o‘quv jarayonidagi ishchanlikni yuzaga keltirishni ham o‘z ichiga oladi. Afsuski, ko‘p yillar davomida boshqarishning shu ijtimoiy vazifasiga juda kam e’tibor berilgan. Boshqaruvning ikkinchi vazifasi bu ijtimoiy-psixologikdir. Bu vazifa o‘quvchilarda samarali faoliyat uchun zarur bo‘lgan ijti- moiy-psixologik holat va xususiyatlarni rivojlantirishga qaratil- gandir. Bu holat va xususiyatlar o‘quvchilarni o‘zaro jipslashti- rish, nazorat, o‘z-o‘zini boshqarish, shuningdek, mustaqil ta’lim olishlarini rivojlantirishdan iboratdir. 0 ‘qitishning ikkita usuli mavjud. Biri an’anaviy o‘qitish usu- li - bunda o‘qituvchi muammoni belgilaydi, vazifalarni aniqlay- di va muammoni yechib beradi. O'quvchi esa masalani yechish yo‘llarini eslab qoladi va uni yechishni mashq qiladi. Bunda o‘quvchilarda reproduktiv tafakkur shakllanadi. Rivojlantiruvchi ta’lim o‘qitishning muammoli usulida o‘qituvchi o'quvchilarning bilish jarayonlarini boshqaradi, uni tashkil etadi va nazorat qila di. 0 ‘quvchi esa muammoni tushunadi, uni yechish yo‘llarini qidiradi va uni yechadi. Bunday hollarda o‘quvchi tafakkuriniijg mahsuldorligi oshadi va uning mustaqilligi rivojlanadi . O ‘quvchining o‘qishga bo‘lgan qiziqishini rivojlantirish uchun o‘qituvchi quyidagi qoidalarga tayanishi lozim: 0 ‘quv jarayonini shunday tashkil etish lozimki, bunda o‘quvchi faol harakat qilishi, mustaqil izlanishi, yangi bilimlarni o‘zi kashf etishi va muammoli xarakterdagi masalalarni yechish uchun sharoit izlashi kerak . 0 ‘quvchilarga bir xil o‘qitish usullari va bir turdagi ma’lu motlarni berishdan qochish kerak. 0 ‘rgatilayotgan fanga nisbatan qiziqishning namoyon bo‘li- shi uchun ayni shu fan yoki bilim, o‘quvchining o‘zi uchun qan-
