Iii bob. Kriptografik protokollar va ularning xavfsizligiga qilinadigan asosiy hujumlar

Kvant hisoblash tahdidi 
Kvant kompyuterlari klassik kriptografik algoritmlarning asosini tashkil 
etuvchi ayrim matematik muammolarni samarali hal qila oladi. Masalan, Shor 
algoritmi katta butun sonlarni polinom vaqtida faktorlashtirishi mumkin, bu esa 
RSAni kvant hujumlariga qarshi himoyasiz qiladi. 
Kvantga chidamli algoritmlarning asosiy jihatlari 
Kvant hujumlariga qarshi xavfsizlik: 
Kvantga chidamli algoritmlar kvant 
algoritmlariga qarshi turish uchun moʻljallangan boʻlib, ularni klassik va kvant 
kompyuterlari uchun hisoblash qiyinlashtiradi. 
Xavfsizlik kafolati:
Ushbu algoritmlar kvant hujumlariga chidamliligini 
koʻrsatish uchun keng qamrovli tahlil va baholashdan oʻtdi. 
Algoritm xilma-xilligi:
Kvantga chidamli algoritmlar shifrlash, raqamli imzo 
va kalit almashinuvi kabi bir qator kriptografik operatsiyalarni qamrab oladi. 
Kvantga chidamli shifrlash algoritmlari 
Panjara asoslangan kriptografiya:
panjaraga asoslangan algoritmlar 
xavfsizlikni ta’minlash uchun panjara muammolarining qattiqligiga tayanadi. 
Masalan, NTRUEncrypt, NewHope va Kyber. 

---

Kodga 
asoslangan 
kriptografiya: 
Kodga 
asoslangan 
algoritmlar 
xavfsizlikni ta’minlash uchun xatolarni tuzatuvchi kodlardan foydalanadi. Masalan, 
McEliece va BIKE. 
Kvantga chidamli raqamli imzo algoritmlari 
Xeshga asoslangan imzolar:
XMSS va SPHINCS kabi xeshga asoslangan 
imzo sxemalari xesh funksiyalariga tayanganligi sababli kvantga chidamli 
hisoblanadi. 
Panjara asoslangan imzolar:
Dilitium va Falcon kabi panjaraga asoslangan 
imzolar xavfsizlik uchun panjara muammolarining qattiqligidan foydalanadi. 
Kvantga chidamli kalit almashinuvi algoritmlari