O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
FARG‘ONA FILIALI
710-21 guruh talabasi
Sobirov Farrux ning
MA’LUMOTLAR BAZASI
fanidan bajargan
MUSTAQIL ISHI
Malumotlar bazasi. Ularning turlari
Reja :
1 Malumotlar bazasi haqida
2 Ma'lumotlar bazasi turlari
3 Ma'lumotlar bazalaridan foydalanishga misollar
Malumotlar bazasi.
Ularning turlari
Xush kelibsiz! Biz ma'lumotlar bazalari dunyosiga sayohatimizni
boshlaymiz. Keling, ma'lumotlar bazalari nima uchun kerakligini va
ma'lumotlar bazalarining qanday turlari mavjudligini bilib olaylik.
Ma'lumotlar bazasi nima?
1
Ta'rif
Ma'lumotlar bazasi - bu kompyuter dasturi tomonidan izlanishi va qayta ishlanishi
mumkin bo'lgan ma'lumotlarning uyushgan to'plami.
2
Foydalanish misoli
Ma'lumotlar bazalari ko'pchilik veb-saytlar tomonidan foydalanuvchilar, mahsulotlar,
buyurtmalar va boshqalar haqida ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi. Ular,
shuningdek, pochta ro'yxatini boshqarish va inventarizatsiya va pul mablag'larini
hisobga olish tizimlarida qo'llaniladi.
Nima uchun bizga ma'lumotlar bazalari kerak?
Samaradorlik
Ma'lumotlar bazalari yordamida biz katta hajmdagi
ma'lumotlarni samarali va tez saqlashimiz va qayta
ishlashimiz mumkin.
Nima uchun bizga ma'lumotlar bazalari kerak?
Ma'lumotlar xavfsizligi
Ma'lumotlar bazalari ma'lumotlarning tasodifiy o'chirilishidan
himoya qiladi va ma'lumotlarning zaxira nusxalarini yaratishga
imkon beradi.
Nima uchun bizga ma'lumotlar bazalari kerak?
Qulay kirish
Ma'lumotlar bazalari odatda ma'lumotlarga
kirishni qulay va intuitiv qiladigan interfeyslar
bilan birgalikda qo'llaniladi.
Ma'lumotlar bazasi turlari
Relyatsion ma'lumotlar bazalari
Aloqalar va jadvallarga asoslangan ma'lumotlar bazalari.
Ular ma'lumotlar bilan qulay va samarali ishlash uchun
mo'ljallangan.
Ma'lumotlar bazasi turlari
Ierarxik ma'lumotlar bazalari
Ierarxik tuzilishga asoslangan ma'lumotlar bazalari,
bu erda har bir ma'lumot elementi asosiy
elementga ega va bir nechta yordamchi
elementlarga ega bo'lishi mumkin.
Ma'lumotlar bazasi turlari
Tarmoq ma'lumotlar bazalari
Ma'lumotlarning bir nechta ota-onasi bo'lishi
mumkin bo'lgan grafik ma'lumotlar bazalari.
Ma'lumotlar bazasi turlari
Ob'ektga yo'naltirilgan ma'lumotlar bazalari
Ma'lumotlar xossalari va usullariga ega
bo'lgan ob'ektlar sifatida taqdim etiladigan
ma'lumotlar bazalari.
Ma'lumotlar bazasi turlari
Relyatsion bo'lmagan ma'lumotlar bazalari
Jadvallar yoki munosabatlarga emas, balki hujjatlar yoki
fayl tizimiga asoslangan ma'lumotlar bazalari.
Ma'lumotlar bazalaridan foydalanishga
misollar
Onlayn do'konlar
Buyurtmalar, to'lovlar, mahsulotlar va mijozlar
haqidagi ma'lumotlarni saqlash.
Mehmonxonalar va restoranlar
Rezervasyonlar, mehmonlar, buyurtmalar,
menyular va moliya haqida ma'lumotlarni
saqlash.
Transport kompaniyalari
Yo'nalishlar, jadvallar, chiptalar va yo'lovchilar
haqidagi ma'lumotlarni saqlash.
Universitetlar
Talabalar, o'qituvchilar, kurslar, imtihonlar va
kutubxona kitoblari haqidagi ma'lumotlarni
saqlash.
Foydalanilgan adabiyotlar
Ramez Elmasri, Shamkant B.Navathe. Fundamentals of Database Systems (7th Edition). Pearson.
USA, 2015.
M.T.Azimjanova, Muradova, M.Pazilova. Informatika va axborot texnologiyalari. O'quv
qo'llanma. Т.: “O'zbekiston faylasuflari milliy jamiyati”, 2013 y.
Holmatov T.X., N.I.Tayloqov. Amaliy matematika, dasturlash va kompyuteming dasturiy
ta’minoti. 0‘quv qo’llanma. Т.: “Mehnat”, 2000 y.
S.S.Qosimov Axborot texnologiyalar O’quv qo’llanma. T.:“Aloqachi”, 2006 y.
M Aripov, B.Begalov va boshqalar. Axborot texnologiyalari. O’quv qo’llanma. T.:, “Noshir”,
2009 у.
Xulosa
Ma'lumotlar bazalari ko'plab ilovalar va tizimlarning asosiy komponentidir.
Ular bizga ma'lumotni qulay saqlash, qayta ishlash va olish imkonini
beradi, ishimiz va hayotimiz sifatini yaxshilaydi. E'tiboringiz uchun rahmat!
Dostları ilə paylaş: | 
