Mehmonxona rahbarining hamkorlar bilan ishlash texnologiyasi.
Hamkorlik dasturlarining mohiyati shundaki, har bir o'z saytining, jamoat tarmog'ining yoki boshqa manbaning egasi o'z saytidan maxsus havolani bosish orqali u yoki bu foydalanuvchi biron bir harakatni amalga oshirsa, pul olishi mumkin.Bunday harakatlar bo'lishi mumkin: tovarlarni sotib olish, saytda ro'yxatdan o'tish, reklamaga obuna bo'lish va boshqalar. Bularning barchasi filial dasturining reklama qilishiga bog'liq. Daromad olishning bu usuli juda mashhur, chunki u investitsiyalarni talab qilmaydi.Har bir sheriklik dasturida to'lovlar va boshqa shartlar farq qilishi mumkin bo'lgan bir qator xususiyatlarga ega. Biroq, bunday dasturlarni tashkil qilish va tashqi ko'rinishiga kelsak, ularning aksariyati juda o'xshash va tezda har bir veb-usta uchun tushunarli bo'lib qoladi va investitsiyalarni talab qilmaydi.Hamkorlik dasturi bizga pul olib kelishni boshlashdan oldin biz to'g'ri tanlangan sheriklik dasturini amalga oshirishingiz kerak. Ayni paytda juda ko'p sonli sheriklar mavjud, ularning barchasi boshlang'ich sarmoyalarni talab qilmaydi, ammo ularning aksariyati bir qator o'ziga xos xususiyatlarga ega va muvaffaqiyatli homiy bo'lish uchun biz ularni diqqat bilan o'rganishimiz kerak.
Narxni shakllantirish
7.1. Turistlarga ko`rsatiladigan xizmatlarga narx belgilash usuli.
Narx belgilash siyosatiga ta’sir etuvchi turistik tashkiloti quyidagi imkoniy maqsadlarga ega bo‘ladi: o‘z faoliyatini saqlab qolish, eng yuqori foyda olish, bozorning eng katta ulushiga ega bo‘lish,
turmahsulot sifati sohasida ustunlik qilish. Talabning narx egiluvchanligi turizda narxning shakllanishida katta ahamiyatga
ega. Agar narx o‘sishi talabning nisbatan sust pasayishiga olib kelsa, bu holda talab
noegiluvchan bo‘ladi, agarda narxning xuddi shunday o‘sishi ro‘y bersa, bunda talab
pasayadi, natijada egiluvchan talab o‘rnatiladi. Agar narx pasayishi sotishlarning
ko‘payishiga olib kelsa va harajatlarni qoplasa, bu talab egiluvchan bo‘ladi, aksincha,
talab egiluvchan bo‘lmaydi.
Narx egiluvchanligi darajasi sayohatning dalillari va maqsadlariga bog‘liq. Ish
bilan bog‘liq sayohatlar narxning o‘zgarishiga rioya qilmaydi, shaxsiy maqsadda
amalga oshirilayotgan sayohatlar narx o‘zgarishiga bog‘liq. Talabning narx
egiluvchanligiga bog‘liq bo‘lgani tufayli turizm marketingda narxlar asosiy vositalar
bo‘lib hisoblanadi. Bu quyidagi sabablarga asoslanadi:
Narx o‘zgarishi sotish hajmiga kuchli ta’sir o‘tkazadi. Odatda, nisbatan past
bo‘lgan narx turistlarni o‘ziga jalb qiladi, ammo odatdagidan yuqori narx ham xuddi
shunday samara berishi mumkin. Iste’molchilar yanada qimmat bo‘lgan xizmatlarni
juda sifatli deb qabul qiladi, ayniqsa ularni tekshirish imkoniyati bo‘lmagan holatda.
Narx o‘zgarishi, boshqa marketing tadbirlarga nisbatan, eng tez samara
beradi.
Salohiyatli turistlar taklif etilgan xizmatlar o‘zgarishina nisbatan narx o‘zgarishiga tezroq javob beradi.
Yangi mijozlarni jalb qilish maqsadida ro‘y bergan narz o‘zgarishi samara
berishi iuchun u faqat savdo vositachilar va salohiyatli mijozlarga qaratilgan tadbirlar
bilan birgalikda amalga oshirilishi kerak.
Narxni belgilash uchun faqat narxni o‘rnatish emas, balki to‘lovlar usuli, ustamalar turlari, narx o‘zgarishning siyosati (qancha tez va qanday holatlarda narxni
o‘zgartirish kerak), qo‘shimcha xizmatlarga bo‘lgan narxlarni aniqlashni hisobga
olish kerak. Turizmda mavsumiy o‘zgarishlar sezilarli bo‘lgani tufayli talab va narx
o‘zgarishi ham mavsumga bog‘liq bo‘ladi.
Chet elga sayohat qilishda narx belgilanishi quyidagi asosiy omillarga bo‘ysunadi:
Tur tannarxi va foyda darajasi.
Raqobat narxlar darajasi.
Bozorda talab va taklif nisbati.
Uch omildan birinchisini ko‘rib chiqamiz. Bu ko‘rsatkich turfirmani xorijiy
tursayohatni tashkil qilishga bo‘lgan barcha harajatlarni imkoni boricha to‘laroq aks
etishi kerak. Eng avvalo, bu turistlarga taklif etiladigan xizmatlarga bo‘lgan narxlar
baholovchilar va tariflar yig‘indisi. Bu o‘z faoliyatini tashkil qilish bilan bog‘liq
bo‘lgan turfirmaning harajatlari. Bu ustama harajatlar maksimal darajada aniq
hisobga olinishi kerak, chunki ular sotiladigan turlar narxlari bir qismi bilan
qoplanishi zarur. Shunday bu harajatlar tarkibiga, odatda, quyidagilar kiradi:
xodimlarning ish haqi, xonalar ijarasi, jihozlar amortizatsiyasi (kompyuterlar,
printerlar, mebel va boshq.), xonalarni saqlash (yig‘ishtirish, qo‘riqlash, ta’mirlash),
kommunal xizmatlari, elektr quvvat ta’minoti, aloqa, devonxona buyumlari.
Reklama: marketing, xizmat safarlari, nufuzli taqdimotlari, ishlab chiqarish ta’limi,
ma’muriy harajatlar (ruxsatnoma berish, sertifikatsiyalash va boshq.) albatta, hisobga
olinishi kerak.
7.2 Mavsum va mavsum bo`lmagan paytda narxlar klassifikatsiyasi.
Oldin aytib o’tilganidek , barcha xarajatlar xisobga olinib,
maslaxatlashib,bozor sharoiti o’rganilib narx tashkil etildi deylik. Ammo mehmonxona biznesi mavsumiy bo’lgani uchun ko’pincha narxlar mavsum davomida o’zgarib turadi.Buning sababi mehmonxona
maksimal darajada o’z bo’sh xonalarini mehmonlar bilan to’ldirib ,foyda va zararsiz o’tib olishdir.
Mavsum bo’lmagan davrda o’zaro mehmonxonalar orasida narx pasayishi yoki qandaydir aksiyalar, bonuslar , chegirmalar tashkil etishi mumkin.
Dostları ilə paylaş: |