“Gimnastika va o‘qitish metodlari” kursning asosiy maqsadlari. Gimnastika sport turi sifatida

Gimnastika sport turi sifatida

Insonning chaqqon, harakatchan bo‘lishida gimnastikaning ahamiyati kattadir. Gimnastika mashqlari xilma-xil bo‘lib, sport turlarining barchasida bu mashqlardan foydalaniladi. Ular gavda mushaklarini rivojlantirishga yordam berib, to‘g‘ri qomatni shakllantiradi. Shuning uchun ham o‘quv muassasalarida, davolash-profilaktika ishlarida va ishlab chiqarish sohalarida, harbiy xizmatda keng qo‘llaniladi.
Gimnastika mashqlarining yana bir ahamiyatli tomoni shundaki, bu mashqlar organizmning barcha a’zolariga birdek ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Jismoniy tarbiya darslarida siz hayotiy o‘ta zarur bo‘lgan yugurish, yurish, arqonga tirmashib chiqish, to‘siqlardan oshib o‘tish, muvozanatni saqlash, sakrashlarni bajarishga oid ko‘nikma va malakalarni hosil qilasiz.
„Gimnastika“ tushunchasi keng ma’noni anglatib, uning sport gimnastikasi, badiiy gimnastika, ritmik, akrobatik gimnastika kabi turlari mavjud.
Mazkur bo‘limda siz gimnastikaning bir necha mashqlari bilan tanishib, sport anjomlarida eng oddiy akrobatik mashqlarni hamda jismoniy sifatlarni rivojlantiruvchi alohida mashqlarni bajarishni (arqonda sakrash, press, chambaraklar bilan mashq bajarish, qo‘llarni bukib-yozish, tortilish, umbaloq oshish, kuraklarda tik turish va hokazo) o‘rganasiz.
Gimnastika termini yoki atamasi deganda alohida yoki kompleks harakat holatining qisqa shartli nomlanishi tushuniladi. Atamalar o‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi muomala-munosabatda ortiqcha tavsifdan qochish imkonini beradi va faqat harakat, mashqlarning eng xarakterli xususiyatlarini ko‘rsatish bilan chegaralanadi. Gimnastika atamalari qulayligi, aniqligi va qisqaligi bilan farq qiladi. Atamalar esda qoladigan bo‘lishi maqsadga muvofiqdir.
Quyida gimnastika mashqlari va ularning atamalari bilan tanishasiz. O‘quv va mustaqil mashg‘ulotlarda tez-tez uchraydigan harakat va holatlarning atamalarini esda saqlab qoling.

10-rasm.
Turishlar (10-rasm): a) asosiy turish; b) oyoqlarni yelka kengligida ochib turish; d) o‘ng (chap) oyoqni oldinga bir qadam tashlagan holda turish; e) oyoqlarni chalishtirib turish; f) o‘ng (chap) tizzada turish; g) kurakda turish; h) boshda turish;
i) qo‘llarda turish.
O‘tirishlar — polda yoki gimnastika anjomida o‘tirish holati (11-rasm): a) o‘tirish; b) oyoqlarni yelka kengligida ochib o‘tirish; d) burchakli o‘tirish; e) oyoqlarni tepaga ko‘tarib o‘tirish;

6. 
   tepaga ko‘tarilgan oyoqlarni ushlab (quchoqlab) o‘tirish;
   
7. 
   o‘ng (chap) tovonga o‘tirish; h) oyoqlarni yelka kengligidaochib, qo‘shpoya ustida o‘tirish; i) sonda o‘tirish.
   

Cho‘qqayishlar (12-rasm): a) cho‘qqayish; b) yarimcho‘qqayish; d) do‘ngsimon yarimcho‘qqayish; e) orqaga engashib yarimcho‘qqayish; f) oldinga engashib yarimcho‘qqayish; g) o‘ng (chap) oyoqda yarimcho‘qqayish.