Guruh egamberdiyev Diyorbekning kimyo tarixi fanidan ptizintatsiyasi

Ko`rish qobiliyatini korreksiya qilishga keyingi yillarda talab juda oshib ketdi.Shuning uchun ko'zoynak o`miga turli tibbiyot linzalari kashf qilindi. Plastmassalar paydo bo`lgandan keyin, bu sohada ham polimerdan tayyorlangan kontakt linzalari qo'llana boshlandi. Ko'zning muguz pardasiga qo`yilgan kontakt linza tashqaridan kirayotgan kislorodga to'sqinlik qilmasligi va ko'z gavhari harakatlangan vaqtda ko'z yoshlari uni yaxshi xo'llab turishi kerak. Kontakt linzalarni ikkinchi jahon urushidan ilgari taklif qilingan edi. U paytlarda har bir muhtoj bo'lgan odamga shishadan tayyorlab berilar edi. Lekin bunday kontakt linzalami uzoq vaqt taqib yurib bo'lmas edi. Chunki u vaqtlarda tayyorlangan linzalar ko`p talablarga javob bera olmas, tirik tana bilan kontakt qilolmasligidan uning kamchiliklari ko'p edi. Shu sabablarga ko'ra uni ko`pchilikka qo`llab bo`lmas edi. 1950 yilning boshlarida polimetilmetakrilatdan tayyorlangan kontakt linzalarning fiziologik xususiyatlari yaxshi bo`lib, birqqancha qulayliklarga ega ades Malaraya bo`ldi, uni «qattiq» linza deb atalardı. 1970 yillar boshida poliakrilatlar asosidagi gidrogeldan tayyorlangan kontakt linzalarni «yumshoq linza deb atala boshlandi. Hozirgi vaqtda chet mamlakatlardagi korxonalar, bunday linzalar ishlab chiqarishni tezkorlik bilan rivojlantira boshladi. Polivinilpirrolidon gidrogeli asosida «yumshoq≫ linza lar yaratildi [52].Mutaxassislarning hisobiga ko`ra oxirgi yillarda AQSh da 5,5 mln. dona «yumshoq» linza va 3 mln. dona «qattiq» linza tayyorlandi. Bunday rivojlanish G'arbiy Evropa va Yaponiyada ham sezilmoqda. amit Gardly Eropa AQSh da 1969 yllda 2 mln. kishiga polimer linzalari qo`llanilgan bo`lsa, 1978 yilga kelib bu 9,3 mln.ga, 1979 yilda 10 mln.ga, 1982 yilda 14 mln.ga yetdi. Bu raqamlar soni 2000 yilga kelib 45 mln.ga yetdi deb hisoblashmoqda[1,2].

• Ko`rish qobiliyatini korreksiya qilishga keyingi yillarda talab juda oshib ketdi.Shuning uchun ko'zoynak o`miga turli tibbiyot linzalari kashf qilindi. Plastmassalar paydo bo`lgandan keyin, bu sohada ham polimerdan tayyorlangan kontakt linzalari qo'llana boshlandi. Ko'zning muguz pardasiga qo`yilgan kontakt linza tashqaridan kirayotgan kislorodga to'sqinlik qilmasligi va ko'z gavhari harakatlangan vaqtda ko'z yoshlari uni yaxshi xo'llab turishi kerak. Kontakt linzalarni ikkinchi jahon urushidan ilgari taklif qilingan edi. U paytlarda har bir muhtoj bo'lgan odamga shishadan tayyorlab berilar edi. Lekin bunday kontakt linzalami uzoq vaqt taqib yurib bo'lmas edi. Chunki u vaqtlarda tayyorlangan linzalar ko`p talablarga javob bera olmas, tirik tana bilan kontakt qilolmasligidan uning kamchiliklari ko'p edi. Shu sabablarga ko'ra uni ko`pchilikka qo`llab bo`lmas edi. 1950 yilning boshlarida polimetilmetakrilatdan tayyorlangan kontakt linzalarning fiziologik xususiyatlari yaxshi bo`lib, birqqancha qulayliklarga ega ades Malaraya bo`ldi, uni «qattiq» linza deb atalardı. 1970 yillar boshida poliakrilatlar asosidagi gidrogeldan tayyorlangan kontakt linzalarni «yumshoq linza deb atala boshlandi. Hozirgi vaqtda chet mamlakatlardagi korxonalar, bunday linzalar ishlab chiqarishni tezkorlik bilan rivojlantira boshladi. Polivinilpirrolidon gidrogeli asosida «yumshoq≫ linza lar yaratildi [52].Mutaxassislarning hisobiga ko`ra oxirgi yillarda AQSh da 5,5 mln. dona «yumshoq» linza va 3 mln. dona «qattiq» linza tayyorlandi. Bunday rivojlanish G'arbiy Evropa va Yaponiyada ham sezilmoqda. amit Gardly Eropa AQSh da 1969 yllda 2 mln. kishiga polimer linzalari qo`llanilgan bo`lsa, 1978 yilga kelib bu 9,3 mln.ga, 1979 yilda 10 mln.ga, 1982 yilda 14 mln.ga yetdi. Bu raqamlar soni 2000 yilga kelib 45 mln.ga yetdi deb hisoblashmoqda[1,2].