І bap. Rfid identifikaciyalaw sistemalari teoriyaliq tiykarlari

Súwret 2.2. Mexanik akselerometr apparatı modeli. 
Pedometrler arzan hám ápiwayı sensorlar bolıp, olar siyirdıń aktivligi 
haqqında maǵlıwmat beredi. Sońǵı ilimiy jumıslarda gúylegendi jaqsı boljaw 
ushın onıń minez-qulqlar arqalı anıqlaw qaralgan. Pedometrler de quramalılaw 
sensorlar sistemasınıń bir bólegi bolıp tabıladı. Házirde real waqıt rejiminde saat 
hám waqıt aralıǵinda ush ózgeriwshen parametrlerdi (háreket, jatıw hám 
temperatura) ólsheytuǵın pedometr islep shıǵılǵan. Sistemanıń maqseti gúylegen 
dáwirin hám de bir neshe keselliklerdi anıqlawdan ibarat. Keyingi waqıtlarda 
siyirlardıń túrli háreket jaǵdayın anıqlaw ushın arzan hám infrastrukturaǵa iye 
bolmaǵan GPS sensorlarınan paydalanılmaqta. GPS sensorlar haywanlar moyin 
qamarına jaylastırılıp, tómendegi iskerlik túrlerin anıqlaydı: awqatlanıw, qıdırıw, 
seyil etiw, jatıw hám turıw. Bul xızmetler ushın ortasha klassifikaciyalaw dárejesi 
shama menen 85% tabısqa (nátiyjege) erisken bolsa da ámeliy nátiyjelerde bul ele 
júdá tómen esaplanadı. Biraq, tabıs dárejesin qosımsha sensorlar (mısalı: 
akselerometr) integraciyası arqalı jáne de asırıw múmkin. GPS osheynikleri 
(galstuklar) fermerlerge tuwrı qarar qabıllawda túrli parametrlerdi ólshew 
múmkinshiligine iye. Sensorlardıń taǵı bir klası, MEMS-ǵa tiykarlanǵan 
akselerometrler házirde iskerlikti ing qılıwda isenimli maǵlıwmatlardı usınıw 
boyınsha eń joqarı orında turadı. Olar keri texnologiyalıq sharayatlar ortasında 
ájayıp mawasanı usınıs etedi: bir tárepden turaqlı túrde joqarı maǵlıwmat uzatıw 
tezligi, basqa tárepden kem quwat tutınıwı. Siyirlar aktivligin baqlawda 
akselerometrlerden paydalanıw kóp jıllar aldın usınıs etilgen (1990 -jıl patentleri). 
Zamanagóy MEMS -ǵa tiykarlanǵan akselerometrler qosımsha mobil sensorlar 
menen birgelikte qollaw kommerciya sistemaları ushın úlken payda keltiredi. 

---

31