Grafika 1-kurs boshlang’ich ta’lim sirtqi 5-22 guruh talabasi Salohiddinova Gulida Hasan qizi

BO’LINISH ALOMATLARI 1-KURS Boshlang’ich ta’lim sirtqi 5-22 guruh talabasi Salohiddinova Gulida Hasan qizi

Reja:

• Ikkilik sanoq sistemasi.
• Hisoblashning qulay usullari.
• Bo’linish alomatlari.

3..
Boʻlinish alomatlari — sonlarni biron songa qoldiqsiz bolinishi, nisbatan tezroq topishqa yoʻl beradigan qoidalardir.
2 ga boʻlinish alomati — sonning oxirgi raqami 2ga bolinishi kerak (ya'ni juft son). Masalan: 52738, 1250;
3 ga boʻlinish alomati — sonning raqamlar yigʻindisi 3 ga boʻlinishi kerak. Masalan: 2341245 soni 3ga bo`linadi, chunki uning raqamlari yig`indisi 21 ni tashkil etadi;
4 ga boʻlinish alomati — sonning oxirgi ikki raqami 00 bilan tugashi yoki 4 ga bo'linuvchi son boʻlishi kerak. Masalan: 3971228, 1500;
5 ga boʻlinish alomati — sonning oxirgi raqami 0 yoki 5 ga boʻlinishi kerak. Masalan: 532425, 2170;
6 ga boʻlinish alomati — son 2ga va hamda 3ga boʻlinishi kerak. Masalan: 126 – raqamlar yig`indisi 9ga teng (3ga bo`linadi), juft raqam bilan tugaydi (2ga bo`linadi);
7 ga boʻlinish alomati — sonning oxirgi raqamini hisobga olmaganimizdagi sondan oxirgi raqamini ikkilanganini ayirganimizdagi ayirma 0 bo'lishi yoki 7ga bo'linishi kerak. Masalan: . 0 soni 7 soniga boʻlinadi, demak 147 soni ham 7 soniga boʻlinadi.
8 ga boʻlinish alomati — sonning oxirgi uchta raqami 000 bo‘lishi yoki 8 ga boʻlinishi kerak. Masalan: 120000, 111120 (120 : 8 = 15);
9 ga boʻlinish alomati — sonning raqamlar yigʻindisi 9 ga boʻlinishi kerak. Masalan:
10 bo'linish alomati - Agarda sonning oxirgi raqami 0 bilan tugasa demak bu son o'nga bo'linadi. Masalan: 230 bu son 10 ga bo'linadi 230:10=23;