Geoaxborot tizimining ilmiy asoslari geoaxborot tizimining ta’rifi

Geoinformatsion kartografiyalash – 
bu geoinformatika va karto- 
grafiyaning uzviy bogʻliqligi natijasidir. Geoinformatsion kartografiyalash 
avtomatlashgan kartografiya, masofadan zondlashni oʻz ichiga olgan aerokosmik 
usullar, deshifrlash, raqamli fotogrammetriya va geoinformatikaning uzviy 
bogʻliqligida shakllanadi. 
Geoinformatsion kartografiyalash kartografiyaning asosiy yoʻnalishlaridan 
biridir. U GAT hamda geografik ma’lumotlar bazasiga asoslangan tabiiy va 
ijtimoiy-iqtisodiy axborotlarni avtomatlashgan kartografik modellashtirishni 
tashkil etadi. 
Quyidagi omillar ushbu yoʻnalishning shakllanishiga turtki boʻldi: 
•
Geoinformatikaning ilmiy-texnologik va ishlab chiqarish fani sifatida 
rivojlanishi.
•
Muammolar yechimini ta’minlashda talab etiladigan amaliy kartografiya.
•
Kartografiyada GATning yadrosi sifatida kompyuterlashgan karta tuzish va 
avtomatlashgan kartografiyaning qoʻllanilishi.
•
Nazariy, kartografik va geoinformatik yondashuvlarning integratsiya- 
lashuvi.
•
Katta hajmda yangi koʻrinishdagi karta turlarining ilmiy-amaliy qayta 
ishlanishi.
Geoinformatsion kartografiyalash kartografiyaning dasturiy boshqaruvi 
boʻlib, bu kartografiyaning matematik asoslari va karta komponovkalari kabi 
an’anaviy muammolar va yangi vositalarga ham e’tibor berishni talab etadi. 
Topografik va mavzuli kartalar fazoviy ma’lumotlarning asosiy manbayidir. 
Geografik va toʻgʻri burchakli koordinata sistemalari esa bu ma’lumotlarni 
ularning geografik joylashuviga qarab oʻzaro bogʻlaydi va GATning ma’lumotlar 
bazasi tizimida saqlaydi. Bundan tashqari, aynan kartalar GATga kelib tushadigan 
masofadan zondlash ma’lumotlari, statistik ma’lumotlar, meteorologik kuzatishlar 
va boshqa turdagi ma’lumotlarni tashkillashtirish hamda geografik izohlashda
asosiy vosita sifatida xizmat qiladi. Geotizimga bogʻliq barcha jarayonlarni
oʻrganishda kartografik tahlil va matematik-kartografik modellashtirishdan 
keng foydalaniladi.