Globallashuv davrida til va adabiyot ta’lim taraqqiyoti Norbekov G‘olib Mashrab o’gli

Insert usulidan foydalanib ishlash qoidasi

1. Ma’ruza matnini o‘qib, matnning chetiga quyidagi belgilarni qo‘yib chiqing:

V – bilaman

Q - men uchun yangi ma’lumot

- men bilgan ma’lumotni inkor qiladi

? – noaniq (aniqlashtirish talab qiladigan) qo‘shimcha ma’lumot.

2. Olingan natijalarni jadval shaklida rasmiylashtiring.

Mavzu savollari	V	Q	-	?
1
2
3
4
5
6
7

O‘quvchilarda yuksak insoniy tuyg‘ularni shakllantirishda badiiy asarlar tahlili va talqinidan foydalanish, o‘quvchilar faolligini ta’minlashga, o‘quvchi shaxsini, unga xos ma’naviy sifatlarni rivojlantirishga xizmat qiluvchi ilg‘or metod va usullarni qo‘llash ham yuqori samara beradi.

Yuqori sinflar uchun ko’proq mantiqqa asoslangan va hayotga bog’lanadigan usul va metodlarni qo’llagan maqul. Biz bu borada quydagi usullarni tavsiya qilamiz.

“Qanday» organayzerini to‘ldiring”

O‘quvchilarni faollashtirish uchun va darsda o’quvchilar diqqatini qaratish uchun quydagi savollardan foydalanish mumkin:

1. Hayot haqiqatini badiiy haqiqatga aylantirishda yozuvchining mahorati nimalarda ko‘rinadi?

2. Yozuvchi g‘oyasini ochishda badiiy detalning o‘rni qanday?

3. Yozuvchi Ona siymosini qaysi asarlarida aks ettirgan?

4. “Dunyoning ishlari” qissasining yozuvchi ijodiy faoliyatini o‘rganishdagi ahamiyati nimada?

5. Yozuvchi dramalarining ijtimoiy ahamiyati nimalar bilan belgilanadi?

6. “Quyosh tarozisi” hikoyasining badiiy-estetik ta’siri nimalar bilan o‘lchanadi?

. O‘zbek adabiyoti darslarida muayyan asarni o‘rganishda uni yaratgan adib hayotidan shu asarning yaratishga doir faktlardan foydalanish katta samara beradi. Yozuvchi shaxsiyatiga xos xususiyatlar, uning hayotida kechgan voqea-hodisalar badiiy asar mazmuniga o‘z ta’sirini ko‘rsatadi, singib ketadi. Ma’lumki, har bir kishining ko‘nglida ikkinchi bir kishining hayotiga, ayniqsa, mashhur kishi bo‘lsa, juda katta qiziqish yotadi. Darslarda yozuvchining shaxsiga qancha jiddiy va chuqur kirib borilsa, o‘qquvchi uni shaxs sifatida qancha ko‘p va xo‘b bilsa, uning asarlari ham shunchalik chuqur o‘zlashtiriladi. Bugungi pedagogika-psixologiya fani shuni isbotlab berdiki, tarbiya samarali bo‘lishi uchun bolada shakllantirilishi lozim bo‘lgan har bir ma’naviy sifatga unda ijobiy munosabat uyg‘otilishi kerak.

Foydalanilgan adabiyotlar.

1. 
   Uzluksiz adabiy ta’lim konsepsiyasi. -T.: O’zbekiston PFITI, 2017-yil. 10-b
   
2. 
   Boqijon To’qliyev Adabiyot o’qitish metodikasi T.; Alisher Navoiy nomidagi O’zbekiston milliy kutubxonasi nashriyoti, 2010-yil.
   
3. 
   Ahmedov.S. va boshqalar Adabiyot (5-sinf uchun darslik). Sharq.-T.: 2020-yil.
   
4. 
   www.ziyouz.com
   
5. 
   www. literature.uz
   
6. 
   www.lex.uz