Fizika ixtisosligidan boshqa ixtisosliklar uchun ma’ruza matnlari to’plami So’z boshi



Yüklə 0,95 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə25/60
tarix17.05.2023
ölçüsü0,95 Mb.
#115784
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   60
Fizika ixtisosligidan boshqa ixtisosliklar uchun ma’ruza matnlar

F

  P*S . (3.1) 
 
S ga ta’sir etuvchi kuchga,
P

F
S
, (3.2) 
 


 esa, bosimga tengdir. Bu elementar tushunchalardan foydalanib idish devoriga 
urilayotgan molekulalarning usha idish devoriga beradigan bosimini hisoblasak, 
quyidagi ifodani hosil qilamiz. 
R

1
3
 nmv
2
,

(3.3)
 
Gaz molekulasining ilgarilama harakati kinetik energiyasini hisobga olib (3.3) 
dan 
P

2
3
nE
kin 
 , (3.4) 
 
ga ega bo’lamiz. Bir atomli ideal gaz molekulasining ilgarilanma harakatining 
o’rtacha kinetik energiyasi uchun shunday ifoda mavjud: 
E
kin

3
2
k T , (3.5) 
bu yerda kBolsman doimiysi,

 1,38*10
-23
 J/K 
SHunisi qiziqki, E
kin 
faqat temperaturaga bog’liq bo’lib, molekulaning 
massasiga bog’liq emas. (3.5) dan ko’rinadiki, temperaturaning absolyut shkalasi 
(Bolsman shkalasi) bevosita fizik ma’noga ega bo’lib qoladi. Absolyut 0
0
temperaturada molekulaning ilgarilama harakati butunlay to’xtab holadi. Lekin 
bu temperaturada molekula va atomlar ichidagi harakat to’xtamaydi. Agar 
tekshirayotgan gaz bir turli emas, balki har xil gaz aralashmasi bo’lsa, R
1
 , R
2
 , 

Yüklə 0,95 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   60




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin