Məhsulun texnoloji maya dəyəri bilavasitə
texnoloji
əməliyyatların yerinə yetirilməsi ilə əlaqədar olaraq sex məsrəflərinin, xərclərinin
cəmi kimi müəyyən edilir. Məhsulun sex maya dəyərinə müəyyən bir məhsulun
istehsalına sexdə sərf edilən bütün növ məsrəflər, yəni xammal və materiallar (əsas
və köməkçi), yanacaq və enerji məsrəfləri, sexdə çalışan istehsal fəhlələrinin əmək
haqqı, avadanlıqların istismarı və sexin idarə edilməsi ilə əlaqədar olan xərclər və
sexdə sərf olunan və mühasibat uçotu haqqında əsasnamə ilə məhsulun maya
dəyərinə daxil edilən digər xərclər aid edilir. Məhsulun istehsal maya dəyəri hər bir
məhsulun istehsalına firmanın sərf etdiyi məsrəflərin ümumi məbləğini əks etdirir
və o, məhsulun sex maya dəyəri ilə ümumzavod xərclərinin cəminə bərabər olur.
Məhsulun tam (kommersiya) maya dəyəriməhsulun istehsalı və satışı ilə
əlaqədar olan bütün xərcləri (mühasibat uçotu haqqında əsasnaməyə uyğun olaraq
maya dəyərinə daxil edilən) əks etdirir və o, məhsulun istehsal maya dəyəri ilə
firmanın istehsaldan kənar çəkdiyi xərclərin cəmi kimi hesablanır.
Maya dəyərlərinin formalaşması və tərkibi aşağıdakı kimidir:
Məhsulun tam (kommersiya) maya dəyəri İstehsal maya dəyəri
Sex maya dəyəri
Birbaşa xərclər
Dolayı xərclər
X
amm
al
,
mat
eri
al
,
y
ar
ımfa
b
ri
k
at
v
ə
d
əstl
əş
d
iri
ci
m
əmu
la
tl
ara
çə
k
il
ən
x
ərc
lə
r
İs
teh
sa
l
fə
hl
əl
ər
in
in
ə
m
ək
ha
qq
ı
A
vad
an
lı
ql
ar
ın
iş
i
il
ə
əl
aq
əd
ar x
ərc
lə
r
Ü
m
umi
s
ex
x
ərcl
əri
Ü
m
umza
vo
d
xə
rc
lə
ri
İs
teh
sa
lı
n
hazı
rl
ığ
ın
a
sə
rf
ed
il
ən
x
ərc
lə
r
M
əh
su
ıu
n
sat
ıl
mas
ı
il
ə
əl
aq
əd
ar o
la
n
x
ərc
lə
r