Mavzu: Foizlar va foizga doir turli matnli masalalarni yechish Ollanazarov Ulugbek
DARSNING MAQSADI M1. Foizlar haqida umumiy tushunchani takrorlash M2. Foizga doir turli matnli masalalarning qulay usulda yechimlari bilan tanishish M3. Murakkab foizli masalalar bilan tanishish Foiz haqida umumiy tushuncha A sonini 15 %ga oshirsak, ko‘rinishida yozish mumkin.
Miqdorning (sonning) yuzdan bir ulushi uning bir foizi deb ataladi. 1 kg ning 1 % i 10 g, chunki 1kg =1000 g va 1000 ning yuzdan bir ulushi => 1000 : 100 = 10. Asonning 10 % ini ko‘rinishida yozish mumkin.
A sonini 25 % ga kamaytirsak, ko‘rinishida yozish mumkin.
Foizli masalalar 40 soni 50 sonidan necha foiz kam? A) 20 % B) 16% C) 25 % D) 10% 1-masala 40 sonidan 50 soni necha foiz ortiq? A) 20 % B) 25 % C) 16 % D) 24% Yechish:Dastlab bu sonlar orasidagi farqni topib olamiz.
50 – 40 = 10. Javob: 20 % Yechish: 50 – 40= 10. Javob: 25 % 50 100 % 10 x % Proporsiya yechsak
= 25 %
40 100 % 10 x % Proporsiya yechsak
= 20 %
Foizli masalalar Fermer 10 tonna tarvuz yig‘ishtirib olib, yuk mashinalarida shaharga jo‘natdi. Jo‘natish paytida tarvuzdagi suv miqdori 99 % ga teng edi. Tashish paytida tarvuzlar birmuncha quruqlashib, undagi suv miqdori 98 % bo‘lib qoldi. Shaharga olib kelingan tarvuzlarning vazni qanchaga teng? 2- masala Yechish: 99 % 1 % 98 % 2 % 100 kg 100 kg 2 % 100 kg
98 %x kg
100+4900 = 5000 kg