Fənn: Klinik psixologiya Müəllim: Dos. N. Z.Çələbiyev

     Hallüsinasiya  (“Hallusinatio”  –latın  sözü  olub,  qarabasma,  sərsəmləmə 

deməkdir).  Hazırda  xəstənin  qavrama  sferasında  olmayan  əşyaların,  hadisələrin 

yalançı qavrama obrazlarının yaranmasıdır. Yəni obyektsiz qavramadır. İllüziyalar 

kimi  hallüsinasiyalar  da  duyğu  orqanlarına  müvafiq  olaraq  beş  dormada  təsadüf 

edir  (görmə,  eşitmə,  qorxu,  dad  və  taktil  hallüsinasiyalar).Hallüsinasiyalar  bəzən 

bir neçə hiss orqanını əhatə edə bilər. Məsələn, xəstə qoluna ilan sarındığını görür, 

onun nəfəsini eşidir və soyuqluğunu hiss edir. 

      Eşitmə hallüsinasiyalarında xəstə kiminsə onu çağırdığını, təhqir etdiyini və ya 

hansı  mülahizələr  söyləməsini  eşidir.  Bəzi  xəstələr  heç  bir  məna  ifadə  etməyən 

səslər  (küylər)  eşidir.Akoazm  adlanan  belə  hallüsinasiyalara  sadə  (elementar) 

eşitmə hallüsinasiyaları deyilir. 

        Verbal  (danışıq)  hallüsinasiyalar  məzmunu  etibarilə  müxtəlif  formada  rast 

gəlinə  bilər:  ayrı-ayrı  sözlər,  uzun-uzadı  söylənən  nitq  və  s.  Xəstənin  özü  və 

ətrafdakı  adamlar  üçün  təhlükəli  olan  imperativ  hallüsinasiyalardır.  Bunlar 

əmredici  xarakterli  olub,  xəstələri  cinyət  hərəkətləri  etməyə  sövq  edə  bilər.  Belə 

hallüsinasiyanın  təsiri  altında  bir  xəstə  qadın  öz  uşağını  balta  ilə  öldürmüşdür. 

Başqa  bir  xəstə  iş  yerində  yanğın  törətmiş,  idarənin  bütün  lazımi  sənədlərini 

yandırmışdır.  Belə  xəstələri  təcili  xəstəxanaya  yerləşdirməli  və  onların  üzərində 

nəzarət qoyulmalıdır.