Hacı Nərimanoğlu

Moldova ombudsmanı Aureliya Qriqoriu  

“Facebook” sosial şəbəkəsindəki səhifəsində yazır: “Yüzlərlə Azərbaycan 

vətəndaşı, o cümlədən uşaq, qadın və qocalar erməni  əsir və girovluğunda 

dözülməz işgəncələrin qurbanı olub. Çoxsaylı faktlar əsir və girovlara müxtəlif 

dəhşətli işgəncələrin verildiyini göstərir – onlar vəhşicəsinə döyülüb, qəsdən şikəst 

vəziyyətinə salınıb, sinələrinə qızdırılmış xaç nişanları ilə damğa basılıb, dırnaqları 

və dişləri çıxarılıb, yaralarına duz basılıb, ölənə qədər rezin və dəmir dəyənəklərlə 

döyülüb, damarlarına benzin yeridilib. Girov götürülərkən 3 yaşı olan Şövqi Xaqani 

oğlu  Əliyevin (24.07.1993) bazu sümüyü Xankəndində erməni “həkimlər” 

tərəfindən çıxarılmış, nəticədə Şövqi ömürlük şikəst olmuşdur. Kəlbəcər rayonunun 

---

34 

 

işğalı zamanı girov götürülən (31.03.93) Gülcamal Quliyevanın yenicə dünyaya 

gəlmiş  oğlu Arzu Hacıyevə erməni “həkim” Aida Serobyan naməlum tərkibli 

iynələr vurmuşdur. Nəticədə Arzu Hacıyev ömürlük şikəst olmuşdur. Anası Afət 

Mirzəyevanı və babası Aslan Mirzəyevi ermənilər vəhşicəsinə güllələyərkən Babək 

İlyasov cəmi yeddi aylıq imiş. Qəlpələr Babəkin sağ gözünü yaralamış, buna 

baxmayaraq ermənilər onu da Kəlbəcər rayonundan girov götürülmüş digər 

həmkəndliləri ilə birlikdə yalnız dörd aydan sonra, həm də müalicə etmədən 

qaytarmışlar. Hazırda Babəkin bir gözü kordur. Ermənilər 15 yaşlı girov Nəzakət 

Məmmədovanın gözləri qarşısında atasına dəhşətli işgəncələr vermiş, onun 

qulaqlarını kəsmiş, anası hədə və şantajlara dözməyərək dəli olmuş, qızın özünü isə 

4 mln rus rubluna ailəsinə satmışlar. Erməni nəzarətçilər Ağdam rayonundan girov 

götürülmüş Kəklik Həsənovaya dəhşətli işgəncələr verib, mismar kəlbətini ilə onun 

16 dişini çıxarıblar. Ağdam rayonunun işğalı zamanı ermənilər tərəfindən girov 

götürülən yaşlı qadın Şərqiyyə Rza qızı Şirinovanın 8 qızıl dişi mismar kəlbətini ilə 

çəkilib. O, altı ay davamlı  işgəncələrə  məruz qalıb. Qubadlı rayonunun işğalı 

zamanı 65 yaşlı Biniş  Rəsul qızı  Məmmədova və 69 yaşlı Sara Miriş  qızı 

İsmayılova girov götürülərək Xankəndi hərbi hissəsində saxlanmışdır. Burada 

onları gündüz ağır fiziki əmək tələb edən işlərdə  işlədir, gecələr isə xüsusi 

amansızlıqla döyürmüşlər. Onlarla birlikdə saxlanılan  Şahsənəm və  Əsli adında 

qadınlar bu cür ağır işgəncələrə dözməyərək girovluqda ölmüşlər .Ağdam 

rayonunun keçmiş sakini, milliyyətcə rus olan, erməni  əsirliyində  hədsiz 

işgəncələrə  məruz qalmış Vladimir İvanoviç  Şevelyov 1994-cü ildə  Ağdam 

rayonunun işğalı zamanı 89 yaşlı anası Vera Davıdovnanın və ahıl yaşlı bacısı 

Svetlana İvanovnanın, eləcə də 58 yaşlı xəstə qardaşı Anatoli İvanoviçin ermənilər 

tərəfindən vəhşicəsinə öldürülüb yandırıldığını, Ağdam kanalının yanında saysız-

hesabsız qadın və  uşaq meyiti gördüyünü bildirir. 1930-cu il təvəllüdlü Ağdam 

rayon sakini Əli Rəsul oğlu Abbasov erməni girovluğunda mütəmadi olaraq 

döyülmüş, onun bədəninə siqaret basılaraq yandırılmışdır. Aldığı mənəvi və fiziki 

işgəncələrdən özünə gələ bilməyən Əli Abbasov erməni əsirliyindən azad ediləndən 

bir müddət sonra vəfat edib. Erməni hərbçilər Füzuli rayonundan girov götürdükləri 

Mürvət Fətiş  oğlu Ağayevi döyərək qulağını  kəsmiş,  əllərini məftillə arxadan 

bağlayaraq ağacdan asmış  və ayaqlarının altında ocaq qalayaraq yandırmışdılar. 

Novruz Məhəmməd oğlu Daşdəmirov, Namiq Cavanşir oğlu Qarayev mütəmadi 

döyülmə, bədənlərinə  qızdırılmış cisimlərlə dağ basılma və başlarına mismar 

çalınması  nəticəsində ruhi xəstə  həddinə çatdırılıblar. Hərbi  əsir Mürşüdov 

Sədrəddin Aslan oğlu döyüldükdən sonra şüşə  qırıqlarını udmağa məcbur edilib. 

Yaralı  vəziyyətdə  əsir götürülmüş  Əbdüləzim Məcnun oğlu Məmmədov rezin 

dəyənəklə döyülüb, damarına benzin yeridilib, yaralarının qaysağı qopardılaraq ona 

əzab verilib, üstünə  təlim keçmiş it buraxılıb. Mayıl Məhəmmədəli oğlu 

Məmmədovun damarına dizel yanacağı yeridilib, sinəsi qızdırılmış xaçla 

damğalanıb. Vəhşicəsinə döyülmə  nəticəsində  hərbi  əsir Cavid Ağa oğlu 

Hüseynovun çənəsi və qabırğaları sınıb. Ermənilər dəmir parçası ilə Cavidin qoluna 

damğa basmış və yarasının üzərinə sulfat turşusu tökmüşlər.” 

  

 

 

 

---

35