturudur
E) ictimaiyyәtin istәyi ilә yaranmış qeyridövlәt strukturudur
426) Sual:Ekoloji audit ilk dәfә hansı ölkәdә tәtbiq olunmağa başlamışdır?
A) Almaniya
B) Rusiya
C) Yaponiya
D) Fransa
E) ABŞ
427) Sual:Ekoloji audit nәdir?
A) çirklәnmәyә görә ödәnişlәrin icrasının yoxlanılmasıdır
B) tәbii resurslardan istifadә vә bәrpası üzrә hesabatların düzgün tәrtib edilmәsi vә daxil olmaqla tәbiәtdәn istifadәsi tәrәfindәn ekoloji tәlәblәrin
әtraf mühitin mühafizәsi normalarının vә qaydalarının gözlәnilmәsi mәqsәdilә onların tәsәrrüfat vә digәr fәaliyyәtinin yoxlanılmasıdır.
C) tәbiәtdәn istifadәçilәrin maliyyә fәaliyyәtinin yoxlanılmasıdır
D) antropogen tәsir dәrәcәsinin yoxlanılmasıdır

E) tәbiәtdәn istifadәyә görә ödәnişlәrin yerinә yetirilmәsinin yoxlanılmasıdır.
428) Sual:Aşağıdakı cavablardan hansı ekoloji auditin predmetinә aid deyil?
A) ekoiqtisadi, ekohüquqi sahәlәrdә tәbiәti vә әtraf mühitin mühafizә qanunvericiliyinin gözlәnilmәsi.
B) ekoloji siyasәtin hazırlanması.
C) tәbii resurslardan sәmәrәli istifadә olunması.
D) tәbiәti mühafizәnin mәqsәd vә vәzifәlәrinin müәyyәn edilmәsi.
E) tәbii mühitin fiziki halının qiymәtlәndirilmәsi.
429) Sual:Azәrbaycan tranzit çaylarının çirklәnmә sәbәblәri:
A) doğru cavab yoxdur;
B) qonşu ölkәlәrdә sulardan sәmәrәsiz istifadә;
C) qonşu ölkәlәrin sәnaye vә mәişәt çirkabları;
D) kәnd tәsәrrüfatının inkişafı;
E) qonşu ölkәlәrdә tәmizlәyici qurbulardan sәmәrәli istifadә;
430) Sual:Azәrbaycanın tәbii su mәnbәlәrinin çirklәnmә amillәrindәn deyil:
A) tәmizlәyici qurğuların azlığı;
B) kommunalmәişәt çirkabları;
C) kәnd tәsәrrüfatının inkişafı;
D) sәnayenin inkişafı;
E) şәhәrlәrin inkişafı;
431) Sual:Araz çayı әn çox cirklәndirir:
A) civә vә arsenlә;
B) mikroglementlәrlә
C) üzvü birlәşmәlәrlә;
D) neft mәhsulları ilә;
E) mis vә molibdenlә
432) Sual:Azәrbaycan meşәlәrinә müasir antropogen tәsir baş verir :

A) doğru cavab yoxdur;
B) sanitar kәsilmәdәn;
C) arıçılığın inkişafından;
D) heyvanların otarılmasından;
E) turizmin inkişafından;
433) Sual:Azәrbaycanın tәbii su mәnbәlәrinin çirklәnmә amillәrindәndir:
A) doğru cavab yoxdur;
B) istehsalat vә mәişәt suları;
C) tәmizlәyici qurğuların tәtbiqi;
D) sulardan sәmәrәli istifadә;
E) su ehtiyyatlarından sәnayedә sәmәrәli istifadә;
434) Sual:Oxçuçayın başlıca çirklәndiricilәri?
A) civә vә qurquşun;
B) makroelementlәr
C) radioaktiv tullantılar;
D) neft mәhsulları;
E) mis vә molibden
435) Sual:Abşeron göllәrinin başlıca çirklәnmә mәnbәlәri:
A) qara vә әlvan metallalurqiya sәnayesi çirkablarıdır;
B) әtrafında turizmin inkişafıdır;
C) yüngül sәnaye çirkablarıdır;
D) yeyinti sәnayesi çirkablarıdır;
E) mәişәt vә neft sәnaye çirkablarıdır ;
436) Sual:Azәrbaycan gollәrini daha çox çirklәndirәn maddәlәr:
A) doğru çavab yoxdur;
B) mikroelementlәr vә duzlar
C) ağır metal ionları;

D) neft mәhsulları vә üzvü birlәşmәlәr ;
E) kimyәvi aktiv maddәlәr;
437) Sual:Azәrbaycanın torpaq fondunun sıradan çıxması sәbәblәrindәn deyil:
A) doğru cavab yoxdur ;
B) sürüşmә
C) şoranlaşma
D) eroziya
E) çirklәnmә
438) Sual:Azәrbaycanın torpaq fondunun sıradan çıxması sәbәblәri:
A) deflyasiya vә әlverişli su keçirmә;
B) eroziya vә şoranlaşma;
C) aşınma vә mexaniki tәrkibinin dәyişmәsi;
D) humus qatının dәyişmәsi;
E) eroziya vә humusun artması;
439) Sual:Torpağın keyfiyyәt qimlәtlәndirilmәsi.
A) doğru cavab yoxdur;
B) bitki növlәrinin artması;
C) eroziya vә sürüşmә;
D) meşә heyvanlarının çoxalması;
E) yeraltı suların sәviyyәsinin artması;
440) Sual:Azәrbaycanda meşәlәrin mühafizә yollarına aid deyil:
A) süni meşәlәrin salınması;
B) yasaqlıq elan olunması;
C) meşәlәrin nizamsız qırılması;
D) meşәlәrin qoruq elan edilmәsi
E) meşә bәrpa işlәri;

441) Sual:Azәrbaycan torpaqlarına intensiv antropogen tәsir sәbәb olmuşdur:
A) torpağın humus qatının optimallaşmasına;
B) torpaq örtüyünün zәdәlәnmәsi vә çirklәnmәsinә;
C) bitkilәrin növ tәrkibinin dәyişmәsinә ;
D) torpağın mәhsuldarlığının artmasına ;
E) torpağın mexaniki tәrkibinin dәyişmәsinә
442) Sual:Azәrbaycanda radioaktiv elementlәrlә çirklәnmiş torpaq sahәlәri:
A) sәnubi şәrqi Şirvandadır;
B) Lәnkәran ovalığındadır;
C) Abşerondadır
D) MilMuğan düzündәdir;
E) Ceyrançöldәdir
443) Sual: Kür çayı daha çox çirklәndirir:
A) suvarmadan qayıdan sularla;
B) neft mәhsulları vә üzvü birlәşmәlәrlә;
C) kimyәvi aktiv maddәlәrlә;
D) sәthi aktivi maddlәrlә;
E) radioaktiv tullantılarla;
444) Sual:Azәrbaycanda tәbii komplekslәrin mühafizә üçün yaradılması zәruridir:
A) milli parkların;
B) yasaqlıqların
C) qoruqların
D) xüsusi mühafizә olunan әrazilәr;
E) ovçuluq tәsәrrüfatlarının;
445) Sual:Azәrbaycanda bitki örtüyünün yayılma qanunauyğunluğu asılıdır:
A) relyef vә iqlimdәn;
B) relyefdәn

C) yağıntıdan
D) temperaturdan
E) әrazinin mәnimsәnilmә sәviyyәsindәn;
446) Sual:Ekoloji sığortanın әsas mәqsәdi:
A) müәssisәni vergidәn azad etmәk, dәymiş zәrәri ödәmәk
B) insanların istirahәtini tәşkil etmәk, qurğuları tәkmilәşdirmәk
C) insanları maddı maraqlandırmaq, qurğuların işlәmәsini tәmin etmәk
D) müәssisәni vergidәn azad etmәk, sığortanın dәyәrini ödәmәk
E) müәssisәlәrә, insanlara vә әtraf mühitә dәymiş zәrәri ödәmәk
447) Sual:Qeyrimәrkәzlәşdirilmiş ekoloji sığorta fondunun maliyyә mәnbәlәri:
A) ali tәhsil müәssisәlәri vә mәktәblәrdir
B) hәrbi vә nәqliyyatdır
C) maddi istehsal sahәlәrinin müәssisә vә birliklәridir
D) dövlәt vә Milli Mәclisdir
E) әmәk birliklәri vә idarәlәrdir
448) Sual:Ekoloji sığorta hansı әsaslarla keçirilir?
A) әmәk vә mülki
B) şәxsi vә ailәvi
C) gizli vә açıq
D) rәsmi vә qeyrirәsmi
E) könüllü vә mәcburi
449) Sual:Keçirilmә metoduna görә monitorinq hansı növlәrә bölünür?
A) qlobal, kimyәvi, bioloji
B) kimyәvi, fiziki, bioloji
C) yerüstü, aviasiya, kosmik
D) lokal, qlobal, şәhәr
E) regional, fiziki, biokimyәvi

450) Sual:Ekoloji sığorta nәyә xidmәt edir?
A) ümumi sığorta qanunlarına
B) tәbii resurslardan istifadәyә
C) әtraf mühitә, insanların sağlamlığına ziyan vuran mәsuliyyәti artırmağa
D) әtraf mühitә dәyәn zәrәrә görә cәrimәlәrin toplanmasına
E) әhalinin әtraf mühitә tәsirinә
451) Sual:Sığorta tarifi nәdir?
A) sığorta riskinin dәrәcәsi
B) belә termin yoxdur
C) qiymәtә uyğun sığorta faizi dәrәcәsidir
D) sığortanın illik hәcmidir
E) sığorta fondunun yığılmasıdır
452) Sual:Qanuna vә sığorta müqavilәsinә uyğun olaraq sığortalının sığortaçıya vermәli olduğu pul necә adlanır?
A) Sığorta hadisәsi
B) Sığorta mәblәği
C) Sığorta
D) Sığorta haqqı
E) Sığorta tarifi
453) Sual:Sığorta hadisәsinin baş vermә ehtimalı nә adlanır?
A) Sığorta riski
B) Sığorta haqqı
C) Sığorta mәblәği
D) Sığorta
E) Sığorta hadisәsi
454) Sual:Sığortaçıya dәymiş zәrәri ödәmәk imkanı yaradan taktiki hadisә nә adlanır?
A) Sığorta hadisәsi

B) Sığorta mәblәği
C) Sığorta haqqı
D) Sığorta
E) Sığorta riski
455) Sual:Hәr hansı bir şәxs vә ya tәşkilatın pulla ölçülә bilәn mәnfәәtinә müxtәlif tәhlükәlәr nәticәsindә dәyә bilәcәk zәrәrlәrin qarşısını müәyyәn
haqq müqabilindә almaq mәqsәdilә hazırlanan müqavilә nәdir?
A) Sığorta riski
B) Sığorta haqqı
C) Sığorta tarifi
D) Sığorta mәblәği
E) Sığorta
456) Sual:Ekoloji sığortanın mahiyyәtini aydınlaşdırmaq üçün hansı anlayışları, prinsiplәri vә mәlumatları bilmәk lazımdır? Hansı cavab düzgün
deyil?
A) Әmtәәnin dәyәri
B) Sığorta riski
C) Sığorta tarifi
D) Sığorta, sığorta hadisәsi
E) Sığorta mәblәği, sığorta haqqı
457) Sual:Kompleks ekoloji monitorinq sistemi konkret olaraq aşağıdakı mәsәlәlәrlә mәşğul olur. Hansı cavab düzgün deyil?
A) Nәzarәt obyektinin seçilmәsi
B) Ölçmә işlәrinin planlaşdırılması
C) Bioindikatorlar vasitәsilә aparılan monitorinq
D) Ayrılmış nәzarәt obyektinin müayinәsi
E) Nәzarәt obyekti üçün informasiya modelinin seçilmәsi
458) Sual:Ekologiya vә Tәbii Sәrvәtlәr Nazirliyi hansı istiqamәtlәr üzrә monitorinq apara bilәr? Hansı cavab düzgün deyil?
A) Atmosferdә
B) Tәbii ehtiyatlar üzrәrindә

C) Torpaq ehtiyatları üzәrindә
D) Su hövzәlәrindә
E) Sәth sularında
459) Sual:Ekoloji monitorinq hәyata keçirilәrkәn üstünlük hansı üsula verilir?
A) Bioloji üsullara
B) Kimyәvi üsullara
C) Fitometrik üsullara
D) Distansion üsullara
E) Fotometrik üsullara
460) Sual:Populyasiyanın әsas xüsusiyyәtlәrindәn biridir?
A) döğru cavab yoxdur
B) fәrdlәrin sayının dinamikası vә tәnzimlәnmә mexanizmi
C) uzunömürlü populyasiya olması
D) populyasiyanın modifikasiya olması vә ya dәyişmәsi
E) populyasiyanın inkişafının iqlim şәraitindәn asılılığı
461) Sual:Ekoloqiyada elementar vahid nәdir?
A) döğru cavab yoxdur
B) hәyat dalğasıdır
C) fәrdin populyasiyasıdır
D) biotik birlikdir
E) biokütlәdir
462) Sual:Ekoloji sistemlәr yaranma sәbәblәrinә görә bölünür?
A) döğru cavab yoxdur
B) süni vә mәdәni
C) tәbii vә antropogen
D) davamlı vә dәyişkәn
E) uzunömürlü vә dayanıqlı

463) Sual:Ekosistem anlayışını ilk dәfә kim tәklif etmişdir?
A) Y.Odum
B) K.Uatt
C) C.Xarçinski
D) A.Tensli
E) L.Libix
464) Sual:Maddәlәr vә enerji mübadilәsinin qarşılıqlı baş verdiyi, canlı alәme onların mәskunlaşdığı iühit arasında olan birgә fәaliyyәt adlanır?
A) tәbii mühit
B) ekoloji sistem
C) bioqeosenologiya
D) coğrafi mühit
E) biotik struktur
465) Sual:Biosferde maddәlәrin dövretmәsi xarakterizә olunur?
A) döğru cavab yoxdur
B) dövretmә istiqamәti vә ya azimutu ilә
C) dövr bucağı vә mәsafәsi ilә
D) dövretmә surәti vә dövr vaxtı ilә
E) dövretmә elementlәri vә birlәşmәlәri ilә
466) Sual:Biosfer anlayışını elmi әdәbiyyata ilk dәfә kim vә neçәnci ildә gәtirmişdir?
A) Dokuçaev, 1898ci ildә
B) Lamark, 1870ci ildә
C) Zyuss, 1875ct ildә
D) Odum, 1860ci ildә
E) Vernadski, 1861ci ildә
467) Sual:Biosfer tәliminin yaradıcısı kimdir?
A) Odum

B) Dokuçaev
C) Vernadski
D) İzrael
E) Naumov
468) Sual:Paleobiosfer vә ya ağ biosfer adlanır?
A) doğru cavab yoxdur
B) Halhazırda canlıların mövcud olduğu sahә
C) qәdimdә canlı orqanizmlәrin yaşadığı sahә
D) fauna vә floranın yayıldığı sahә
E) biosferdә canlıların mövcud olduğu sahә.
469) Sual:Biosferdә maddәlәrin dövretmәsi ayrılır?
A) doğru cavab yoxdur
B) qeoloji vә bioloji
C) tәbii vә antropoqen
D) biokimyәvi vә hidroloji
E) kimyәvi vә qeokimyәvi
470) Sual:Hәyat üçün istifadә olunan, biosferdә dövr edәn kimyәvi elementlәrin vә qeyriüzvü birlәşmәlәrin hәrәkәti adlanır?
A) mikroelementlәrin dövr etmәsi
B) döğru cavab yoxdur
C) geokimyәvi birlәşmәlәrin dövretmәsi
D) biogen elementlәrin dövretmәsi
E) birlәşmәlәrin dövr etmәsi
471) Sual:Antropogen radiasiya mәnbәlәrinә aiddir 1.AESlәr, 2.Radioaktiv kimyәvi elementlәr, 3.nüvә silahları, 4.Günәş şuaları,5.Rentgen şuaları,
6. Tәbii süxurlar
A) 3,4,6
B) 4,5,6
C) 1,3,5

D) 1,2,3
E) 2,4,5
472) Sual:әhalinin radiasiya tәhlükәsizliyi haqqında Azәrbaycan Respublikasının qanunu qәbul edilmişdir
A) 1990ci ildә
B) 2008ci ildә
C) 2000ci ildә
D) 1997ci ildә
E) 1995ci ildә
473) Sual:Tәbii elektromaqnit şualanma mәnbәlәridir? 1.Elektrik vә maqnit sahәlәri, 2. dalğa örürücülәr. 3.günәş vә qalaktikadan gәlәn
radioşualanma. 4. müxtәlif qurğuların şuaları. 5.atmosferin elektrikliyi. 6. lampalı generatorlar
A) 1,3,5
B) 2,3,4
C) 1,2,4
D) 3,4,5
E) 4,5,6
474) Sual:Tәbii radiasiya mәnbәlәrinә aiddir? 1. günәş şuaları, 2.nüvә silahları, 3. bәzi kimyәvi elementlәr. 4.rentgen şuaları. 5, süxurlar vә mәdәn
suları, 6. atom elenktrik siansiyaları
A) 1,4,6
B) 1,2,5
C) 2,3,4
D) 1,3,5
E) 3,4,6
475) Sual:İndiki zamanda tәbiәt vә cәmiyyәtin birgә fәaliyyәti mәrhәlәsindә, әtraf mühitin mühafizәsinin tәmini üzrә, ekoloji tәlәbatla cәmiyyәtin
tәbii resurslardan istifadәsinә olan maraqları arasında uyğunsuzluqdan, iqtisadiyyatla ekologiya arasında yaranan ziddiyyәt adlanır?
A) ekoloji vәziyyәt
B) ekoloji tarazlıq
C) ekoloji böhran

D) ekoloji maraq
E) ekoloji hal
476) Sual:Qlobal ekoloji problemlәrә aiddir? 1.әtraf mühitin çirklәnmәsi, 2.atmosferin tozla çirklәnmәsi, 3. iqlim dәyişkәnliyi, 4. yeraltı suların
çirklәnmәsi, 5.ozon tәbәqәsinin dağılma tәhlükәsi. 6. Xәzәr dәnizinin problemlәri
A) 1,3,5
B) 1,2,3
C) 2,3,4
D) 1,4,6
E) 2.5,6
477) Sual:Ekosistemin inkişaf dinamikası, ekosistemin vә ya biosenozun dәyişmәsi ilә nәticәlәnir ki, bu proses adlandırılır?
A) doğru cavab yoxdur
B) suksessiya
C) konsument
D) produsent
E) forik
478) Sual:İnsanın vә cәmiyyәtin hәyatı vactb maraqlarının, әtraf mühitin ona antropogen vә tәbii tәsirlәr nәticәsindә yaranan tәhlükәlәrdәn
qorunmasının tәmini adlannır ?
A) ekoloji krizis
B) ekoloji tәhlükә
C) ekoloji tәhlükәsizlik
D) ekoloji vәziyyәt
E) ekoloji fәlakәt
479) Sual:Tәhlükәli ekoloji vәziyyәtin yaranması vә inkişafın qarşısının alınması vә onların nәticәlәrinin aradan qaldırılması üzrә tәdbirlәr sistemi
adlanır?
A) doğru cavab yoxdu
B) ekoloji tәhlükәli vәziyyәt
C) ekoloji tәhlükәsizliyin tәmini

D) ekoloji durumun sağlamlaşdırılması
E) ekoloji yük
480) Sual:Ekosistemin dinamiki növlәridir?
A) döğru cavab yoxdur
B) sadә vә mürәkkәb
C) tәkrar vә dәyişkәn
D) sutkalıq vә dövrü
E) istiqamәtlәnmiş vә sadә
481) Sual:Ekosistemdә trofik әlaqә adlanır?
A) döğru cavab yoxdur
B) yalnız bitktlәrin mәskunlaşdığı әrazi
C) müxtәlif mәkandan istifadә әlaqәsi
D) eyni mәkandan yaşayış üçün istifadә әlaqәsi
E) yalnız heyvan növlәrinin әlaqәsi
482) Sual:Ekosistemdә bitkilәr tәrәfindәn yaradılan trofiki (qida) sәviyyә adlanır?
A) doğru cavab yoxdur
B) simbioz vә ya forik
C) parazitizm vә ya fabrik
D) rәqabәt vә ya kommensalizm
E) avtotrof vә ya produsent
483) Sual:Ekosistemdә heyvanlar tәrәfindәn yaradılan trofiki (qida) sәviyyә adlanır ?
A) doğru cavab yoxdur
B) forik vә ya parazitizm
C) simbioz vә ya fabrik
D) heterotrof vә ya konsument
E) rәqabәt vә ya forik

484) Sual:Ekosistemin inkişafına tәsir edәn dinamika adlanır?
A) mövsümü dinamika
B) istiqamәtlәnmiş dinamika
C) sutkalıq dinamika
D) dövrü dinamika
E) deyişekәn dinamika
485) Sual:Ekosistemi tәşkil edәn bloklar aşağıdakılardır?
A) doğru davab yoxdu
B) produsent vә dayanaqlı
C) redusent vә dövrü
D) biosenoz vә biotop
E) tәbii vә antropogen
486) Sual:әn böyük vә davamlı ekosistem?
A) coğrafi mühitdir
B) geosferdir
C) atmosferdir
D) hidrosferdir
E) biosferdir
487) Sual:Konkret әrazidә bioloji növün sәrbәst cütlәşib öz sayını tәnzim edә bilәrәk, coğrafi, ekoloji vә etoloji sәdlәr ilә birbirindәn azçox ayrılan
fәrdlәr qrupuna deyilir?
A) biogesenoz
B) biotik faktor
C) növ
D) populyasiya
E) biosenoz
488) Sual:Noosfera anlayışını elmә gәtirәnlәrdir?

A) döğru cavab yoxdur
B) Vernandski vә Naumov
C) Odum vә Rulye
D) Nesbit vә Eburdin
E) Toyer de Şarden vә Lerua
489) Sual:Neobiosfer adlanır?
A) doğru cavab yoxdur
B) canlıların keçmişindә mövcud olduğu sahә
C) hazırda canlı orqanizmlәrin mövcud oldubu sahә
D) bitkilәrin mövcud olduğu sahә
E) heyvanların mövcud olduğu sahә
490) Sual:Biosferdә biokimyәvi dövretmә ayrılır?]
A) döğrucavab yoxdur
B) kimyәvi vә fiziki dövretmә
C) mexaniki vә üzvü dövretmә
D) qazşәkilli maddәlәrin dövretmәsi vә çökmә dövrü
E) geoloji vә fiziki dövretmә
491) Sual:Biogeosenoz vә ekosistemi bir birindәn fәrqlәndirәn amil?
A) döğru cavab yoxdur
B) mәkan faktorudur
C) zaman faktorudur
D) trofik faktordur
E) dövrü sistem faktorudur
492) Sual:Yüksәk dәrәcәdә formalaşmış ekosistemdә çoxluğu tәşkil edәn növlәr adlandırılır?
A) kommensalizm vә konsument
B) neytralizm vә dayanaqlı
C) dominant vә edifikator

D) strukturlu vә proporsional
E) döğru cavab yoxdur
493) Sual:Enerjinin bir trofiki sәviyyәdәn digәrinә qәbulu edilәn qida enerjisinin 10 % ni tәşkil edir. Bu ekologiyada necә adlandırılır?
A) әlli faiz qaydası
B) bir faiz qaydası
C) on faiz qaydası
D) 100 faiz qaydası
E) iyirmi faiz qaydası
494) Sual:Biosferin özünü tәnzimlәmә xüsusiyyәti adlanır?
A) döğru cavab yoxdur
B) homeostazm
C) biostazm
D) antrorostazm
E) neostazm
495) Sual:Noosfera termini hansı mәnada işlәnilir?
A) doğru savab yoxdur
B) yaşayış mühiti, mәskun sahәsi
C) ağıl, düşüncә, idrak
D) hәyat tәrzi, әxlaq, mәdәniyyәt
E) dövranış tәrzi, mәnәviyyat
496) Sual: İnsan vә cәmiyyәtin hәyatı vacib maraqlarına, әtraf miühitә antropogen vә tәbii tәsirlәr nәticәsindә tәhlükә yaradan vәziyyәtә deyilir?
A) ekoloji yük
B) ekoloji tәhlükәsizlik
C) ekoloji tәhlükә
D) ekoloji böhran
E) ekoloji qәza

497) Sual:Karbon qazının atmosferә normadan artıq atılmasısәbәb olur?
A) döğru cavab yoxdur
B) oksigen miqdarının azalmasına
C) «parnik» efektinin yaranmasına
D) dövretmә sisteminin pozulmasına
E) qlobal soyuqlaşmaya
498) Sual:Biosferdә kükürd qazının (SO2) çoxluğu sәbәb olur?
A) leysan tipli yağıntılara
B) buludun yaranmasına
C) qirovun yaranmasına
D) dumanın әmәlә gәlmәsinә
E) turş yağışlara
499) Sual:Hәyat üçün lazım olan enerjini almaq üçün orqanizmin üzvü maddәlәri oksidlәşәcәk CO2 vә H2O yaradır. Bu proses necә adlanır ?
A) tәnәffüs
B) birlәşmә
C) ayrılma
D) nәfәsalma
E) nәfәsvermә
500) Sual:Ekosistemdә oksigenin dövranı әlaqәdardır?
A) doğru cavab yoxdur
B) kimyәvi birlәşmәlәrin xarakteri ilә
C) ozon vә hidrogenlә
D) atmosfer vә hidrosferlә
E) fotosintez vә tәnәfüslә
501) Sual:Ekosistemdә azotun mәnbәyi aşağıdakılardır?
A) döğru cavab yoxdur
B) atmosfer vә üzvi maddәlәrin çürümәsi

C) hidrosfer vә bakteriyalar
D) litosfer vә dünya okeanı
E) bitki vә heyvanat alәmi
502) Sual:Ekosistemdә fosforun әsas mәnbәyi hesab olunur?
A) torpağın humus qatı
B) metomorfik süxurlar
C) kimyәvi süxurlar
D) dağ süxurları vә digәr çoküntülәr
E) dәniz vә çay suları
503) Sual:Ekologiyanın әsas funksional vahidi adlanır?
A) ekosistem
B) ekotop
C) biosenoz
D) biosfer
E) populyasiya
504) Sual:Antropogen vә tәbii tәsirlәr nәticәsindә әtraf mühitin dağılma tәhlükәsi il әvә ya mәnfi ekoloji dәyişikliklәrdә sәhiyyәlәnәn vә bu
sәbәbdәn insanın vә cәmiyyәtin hәyatı vacib maraqlarına tәhlükә yaradan vәziyyәt adlanır?
A) kataklizm
B) tәhlükәli böhran vәziyyәti
C) tәhlükәli krizis vәziyyәti
D) tәhlükәli ekoloji vәziyyәt
E) tәhlükәli hal
505) Sual:Ekoloji tәhlükәsizlik sahәsindә dövlәtin vәzifәlәrinә daxildir? 1. dövlәt nәzarәti, 2. dövlәt siyasәti, 3.informasiya tәminatı vә
proqnozlaşdırmaq, 4.dövlәt standartları vә normativlәrin tәtbiqi, 5. auditin aparılması, 6. beynәlxalq hüququ tәminat
A) 2,5,6
B) 1,2,3
C) 2,3,5

D) 4,5,6
E) 1,2,4
506) Sual:Radiasiya nәdir?
A) doğru cavab yoxdu
B) günәşdәn gәlәn şua enerjisi
C) radioaktiv maddәlәrdәn ayrılan ionlaşdırıcı şualardır
D) ağır metalldan ayrılan şualardır
E) makroelentlәrdәn ayrılan şualardır
507) Sual:Abşeron yarımadasında gündәlik radiasiya fonu dәyişilir
A) 618 mkr/saat
B) 510 mkr/saat
C) 1012 mkr/saat
D) 315 mkr/saat
E) 68 mkr/saat
508) Sual:Qlobal ekoloji problemlәrin hәlli üçün tәlәb olunur? 1.Hәrbi xәrclәrin azadılması hesabına iqtisadiyyatın inkişaf etdirilmәsi. 2.Qlobal
tәhlükәsiz texnoloqiyaların tәtbiqi nәticәsindә iqtisadiyyatın stabilliyinin tәmini, 3.Kәnd tәsәrrüfatının kimyalaşdırılması, 4. Ekoloji sahә üzrә
beynәlxalq әmәkdaşlığın genişlәndirilmәsi, 5. Tәbii resursların ekstensiv mәnimsәnilmәsi.
A) 1,3,5
B) 1,2,4
C) 2,3,4
D) 3,4,
E) 2,4,5
509) Sual:Biosferdә maddәlәrin kiçik (biogeokimyәvi) dövranı necә tamamlanır?
A) Hidrosfer vә atmosfer daxilindә tamamlanır
B) Yalnız biosfer daxilindә tamamlanır
C) Yalnız atmosfer daxilindә tamamlanır
D) Yalnız hidrosfer daxilindә tamamlanır

E) Yalnız litosfer daxilindә tamamlanır
510) Sual:Tәbiәtdә maddәlәrin böyük (geoloji) dövranı necә baş verir?
A) Günәş enerjisi ilә Yerin radioaktv maddәlәrinin qarşılıqlı әlaqәsi nәticәsindә baş verir
B) Günәş enerjisi ilә Yerin dәrinlik enerjisinin qarşılıqlı tәsirilә
C) Günәş enerjisi ilә Yerin sәth enerjisinin qarşılıqlı tәsirilә baş verir
D) Günәş enerjisi ilә maqmatik süxurların qarşılıqlı әlaqәsilә baş verir
E) Günәş enerjisi ilә çökmә süxurların qarşılıqlı әlaqәsilә baş verir
511) Sual:Biosferin özünü tәnzimlәmә xüsusiyyәti necә adlanır?
A) Klimatologiya
B) Noosfer
C) Homeostazm
D) Ekoloji böhran.
E) Konvergensiya
512) Sual:Qurğu vә avadanlıqların gücünün artırılmasının müsbәt cәhәtlәri hansılardır?
A) iş vaxtından vә qurğuların gücündәn sәmәrәli istifadә edilir, işçilәrin gәlirlәri artır
B) әmәk mәhsuldarlığı artır, istisamr xәrclәri azalır, daşınma xәrclәri çoxalır
C) kapital qoyuluşunun xüsusi çәkisi ümumi istehsal xәrclәri vә istismar xәrclәri azalır
D) maliyyә vәsaitinin hәcmi azalır, әmәk ehtiyatalrından sәmәrәli istifadә edilir, mәhsulun keyfiyyәti yüksәlir
E) mәhsulun keyfiyyәti artır, istismar xәrclәri minimuma enir, iş vaxtı qısalır
513) Sual:Fenol istehsalında tәtbiq edilәn әsas üsullar hansılardır?
A) benzol turşusunun oksidlәşmәsindәn humolun hidrolizindәn, xlorbenzolun oksdilәşmәsindәn
B) xlorbenzolun oksidlәşmәsindәn, humolin hidrolizindәn, benzol turşusunun oksidlәşmәsindәn
C) xlorbenzolun hidrolizindәn, benzol turşusunun oksidlәşmәsindәn, humolun oksidlәşmәsindәn
D) humolun reduksiyasından, xlorbenzolun hidrolizindәn, benzol turşusunun oksidlәşmәsindәn
E) xlorbenzolun oksidlәşmәsindәn, humolun hidrolizindәn, benzol turşusunun hidrolizindәn
514) Sual:Sulfat turşusu vә bәzi kimyәvi mәhsulalr istehsalı zamanı meydana gәlәn ekoloji problemlәri hәll etmәk üçün әsas prinsiplәr hansılardır?

A) әmәk vә maliyyә resurslarından sәmәrәli istifadә etmәk, istehsal sahәlәrini genişlәndirmәk
B) istehsal sahәlәrinin genişlәndirilmәsi, maşın avadanlıqların güclәrindәn sәmәrәli istifadә edilmәli, boşdayanma hallarına yol verilmәmәli
C) qapalı istehsal texnologiyasından istifadә edilmәli qurğu vә avadanlıqların gücünü artırılmalı, istehsal texnologiyasında әsaslı struktur
dәyişikliklәri aparılmalı
D) qurğu vә avadanlıqların gücünün artırılması, lazımi maliyyә vәsaitinin ayrılması
E) istehsal texnologiyasında әsaslı struktur dәyişikliklәri aparmaq, әmәk ehtiyatalrından sәmәrәli istifadә etmәk
515) Sual:Aşağıdakılardan hansında tikinti materialları müәssisәlәrindә tulılantıların azalan sırası verilmişdir?
A) hidorgen sulfid, toz vә asılı maddәlәr, karbon qazı kükürd anhidridi
B) toz vә asılı maddәlәr, kükürd anhidridi, formaldehid
C) toz vә asılı maddәlәr, kükürd anhidridi, formaldehid
D) toz vә asılı maddәlәr, karbon qazı, kükrd anhidridi, azot oksidi, hidorgen sulfid
E) azot oksidi, karbon qazı, kükürd anhidridi, hidrogen sulfid
516) Sual:Aşağıdakı cavablardan hansı qara metallurgiya şlamlarından istifadәnin iqtisadi sәmәrәliliyini әks etdirir?
A) nәqliyyat şәbәkәsi genişlәndirilir, әmәk ehiyatları ixtisar edilir, mәhsulun maya dәyәri aşağı düşür.
B) yeni yataqlar axtarılır, küllü miqdarda vәsait qoyulur, әtraf mühit çirklәndirilir
C) yeni yataqlar axtarılmır, maliyyә vәsaiti artmır, әtraf mühit çirklәndirilmir
D) yeni yataqlar axtarılmır, külli miqdarda maliyyә vәsaitinә qәnaәt edilir, әtraf mühit çirklәnmir
E) daşınma xәrclәri artır, xeyli işçi qüvvәsi tәlәb olunur
517) Sual:Energetikanın ekoloji problemlәrinin hәlli strategiyasının әsas istiqamәtlәri hansılardır?
A) energetika sәnayesinin bütün müәssisәlәrindә modernlәşdirmә aparmaq.
B) tükәnәn vә ekoloji baxımdan daha tәmiz enerji mәnbәlәrinin rolunu artırmaq
C) bәrpa olunan ekoloji baxımdan daha tәmiz enerji mәnbәlәrinin rolnun artırmaq
D) az tullantılı vә tullantısız texnologiyanı daha da genşilәndirmәk
E) әnәnәvi enerji mәnbәlәrindәn daha sәmәrәli istifadә etmәk
518) Sual:Günәş enerjisindәn istifadәnin mәnfi cәhәtlәri hansılardır?
A) maya dәyәri baha başa gәlir, çox әmәktutumludur.
B) maliyyә vәsaiti vә işçi qüvvәsi tәlәb edir

C) әrazinin relyefi әhәmiyyәtli rol oynayır
D) әrazinin relyefi әhәmiyyәtli rol oynayır
E) günәş akkumlyatorları geniş әrazi tutur, fizikicoğrafi amillәrdәn asılıdır
519) Sual:Külәk elektrik stansiyalarının çatışmayan cәhәti nәdir?
A) alınan enerjinin maya dәyәri baha başa gәlir.
B) qәbul olunmayan sәs effekti yaradır
C) elektromaqnit çirklәndirmә baş verir
D) fizikicoğrafi amillәrdәn asılıdır
E) quraşdırılması baha başa gәlir
520) Sual:Havada kükürd turşusunun hәcminin artamsının әsas sәbәbidir?
A) havadakı tozun miqdarı
B) havanın temperaturu
C) külәyin istiqamәti
D) rütubәtliyin sәviyyәsi
E) atmosfer tәzyiqi
521) Sual:Azәrbaycanın kimya, neftkimya vә neft emalı müәssisәlәrindә xammaldan sәmәrәli istifadә edilmәmәsi vә itkilәrә yol verilmә
әlaqәdardır:
A) әmәk ehtiyatlarından sәmәrәli istifadә edilmәmәsi, xammaldan israfçılıqla istifadә olunması, maşın vә avadanlıqların gücündәn lazımi sәviyyәdә
istifadә edilmәsi
B) texniki tәchizatın aşağı sәviyyәdә olması qurğuların sıradan çıxması
C) mövcud avadanlıqların bitki vә mәnәvi cәhәtdәn amortizasiyaya uğraması
D) qaz vә toztutucu avadanlıqların, qurğuların sıradan çıxması, onların fiziki vә mәnәvi cәhәtdәn amotizasiyaya uğraması
E) texniki tәchizatın aşağı sәviyyәdә olması, yenidәn qurma işlәri aparılması üçün lazımi maliyyә vәsaitinin olmaması, әtraf mühitә normadan artıq
zәrәrli tullantıların atılması
522) Sual:Tullantı qazların zәhәrli qazlardan tamamilә tәmizlәmәk üçün hansı qurğulardam istifadә edilir?
A) katalitikik tәmizlәmә qurğularından
B) mexaniki tәmizlәmә qurğularından

C) bioloji tәmizlәmә qurğularından
D) detanator qurğularından
E) yaş vә quru tәmizlәmә qurğularından
523) Sual:Tullantısız texnologiya vә ya tullantısız istehsal dedikdә başa düşülür?
A) әrazi istehsal komplekslәrinin tәşkili, mәhsul istehsalı, iqtisadi rayonların ayrılması
B) mәhsul istehsalı, bütövlükdә regional sәnayeistehsalat birliklәrinin, sahәistehsalat komplekslәrinin tәşkili vә istehsalın fәaliyyәti
C) mәhsul istehsalı, bütövlükdә regional sәnaye istehsalat birliklәrin tәşkili vә istehsalın fәaliyyәti
D) sahә istehsalat komplekslәrinin tәşkili vә istehsal fәaliyyәti
E) әrazi istehsal komplekslәrinin yaradılması, mәhsul istehsalı
524) Sual:Neft hasilatı rayonlarında bitki örtüyünә tәsir faktorları aşağıdakılardan hansıdır?
A) xam neft, minerallaşmış sular, müxtәlif tәrkibli qazma mәhsulları
B) xam neft, minerallaşmış sular
C) minerallaşmış sular, müxtәlif tәrkibli qazma mәhsulları
D) müxtәlif tәrkibli qazma mәhsulları, metal qırıntıları
E) xam neft, mәişәt tullantıları
525) Sual:Utilizasiya nәdir?
A) istehsal tullantılarından hazır mәhsul kimi istifadә edilmәsi vә satılması
B) istehsal tullantılarının tәmizlәnmәsi
C) istehsal tullantılarının basdırılması
D) istehsal tullantılarından xammal, yarımfabrikat, yanacaq kimi istifadә edilmәsi
E) istehsal tullantılarının xüsusi poliqonlara daşınması vә basdırılması
526) Sual:İESlәrdәn atmosferә atılan sulfat anhidridinin әtraf mühitә tәsiri aşağıdakılardan hansıdır?
A) metallare korroziyaya uğrayır, istehsal müәssisәlәrindә әmәk mәhsuladrlığı artır, biktilәr mәhv olur.
B) bitkilәr mәhv olur, xәstәliklәr artır, tәnәffüs çәtinlәşir
C) metallar korroziyaya uğrayır nәqliyyat vasitәlәrinin hәrәkәti çәtink
D) binaların fasadı dağılır, sәnaye müәssisәlәrinin istehsal güclәri azalır
E) metallar korroziyaya uğrayır, tikinti qurğuları aşınır, bitkilәr mәhv olur, xәstәliklәr artır

527) Sual:Aşağıdakılardan hansı çirklәnmiş sulardan yenidәn istifadәnin sәmәrәliliyini әks etdirir?
A) tәmizlәmә qurğularının tikintisinә xәrc azalır, әkin sahәlәri әlavә su alır, süni gübrәsiz mәhsuldarlıq artır, çay vә dәnizlәrin sanitar vәziyyәti
yaxşılaşır.
B) tәmizlәmә qurğularının tikintisinә xәrc azalır, әlavә maliyyә vәsaiti tәlәb edilir, su mәnbәlәrinin sanitar vәziyyәti yaxşıalşır
C) daşınma xәrclәri azalır, әkin sahәlәri artır
D) mәnzillәrin su vә sitilik tәchizatı yaxşlaşır, maliyyә vәsaiti azalır
E) su mәnbәlәri qorunur, torpaqların eroziyası azalır, su itkisi minimuma enir
528) Sual:Neftqaz hasilatında әtraf mühiti çirklәndirәn maddәlәrin düzgün ardıcıllığı hansıdır?
A) neft, turşular, duz, parafin, xlor turşusu
B) neft, yanacaqsürtükü materialları, neftli qum, sәthi aktiv maddәlәr, mәdәn tullantı suları kimyәvi hәlledicilәr, turşular, duz vә s.
C) neft, qәtran, neftli qum, mәdәn tullantı suları
D) bitum, yanacaq sürtkü materialları, xlor turşusu
E) parafinlәr, müxtәlif qәlәvilәr, sirkә, neftli qum
529) Sual:Aşağıdakılardan hansı avtomobil nәqliyyatının atmosferi çirklәnmәsini azaltmaq mәqsәdi daşıyır?
A) әhalinin sıx yaşadığı yerlәrә nәqliyyat vasitәlәrinin xüsusi qrafik әsasında buraxılması.
B) şәhәrlәrdә piyada zonaları yaratmaq , nәqliyyat vasitәlәrinin buraya daxil olamsını qadağan etmәk, elektromobillәrin sayını çoxlatmaq
C) nәqliyyat vasitәlәrinin sayının azaldılması
D) dizel mühәrrikli nәqliyyat vasitәlәrinin benzin mühәrrikli avtomobillәrlә әvәz edilmәsi
E) yeraltı nәqliyyat şәbәkәsinin genişlәndirilmәsi
530) Sual:Mineral güübrәlәrdәn istfadәnin mәnfi cәhәtlәri hansılardır?
A) torpağın deqradasiyasına gәtirib çıxardır, tәbii münbitlik süni münbitliklә әvәz olunur.
B) torpağın su rejimini pozur, eroziyanı güclәndirir
C) mineral maddәlәrin balansını vә hava rejimini pozur
D) torpağın strukturunu pislәşdirir
E) torpağın mexaniki tәrkibini pozur, qida elementlәrinin balansı pozulur
531) Sual:Sığorta ödәnişlәri necә hesablanır?

A) müәssisәnin illik dövriyyәsinin istehsal xәrclәrinә bölünmәsi yolu ilә.
B) müәssisәnin illik dövriyyәsinin tarif әmsalına bölünmәsi yolu ilә.
C) müәssisәnin illik dövriyyәsinin tarif әmsalına vurulması yolu ilә.
D) müәssisәnin illik dövriyyәsinin illik mәnfәәtә vurulması yolu ilә.
E) müәssisәnin illik dövriyyәsinin illik mәnfәәtә bölünmәsi yolu ilә.
532) Sual:Aşağıdakılardan hansı sığorta sisteminin әsas göstәricilәrindәn sayılmır?
A) sığorta tariflәri.
B) sığorta riski.
C) sığorta tәşkilatı
D) sığorta ödәnişinin hәcmi
E) sığorta haqqı
533) Sual:Ekoloji risk dedikdә nәzәrdә tutulur:
A) sığorta hadisәsinin vә itkisinin tәkrarlanma ehtimalı.
B) sığorta hadisәsinin vә itkisinin yaranma vaxtı.
C) sığorta hadisәsinin vә itkisinin baş verdiyi mәkan.
D) sığorta hadisәsinin vә itkisinin yaranma ehtimalı.
E) sığorta hadisәsinin vә itkisinin yarandığı hal.
534) Sual:Sığorta halı nәdir?
A) qәza nәticәsindә atılan zәrәrli maddәlәrin sәnaye müәssisәlәrinә vurduğu ziyanın hәcmi.
B) qәza nәticәsindә atılan zәrәrli maddәlәrin tәbii mühitә vurduğu iqtisadisosial ziyanın baş verdiyi proses.
C) qәza nәticәsindә atılan zәrәrli maddәlәrin tәbii mühitә vurduğu iqtisadisosial ziyanın hәcmi
D) qәza nәticәsindә atılan zәrәrli maddәlәrin hәcmi.
E) qәza nәticәsindә atılan zәrәrli maddәlәrin әhaliyә vurduğu ziyanın hәcmi.
535) Sual:Sığorta müqavilәsinin tәrkibinә daxil deyil:
A) müәssisәnin fәaliyyәtinin ekoloji aspektlәrinә münasibәtdә müsbәt beynәlxalq rәyin formalaşdırılması
B) müәssisәnin ünvanı, adı, ekoloji riskin xarakteri, illik dövriyyәnin hәcmi (manatla)
C) müәssisәnin istehsal fәaliyyәti haqqında mәlumatlar.

D) istehsal prosesinin xarakteri haqqında mәlumatlar, xammal, materialların vә istehsal olunan mәhsulun növlәri.
E) әtraf tәbii mühit haqqında mәlumatlar, havaya, suya, torpağa atılan tullantılar haqqında mәlumat, tullantıların risk dәrәcәsi vә onların qarşısının
alınma tәdbirlәri.
536) Sual:İstehsal tullantılardan xammal, yarımfabrikat, yanacaq kimi istifadә edilmәsi adlanır?
A) denudasiya.
B) flotasiya
C) utilizasiya
D) detonasiya
E) akkumulyasiya
537) Sual:Aşağıdakılardan hansı neft hasilatı rayonlarında bikti örtüyünә tәsir faktorları hesab edilir?
A) xam neft, mәişәt tullantıları.
B) xam neft, minerallaşmış sular, metal qırıntıları
C) xam neft, minerallaşmış sular, müxtәlif tәrkibli qazma mәhsulları
D) minerallaşmış sular, müxtәlif tәrkibli qazma mәhsulları, tikinti mәhsulları
E) müxtәlif tәrkibli qazma mәhsulları, metal qırıntıları
538) Sual:Üzvi tullantılara aşağıdakılardan hansı aiddir:
A) dәri emalı müәssisәlәrinin, әt kombinantlarının, tikinti materiallarının müәssisәlәrinin tullantıları.
B) әt kombinantının, ağac emalı müәssisәlәrinin, ayaqqabı fabriklәrinin tullantıları
C) şәrab vә pivә istehsalı, dәmirbeton mәmulatı, tikiş fabriklәrinin tullantıları
D) ağac emalı, şәrab, pivә istehsalı, dәri emalı müәssisәlәrinin, әt kombinantının tullantıları
E) ağac emalı, şәrab,çörәk vә şörәk mәmulatı, daş karxanalarının tullantıları
539) Sual:Şlam, gilli mәhlul, yuyucu mayelәr әtraf mühitin hansı komponentinә daha çox zәrәr vurur?
A) heyvanat alәminә.
B) su mәnbәlәrinә
C) bitki örtüyünә
D) torpağa
E) atmosferә

540) Sual:Sığorta müqavilәsi imzalanarkәn hansı halda güzәşt nәzәrdә tutulur?
A) 3 ay müddәtinә imzalandıqda.
B) müqavilә 1 illiyә imzalandıqda.
C) yarım il müddәtinә imzalandıqda.
D) 2 il vә daha çox müddәtә imzalandıqda
E) 1,5 il müddәtinә imzalandıqda.
541) Sual:Aşağıdakılardan hansı sığorta hadisәsinә aid deyil?
A) müәssisә işçilәrinin әmәk haqqlarının ödәnilmәsi ilә әlaqәdar olan mәsrәflәr.
B) әmlakın korlanması vә mәhv olunması üzündәn dәyәn zәrәrin kompensasiyası.
C) әtraf mühitdә hәyat şәraitinin pislәşmәsi ilә әlaqәdar dәyәn ziyan.
D) çirklәnmiş әrazinin tәmizlәnmәsi vә oranın abadlaşdırılması üçün mәsrәflәr.
E) ilkin tәhqiqatlar vә mәhkәmә proseslәri ilә әlaqәdar mәsrәflәr.
542) Sual:Monitorinq nәlәri öyrәnir?
A) maliyyә vә vergi vәsaitlәri
B) әtraf mühitin hәrtәrәfli analizi
C) potensial ehtiyatları
D) iqlim göstәricilәri
E) әhalinin yerdәyişmәsini
543) Sual:Dağmәdәn sәnayesinin yaratdığı ekoloji problemlәr:
A) rütubәt çoxalır, görmә qabiliyyәti azalır
B) Dağmәdәn sәnayesinin yaratdığı ekoloji problemlәr:
C) suyun sәviyyәsi aşağı düşür, smoq әmәlә gәlir
D) atmosfer vә hidrosfer çirklәnir, torpaqda sürüşmәlәr vә uçqunlar baş verir
E) duman yaranır, buludlarәn vәziyyәti dәyişir
544) Sual:Avtonәqliyyat tәrәfindәn çirklәndirmәnin qarşısı nә ilә alına bilәr?
A) daxili yanma mühәrriklәrinin tәkmillәşdirilmәsi

B) yüksәk oktanlı yanacağın işlәdilmәsi
C) yeni avtomobillәrin istehsalı
D) mühәrrikdә süzgәclәrin yerlәşdirilmәsi
E) maşınlardan istifadәnin mәhdudlaşdırılması
545) Sual:Neftqaz quyularının qazılması zamanı yaranan ekoloji problemlәr:
A) torpaqda vә suda mikroorqanizmlәr mәhv olurlar
B) dәniz suyunun şәffalığı vә torpağın keyfiyyәti dәyişir
C) dәniz suyunun rәngi, torpağın örtüyü dәyişir
D) balıqların sayı artır, bitki alәmi genişlәnir
E) gilli mәhlul, neftli su dәnizi vә torpağı çirklәndirir
546) Sual:Nәqliyyat vasitәlәrindәn ayrılan tullantı qazların tәrkibindә hansı birlәşmәlәr olur?
A) karbon, kükürd, azot oksidlәri vә üzvi birlәşmәlәr
B) dәmir, kalsium, manqan oksidlәri
C) gümüş oksidlәri
D) dәmir, civә, kalsium oksidlәri
E) üzvi vә qeyriüzvi birlәşmәlәr, su buxarı
547) Sual:Aşağıdakılardan hansı ekoloji sığorta tarifinin hәcminә daxil deyildir?
A) sığortaçının normativ gәliri.
B) sığorta tәminatının ödәnilmәsi üçün ehtiyat fonda köçürmәlәr;
C) sığorta hadisәlәrinin xәbәrdarlıq vә qarşısının alınmasının maliyyәlәşdirilmәsi fonduna köçürmәlәr.
D) normadan artıq tәbiәtdәn istifadәyә vә çirklәndirmәyә görә köçürmәlәr.
E) sığorta tәşkilatının mәsrәflәrinin ödәnilmәsi.
548) Sual:Atmosferdә rütubәtliliyin sәviyyәsinin artması ilә nәticәlәnir?
A) kükürd turşusunun hәcminin artması ilә.
B) karbon qazının miqdarının artması
C) kükürd anhidridinin artması ilә
D) ağır metalların artması ilә

E) radioaktiv tozların artması ilә
549) Sual:Kәnd tәsәrrüfatında suyun itkisi sәbәb olur:
A) mәhsul artımına, bütün torpaqların suvarılmasına, otlaqların genişlәnmәsinә.
B) suvarma kanalları boyu torpaqların suvarılmasına
C) suvarma kanalları boyu yeraltı sualrın sәviyyәsinin qalxmasına
D) torpaqların şoranlaşmasına vә onların sahәsinin daim artmasına
E) yeraltı suların sәviyyәsinin qalxmasına, torpaqların şoranlaşmasına vә bataqlıqlaşmasına mәhsul itkisinә
550) Sual:әhalinin sıx yaşadığı yerlәrә nәqliyyat vasitәlәrinin xüsusi qrafik әsasında buraxılması.
A) ABŞ, Avstraliya, Yaponiya.
B) Almaniya, Amerika, Yaponiya
C) Yaponiya, Fransa, Böyük Britaniya
D) Asiya, Avropa, Amerika
E) Avropa , Amerika, Yaponiya
551) Sual:Kәnd tәsәrrüfatında suvarma suyundan qeyrisәmәrәli istifadәnin әsas sәbәbidir:
A) suyun istifadәçilәr arasında qeyribәrabәr bölüşdürülmәsi.
B) suvarma sistemlәrini lazımi sәviyyәdә olmaması
C) suvarma sistemlәrindә baş verәn su itkilәri
D) sudan istifdaә qiymәtlәrinin onun sosial qiymәtindәn çox aşağı olması
E) suvarma sistemlәrinin tәmiri üçün maliyyә vәsaitinin olmaması
552) Sual:Aşağıdakılardan hansı neft mәhsulları ilә çirklәnmәnin xarakterik әlamәtlәri әks etdirir?
A) sürәtli buxarlandırma qabiliyyәtinin olması, toksiki maddәlәrlә zәngin olması, yanacaq kimi istifadә olunması.
B) neftin hasilatı, nәqli, emalı
C) suyun keyfiyyәtini pislәşdirmәsi, oksigen rejiminә mәnfi tәsir göstәrmәsi, suyun üst qatlarının atmosferlә balanslaşdırılmış әlaqәsini pozması
D) әtraf mühitin komponentlәrini çirklәndirmәsi, bütün akvatoriyada sәpәlәnmәsi, dib çöküntülәrindә toplanması
E) torpaqda okisgen rejimini pozması, suyun transpirasiayasını çәtinlәşdirir
553) Sual:Tәcrübәdә tullantısız sәnaye istehsalının yaradılması prinsip ilә nәyә әsaslanmalıdır?

A) cihazlara, nәqliyyat vasitәlәrinә tәmizlәyici qurğulara
B) әmәk ehtiyatlarına, maliyyә vәsaitinә, avadanlıqlara
C) avadanlıqlara, cihazlara, yeni texnoloji proseslәrә
D) yeni texnoloji proseslәrә, xammala nәqliyyat vasitәlәrinә
E) nәqliyyat vasitәlәrinә, әmәk ehtiyatlarına cihazlara
554) Sual:Aşağıdakılardan hansı üzvi tullantılara daxildir?
A) әt kombinantının, ağac emalı müәssisәlәrinin, ayaqqabı fabriklәrinin tullantıları
B) ağac emalı, şәrab, pivә istehsalı, dәri emalı müәssisәlәrinin, әt kombinantının tullantıları
C) ağac emalı, şәrab, çörәk vә çörәk mәmulatı, daş karxanalarının tullantıları
D) dәri emalı müәssisәlәrinin, әt kombinantlarının, tikinti materilları müәssisәlәrinin tullantıları
E) şәrab vә pivә istehsalı, dәmirbeton mәmulatı, tikiş fabriklәrinin tullantıları
555) Sual:Aşağıdakı amillәrdәn hansı torpaqәmәlәgәlmә prosesindә iştirak etmir?
A) ozonosferin torpaq әmәlәgәtirәn amil kimi
B) iqlim torpaq әmәlәgәtirәn amil kimi
C) orqanizmilәr torpaq әmәlәgәtirәn amil kimi
D) relyef torpaq әmәlәgәtirәn amil kimi
E) anna suxur torpaq әmәlәgәtirәn amil kimi
556) Sual:Azәrbaycan Respublikasının torpaq fondunun taxminәn neçә faizi kәnd tәsrrüfatı üçün yararlıdır?
A) 20%i k/t üçün yararlıdır
B) 10 %i k/t üçün yararlıdır
C) 49%i k/t üçün yararlıdır
D) 39%i k/t üçün yararlıdır
E) 30%i k/t üçün yararlıdır
557) Sual:Litosferi әn çox hansı sәnaye tullantıları çirklәndirir?
A) mәişәt sәnaye tullantıları
B) neft sәnayesi tullantıları
C) avtomobil sәnayesi tullantıları

D) dağ mәdәn vә dağ kimya sәnayesi tullantıları
E) İESnın tullantıları
558) Sual:Torpaqşünaslıq elminin banisi kimdir ?
A) E.Hekkel
B) Hәsәnbәy Zәrdabi
C) V.R.Vilyams
D) N.N.Dokuçayev
E) C.Darvin
559) Sual:Torpaqşünaslıq elminin banisi N.N.Dokuçayevin tәliminә әsasәn torpaq bitki vә heyvan orqanizmilәrinin, iqlimin, relyetin vә әrazinin
geoloji yaşının qarşılıqlı tәsiri nәticәsindә yaranmışdır. N.N.Dokuçayevә görә torpaq nәdir?
A) torpaq әrazinin geoloji yaşının qarşılıqlı tәsirindәn yaranmış tәbii törәmәdir
B) torpaq bitkilәrin qida mәnbәyidir
C) torpaq yerin humusla zәngin qatıdır
D) torpaq yer sәthinin üst qatıdır
E) torpaq iqlimin tәsirindәn yaranmış tәbii törәmәdir
560) Sual:Aşağıdakı elmi yeniliklәrdәn hansı Hәsәnbәy Zәrdabiyә mәxsusdur?
A) 1884cü ildә ilk dәfә olaraq әsas 5 faktorun torpaqәmәlәgәlmә prosesindә rolunu göstәrmişdir: torpaqәmәlә gәtirәn suxurlar, bitki vә heyvan
orqanizmilәri, iqlim, relyet әrazinin geoloji yaşı.
B) 18751876cı illәrdә ilk dәfә olaraq öz әsәrlәrindә әsas 4 foktorun torpaqәmәlәgәlmә prosesindә rolunu göstәrmişdir: ona süxur, bitki vә canlı
orqanizmilәr,iqlim vә insanın tәsәrrüfat fәaliyyәti
C) Onun fikrincә torpaq tәbii törәmәdir
D) Onun fikrincә torpaq beş amilin tәsirindәn yaranmışdır:torpaqәmәlәgәtirәn süxurlar,bitki vә heyvan orqanizmlәri,iqlim,relyef vә zaman
E) O torpaq әmәlәgәtirәn amillәrә insan fәaliyyәtini dә daxil etmişdir
561) Sual:Ali bitkilәrin torpaqәmәlәgәlmәdә rolu kim tәrәfindәn aşkara çıxarılmışdır?
A) E.Hekkel tәrәfindәn
B) Y.İ.Vernadski tәrәfindәn
C) H.Zәrdahi tәrәfindәn

D) Y.N.Mişuistin tәrәfindәn
E) V.R.Vilyams tәrәfindәn
562) Sual:Litosferin qalınlığı qeyri müәyyәn hәdlәrdә dәyişir. Aşağıdakı göstәricilәrdәn hansı hәqiqәtә uyğundur?
A) 50150 km
B) 30150 km
C) 40120 km
D) 50100 km
E) 50200 km
563) Sual:Materiklәrdә yer qabığının qalınlığı nә qәdәrdir?
A) 3540 km.
B) 2030 km
C) 1020 km
D) 3040 km
E) 7080 km
564) Sual:Gilin su keçirmә qabiliyyәti qumdan necә dәfә azdır?
A) 3200 dәfә
B) 3000 dәfә
C) 2000 dәfә
D) 6000 dәfә
E) 6200 dәfә
565) Sual:Azәrbaycanda olan torpaq fondu 8641.5 min hektardır. Onun neçә faizindәn istifadә edilir?
A) 37%dәn
B) 20%dәn
C) 77%dәn
D) 57%dәn
E) 47%dәn

566) Sual:Hazırda dünyada әkin sahәlәri neçә mln. km² tәşkil edir?
A) 25 mln. km²
B) 5 mln. km²
C) 10 mln. km²
D) 15 mln. km²
E) 20 mln. km²
567) Sual:Şoran torpaqlara yarımsәhra vә sәhra zonalarında rast gәlinir. Azәrbaycanda belә torpaqlar neçә min ha әrazini әhatә edir?
A) 100 min ha әrazini
B) 10 min ha әrazini
C) 166 min ha әrazini
D) 186 min ha әrazini
E) 156 min ha әrazini
568) Sual:23 sm qalınlığında torpağın әmәlә gәlmәsi üçün neçә il vaxt tәlәb olunur?
A) 2040 il
B) 50100 il
C) 100200 il
D) 200 500 il
E) 2001000
569) Sual:Hansı mәnbәlәr litosferi çirklәndirir?
A) energetika vә balıqçılıq
B) sәnaye müәssisәlәri, kәnd tәsәrrüfatı sahәlәri
C) kimya müәssisәlәri, neft emalı müәssisәlәri
D) metallurgiya vә neftqaz sәnayesi
E) nadir metallar emalı vә kimya sәnayesi
570) Sual:Torpağın pozulması nәdir?
A) torpaqda pozulma halları olmur
B) torpağın quruluşunun dәyişmәsidir

C) mәhsuldarlığın artırılmasıdır
D) torpağın üst qatının tәsәrrüfat üçün yararsız hala düşmәsidir
E) insan fәaliyyәtinin mәhdudlaşdırılmasıdır
571) Sual:Tәbii ehtiyatların qiymәtlәndirilmәsinin әn әsas üsulu budur:
A) Gәlir
B) Renta.
C) Kapital.
D) İcarә.
E) Mәsrәf.
572) Sual:Ekoloji ekspertizanın әsas prinsiplәri hansılardır?
A) enerjiyә qәnaәt, müstәqillik, imperativ, aşkarlıq.
B) imperativ, tәhlükәsizlik, aşkarlıq, müstәqillik, komplekslilik
C) müstәqillik, aşkarlıq, enerjiyә qәnaәt, riskin azaldılması.
D) imperativ, tәhlükәsizlik, aşkarlıq, enerjiyә qәnaәt.
E) peşәkarlıq, müstәqillik, aşkarlıq, imperativ.
573) Sual:Aşağıdakılardan hansı tәbiәti mühafizә tәdbirlәrinә yönәldilәn vәsaitin әsas mәnbәyi hesab edilir?
A) kommersiya bankları.
B) yerli büdcәlәr.
C) nazirlik vә komitәlәrin vәsaitlәri.
D) müәssisәlәrin öz vәsaitlәri.
E) dövlәt büdcәsi.
574) Sual:Büdcәdәn ayrılan vәsaitin digәr maliyyәlәşmә mәnbәlәrindәn üstünlüyü nәdir?
A) vәsaitin azlığı
B) vәsaitin tәyinatı üzrә xәrclәnmәsi.
C) vәsaitin başqa mәqsәdlәrә xәrclәnmәsi.
D) vәsaitin davamlılığı
E) vәsaitin çoxluğu

575) Sual:Aşağıdakılardan hansı sığorta hadisәsinә aid deyil?
A) çirklәnmiş әrazinin tәmizlәnmәsi vә oranın abadlaşdırılması üçün mәsrәflәr.
B) әmlakın korlanması vә mәhv olunması üzündәn dәyәn zәrәrin kompensasiyası.
C) müәssisә işçilәrinin әmәk haqqlarının ödәnilmәsi ilә әlaqәdar olan mәsrәflәr.
D) ilkin tәhqiqatlar vә mәhkәmә proseslәri ilә әlaqәdar mәsrәflәr.
E) әtraf mühitdә hәyat şәraitinin pislәşmәsi ilә әlaqәdar dәyәn ziyan.
576) Sual:Ekoloji menecment nәdir?
A) tәbiәtdәn istfadә tәdbirlәrinin uçotu vә nәzarәtini tәmin edәn elm sahәsidir.
B) tәsәrrüfatın inkişafını vә planlaşdırılmasını tәmin edәn sahәdir;
C) tәbii resurslardan istifadәdә ekolojiiqtisadi problemlәrin idarә olunmasını öyrәnәn elm sahәsidir;
D) cәmiyyәtin idarә olunmasını özündә birlәşdirәn bir sahәdir;
E) faydalı qazıntıların hasilatı, emalı vә istifadәsini tәmin edәn sahәdir.
577) Sual:Ekoloji menecmentin funksiyalarına aid deyil:
A) balanslaşdırma.
B) tәnzimlәnmә;
C) ekoloji marketinq;
D) planlaşdırma ;
E) uçot vә nәzarәt;
578) Sual:Ekoloji menecmentin mәqsәdi:
A) idarәetmәdә iqtisadi vә ekoloji maraqları tәmin etmәk vә tәhlükәsiz әmәk şәraiti yaratmaqdır;
B) hüquqi vә fiziki şәxslәrin tәbiәtdәn istifadә fәaliyyәtindә hüquqlarını tәmin etmәkdir;
C) tәbiәti mühafizә problemlәrinin hәlli üçün menecmentdәn istifadә maraqlarını artırmaqdır;
D) müәssisә vә tәşkilatlarda tәbiәti mühafizә fәaliyyәtini yaxşılaşdırmaqdır.
E) tәbiәtdәn sәmәrәli istifadә vә resurs qoruyucu fәaliyyәtdә beynәlxalq vә milli aktların tәlәblәrinә әmәl etmәkdir;
579) Sual:Ekoloji menecmentin әsasını tәşkil edir:
A) ektrapolyasiya, kartoqrafik;

B) kartoqrafik, balans.
C) planlaşdırma, proqnozlaşdırma vә monitorinq;
D) balans, nәzarәt, uçot vә audit;
E) qiymәtlәndirmә, tәhlil;
580) Sual:Ekoloji menecment konsepsiyasında mühüm rol oynayan funksiya:
A) tәhlükәsizlikdir;
B) sәmәrәlilikdir.
C) tullantıların utilizasiyasıdır;
D) idarәetmәdir;
E) yerlәşdirmәdir;
581) Sual:Ekoloji menеcmentin funksiyalarından biri aşağıdakıdır:
A) ekoloji ekspertiza.
B) balanslaşdırma;
C) planlaşdırma;
D) ekoloji öhdәlik;
E) ekoloji siyasәt;
582) Sual:Beynәlxalq ekologiya hüququ:
A) inzibati xәtalara görә mәsuliyyәtdir
B) yer kürәsinin tәbii ehtiyatlarından sәmәrәli istifadә vә qlobal miqyasda әtraf mühitin zәrәrli tәsirlәrdәn mühafizәsinin pozulmasına görә
beynәlxalq mәsuliyyәtdir;
C) insanla tәbiәtin qarşılıqlı tәsirini tәnzimlәyәn beynәlxalq hüquq normasıdır;
D) әtraf mühitin fiziki vә digәr tәsirlәrdәn mühafizәsi sahәsindә beynәlxalq hüquq normasıdır;
E) beynәlxalq hüquq norma vә prinsiplәrinin pozulmasına görә beynәlxalq mәsuliyyәtdir;
583) Sual:Azәrbaycanda qoruq, milli park vә yasaqlıqların yaranma sәbәblәri:
A) hidrosferi qorumaq
B) tәbii әrazi komplekslәrini vә canlı alәmi mühafizә
C) heyvanat alәmini qorumaq

D) meşә kompleksini qorumaq;
E) yaşıllıqları qorumaq
584) Sual:Sürüşmә hadisәsi neçә baş verir?
A) coğrafi tәbәqәnin eynicinsli sahәlәrindә
B) qidalanma xüsusiyyәtlәri vә sululuq dәrәcәsinә görә
C) kontinental hava kütlәlәrinin temperaturu aşağı salması ilә әlaqәdar
D) sukeçirәn qumlu laylarda qrunt sularının sürüşәrkәn tәbәqә yaratması nәticәsindә
E) rütubәtli havada tәdricәn çürüyәn nazik torflu torpaqlarda
585) Sual:İri şәhәrlәrdә ekoloji vәziyyәtin gәrgin olması nә ilә әlaqәdardır?
A) kәnd tәsәrrüfatı ilә әlaqәdar
B) antropogen tәsirin yüksәk olması ilә әlaqәdar
C) ekoloji tәhlükәsizliyin gözlәnilmәsi ilә әlaqәdar
D) nәqliyyatın çoxalması ilә bağlı
E) әrazi problemlәri vә tәbii artımın aşağı olması ilә bağlı
586) Sual:Son illәr hansı rayonlarda zәngin neft yataqları kәşf edilib istismara verilib?
A) Böyük Qafqazın şimalşәrq yamacında (Gilgil çay dәrәsindә)
B) Zәngәzur әrazisindә, QapıcıqSoyuqdağ hissәsindә
C) Şәrqi Gürcüstanda, Şәmkirdә (Tәrsdәllәr)
D) Qusarçayın yaxınlığında (Kuzun kәndi әtrafında)
E) Acınohurda alçaq tirәlәrin güney yamaclarında (Türyançay hissәsindә)
587) Sual:Neft vә qaz ehtiyatı neçә metr dәrinlikdә müәyyәn edilmişdir?
A) 200 metr
B) 3000 metr
C) 1000 metr
D) 800 metr
E) 500 metr

588) Sual:Çox mәqsәdli istifadә xarakterinә malik hansı tәbii ehtiyatları tanıyırsınız?
A) rekreasiya ehtiyatları
B) tikinti materialları
C) su, torpaq, meşә
D) bitki vә heyvanat alәmi
E) kosmik resursları
589) Sual:Torpaq fondunun böyüklüyünә görә fәrqlәnәn hansı ölkәlәri tanıyırsınız?
A) İspaniya, Almaniya
B) Özbәkistan. İraq, Suriya
C) BӘӘ, Azәrbaycan, Gürcüstan, Küveyt, Koreya
D) Afrika, MDB, Xarici Asiya, Şimali, Cәnubi Amerika
E) Latviya. Belorusiya
590) Sual:Azәrbaycan Respublikası torpaq fondu nә qәdәrdir?
A) 10,7 milyon ha
B) 1,2 milyon ha
C) 3.4 milyon ha
D) 6,1 milyon ha
E) 8,6 mly ha
591) Sual:Dağlıq әrazilәrdә eroziya proseslәrinin artmasının әsas sәbәbin göstәrin:
A) heyvandarlığın inkişafı, meşәlәrin qırılması
B) istehsal vә әhalinin mәhdud әrazidә toplanması
C) nәqliyyatın vә әmәk resurslarının hesabına
D) mebel vә tikinti materialları sәnayesinә görә
E) mexaniki artımı, miqrasiyanın rolu
592) Sual:Respublika әrazisindә külәk eroziyası әn çox hansı әrazilәrdә geniş yayılmışdır?
A) LәnkәranAstara zonasında
B) GәncәQazaxda

C) Culfada, Kәngәrlidә
D) QubaQusar әrazisindә
E) Abşeron yarımadasında, CәnubŞәrqi Şirvanda
593) Sual:Torpaqlarımızda şoranlaşmaya әsas sәbәb nә olmuşdur?
A) alp çәmәnliklәrindәn düzgün istifadә edilmәsindәn
B) suvarma әkinçiliyinin inkişafı, suvarma qaydalarına düzgün riayәt edilmәmәsi ucbatından
C) dağlıq zonaların kifayәt qәdәr rütubәt qәbul etmәsi vә soyuq iqlim ilә әlaqәdar olaraq
D) dolu yağan günlәrin illik miqdarının çox olması ilә
E) su anbarlarının çay dәrәlәrindә yaradılması ilә әlaqәdar
594) Sual:Şoranlaşmış torpaqlar әn çox hansı әrazidә yayılmışdır?
A) LәnkәranAstara zonasında
B) KürAraz ovalığında
C) Abşeron yarımadasında
D) Kiçik Qafqazın şimalşәrq yamacında
E) Naxçıvan Muxtar Respublikasında
595) Sual:Çirklәnmiş, zibillәnmiş torpaqlar hansı regionlarda daha çoxdur?
A) Naxçıvan MR, Daşkәsәn – Qazax, Abşeron
B) QubaQusar
C) LәnkәranAstara
D) SamurDәvәçi, ZaqatalaLahıc
E) İsmayıllı – Qәbәlә
596) Sual:Ümumi su ehtiyatının neçә faizi şirin su ehtiyatıdır?
A) 2,1%i
B) 1,8%i
C) 5.6%
D) 3,4%
E) 2,5%

597) Sual:Dәniz suyunun şirinlәşdirilmәsi kimi tәdbirlәrdәn әn çox hansı ölkәlәr istifadә edir?
A) Avropa ölkәlәri, RFsı
B) Sәudiyyә Әrәbistanı, BӘӘ, Küveyt, Yaponiya
C) Türkiyә Cümhuriyyәti, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyәti
D) Latın Amerikası ölkәlәri, Avstraliya
E) Okeaniya, ABŞ, Kanada
598) Sual:İçmәli vә dәniz suyunu çirklәndirәn әsas mineral maddәlәr hansılardır?
A) qurğuşun, arsen, civә, miss
B) kükürd suyu
C) karbohidrogenlәr
D) hidroqlu sulfid, karbon sulfid
E) ammonyak, sulfat turşusu, formaldehid
599) Sual:Respublikanın su ehtiyatının nә qәdәri yeraltı suların payına düşür?
A) 6,3 km³
B) 4,8 km³
C) 3,7 km³
D) 5,1 km³
E) 7,4 km³
600) Sual:Yeraltı suların neçә %i Qusar maili düzәnliyindә toplanıb?
A) 8,3%
B) 31 %i
C) 29%
D) 17%
E) 12%
601) Sual:Suyun çoxlu miqdarda itkisi nәticәsindә (torpaqda) nә kimi proseslәr yaranır?
A) tullantı suların miqdarı azalır

B) yeraltı suların sәviyyәsi artır, tәkrar şorlaşma vә bataqlıqlaşma yaranır
C) mineral su ehtiyatları yaranır
D) torpaqlarda münbitlik artır, mәhsuldarlıq çoxalır
E) çayların, bulaqların sululuq hәcmi artır
602) Sual:1 nәfәrә düşәn su ehtiyatının hәcminә görә әn aşağı göstәrici hansı zonadadır?
A) Naxçıvan MR
B) Lәnkәran – Astara
C) Abşeron yarımadasında
D) Muğan – Salyan
E) Quba – Xaçmaz
603) Sual:Respublikanın su ehtiyatının 70 %ә qәdәri hansı suların payına düşür?
A) yeraltı suların
B) mineral suların
C) termal suların
D) dağ çaylarının
E) tranzit çayların
604) Sual:Araz çayı әn çox hansı çaylar vasitәsilә çirklәnir?
A) Samur, Filizçay
B) Kür, Gilançay
C) Qanıx, Vilәşçay
D) Arpaçay, Oxçuçay
E) Ağstafaçay, Qoşqarçay
605) Sual:Abşeron yarımadasında çirkli göllәrin әmәlәgәlmә sәbәbini göstәrin.
A) ovalıqların çoxluğu ilә әlaqәdar
B) torpağın cimlәşmә, humus qatının qalınlığına görә
C) torpaqların yüksәk mәhsuldarlığı ilә әlaqәdar
D) torpaqlara alüminium mәhsullarının atılması ilә әlaqәdar

E) neftqaz yataqlarının istismarı ilә әlaqәdar
606) Sual:Xәzәrin 2ci çirklәnmә mәnbәyi nәdir?
A) suyunun tәrkibindәki mikroelementlәr
B) palçıqlı sellәr
C) mәdәnlәr, tankerlәr, hidrotexniki qurğular
D) heyvandarlığın, quşçuluğun, balıqçılığın inkişafı
E) yaşayış yerlәri
607) Sual:Limanlarda Xәzәrin sularının daha çox çirklәnmә sәbәbini göstәrin.
A) neft vә neft mәhsulları daşıyan tankerlәrin olması ilә
B) «ölü zonalar»ın çoxluğu
C) insan fәaliyyәti ilә
D) sәnaye müәssisәlәrinin sulara atdıqları çirkli maddәlәrlә bağlı
E) nәqliyyatın (su) çox olması
608) Sual:«Tәbiәti mühafizә vә tәbiәtdәn istifadә haqqında» Azәrbaycan Respublikası Nazirlәr Kabinetinin qәrarı neçәnci ildә qәbul edilmişdir?
A) 1994
B) 1990
C) 1991
D) 1992
E) 1993
609) Sual:Davamlılığı, yaxşı döyülmәsi, istiliyi normal keçirmәsi vә s xüsusiyyәtlәrә malik hansı tәbii ehtiyatdır (faydalı qazıntıdır?)
A) polad
B) asbest
C) molibden
D) qurğuşun
E) mis
610) Sual:Respublikanın qәrb rayonları hansı faydalı qazıntı ehtiyatı ilә zәngindir?

A) b) tikinti materialları
B) c) kolçedan filizlәri
C) neft
D) barıt
E) a) molibden
611) Sual:Kәnd tәsәrrüfatı bitkilәrinin vә heyvanlarının mәhsuldarlığının aşağı düşmәsinә әn çox nә sәbәb olur?
A) yaxşı qulluq edilmәdikdә
B) hava şәraiti qeyrinormal olduqda
C) çirkab tullantı sulardan suvarmada istifadә etdikdә
D) gübrәlәr düzgün verilmәdikdә
E) torpaqda mikroorqanizmlәrin miqdarı artıqda
612) Sual:Mineral komponentlәrin çoxluğu ilә seçilәn, müalicә edәn, fiziki – kimyәvi xassәlәrә malik sular nә adlanır?
A) dәniz suları
B) yeraltı sular
C) mineral sular
D) termal sular
E) tullantı suları
613) Sual:AFR, İsveçrә, İngiltәrә, Avstraliyada meşәlәrin qırılması nә ilә әlaqәdardır?
A) “turşulu yağışlarla”
B) su ehtiyatlarının azlığı ilә
C) havanın temperaturunun yuxarı olması ilә
D) antropogen amillәrlә
E) yağıntıların az olması ilә
614) Sual:Potensial ehtiyatlar hansı sәrvәtlәrә aid edilir?
A) dәqiq kәşfiyyat aparılmış, sәrhәdlәri tam dәqiqlәşdirilmiş ehtiyatlar
B) ilkin olaraq tәktәk nümunәlәr mәlum olan vә sәnaye ehtiyatı az olan ehtiyatlar.
C) tәbiәtdә istifadә edilәn vә istifadәsi mümkün olan resurslar

D) istifadf olunmayan, ehtiyatı tam dәqiqlәşmәyәn sәrvәtlәr
E) yayım şәraitinin ümumi әlamәtlәrini tәmin edәn kәşfiyyat vә öyrәnilmә dәrәcәsinә malik ehtiyatlar
615) Sual:Tәbii ehtiyatların iqtisadi qiymәtlәndirilmәsinә hansı göstәricilәr daxildir?
A) tәbii resursların xüsusiyyәtlәrinin müxtәlifliyi
B) hasilatın, emalın, daşınmanın dәyәri
C) kapital qoyuluşunun xüsusi çәkisi, әmәk mәhsuldarlığı, sәmәrәliliyinin sәviyyәsi
D) oragen qurşaqlar, kimyәvi xammallar
E) tәbii ehtiyatların çoxmәqsәdli istifadә xarakteri
616) Sual:Tәbii ehtiyatlarda iqtisadi qiymәtlәndirmәnin әhәmiyyәti nәdәn ibarәtdir?
A) әhalinin tәlәbatlarını ödәyir
B) insan әmәyinin nәticәlәrini göstәrir
C) tәsәrrüfat dövriyyәsinә cәlb edir
D) ayrıayrı tәbii ehtiyatlardan istifadәnin faydalılığını müәyyәn etmәyә imkan verir
E) insanın iştirakı olmadan formalaşaraq tәbii mühiti tәşkil edir.
617) Sual:Faydalı qazıntıların ehtiyatına nә deyilir?
A) dövlәt komplekslәri
B) kaynazoy yaşlı çöküntü süxurları
C) yer qatlarındakı mineral xammal
D) palçıq vulkanları
E) nazik torflu torpaqlar
618) Sual:Faydalı qazıntı yatağını istismar etmәk üçün nәyi müәyyәn etmәk lazımdır?
A) yumşaq süxur kütlәlәrini
B) xammal ehtiyatını, zәrәrli komponentlәrin miqdarını
C) tәbii әrazi kompleksini
D) geomorfoloji proseslәri, yüksәklik qurşaqlarını vә iqlim şәraitini
E) landşaft zonallığını

619) Sual:Daşkәsәn mәdәnindә dәmir istehsal edilәrkәn, hansı qiymәtli ehtiyatın itkisinә yol verilir?
A) xromun
B) kobalt filizinin
C) mis ehtiyatının
D) alunitin
E) volframın
620) Sual:Alunit yataqlarına görә Azәrbaycan dünyada neçәnci yeri tutur?
A) 5ci
B) 2ci
C) 1ci
D) 3cü
E) 4cü
621) Sual:Göydәrә filiz yatağı hansı ehtiyatın istehsalı üçün әlverişlidir?
A) kvarsın
B) asbestin
C) qrafitin
D) fosforitin
E) xromun

Yüklə 1 Mb.

Dostları ilə paylaş: