Golden brain issn: 181-4120 volume

GOLDEN BRAIN ISSN: 2181-4120 VOLUME 1 | ISSUE 2 | 2023
 
https://t.me/goldenbrain_journal Multidisciplinary Scientific Journal January, 2023
86
 
Amplifikaciyalar jeke sózler arqalı ańlatılmaydı, olar birneshe sózlerdiń 
dizbeklesip, bir predmetke, obrazǵa yamasa lirikalıq qaharmanǵa teńeliwi arqalı da 
kórkemlik xizmet atqarıwı múmkin. Mısalı: 
Meyli ol arǵımaq, meyli alǵır baz, 
Jamalı jaz kibi gózzal sárbinaz, 
Basında aylanıp, tolǵanıp bir-az,
Bir kún kelip onı tabadı dáwran[3.28]. 
Shuwmaqtaǵı arǵımaq, alǵır baz, sarbinaz sózleri teńestiriwshi xizmetin atqarıp 
kelip, úshewi de dáwran sózine baylanıslı qollanılǵan. Avtor dáwrandı arǵımaqqa, alǵır 
baz, gózzal sarbinazǵa teńew arqalı dáwrannıń qımbatlı, qádirli ekenligin kórkem pikir 
menen ańlatıwdı maqset etken. Obrazlılıqtı táminlewde bolsa amplifikaciya birneshe 
teńewlik mánidegi sózlerdiń dizbeklesiwi arqalı kórkemlik xizmet atqarıp kelgen. 
K.Karimov lirikasında pikirdiń kórkemligin táminlewde jıyı qollanılatuǵın 
stilistikalıq figuralardıń jáne bir túri bul parallelizm. Parallelism – stilistikalıq figura 
bolıp, tákirarlanıwshı kórinis, qurılısı uqsas bolǵan sintaksislik birlikler, gáp bólekleri;
uqsas, jaqın qubılıslardı, sintaksislik parallelizmdi ańlatadı. Sintaksislik parallelism bir 
model tiykarında gáp yamasa sóz dizbeklerin dúzedi[1.167].
Shayır K.Karimov lirikasında parallelizmler obrazlılıqtı táminlewde, kórkem 
pikirdi jetkerip beriwde ónimli qollanılǵanın bayqawǵa boladı. Shayır qosıqlarında 
qollanılǵan parallelizmlerge mısal keltireyik: 
Jasıl japraqlardıń sarǵaymaǵı bar, 
Shadlıqtıń izinen ileser qayǵı. 
Suwlar bir dem tınıp turmaydı zinhar, 
Urlap ómirimdi jıllar zırlaydı[3.7]. 
Qosıqta baslı tema waqıt, onıń jeldey ótiwi, insandı balalıq, jaslıq vokzallarınan 
alıp ótip, sońǵı mánzillerge qaray baǵdarlawı tábiyat qubılısları hám ómir zańların 
parallel súwretlew arqalı sáwlelendirilgen. Shayır waqıttıń ózine tán qásiyetin, onıń 
insan ómirindegi tutqan ornın kórkem bayanlaw maqsetinde birneshe qubılıslardı 
parallel súwretleydi. 

---