Hozirda kompyuterlarni qo‘llashda ko‘pgina foydalanuvchilar uchun yagona axborot makonini ta’riflovchi tarmoqlarni tashkil etish muhim ahamiyatga EGA

Selektr aloqasining jihozlari

Selektr aloqa tizimi tashkilotlar boshqarmalarida ko‘plab ishlatilib, ma‘lumotlarni analiz qilish va efektiv qarorlarni qabul qilishda ishlatiladi.

Buning kelib chiqganiga ancha bo‘lganligi sababli uni davlatimiznng ko‘pgina korxonalarining boshqarmasida ko‘rishimiz mumkin. Umumiy majlislar, rejalashtirishlar, boshqarma bilan ishchilar orasidagi aloqani bog‘lovshi vositasi bu qabul qilingan muammo yeshimlarining va savollarni hal qilishi kerak. Texnik aloqani dispesherga ta‘minlab beruvshi aloqa qurilmalariga quyidagilarni aytish mumkin: dispesher komutatori, to‘gri aloqali pult aloqa qurilmasi, so‘zlashish qurilmalari, NTS selektori, lekin bularning ish maqsadi bitta, ya’ni ishlovshi va boshqaruvshi orasidagi aloqani ta‘minlab berish. “Tехnоsvyaz” firmasi taklif qilayotgan zamonaviy qurilmani misol tariqasida ko‘rishimiz mumkin.
Tashkilotlarning aloqa qurilmalarini so‘zlashuv qurilmalari va dispesher pult qurilmasi turlariga bo‘lishimiz mumkin.
Gaplashish qurilmalari bizga baland tovushli aloqani ta’minlab “nuqta-nuqta”, ”nuqta-ko‘p nuqta” aloqa direktor va ishchilar orasidagi aloqani ta‘minlab beradi.
Bundan tashqari bu tarmoqqa shaharlar aro telefon tarmoqlari qo’shilishlari mumkin. So‘zlashuv qurilmalarining baland tovushli tarmog‘ining sinfiga korxona ATS tarmog‘ini ulash mumkin. Ular ishshi va direktor orasidagi aloqani ta‘minlab telefon go’shagini ko‘tarmagan holda gaplashishlari mumkin va akustik kushaytirgish orqali UATS ga ulashni ta‘minlab baland tovushda gaplashishni, radiostansiyani ulashni va bajarish qurilmalarini ulash kabi imkoniyatlarni beradi. Burari katta majlislarda ishlatilib, mikrofon o’shgan holda ham dipesherni eshitish imkoniyatini beradi. Bu qurilmalarni markaziy operatorsiz mustaqil o‘rnatish mumkin emas. Bu esa oddiy SB telefonlarining ishlash prinsipiga o‘xshab ishlaydi, ya’ni abonent go’shakni olganidan so‘ngina uni markaziy dispesher bilan ulaydi.
Ko‘pgina umumiy majlislar, boshqaruvshilarning majlislari o‘zligida bor qurilma bilan ishshi stolida joyni ko‘paytirish maqsadida o‘tkazishadi. Ko‘p miqdordagi ishshilar soni bilan majlis o‘tkazilayotgan paytda NTS standart funksiyalardan foydalangan ofis ATS lariga talab katta.
Ko‘pgina shet elda ishlab shiqarilgan mini ATS lar o‘zlarida ko‘p funksiyalarni jamlab konferens aloqani ta‘minlab beradi. Biroq bu mini ATS qatnashshilar soni sheklangan, ya’ni ularning soni besh kishidan oshmaydi. Ularning narxi qimmatligi sababli ko‘p joylarda ishlatilmaydi.
Agar ATS selestor aloqasi rejimida ishlatilayotgan bo‘lsal, abonentlar telefon tarmog‘iga kirishlari shart bo‘lmasa, ular raqamsiz bo‘lgan telefonlar bilan ta‘minlanishadi. Boshqaruvshiga esa yagona tarmoqli o‘rnatilib, bu telefonning bir nesha tugmashalari bo‘lib, bularga shunaqa dastur tuzilganki ularni bir marta bosish bilan ma’lum bir ishshi bilan aloqaga kirish mumkin.
Bundan ATS ishlatuvshi korxonalar operator yoki kotibaga muhtoj emas. Bu ATS qurilma qaysi abonentga murojat qilinayotganligini aniqlab konferans aloqalarni va majlislarni ta‘minlab berishi mumkin.
Shu bilan majlis borayotgan paytda korxona ishida ihtiyoriy aloqa hamda shaharlar ishidagi va shaharlar a’ro telefon tatmog’idan ma’lum bir abonent qo’shilishi hamda ma’lum bir ishshi tarmog’ni uzib qo‘yish mumkin.
Shunday qilib operativ aloqa stansioyasida konferens aloqani ko‘p ishtirokshidan iborat konferns aloqani ikkitaginatugmani bosish natijasida o‘tkazish mumkin.
Abonent porti orqali baland tovushli aloqani ta‘minlaydaigan aparatni ulash mumkin. Shu bilan birga selektor akustik ovozni kushaytirgisha ulanadi. Qoida bo‘yicha qatnashuvchi mehmon rejimida qatnashishi mumkin. Bu esa qatnashuvchiga faqatgina eshitish imkonini beradi. Uning gapira olish imkonini faqatgina majlis oboruvshi pasiv yoki aktiv bolishini belgilaydi. Qatnashuvchi majlis oboruvshidan o‘zining qatnashishini so‘ragan holda majlisga qo’shilishi mumkin. Majlis oboruvshi SEX 1 va SEX 12 ishchilari nimadir demoqshiligini tuchunadi va ularning tugmashalarni bosgan holda ularga ulanadi.
Majlis oborilayotgan paytda bir nesha rejimlar bo‘lib qatnashuvchi o‘zining telefonidagi Flash tugmasini bosgan holda o‘zining mikrafonini yoqishi mumkin. Bundan tashqari sheklanishlar ham bor bo‘lib, abonentning mikralarining sonini sheklaydi. Agar 3 qatnashuvchi ulanolmagan holda 4 qatnashuvchi 1 qatnashuvchining mikrafonini oshirgan holda unga yo’l ochib beradi. Odatda qatnashuvchilar majlisni eshitgan holda majlisni o‘tkazishadi faqatgina aktiv bo‘lgan ishtirokshilargina gapirishadi, ya’ni ularning mikrafonlari yoqilgan holda bo‘ladi. Mikrafonlarning yoqilganligi har xil sistemalarda har xildir: agarda ARU bo‘lmasa, ular 12 tagasha. Ularning oddiy ATS lardan farqi shundaki, ulardan foydalangan holda ko‘p miqdordagi ishtirokshilar soni bilan majlis o‘tkazish, korxona ishidagi ihtiyoriy telefon tarmoqlari qo’shilishi va shaharlar a’ro telefon tarmoqlari ham qo‘shilishlaridir. Audiokonferens mosatga kompyuter boshqaruvidagi majlislarni qo’shishimiz mumkin va ekran interfeyslarini qo‘shishi bilan selektor majlislar o‘tkazishimiz mumkin: qatnashshilarni to’plash, yangi va eski qatnashuvchilarni uzish va ulash. Har bir sektorning o‘tkazilishi haqida protokol olib boriladi. Majlisni sistemaning telefonidan boshqarish ham mumkin.
IP-telefon tarmog‘ini ko‘plab tarqalshiga ko‘pgina rivoyatlar to‘sqinlik qiladi. Bularning ko‘p qismi IP telefon tarmog‘ining himoyasiga tegishli. Apologetlar odatiy telefonlar haqida quyidagi gaplarni aytib o‘tishmoqda: agarda keyinshalik ko‘p hollada VIP telefon tarmog‘ini ishlatadigan bo‘lsak, ularga ko‘pgina analogik hujumlar qilinadi. Bu esa IP telefon tarmog‘i orqali ovoz ma‘lumotlarini yuborish ishonshsiz bo‘lib qoladi. Bir tomondan ular haqdir: hujum bo‘ladi. Biroq analogik hujumlar odatiy telefon tarmoqlariga ham bo‘ladi. Bundan tashqari anologik hujumlarni uyushtirish ularni payqab yo’q qilishga qaraganda bir munsha osondir. Biroq odatiy telefon tarmog‘i IP ga qaraganda ansha arzonroq.
IP-telefon tarmog‘ida segment bilan kelayotgan ovoz ma‘lumotlarini ajratish asosiy hisoblanadi. Buni lokal tarmoq VLAN texnologiyasi asosida qilish mumkin. Bu texnologiya juda qulay bo‘lib hech qanday xarajatni talab qilmaydi, chunki VLAN texnologiyasi ko‘p komutatorga moslashtirilgan. Bu texnologiya qulayliklaridan biri foydalanuvchining eshitib turganligidan xabar berib turadi.
Agar yuborilayotgan ovoz ma‘lumotlarininbg hajmi katta bo‘ladigan bo‘lsa, u holda dinamik DHSP protokoli manzili orqali yuboriladi. Bu holda 2 ta DHSP serveridan foydalanishimiz lozim: birinshisi ovoz ma‘lumotlari uchun, ikkinshisi ma‘lumotlar tarmog‘i uchun.