Guliston davlat universiteti “Jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi

2.4.2. Sportchilarni sport anamnezi va jismoniy rivojlanish. (2 soat)
Anamnez turlari haqida nazariy ma'lumotlarga ega qilish, konstitutsiyaning morfologik belgilari, jismoniy rivojlanishni tekshirish uslublari haqida amaliy ma'lumotlarga ega qilish.
2.4.3. Jismoniy tarbiya bilan shug‘ullanuvchilarni tekshirish shakllari va uslublari (2 soat)
Odam organizmi-funktsional tizim ekanligi haqida nazariy ma'lumotlarga ega qilish. Tashqi nafasni baholash uslublari haqida nazariy ma'lumotlarga ega qilish. Zaxira imkoniyatlarni baholash uslublari haqida nazariy ma'lumotlarga ega qilish. Organizm funktsional holatini nazorat qilish va tahlil qilish shakllari haqida nazariy ma'lumotlarga ega qilish.

Mustaqil ta'limni tashkil etishning shakli va mazmuni

Talaba mustaqil ta'limni tayyorlashda muayyan fanning hususiyatlari hisobga olgan holda quyidagi shakllardan foydalanish tavsiya etiladi.

• 
  darslik va o‘quv qo‘llanmalar bo‘yicha fan boblari va mavzularini o‘rganish;
  
• 
  tarqatma materiallar ma'ruzalar qismini o‘zlashtirish;
  
• 
  maxsus adabiyotlar bo‘yicha mavzular ustida ishlash;
  
• 
  mashg‘ulotlarda ishlatiladigan sport anjomlarini o‘rganish;
  
• 
  talabaning o‘quv, ilmiy-tadqiqot ishlarini bajarish bilan bog‘liq bo‘lgan fanlar bo‘limlari va mavzularini chuqur o‘rganish;
  
• 
  faol va muammoli o‘qitish uslubidan foydalaniladigan o‘quv mashg‘ulotlari;
  
• 
  masofaviy ta'lim.
  

Tavsiya etiladigan mustaqil ta'limlarning mavzulari:
Jismoniy tarbiya gigienasi fanining maqsadi hamda vazifalari.
Jismoniy tarbiya gigienasi va sportning tibbiy-fiziologik asoslari o‘quv fan sifatida tutgan o‘rni.
Havo gigienasi, havoning tarkibi, fizik va kimyoviy hususiyatlari.
Ob-havo, iqlim va unga moslashuv.
Suv va tuproq gigienasi.
Sport inshootlari gigienasi va jismoniy tarbiya hamda sport bilan shug‘ullanuvchilarning shaxsiy gigienasi
Jismoniy tarbiya va sport mashg‘ulotlari davrida ovqatlanish gigienasi Ayrim sport turlari bilan shug‘ullanish gigienasi.
Jismoniy tarbiya va bolalar sportining gigienik mohiyati.
Chiniqishni gigienik asoslari.
Jismoniy tarbiya darslarida yuklamalarni me'yorlashtirishning gigienik asoslari. Sport tibbiyotining paydo bo‘lishi va rivojlanishining qisqacha tarixi. O‘zbekistonda sport tibbiyotini tashkil etish asoslari.
Umumiy sport patologiyasi asoslari.
Sportchilarni kasallanishi va jarohatlanishi.
Sport pedagogik nazorat mazmuni va metodlari.
Yoshlar va o‘quvchilarni jismoniy tarbiyasida shifokor nazorati.
Sportda ish qobiliyatini tiklash vositalari.
Davolash jismoniy tarbiyasi asoslari.
O‘quvchilarning jarohatlanishi.
Yurak qon tomir tizimi kasalligi.
Nafas olish organlari modda almashuvining buzilishi va tomir kasalliklari. Jarohatlar va asab tizimi kasalligi, tayanch-harakat apparati kasalliklarini davolash jismoniy tarbiyasi.
Yoshlar va o‘quvchilar salomatligini tibbiy nazorati.
Yoshlar va o‘quvchilarning tibbiy guruhlarga taqsimlanishi.
Bir tibbiy guruhdan ikkinchi boshqa guruhga o‘tish isboti va kuzatish usullari. O‘zini nazorat qilish qoidalari.
Sportchilarni sport anamnezi va jismoniy rivojlanish.
Sportchilarni nerv tizimi xususiyatlari va uning rivojlanishi.
Mushak yuklamasining bolalar nerv tizimi va tayanch-harakat apparatining funktsional holatlariga ta'siri.
Jismoniy tarbiya bilan shug‘ullanuvchilarni tekshirish shakllari va uslublari.
Bolalar va o‘spirinlar organizmiga mushak yuklamasi va doimiy tarzda jismoniy tarbiya bilan shug‘ullanishning ta'siri.
Massaj - fiziologik va gigienik asoslari, sport shikastlanishlarida qo‘llanish xususiyatlari.

• 
  jismoniy mashqlar fiziologiyasi fanining maqsadi hamda vazifalari.
  
• 
  jismoniy mashqlar fiziologiyasi va biomexanikasi fanining rivojlanishi.
  
• 
  o‘quvchilar sog‘lom turmush tarzining fiziologik asoslari.
  
• 
  jismoniy mashqlar sog‘lom turmush tarzining asosi sifatida.
  
• 
  o‘quvchi-yoshlar organizmini funktsional imkoniyatlarini rivojlantirish.
  
• 
  jismoniy madaniyat mashg‘ulotlari jarayonida o‘quvchilarni chiniqtirishning fiziologik asoslari.
  
• 
  adaptatsiyaning fiziologik asoslari.
  
• 
  jismoniy mashqlarning fiziologik tavsifi.
  
• 
  jismoniy mashqlar erkin harakat sifatida qo‘llanilishi.
  
• 
  sport faoliyatida organizmda yuzaga keladigan holatlarning fiziologik ta'rifi.
  
• 
  tiklanish holati va uning fiziologik ahamiyati.
  
• 
  jismoniy harakat ko‘nikma va mala.kala.rini rivojlantirishning fiziologik asoslari.
  
• 
  jismoniy tarbiya jarayonida muskullar ishini vegetativ ta'minlash.
  
• 
  jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida jismoniy yuklamalarni me'yorlashni fiziologik asoslash.
  
• 
  jismoniy sifatlarni rivojlantirishni fiziologik asoslari.
  
• 
  sport turlariga o‘quvchilarni tanlash va yo‘naltirishning fiziologik asoslari.
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport bilan Shug‘ullanuvchi ayollar organizmini fiziologik xususiyatlari.
  
• 
  tashqi muhitni alohida sharoitlarida sportchi ish qobiliyatining fiziologik asoslari.
  
• 
  sog‘lomlashtiruvchi jismoniy tarbiyaning fiziologik asoslari.
  
• 
  jismoniy mashqlar biomexanikasi fanining maqsadi hamda vazifalari.
  
• 
  odam tanasi harakatining dinamikasi
  
• 
  biomexanik tizim bo‘lgan odam tanasi harakat apparatining tuzilishi.
  
• 
  harakat sifati biomexanikasi
  
• 
  xususiy biomexanika
  
• 
  tana holatini saqlash va o‘z joyida harakatlar.
  
• 
  joy o‘zgartiruvchi harakatlar.
  
• 
  yurish va yugurish biomexanikasi, dinamikasi.
  
• 
  kinematika haqida tushuncha va nyuton qonunlari.
  
• 
  ayrim sport turlari biomexanikasi.
  
• 
  aylanma va ilgarilanma harakatlar.
  
• 
  o‘q atrofida harakatlar.
  
• 
  umumiy rivojlantiruvchi mashqlarning biomexanikasi asoslari.
  
• 
  differentsial biomexanika. sportda-texnik mahorat biomexanikasi.
  
• 
  lokomator harakatlar