Hav enfeksiyonundan



Yüklə 139,52 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix15.03.2017
ölçüsü139,52 Kb.
#11406

HAV ENFEKSİYONUNDAN 

HAV ENFEKSİYONUNDAN 

KORUNMA

KORUNMA


VİRAL HEPATİTLE SAVAŞIM DERNEĞİ

www.vhsd.org

Doç. Dr Selma Tosun

Viral Hepatitle Savaşım Derneği

Viral Hepatitle Savaşım Derneği

Yönetim Kurulu üyesi

3-4 Ekim 2009 


H

i A i ü ü

b l

l f k l


l

l

Hepatit A virüsün esas bulaş yolu fekal‐oral yol 



Bu nedenle  virüsün yiyecek, su ve çevreyi kontamine 

i i ö l


i

ö

li k



l ö

i

etmesinin önlenmesi en önemli kontrol yöntemi 



Gelişmekte olan ülkelerde HAV enfeksiyonu çocuklarda 

k

f l h



k k

ll

yaygın , asemptomatik seyir fazla, hijyenik koşulları 



sağlamak  güç

Gelişmekte olan ülkelerde uzun dönemde 

hepatit A kontrolü için;

hepatit A kontrolü için;

Alt yapının düzeltilmesi

Alt yapının düzeltilmesi 

Eğitim ile kişisel temizlik anlayışının verilmesi 

Çevre temizliğinin sağlanması

Çevre temizliğinin sağlanması 

gerekli

Aşılama daha sonra



Hepatit A virüs enfeksiyonunda immünizasyon

Pasif immünizasyon

Aktif immünizasyon


A) Pasif İmmünizasyon

İmmün serum globulin (ISG), daha önceden hepatit 

A’ya karşı immünite geliştirmiş  insanlardan elde 

edilir 


Plazma yarı ömrü 14‐24 gün

Virüsle temastan  2 hafta önce veya 1‐2 hafta sonra  

erken inkübasyon periyodu sırasında uygulandığında  

anlamlı


Bulaştan 10 gün sonraya kadar uygulanabilir, daha  

sonra etkisiz 



Hepatit A bulaşının engellenmesi için 

ISG uygulanması önerilenler 

ISG uygulanması önerilenler 

Hepatit A enfeksiyonunu geçirmemiş (seronegatif) ise; 

1‐Gelişmekte olan ve HAV enfeksiyonun yüksek endemik olduğu

1 Gelişmekte olan ve HAV enfeksiyonun yüksek endemik olduğu 

bölgelere  3 aydan  daha kısa seyahat edenler,

2‐Hepatit A’lı kişilerle aynı evi paylaşan ve seksüel ilişki kuranlar,

l d

l

l b k



k l

3‐Kreş ve yuvalarda çalışan personel,   bakıcı,   çocuk altı 

değiştirenler,

4‐Okullarda salgın sırasında, özellikle tuvalet temizleyen kişiler,

4 Okullarda salgın sırasında, özellikle tuvalet temizleyen kişiler, 

5‐Hastanelerde salgınlarda dışkı ve enfekte hastalarla temasta olan 

kişiler, 

’l h


h

l d ğ


ğ

l

(



k

6‐Hepatit A’lı hastanın hazırladığı yiyeceği yiyenler (temastan sonraki 

iki hafta içinde) 


ISG dozu  0.02‐0.06 ml/kg   IM  tek doz

%16’ lık solüsyonun  1 ml’ sinde 160 mg. antikor var

0.02 ml/kg uygulanırsa koruyuculuk süresi 3 ay,

0.06 ml/kg uygulanırsa koruyuculuk süresi 6  ay 



Yapılan değişik çalışmalarda tek başına aşılama ile ilk 12 

gün içinde antikor yapımı sağlandığı için günümüzde bu

gün içinde antikor yapımı sağlandığı için günümüzde bu 

amaçla HAV  aşısı da önerilmektedir.

Kişi 40 yaş üzeri ise, immünsüpresyonu varsa, altta yatan 

başka hastalıkları varsa ISG +aşı birlikte önerilmektedir

başka hastalıkları varsa ISG +aşı birlikte önerilmektedir.


B) Aktif İmmünizasyon

ACIP 


(The Advisory Committee on Immunization Practices) 

;

1996’d h



l ğ

ük k


d

ö üldüğü


1996’da hastalığın yüksek oranda görüldüğü 

toplumlardaki yüksek riskli  kişilere aşıyı önermiş

1999 l d


l

ji i


i l il i

1999 yılında aşılama stratejisi  genişletilmiş



2006’da 12‐23 aylık çocuklara ve risk grubundaki kişilere 

l

l

yapılması önerilmiş



2007’de temas sonrası Ig yerine  aşı yapılması önerilmiş

2009’da HAV+HBV kombine aşısının 0‐7‐21. günlerde ve 



12. ayda olmak üzere hızlı aşılamada kullanımı önerilmiş

CDC 

(Centers for Disease Control and Prevention) 

ve ACIP 

Yüksek endemik bölgelerde universal aşı önermiyor

Düşük ve orta derecede endemik olan bölgelerde  rutin 

universal aşılamayı  öneriyor



Maternal antikorlar   15‐18 ay ve üzerindeki çocukların 

%70‐100’ünde kaybolduğu için bu çocuklar da HAV

%70 100 ünde  kaybolduğu için bu çocuklar da HAV 

enfeksiyonuna duyarlı hale geliyor ve bu kohort

kaçırılmamalı

Ayrıca çocuklar  diğer yaş grupları için  esas enfeksiyon 

kaynağı. Bu nedenle bu yaş grubunda HAV enfeksiyonu 

llikl d h h fif

d

t

tik l



k

i ili


genellikle daha hafif ya da asemptomatik olarak geçiriliyor 

olsa bile 



bu  grupta virüsün yayılımı önlenirse  bunun 

toplumsal immüniteye katkıda bulunacağı

ve aşısız



toplumsal immüniteye katkıda bulunacağı 

ve  aşısız 

olan/enfeksiyona duyarlı olan  ileri yaşlardaki kişilerin 

korunmasına da katkı sağlayacağı düşünülüyor



ABD’de universal HAV aşılamasına 2005 yılında geçildi, ACIP  ve 

CDC 1‐18 yaş arası tüm çocuklara rutin HAV aşılaması öneriyor.  

y ş

ç

ş



y

Buna göre;

‐ Tüm çocuklara 1 yaşında (12‐23 ay arası) HAV aşısı yapılması, 

‐ İkinci dozun ilk aşıdan 6 ‐12 ay sonra yapılması,

‐ Aşılamada lisanslı şemaya uyulması, 

İ



İki yaşına kadar aşılanmamış olan çocukların izleyen vizitlerde

ve okul öncesi dönemde aşılanması

Ayrıca HAV enfeksiyonu geçirme riski olan erişkinlerin de 

aşılanması önerilmekte

aşılanması önerilmekte


Hepatit A aşısı yapılması önerilen risk grupları 

Hepatit A enfeksiyonunu geçirmemiş (seronegatif) ise;

1‐Gelişmekte olan bölgelere seyahat edenler :

‐3 aydan daha uzun ve sık sık seyahat edenler,

‐Askeri ve diplomatik personel,

2‐ Ciddi seyredebileceğinden dolayı kronik karaciğer hastalığı olanlar (kronik 

HBV, HCV), 

3‐ Sık sık faktör sekiz alan hemofili hastaları (Aşı subkutan yapılmalıdır),

4‐ Uyuşturucu kullananlar,

5‐ Laboratuvarda direkt virüsle çalışan personel,

6‐Salgınlar sırasında mental olarak zayıf kişiler,

6 Salgınlar sırasında mental olarak zayıf kişiler,

7‐Çocuk bakım merkezlerinde çalışan personel,

8‐Homoseksüeller,

9‐Hijyen uyumunun zayıf olduğu temizlik işçileri ve gıda elleyicil

eri

9‐Hijyen uyumunun zayıf olduğu temizlik işçileri ve gıda elleyicil



eri. 

Dünya Sağlık Örgütü’nün HAV aşılaması ile ilgili önerileri 

“Yüksek endemik ülkelerde hemen herkes  HAV enfeksiyonunu 

çocukluk döneminde asemptomatik olarak geçirdiği için

çocukluk döneminde  asemptomatik olarak geçirdiği için  

adolesanlar ve erişkinler klinik HAV  enfeksiyonundan korunur. 

Bu ülkelerde geniş kapsamlı aşılama programları  önerilmez”

“Orta derecede endemik ülkelerde erişkin  kesimin büyük bir 

kısmı HAV  enfeksiyonuna duyarlıdır. Bu ülkelerde halkın sağlık 

eğitimi ve sanitasyonun düzeltilmesinin yanısıra geniş kapsamlı 

çocukluk çağı aşılamaları yapılabilir”

k

d



ik lk l d

k k i k


ki il

“Düşük endemik ülkelerde yüksek risk taşıyan kişilere 

‐seyahat edenler  gibi‐ HAV aşısı yapılmalıdır”   


İNAKTİF HAV AŞILARI

İNAKTİF HAV AŞILARI

İlk hepatit A aşısı çalışmaları, 1978’de  Provost ve 

Hilleman’ın hayvan deneyleri şeklinde başlatılmış; bu

Hilleman ın hayvan deneyleri şeklinde başlatılmış; bu 

çalışmaları, aşı üretimini arttırmak ve daha ucuza mal 

etmek için virüsün çeşitli hücre kültürlerinde üretilmesi

etmek için virüsün çeşitli hücre kültürlerinde üretilmesi 

izlemiştir.

İnaktif hepatit A aşılarının antikor üretiminin dışında, HAV 

spesifik T hücre proliferasyonunu ve gamma interferon

spesifik T hücre proliferasyonunu ve gamma interferon 

üretimini de sağladığı tespit edilmiştir. 



Günümüzde 

inaktif  

attenue

kombine 


olmak üzere üç farklı tip aşı mevcuttur. 

Formalinle inaktive aşılar, viral kapsid antijenleri ve viral 

Formalinle inaktive aşılar, viral kapsid antijenleri ve viral 

partiküller içerir. İmmünojenik potansiyel kapsid 

antijenlerine bağlıdır

antijenlerine bağlıdır.



İlk lisans alan aşı

Havrix


(Smith Kline Beecham Biologicals )

İlk lisans alan aşı 

Havrix

(Smith Kline Beecham Biologicals ).



Aşıda kullanılan HAV HM‐175 suşudur ve MRC‐5 insan 

di l id hü

kültü l i d h

l

t



diploid hücre kültürlerinde hazırlanmıştır.

Aşı formalinle inaktive edilmiş ve alüminyum hidroksitle 

adsorbe edilerek immünojenitesi artırılmıştır.

Havrix 720 ELISA unit/doz

1440 ELISA unit/doz şeklinde 1 ml ‘lik preparatları var

Aşı dozu;

ş

;

1‐15 yaş arası çocuklarda     720 ELISA ünitesi (EU),         



erişkinlerde 1440 EU

erişkinlerde   1440 EU 



Bir diğer inaktif aşı 

Avaxim


(Sanofi Pasteur)

A d k ll


l

HAV GBM (B ff l G

M

k )


Aşıda kullanılan HAV GBM (Buffalo Green Monkey) 

suşu


Aşı  formalinle inaktive edilmiş ve aluminyum hidroksitle 

adsorbe edilerek immünojenitesi artırılmıştır. 

80 ELISA unit/doz (1‐15 yaş)

160 ELISA unit/doz (15 yaş üzeri) uygulanır 



Bir diğer inaktif aşı 

Vaqta


(Merck, Sharp & Dohme )

A d k ll


l

HAV CR 326 F’

d

MRC 5 i


Aşıda kullanılan HAV CR‐326 F’ suşudur ve MRC‐5 insan 

diploid hücre kültürlerinde hazırlanmıştır. 

A f

li l i


k i

dil i


l

i

hid k i l



Aşı formalinle inaktive edilmiş ve aluminyum hidroksitle 

adsorbe edilerek immünojenitesi artırılmıştır. 

d

k f


(

)

Pediatrik formu 25 U antijen içerir (2‐17 yaş arası)



Erişkin formu  50 U antijen içerir     (18 yaş üzeri) 

Diğer aşı 

Epaxal


(Swiss Serum and Vaccine Institute)

A d k ll


l

RG SB HAV

d

MRC 5 i


Aşıda kullanılan RG‐SB HAV suşudur ve MRC‐5 insan 

diploid hücre kültürlerinde hazırlanmıştır.

d f

li l i


k i

dil i i


k l

i

Bu aşı da formalinle inaktive edilmiştir  ancak  aluminyum



hidroksid içermeyen, bunun yerine immün olarak 

güçlendirilmiş yeniden oluşturulmuş influenza

güçlendirilmiş, yeniden oluşturulmuş influenza

virosomları (Immüno‐potentiating reconstitude influenza

virosomes IRIVs) içermektedir

virosomes, IRIVs) içermektedir. 

IRIV esas olarak  bir liposomdur ve  nonimmunojeniktir.


Epaxal,  0.5 ml lik her bir dozda  minimum 500 

radyoimmunoassay unit HAV antijeni, influenza A virüs

radyoimmunoassay unit HAV antijeni, influenza A virüs 

hemagglütinin , thiomersol,  formaldehid ve sodyum 

klorid içerir

ç

Çocuk ve erişkin için tek formu bulunmaktadır. 



Adjuvant olarak aluminyum hidroksit içermeyen ilk HAV 

j

y



ç

y

aşısıdır.



Aşı şeması 1 yıl arayla iki doz uygulanması şeklindedir. 

Aşılanan kişilerde diğer inaktif aşılardaki aluminyum

hidrokside bağlı lokal inflamasyon belirtilerine daha az 

rastlandığı belirtilmektedir

rastlandığı belirtilmektedir


Günümüzde değişik ülkelerde rutin HAV aşılaması 

uygulanmaktadır

uygulanmaktadır.  

A

’d k ll



d

l

l



ABD’de kullanımda olan aşılar 

Havrix (çocuk‐erişkin),

Vaqta (çocuk‐erişkin) 

Twinrix (erişkin)

Avaxim  ABD’de henüz  lisanslı değildir,

2012 de lisanslı olması planlanmaktadır.

2012 de lisanslı olması planlanmaktadır.  


İspanya’da universal HAV aşılamasına 1998‐1999 öğretim yılında 12 

yaşındaki çocuklarda başlanmış

yaşındaki çocuklarda başlanmış

İsrail universal HAV aşılamasına geçen ilk ülke, 1999 dan beri 18‐24 ayda 

aşıyı uyguluyor

Belarus 2003 yılında 6‐7 yaşındaki çocuklarda  rutin aşıya başlamış Arjantin 

2005 yılında universal aşılamaya geçmiş

Avustralya 1999 da önce yüksek riskli bölgesinde başlanmış program

Avustralya 1999 da  önce yüksek riskli  bölgesinde başlanmış, program 

2005’ de genişletilmiş 

Son zamanlarda ABD’ başta olmak üzere birçok ülke HAV aşısını rutin aşı 

i d


d

programına entegre etmiş durumda 



ATTENUE  HAV AŞILARI

Farklı düzeylerde attenue edilmiş bir çok HAV suşu

geliştirilmiştir elde edilen aşı marmosetler, şempanzeler

geliştirilmiştir  elde edilen aşı  marmosetler,   şempanzeler 

ve gönüllü insanlarda denenmiştir. Attenuasyon, hücre 

kültürlerinde ardışık pasajlarla gerçekleştirilmektedir. 

Canlı attenüe aşı çalışmalarında aşının veriliş yolu 

enjeksiyondur. Gerçekte oral yolla aşı verimi tercih edilen 

l l

l d


k b

l il


l

l

l d



t li

yol olmalıdır ancak bu yol ile yapılan çalışmalardan yeterli 

antikor yanıtı alınamamıştır.

İnaktive aşılarla oldukça başarılı sonuçlar alındığı için

İnaktive aşılarla oldukça başarılı sonuçlar alındığı için 

günümüzde Batılı ülkelerde canlı aşı geliştirme çabaları 

azalmıştır.

ş


KOMBİNE  HAV AŞILARI

K

bi



A B

(T i i )


1997 l d

b i i


d

Kombine A+B aşısı 

(Twinrix) 

1997 yılından beri piyasada 

ve FDA tarafından 2001 yılında onaylanmış

Twinrix junior (1‐18 yaş)   360 EU HAV + 10 mcg HBsAg, 

Twinrix (18 yaş üzeri)  720 EU HAV + 20 mcg HBsAg

içerir. 


içerir. 

Kombine A+B aşısı için aşı şeması  önerisi 0‐1‐6. aylarda 

birer doz şeklinde

birer doz şeklinde

Ayrıca erişkin formunun çocukluk yaş grubunda 0 ve 6

Ayrıca erişkin formunun  çocukluk yaş  grubunda,  0 ve 6. 

aylarda olmak üzere iki doz şeklinde uygulanması da 

önerilmekte

Aşının kombine veya tek tek yapılması antikor yanıtı 

açısından belirgin bir farklılık yaratmamaktadır


ÜLKEMİZDE  BULUNAN HEPATİT A AŞILARI 1 (Alfabetik sırayla)

Avaxim (Sanofi Pasteur‐Fransa)

Pediatrik   80 ELISA unit HAV antijeni 

Erişkin  160   ELISA unit HAV antijeni 

Uygulama: İlk dozdan 6 ay veya 12 ay sonra ikinci doz olmak üzere toplam 

iki doz  (0‐6 ay / 0‐12 ay)



Epaxal (Berna‐İsviçre, Türkiye’de Yeni Şark )

500 RIA (radyoimmunassay) unit HAV antijeni

Çocuk ve erişkin için tek formu var

Çocuk ve erişkin için tek formu var



Uygulama: 0 ve 12. aylarda birer doz olmak üzere toplam iki doz

Ü

İ

İ

ÜLKEMİZDE  BULUNAN HEPATİT A AŞILARI 2 (Alfabetik sırayla)

Havrix (GlaxoSmithKline Biologicals‐Belçika)

(

g



ç

)

Pediatrik



(1‐15 yaş)

720 ELISA unit HAV antijeni

Erişkin

(16 yaş üzeri)     1440 ELISA unit HAV antijeni



(Bazı ülkelerde pediatrik doz 1‐18 yaş arasına, erişkin doz 18 yaş üzerine uygulanmaktadır)

U g lama İlk do dan 6 a

e a 12 a sonra ikinci do olmak ü ere toplam iki do



Uygulama: İlk dozdan 6 ay veya 12 ay sonra ikinci doz olmak üzere toplam iki doz 

(0‐6 ay / 0‐12 ay)



Twinrix (GlaxoSmithKline Biologicals‐Belçika)

(

g



ç

)

Pediatrik (1‐15 yaş) 



360 ELISA  unit HAV antijeni + 10 mcg HBsAg

Erişkin


(16 yaş üzeri)

720 ELISA unit HAV antijeni + 20 mcg HBsAg

(Bazı ülkelerde pediatrik doz 1‐18 yaş arasına, erişkin doz 18 yaş üzerine uygulanmaktadır)

ABD’de yalnızca 18 yaş üzerine uygulanan erişkin formu bulunmaktadır

ABD’de yalnızca 18 yaş üzerine uygulanan erişkin formu bulunmaktadır. 

Uygulama: 0‐1‐6. aylarda birer doz 

Veya erişkin formun  çocuklara 0 ve 6. aylarda birer doz olmak üzere toplam iki doz  

uygulanması önerilmektedir.


Ü

İ

İ

ÜLKEMİZDE  BULUNAN HEPATİT A AŞILARI 3 (Alfabetik sırayla)

Vaqta (Merck Sharp&Dohme‐ABD) 

P di


ik (1 18

)

25 EU



Pediatrik (1‐18 yaş)

25 EU


Erişkin    (19 yaş üzeri)

50 EU


Uygulama: İlk dozdan 6 ay veya 12 ay sonra ikinci doz 

olmak üzere toplam iki doz  (0‐6 ay / 0‐12 ay)



HIZLANDIRILMIŞ AŞI ŞEMASI

Özellikle kişilerin hızlı immünizasyonu gerektiğinde  

kullanılmaktadır

kullanılmaktadır

Engerix B 

için lisanslı 

olup 0‐7‐21. gün ve 12. ayda rapel

uygulama şeklinde için FDA onayı mevcuttur Bu şemayla

uygulama şeklinde için FDA onayı mevcuttur . Bu şemayla 

28. günde seroproteksiyon % 65, 13. ayda ise %99 ‘a 

ulaşmaktadır Benzer şekilde kombine aşı

(Twinrix )

da bu

ulaşmaktadır. Benzer şekilde kombine aşı 



(Twinrix ) 

da bu 


şemaya uygun olarak kullanılabilmektedir. 

Hızlandırılmış aşı şeması (0‐7‐21 gün) çocukluk

Hızlandırılmış aşı şeması (0‐7‐21. gün) çocukluk 

döneminde de gerektiğinde kullanılabilmektedir



İnaktif HAV aşılarının korunması, saklanması, uygulanması

Buzdolabında 2‐8

0

C’de tutulmalı dondurulmamalı ışıktan



Buzdolabında 2 8 C de tutulmalı, dondurulmamalı, ışıktan 

korunmalı, dilue edilmemeli, diğer aşılarla aynı  enjektörde  

karıştırılarak verilmemelidir. 

Aşı etkisi azalacağından dolayı gluteal bölgeye verilmemeli, 

deltoid kasa intramusküler olarak verilmelidir. 

Hemofili hastaları dışında subkutan önerilmemektedir

Hemofili hastaları dışında subkutan önerilmemektedir. 

HAV aşısı kontrendikasyonları

HAV aşısı kontrendikasyonları

Şiddetli ateşli hastalığı olanlara ve belirgin enfeksiyon riski 

(aynı evde akut HAV geçiren olgular, salgın gibi) olmadıkça, 

( y


g ç

g

,



g g )

ç ,


diğer inaktif aşılarda olduğu gibi hamilelere aşı ertelenmelidir. 

Antikor süresinin kalıcılığı  

Matematik model kullanılarak yapılan hesaplama ile inaktif

Matematik  model kullanılarak yapılan hesaplama ile  inaktif

hepatit A aşıları uygulandıktan 10 yıl sonra  aşılananların 

%53’ünde, 15 yıl sonrada  %34’ünde, antikor düzeyinin 

kor


c dü e olan 20 mlU/ml şeklinde kalacağ tahmin

koruyucu  düzey olan 20 mlU/ml şeklinde kalacağı  tahmin 

edilmektedir. 

Yapılan çalışmalarda antikor düzeyinde ikinci dozu takiben ilk 

yıl içinde önce hızlı bir düşüş daha sonra daha yavaş bir düşüş 

olduğu ve bu azalma hızı ile antikor düzeyinin 20‐25 yıl daha 20 

IU/ml düzeyinde kalacağının tahmin edildiği belirtilmiştir.

/

y



ğ

ğ

ş



Başka bir çalışmada inaktif hepatit A aşısının farklı dozları (180, 

360 ve 720 ELISA unıt) uygulanmış ve takipte  antikor cevabının 

yarılanma ömrünün 13 yıl veya daha fazla olduğu gözlenmiştir

yarılanma ömrünün 13 yıl veya daha fazla olduğu gözlenmiştir. 

Çalışmacılar buradan hesaplayarak aşıların 24‐47 yıl süre ile 

koruyucu olabileceğini vurgulamıştır.



Aşı yan etkileri

Aşı yan etkileri 

G

llikl



kil i

di

ö



k

Genellikle aşı yan etkileri nadir ve önemsenmeyecek 

düzeydedir. 

O

d



d

h l i lik b

ğ

k

ik ğ



Orta derecede ateş, halsizlik, baş ağrısı, kemik ağrısı, 

gastrointestinal sistem belirtileri, miyalji ya da asteni gibi 

sistemik belirtiler görülmüştür

Lokal olarak ise ağrı

sistemik belirtiler görülmüştür. 

Lokal olarak ise ağrı, 

deride hassasiyet ve kızarıklık, kabarıklık gözlenir. 

(

l



d

ğl kl


ll l d

/d

l



l

k d


(Bir çalışmada sağlıklı gönüllülerde 720 ELISA unit/doz ile yapılan tek doz 

aşıdan sonra saptanan sistemik reaksiyonlar= titreme %4, ateş %0, yorgunluk 

%29, kas ağrısı %21, artralji %7, bulantı %11, kusma %4; reaksiyonlar ise; ağrı 

%43, kızarıklık %0, şişlik %0  olarak saptanmıştır).



Temas sonrası aşı etkinliği

Ş

l d



l

l

l



k

ü

Şempanzelerde yapılan çalışmalar, temas sonrası kısa süre 



içinde aşı uygulandığı takdirde HAV aşısının enfeksiyonu 

önleyebildiğini göstermektedir

önleyebildiğini göstermektedir.

l b l k


k ld

l

l



kl k

Bununla birlikte uygun şekilde planlanmış klinik 

çalışmalarla ımmünglobulin yapılmaksızın tek başına 

t

tki liği i



t l

klidi


aşının temas sonrası etkinliğinin araştırılması gereklidir

Aşının etkinliğinin ileri yaşla ilişkisi

Yaşla HAV aşısının immunojenitesinin azalmasına ilişkin 

sınırlı veri bulunmaktadır Bazı çalışmalarda 40 yaş

sınırlı veri bulunmaktadır. Bazı çalışmalarda 40 yaş 

üzerindeki kişilerde saptanan koruyucu antikor düzeyleri 

40 yaştan küçük kişilerdekine benzer bulunmuş ancak

40 yaştan küçük kişilerdekine benzer bulunmuş ancak  

çalışma sonundaki antikor düzeyleri daha yaşlı olan grupta 

düşük bulunmuştur.

ş

ş



Diğer aşılarda immünojeniteyi azaltan faktörlerden olan

Diğer aşılarda immünojeniteyi azaltan faktörlerden olan 

sigara içme, obesite gibi faktörler HAV aşısı için 

değerlendirilmemiştir.

değerlendirilmemiştir.


İ

k i

HAV

l

bi bi i i

i

k ll

l bili liği

İnaktive HAV aşılarının birbirinin yerine kullanılabilirliği

Yapılan birçok çalışmada farklı firmalara ait hepatit A 

aşılarının birbirinin yerine kullanılabileceği veya aşılamaya

aşılarının birbirinin yerine kullanılabileceği veya aşılamaya 

bir marka aşıyla başlayıp başka bir marka aşıyla devam 

edilebileceği; bu durumun antikor yanıtını olumsuz

edilebileceği; bu durumun antikor  yanıtını olumsuz 

etkilemediği gösterilmiştir.            



Maternal antikorların varlığının aşılamaya etkisi 

Y

l



l

l d


d

ik l


bü ük

Yapılan çalışmalarda anneden geçen antikorların büyük 

oranda 7.‐ 11. aylar arasında kaybolduğu, bu nedenle 

genel aşılanma zamanının ideal olarak 12 24 aylar

genel aşılanma zamanının ideal olarak 12.‐24. aylar 

arasında yapılmasının daha doğru olacağı belirtilmiştir. 

Küçük bebeklerde (2 4 6 aylarda) HAV aşısı yapıldığında

Küçük bebeklerde (2‐4‐6. aylarda) HAV aşısı yapıldığında 

maternal antikor varlığında aşının immünojenitesi yeterli 

olmamaktadır

olmamaktadır. 


Aşılama öncesi test yapılmalı mı ?

Aşılama çalışmaları  genel olarak 3 bölüme ayrılır:  

Genel aşılama, Tarama ile aşılama, Aşılamama. 

ş

,



ş

, ş


HAV için tarama ile aşılamanın genel aşılamadan daha efektif 

olduğu saptanmıştır. 

Al

’d bi ü i



it h t

i

dik l k



i

Almanya’da bir üniversite hastanesi medikal‐ekonomi 

bölümünün yaptığı analiz sonucuna göre; hepatit A için 1‐15, 

11‐15 yaş arası çocukların aşılanması ile gelecek 30 yıl 

i

i i d


l ( l

ld ğ dö


d ki

li

içerisinde sırasıyla (çalışmanın yapıldığı dönemdeki geçerli para 



birimiyle) 5.1 milyar mark  ve 2.9 milyar mark fayda 

sağlanacağı hesaplanmıştır.

Değişik çalışmaların sonucuna göre

genel aşılama için; HAV

antikoru pozitifliği %50’ nin üzerinde ise, taranarak 

l

d h



k

ik ld ğ k b l dil

kt di

aşılamanın daha ekonomik olduğu kabul edilmektedir. 



HAV ile karşılaşma oranı yaşla birlikte  artış gösterdiğinden 

ileri yaşlarda aşılama öncesi tetkik yapılması maliyet

ileri yaşlarda aşılama  öncesi tetkik yapılması maliyet‐

etkin  olmaktadır. 

ABD’de yapılan çalışmalarda da sonuçlar bu şekilde

ABD de yapılan çalışmalarda  da sonuçlar bu şekilde 

belirtilmektedir. 

Ülkemiz  koşullarında da  6‐7 yaş üzerinde test yaparak 

l

li t tki


ö ü

kt di


aşılama maliyet etkin görünmektedir

Aşılama sonrası test yapılmalı mı ?

Aşılananların büyük çoğunluğu aşıya yanıt verdiği için 

aşılama sonrası test yapılması önerilmemektedir

aşılama sonrası test yapılması önerilmemektedir. 

HAV

ik

d k ll



l

i

i



Bunun yanı sıra HAV antikoru saptamada kullanılan ticari 

testler aşıya bağlı olarak oluşan düşük düzeyde ancak 

koruyucu antikor titrelerini saptamak açısından yeterince

koruyucu antikor titrelerini saptamak açısından yeterince 

duyarlı değildir. 


Anti HAV konsantrasyonları Dünya Sağlık Örgütü referans 

immunglobulin reagent ile karşılaştırılarak ölçülmekte ve

immunglobulin reagent ile karşılaştırılarak ölçülmekte ve 

milli‐International Units olarak (mIU/mL) 

gösterilmektedir

gösterilmektedir.

HAV enfeksiyonundan koruyucu olan gerekli anti HAV 



mutlak alt sınırı henüz tanımlanmamıştır Hücre kültürü

mutlak alt sınırı henüz tanımlanmamıştır. Hücre kültürü 

çalışmaları düşük antikor düzeylerinin (örneğin<20 

mIU/mL) nötralizan olabileceğini göstermektedir

mIU/mL) nötralizan olabileceğini göstermektedir


Kronik karaciğer hastalığı (HBV,HCV) olan kişilerde HAV 

enfeksiyonunun daha ağır geçtiği bilindiği için

enfeksiyonunun daha ağır geçtiği bilindiği için 

seronegatif kişilerin aşılanması ihmal edilmemelidir. 

Ülkemizde de bu konuyla ilgili karar  “Sosyal Güvenlik 

Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği”nde yer almaktadır ve

Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği”nde yer almaktadır ve 

2008 yılından beri uygulanmaktadır


2008 YILI SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİ

29 Eylül 2008 ‐ Resmî Gazete Sayı : 27012)

y

y

)



9. Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri

9.1. Bağışıklamaya yönelik sağlık hizmetleri

9.1.1 Kurumca finansmanı sağlanmayacak bağışıklama hizmetleri;

9 1 2 Kurumca finansmanı sağlanacak bağışıklama hizmetleri;

9.1.2. Kurumca finansmanı sağlanacak bağışıklama hizmetleri;

(4) Hepatit A aşısı bedeli, Hepatit A seronegatif olan 1 yaş üzeri 

çocuklarda ve erişkinlerde; kronik karaciğer hastalığı olan 

ç

ş

;

ğ

ğ

veya pıhtılaşma faktörü konsantresi alanlarda hastalıklarını 

belirten sağlık raporuna dayanarak tüm hekimlerce reçete 

edilmesi halinde en fazla yılda iki kez ödenir

edilmesi halinde en fazla yılda iki kez ödenir

3500

4000


Ülke genelinde 2005‐2008 yılları arasında

3000


Ülke genelinde 2005‐2008 yılları arasında 

yapılan akut HAV bildirimleri 

2000


2500

2005


2006

1500


2007

2008


500

1000


0

0 yaş


1‐4 yaş

5‐9 yaş


10‐14 yaş 15‐19 yaş 20‐29 yaş 30‐44 yaş 45‐64 yaş

65 +


Ö

li l


bi b k

i

Önemli olan bir başka veri 



20‐39 yaş grubunda 

30‐44 yaş grubunda   

45‐64 yaş grubunda, hatta  

65 + yaş grubunda      

bile akut HAV

bildirimi olmasıdır

(SEROLOJİK KANITA DAYALI)

(SEROLOJİK KANITA DAYALI)



Ülke genelinde Akut HAV enfeksiyonuna bağlı ölümler

Ülke genelinde Akut HAV enfeksiyonuna bağlı ölümler 

2005 yılında

10 14 yaş : 1 olgu

2005 yılında      

10‐14 yaş : 1 olgu

45‐64 yaş : 1 olgu

2006 yılında

5 9 yaş : 1 olgu

2006 yılında       

5‐9 yaş : 1 olgu

10‐14 yaş : 1 olgu

30 44


3 l

30‐44 yaş: 3 olgu

2007 yılında       

20‐29 yaş : 1 olgu

30 44

1 l


30‐44 yaş : 1 olgu

2008 yılında       

0 yaş : 1 olgu

5 9


1 l

5‐9 yaş : 1 olgu

45‐64 yaş: 1 olgu


Ne Yapalım ?

Ne Yapalım ?

*Kronik HBV‐HCV olgularına mutlaka HAV testi & 

l

if

l



l

(h

il ü



i )

yapalım, negatifse  aşılayalım (heyet raporu ile ücretsiz)

*Sağlık çalışanlarına özellikle 30 yaş altına test yapalım

*Gıda çalışanı, kreş‐ bakımevi‐yetiştirme yurdu gibi çocukla 

ilgili birimlerde çalışan genç çalışanlara test yapalım

*Diğer risk grubu kapsamındaki kişilere bilgilendirme ve 

gerekiyorsa test ve aşı yapalım

gerekiyorsa test ve aşı yapalım

& HAV testi= antiHAV IgG :AntiHAV total

& HAV testi= antiHAV IgG :AntiHAV total



Yüklə 139,52 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin