esa, bosimga tengdir. Bu elementar tushunchalardan foydalanib idish devoriga
urilayotgan molekulalarning usha idish devoriga beradigan bosimini hisoblasak,
quyidagi ifodani hosil qilamiz.
R
1
3
nmv
2
,
(3.3)
Gaz molekulasining ilgarilama harakati kinetik energiyasini hisobga olib
(3.3)
dan
P
2
3
nE
kin
, (3.4)
ga ega bo’lamiz. Bir atomli ideal gaz molekulasining ilgarilanma harakatining
o’rtacha kinetik energiyasi uchun shunday ifoda mavjud:
E
kin
3
2
k T , (3.5)
bu yerda
k—Bolsman doimiysi,
k
1,38*10
-23
J/K
SHunisi qiziqki, E
kin
faqat temperaturaga bog’liq bo’lib,
molekulaning
massasiga bog’liq emas.
(3.5) dan ko’rinadiki, temperaturaning absolyut shkalasi
(Bolsman shkalasi) bevosita fizik ma’noga ega bo’lib qoladi. Absolyut 0
0
temperaturada molekulaning ilgarilama harakati butunlay to’xtab holadi. Lekin
bu temperaturada molekula va atomlar ichidagi harakat to’xtamaydi. Agar
tekshirayotgan gaz bir turli emas, balki har xil gaz aralashmasi bo’lsa,
R
1
, R
2
,
Dostları ilə paylaş: