Hedefler • Bu üniteyi çalıştıktan sonra; • Etik ve ahlak kavramlarını ve bunlar arasındaki temel farkı genel hatlarıyla kavrayacak • Etik davranışa etki eden

KAVRAM OLARAK ETİK 

Etik  kelimesi, 

Yunanca  “ethos”  kökünden  türetilmiştir

  (Çavuşoğlu,  2014; 

Özkalp  ve  Kırel,  2010:503;  Shapiro  ve  Stefkovich,  2011:10). 

“Ethos”  sözcüğünün 

Latince  karşılığı  mos  (çoğulu  mores)  kelimesidir,  dolayısıyla  da  hem  töre  hem  de 

karakter  anlamını  taşımaktadır.

  Almanca  ahlak  (Moral)  kavramı  da  mos 

kelimesinden  üretilmiştir  ve  töre  ile  aynı  anlamdadır    (Pieper,  2012:31).  Kavram 

yapısına  Aristoteles’te  ulaştığı  için, 

Aristoteles’i,  bir  felsefe  dalı  olarak  etiğin 

kurucusu

  kabul  etmek  mümkündür  (Arat,  1996:12).  Bireysel  düzeyde  başlamakta 

olan 

etik

 

(Langton ve Robbins, 2006:15)

, 

felsefede iyi yaşamak, iyi bir insan olmak, 

doğru  şeyleri  yapmak,  diğer  insanlarla  iyi  geçinmek  ve  hayattan  doğru  şeyleri 

beklemek anlamına gelmektedir

 (Solomon, 2007:12). Bu yönüyle etik, her şeyden 

evvel  arzu  edilebilecek  bir  yaşamın  araştırılması  ve  anlaşılmasıdır. 

Daha  geniş  bir 

açıdan  ise  tüm  etkinlik  ve  amaçların  yerli  yerine  konulması;  neyin  hayata 

geçirileceği ya da geçirilmeyeceğinin; neyin talep edileceği yahut edilmeyeceğinin; 

neye sahip olunacağı ya da olunamayacağının bilinmesidir

 (Kılavuz, 2003:28; Erol, 

---

LİDERLİK VE ETİK 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 

 

3 

 

Ahlak kavramı daha çok 

yerel ya da toplumsal, 

etik kavramı ise 

evrensel ve kurumsal 

değer ve kurallar 

içermektedir. 

 

Ahlaki fenomenler 

doğaları gereği gayri‐

rasyoneldirler. 

 

Etiğin; bilim etiği, 

siyaset etiği, yargı etiği, 

sanat etiği, yönetim 

etiği, medya etiği, spor 

etiği ve tıp etiği gibi 

yaşamın birçok alanında 

varlığını sürdüren ve 

gelişen dinamik bir olgu 

olduğu ifade edilebilir. 

2012:32).  Burada,  iyi,  kötü  ve  yanlış  kavramı  kişiden  kişiye  yahut  toplumdan 

topluma birtakım farklılıklar arz etse de 

etik evrensel niteliği bulunan bir kavramdır

 

(Tengilimoğlu  ve  diğ.,  2009:297).  Kişiyi  vesayet  altına  almaktan  ziyade  toplum 

içerisinde diğerleriyle bir arada hayatını idame ettirirken kişinin kendini nasıl kendi 

olarak  gerçekleştirebileceği  ya  da  neyse  o  olarak  varlığını  sürdürebileceği  ile  ilgili 

yolları  göstermektedir.  Dolayısıyla,  insan  merkezlidir;  kişilerarası  ilişkilerin 

düzenlenmesi ve kanalize edilmesi ile ilgilenmekte (Uzun, 2011:21), ilişkilere yol ve 

yön tayin ederek onların boyutları üzerinde belirleyici rol üstlenmektedir.  

Etik tartışmalarının temel konusu, insan edimlerini ahlaki yönden incelemek 

(Kaplan,  2009:344)  olmakla  birlikte, 

etik  ve  ahlak  kavramları  aynı  anlama  gelen 

kavramlar  değillerdir.

  Burada  etik  ve  ahlak  kavramlarının  birbirlerine  çok  yakın 

ancak  farklı  anlamlar  ihtiva  eden  sözlükler  olduğu  hatırdan  çıkarılmamalıdır.  “

İki 

kavramın  özdeş  olmamasının  sebebi,  etiğin  bir  ahlak  felsefesi  olması,  ahlakın  ise 

etiğin  araştırma  konusunu  teşkil  etmesidir.

  Ahlak,  kültürel  değerlere  ve  ideallere 

ilişkin  doğru  ve  yanlışlarla  bunlara  uygun  şekilde  ne  tür  davranışlar  sergilenmesi 

gerektiğini  belirlerken  etik,  hem  daha  soyut  kavramlara  dayanmakta  hem  de  bu 

soyut  kavramlardan  ne  anlaşılması  gerektiğini  tanımlama  gayreti  içerisine 

girmektedir”  (Ülgen  ve  Mirze,  2010:480).  Yani