Qüvvədə olan normativ sənədlərdə (əlavəyə bax 1 p. 3.2) məişətin elektrikləşdirilməsinin dörd səviyyəsi reqlamentləşdirilir.
I-qaz plitələri ilə yaşayış binaları;
II - elektrik sobaları olan yaşayış binaları;
III - elektrik sobaları və elektrik qızdırıcıları olan yaşayış binaları;
IV - yaşayış binaları, tam elektrikləşdirilmiş (elektrik sobaları, elektrik su qızdırıcıları,
elektrikli istilik).
Müasir mənzillərin və kotteclərin elektrik qurğularına dair tələblər
Elektrik qızdırıcısı və ya tamamilə elektrikləşdirilmiş (Məişət elektrikləşdirilməsinin III və IV səviyyəsi), həmçinin müəyyən edilmiş gücü 11 kVt-dan artıq olan mənzillərin və birmənzilli evlərin (kotteclərin) elektrik təchizatı, bir qayda olaraq, üçfazlı şəbəkədən həyata keçirilməlidir. Yüklənmənin fazalar üzrə paylanması zamanı qeyri-bərabərliyi 15% - dən çox olmamalıdır.
Mənzillərə üçfazalı girişlər və birmənzilli yaşayış evləri (kotteclər) zamanı bir fazalı yüklənməyə tövsiyə edilir, bir neçə qızdırıcı elementdən (elektroplit konforkaları,elektrik qızdırıcı elementlərdən və s.) ibarət olan üçfazlı yük üçfazlı sxem üzrə birləşdirilməlidir. Belə avadanlığın sifarişi zamanı İstehsalçı zavod tərəfindən cihazın konstruksiyasında nəzərdə tutulan üçfazlı sxem üzrə məişət elektrik cihazının qoşulması ehtimalı nəzərə alınmalıdır.
I və ya II kateqoriyalı mənzillərdə, bir qayda olaraq, nəzərdə tutulur:
- mənzil girişində uçot cihazlarının (birfazalı və üçfazalı sayğacların) quraşdırılması);
- mənzillərin və birmənzilli evlərin elektrik istehlakının avtomatlaşdırılmış uçot sisteminə (abei) daxil edilməsi (enerji satışının texniki şərtlərinə görə);
- выключатели плавного регулирования или кратковременного включения с выдержкой времени
для общедомовых внеквартирных помещений многоквартирных жилых домов;
mətbəxə ən azı 4 razetka 10 (16) А; quraşdırılmalıdır
- - yaşayış (və digər otaqlarda) mənzillərin, birmənzilli evlərin cərəyan 10 (16) və otağın hər tam və natamam 4 m perimetri üçün bir rozetkadan az olmayaraq quraşdırılması
- daxili dəhlizlərdə, salonlarda, hər tam və natamam 10 m2 üçün ən azı bir rozetka quraşdırılması. Çıxış şəbəkəsi üç teldən ibarətdir (faza, əsas və ya işləyən neytral keçirici və qoruyucu neytral keçirici). Mənzillərdə, oturma otaqlarında, eləcə də uşaqlar üçün otaqlarda quraşdırılmış rozetkalarda, qoruyucu pərdələr yuvanın avtomatik bağlayan bir qoruyucu olmalıdır;( штепсельной розетки при вынутой вилке;)
- mənzilə (birmənzilli evə) girərkən elektrik zənginin quraşdırılması
- vanna otağında, bu otaqlar üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi təyinatlı yuvalar. Bütün rozetkalar şəbəkəsi mütləq paylayıcı şəbəkələrin sisteminə УЗО-lə avtomat vasitəsilə qoşulur;
-işçi və evakuasiyanın süni işıqlandırma qurğusu
Yaşayış yerinin elektrik qurğularının layihələndirilməsi zamanı elektrik təhlükəsizliyi və yanğın təhlükəsizliyini təmin edən tədbirlər və texniki vasitələr nəzərdə tutulmalıdır. Belə tədbirlərə və vasitələrə aşağıdakılar aiddir:
- qoruyucu pərdələri olan elektrik rozetkalarının istifadəsi;
- torpaqlama;
- qoruyucu topraklama;
- potensial bərabərləşdirmə sistemi.
-avtomatik qoruyucu açma qurğusunun istifadəsi
Fərdi otaqlarda və ya həyətyanı sahələrdə istifadə olunan binalarda rütubətdən, tozdan, kimyəvi aktiv maddələrdən və insanların elektrik cərəyanla məğlubiyyətindən mühafizə dərəcəsi üzrə istifadə olunan Avtomatik elektrik açarları, kontaktorları, röleleri və s.quraşdırmaq üçün korpuslar beynəlxalq təsnifatçıya uyğun olmalıdır – IP-kod (Index of Protection) GOST 14254-96-da (mek standartı 529-89) müəyyən edilmişdir.
IP Kodu iki rəqəmli və iki hərfli (əlavə) simvoldan ibarətdir. Kodun ilk rəqəmi avadanlıqların tozdan qorunması dərəcəsini və insanın cərəyankeçirən və hərəkət edən hissələrə toxunmaqdan qorunma dərəcəsini müəyyən edir. İkincisi nəmdən qorunma dərəcəsidir. Cədvəldə. 1.3 Təhlükəsizliyin fərqləndirici xüsusiyyətləri nömrələrlə göstərilir, təhlükəsizlik kodunun hərfləri cədvəldə verilmişdir. 1.4
İkinci təsnifat rəqəmi 0-a bərabərdirsə, qabıq suyun zərərli təsirlərinə qarşı qorunması təmin etmir. 1-ə bərabər olan ikinci təsnifat rəqəmi qabığın Şaquli düşən su damcılarına qarşı qorunma təmin etdiyini göstərir; 2 - qabıq 15º bucaq olduqda şaquli olaraq düşən su damcılarından, 3 - yağış şəklində düşən sudan; 4 - davamlı püskürtmədən,5-su forsunkasından,6-daha güclü su forsunkasindan,7-suya ısamüddətli dalma,8-suya üzünmüddətli dalma,9-yüksək temperaturlu yuyulma şəraitində hətta suyun yüksək təzyiqiylə.
Bir qayda olaraq, məişət elektrik qurğuları üçün yalnız nömrələrdə kodlanmış avadanlıq istifadə olunur. Məsələn, isti quru yerlərdə quraşdırılan rozetlər IP20 müdafiə sinifinə malik ola bilər. Asma lövhələrin tozdan qorunmuş korpusları-IP55. Yaşayış sahələri üçün lövhələrin asma korpusları – IP30.
Fərdi evlər (kotteclər) ildırım müdafiə ilə təchiz olunmalıdır.
Elektrik Təchizatı layihəsi evin enerji səmərəliliyi, estetikliyi və elektrik quraşdırılmasının funksionallığını təmin etməlidir.
Enerji səmərəliliyi dedikdə məişətdə elektrik enerjisindən səmərəli istifadə nəzərdə tutulur Yüksək rahatlıq və kotteclər yüksək enerji istehlakı ilə xarakterizə olunur ki,bunların məişət elektrikləşdirilməsi, III və IV səviyyədə götürülməlidir.
Enerji səmərəliliyi əldə edilir, məsələn:
- ən təsirli işıq mənbələrinin istifadəsi, yəni. ən yüksək parlaq səmərəliliyi və xidmət ömrü olan
- qurğuların bir hissəsinin bağlanmasını təmin edəcək şəkildə süni işıqlandırma şəbəkəsinin qurulması;
- elektrik qızdırıcıları olan evlər üçün, bir qayda olaraq, elektrik yüklənmələrinin qrafikindən asılı olaraq, enerji təchizatı təşkilatı tərəfindən müəyyən edilən saatlarda akkumulyator cihazlarının gecə vaxtı yandırılmasını həyata keçirən avtomatik qurğuların qoşması üçün akkumulyator sobalarının istifadəsi;
- - otaq istilik cihazlarını termostatlarla təchiz etmək.
Evin rahatlığının şərtlərindən biri otaqların interyerlərinin memarlıq-bədii tərtibatıdır, buna görə də bu otaqlarda elektrik quraşdırmaları ümumi dizayn həllərini pozmamalıdır. Bu, ilk növbədə elektrik naqillərinə, müxtəlif elektrik açarları və rozetkalara, çıraqlara və s. Aiddir
Elektrik quraşdırmalarının funksionallığı onların məişətdə istifadəsinin rahatlığı ilə müəyyən edilir. Bu amili nəzərə alaraq, layihələndirmə zamanı insan üçün daha rahat olan yerlərdə müxtəlif elektroaparaturalar yerləşdirmək və distant idarəetmə imkanlarından maksimum istifadə etmək lazımdır.
Dostları ilə paylaş: |