Gruntga nisbatan yuqori bosim miqdorini aniqlash reja

Gruntga nisbatan yuqori bosim miqdorini aniqlash

GRUNTGA NISBATAN YUQORI BOSIM MIQDORINI ANIQLASH
REJA:
1. Kapilyar turg‘unligini aniqlashga oid yechimlar.
2. Tirgovich devorlarga nisbatan grunt bosimini analitik usul yordamida aniqlash (Kulon qonuni).
3. Gruntlarning reologik xossalari.
4. Gruntga nisbatan yuqori bosim miqdorini aniqlash.
Tirgovich devor shaklidagi inshoatga nisbatan gruntning seysmik bosimi murakkab masala bo‟lib uni tahminan quyidagica tasavur etish mumkin.

Zilzila jarayonida tirgovich devor orqasidagi to‟kma grunt zarralari aro zichlashuv yuz beradi,natijada devorning tirgovich qismi boulab grunt bosimi yuzasiga keladi. Bunday holatda bosimning miqdori tokma gruntning g‟ovaklik darajasiga bog‟liq bo‟lib,g‟ovaklikning ortishi bilan bosim ham ko‟payib boradi. Gruntdagi zichlanish holati faqat yuqori qismdagina yuz berib ostki qismi esa deformasiyalanmay qolishi ham mumkin. Bunday sharoitda qo‟shimcha bosimning qiymati yuqori bolmaydi.

Inshoatning seysmik mustahkamligi va turg‟unligini baholash uchun tirgovich devor o‟rab turgan grunt qa‟rida hosil boluvchi qoshimcha bosim qiymatini aniqlash lozim boladi.
Bunda quyidagi holatlar yuzaga kelishi mumkin:

1. Tirgovich devor va zamin ashyolari mutloq bikr bolgan holat. Unda devor ichkarisidagi gruntda yuqori muvozanat holati yuzaga kelmaydi,chunki devorning ikki tomonlama siljishiga olib keluvchi bosim miqdori etarli bo‟lmaydi.

   
   

Bu esa ,o‟z navbatida,muvozanat bosimi,yoki gruntning sust bosimi yuzaga keladi degan gap.

2. Tirgovich devorning siljishi sezilarli darajada bolib,devor tutib turgan gruntda yuqori muvozanat holatini yuzaga keltiradi. Bunday holatda gruntning devorga nisbatan jiddiy bosimi bilan hisoblashish lozim bo‟ladi.

   
   

Tirgovich devorga nisbatan gruntning seysmik bosimini tadqiqotlash ishlari o‟tgan asrning boshlarida amalga oshirildi. Mazkur izlanishlarda muvozanat holatidagi grunt qa‟ridagi seysmik inersiya kuchlarini aniqlashga asosiy etibor qaratilgan. Yotiq yo‟nalishda xarakatlanuvchi seysmik kuchning miqdori o‟sha davrda keng tarqalgan zilzilabardoshlikning muvozanat nazariyasi asosida aniqlandi.

Unda seysmik kuchlar gravitatsiya yuklari bilan qo‟shilib Kulon nazariyasi asosida gruntning jiddiy va sust bosimlari izlangan. Bunday hisoblashlarda grunt sirti tekis yuza deb qabul qilingan.