Türkiy ənin İrana Torpaqlarını Qaytarmamağı və Sülhün Şərtləri (1733-1734) 1733-1734 ill
əri arasında yaşanan hadisələr, Türkiyə və İran arasında müstəqil
siyasi maraqliarın və territoriya iddialarının bərpa edilməsindən məhrum qalmağın
v
ə sülhün şərtlərinin müzakirəsinin mərhələlərini təşkil edir. Bu dövr, Qafqaz və Orta
Şərq bölgələrində böyük imperiya güclərinin münaqişəsi və bu münaqişənin
n
əticələri baxımından önəmli bir zaman dilimidir.
1733-cü ilin
əvvəllərində, Nadir Şahın İran Şahı kimi hakimiyyətə gəlməsi ilə birlikdə,
İran-Osmanlı münaqişəsi daha da intensivləşdi. Nadir Şah, İranın qərbi bölgələrində
Osmanlı İmperiyasının kontrolları altında olan ərazilərin geri qaytarılması üçün siyasi
v
ə hərbi addımlar atdı. Bu, Osmanlı hökumətinin ərazilərin itirilməsindən əziyyət
ç
əkməsinə səbəb oldu və münaqişənin daha da sürətlənərək, 1733-cü ilin yayında
ciddi döyüşlərə səbəb oldu.
Nadir Şahın Gürcüstan və Azərbaycan bölgələrində qələbələr qazanması, Osmanlı
İmperiyasını daha da güclü təzyiq altına saldı. Nadir Şah, Osmanlı hökumətinə
üstünlük qazandığı bu müharibələrin nəticəsində, öz siyasi maraqlarını daha da
genişləndirərək sülh müzakirələrinə yönəldi.
1734-cü ilin
əvvəllərində, Nadir Şah və Osmanlı hökuməti arasında sülh müzakirələri
başlandı. Sülhün əsas şərtləri arasında İranın qərbi ərazilərində hakimiyyətini
möhk
əmləndirmək, Osmanlı İmperiyasının İran ərazilərindən geri çəkilməsi və
müst
əqil siyasi maraqların qorunması yer alırdı.
Sülh müqavil
əsi, 1734-cü ilin aprel ayında imzalandı və bu, münaqişənin müstəqil
siyasi maraqların nüfuz sahələrini müzakirə etmək və həlli tapmaq üçün aparılan
siyasi diplomatiyanın bir nümunəsidir. Sülh müqaviləsi nəticəsində, Osmanlı
İmperiyası İranın qərbi ərazilərindən çəkilirdi və İran hakimiyyəti daha da
möhk
əmləndirilirdi.