1. O‘zbekiston Respublikasida sud hokimiyati qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi hokimiyatlardan, siyosiy partiyalardan, boshqa jamoat birlashmalaridan mustaqil holda ish yuritadi.
O‘zbekiston Respublikasida sud hokimiyati faqat sudlar tomonidan amalga oshiriladi. Hech qaysi boshqa organlar va shaxslar sud hokimiyati vakolatlarini o‘zlashtirib olishga haqli emas.
2. O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi rais, uning birinchi o‘rinbosari — ma’muriy ishlar bo‘yicha sudlov hay’ati raisi, o‘rinbosarlari — fuqarolik, jinoyat va iqtisodiy ishlar bo‘yicha sudlov hay’atlari raislari hamda O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudining sudyalaridan iboratdir.
O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi quyidagi tarkibda ish yuritadi:
O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumi;
O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Rayosati;
Ma’muriy ishlar bo‘yicha sudlov hay’ati;
Fuqarolik ishlari bo‘yicha sudlov hay’ati;
Jinoyat ishlari bo‘yicha sudlov hay’ati;
Iqtisodiy ishlar bo‘yicha sudlov hay’ati.
Sudlov hay’atlarida ixtisoslashtirilgan sudlov tarkiblari tuzilishi mumkin.
O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi sudyalarining son jihatdan tarkibi O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi raisining taqdimnomasiga binoan O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan belgilanadi.
3. Sudning asosiy vazifalari fuqarolarning O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va boshqa qonunlari, xalqaro shartnomalarida, shuningdek inson huquqlari to‘g‘risidagi xalqaro hujjatlarda kafolatlangan huquqlari hamda erkinliklarini, davlat va jamoat manfaatlarini, yuridik shaxslar hamda yakka tartibdagi tadbirkorlarning huquqlari va qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini himoya qilishdan iborat.
Sudning faoliyati qonun ustuvorligini, ijtimoiy adolatni, fuqarolar tinchligi va totuvligini ta’minlashga qaratilgandir.
|
1. Oliy sud ( ukra. Oliy sud ) — Bolgariya huquq tizimidagi oliy sud organi. 2016 yilda o'zgartirilgan Bolgariya Konstitutsiyasiga muvofiq ushbu organning to'g'ri nomi - mamlakat nomi ko'rsatilmagan Oliy sud. Oliy sudning faoliyati “Sud hokimiyati va sudyalarning maqomi toʻgʻrisida”gi qonun bilan tartibga solinadi.
2. Oliy sud quyidagilardan iborat:
Oliy sudning Katta palatasi
Kassatsiya instansiyasi ma'muriy sudi
Fuqarolik ishlari bo'yicha kassatsiya sudi
Jinoyat ishlari bo'yicha kassatsiya sudi
Kassatsiya xo‘jalik sudi
Oliy sudga rahbarlik Bolgariya Oliy sudi Plenumi tomonidan 4 yil muddatga, ketma-ket ikki muddatdan ko'p bo'lmagan muddatga saylanadigan Oliy sud raisi tomonidan amalga oshiriladi. Sud raisining bir o‘rinbosari ham saylanadi. Har bir kassatsiya sudi o'z raisini ham saylaydi. Katta palata kassatsiya sudlarining har biridan 4 nafardan delegat va Oliy sud raisidan iborat. Har bir kassatsiya instansiyasi oʻz tarkibida sudyalar kollegiyalariga ega boʻlib, ular oʻz navbatida doimiy faoliyat yurituvchi sudyalar kollegiyalaridan iborat. Bundan tashqari, har bir kassatsiya sudida har bir palatadan ikkitadan sudya va tegishli kassatsiya sudining raisini o‘z ichiga olgan qo‘shma hay’at tashkil etiladi.
3. Bolgariya Oliy sudining asosiy vazifasi qonunni qo'llashning bir xilligini ta'minlash, shuningdek, bir qator konstitutsiyaviy vakolatlarni amalga oshirishdir. Oliy sudning vakolatlariga quyidagilar kiradi:
Murojaatlarni ko'rib chiqish.
Xalqaro sud tashkiloti ushbu qarorlar bilan Bolgariya o'zining xalqaro majburiyatlarini buzganligi faktini tan olishi munosabati bilan quyi sudlarning qarorlarini ko'rib chiqish.
Ayrim toifadagi ishlar bo'yicha murojaatlarni ko'rib chiqish.
Bolgariya Prezidenti, Bolgariya Oliy Radasi, Adliya Oliy Kengashi, Sudyalarning Oliy malaka komissiyasi sudlanuvchi bo'lgan nizolarni birinchi instantsiya sudi sifatida ko'rib chiqish, shuningdek, milliy saylovlar natijalari bo'yicha nizolar.
Bolgariya Konstitutsiyaviy sudiga qonun yoki boshqa huquqiy hujjatni konstitutsiyaga zid deb topish yoki Bolgariya Konstitutsiyasini talqin qilish to'g'risida konstitutsiyaviy taqdimnoma yuborish.
Bolgariya Prezidentining harakatlarida jinoyat belgilarining mavjudligi masalasini ko'rib chiqish (impichment jarayonining bir qismi).
|
