Imlo qoidalari (o‘zbek lotin alifbosi bo‘yicha)


-chi, -a (ya), -ku, -u (-yu), -da, -e, -ey (-yey)



Yüklə 416,21 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/15
tarix16.12.2023
ölçüsü416,21 Kb.
#181215
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Asosiy imlo qoidalari (1)

-chi, -a (ya), -ku, -u (-yu), -da, -e, -ey (-yey)
yuklamalari chiziqcha bilan 
yoziladi: 
sen-chi, boraylik-chi, sen-a, kutaman-a, bola-ya, mingta-ya, keldi-ku, kelgan-u, 
yaxshi-yu, yaxshi-da, qo‘y-e, yashang-e, o‘g‘lim-ey, keldi-yey
kabi. Ammo 
-mi
, -
oq (-
yoq), -ov (-yov), -gina(-kina, -qina) 
yuklamalari o‘zidan oldin kelgan so‘zga qo‘shib 
yoziladi: 
keliboq, o‘ziyoq, ko‘rganov, ko‘rdiyov, mengina, qo‘shiqqina
kabi. 
56. Tartib son arab raqamlari bilan yozilsa, 
-nchi 
qo‘shimchasi o‘rniga chiziqcha 
(-) 
qo‘yiladi: 
7-sinf, 5-“A” sinfi, 3-, 7-, 8-sinf o‘quvchilari, 60-yillar, 1991-yilning 1-
sentabri
kabi. Tartib sonni ko‘rsatuvchi rim raqamlaridan keyin chiziqcha yozilmaydi: 
XX asr, X sinf
kabi. 
AJRATIB YOZISH 
57. Qo‘shma fe’lning qismlari ajratib yoziladi: 
sarf qil, ta’sir et, tamom bo‘l, 
sotib ol, olib kel , olib chiq, miq etma
kabi. 
58. Ko‘makchi fe’l va to‘liqsiz fe’l mustaqil fe’ldan ajratib yoziladi: 
aytib ber, 
olib ko‘r, so‘rab qo‘y, ko‘ra qol, bera boshla, yiqila yozdi; ketgan edi, ketgan ekan
ketgan emish
kabi. Lekin mustaqil fe’l bilan yordamchi fe’l orasida tovush o‘zgarishi 
bo‘lsa, bunday qismlar qo‘shib yoziladi: 
aytaver (ayta ber), boroladi (bora oladi), 
bilarkan (bilar ekan)
kabi. 
59. Ko‘makchilar ajratib yoziladi: 
shu bilan, soat sayin, borgan sari, bu qadar, 
kun bo‘yi
kabi. Lekin 
bilan
ko‘makchisining 
-la
shakli, 
uchun 
ko‘makchisining 
-chun 
shakli chiziqcha bilan yoziladi: 
sen-la, sen-chun
kabi. 
60. 
Hamma, har, hech, bir, qay, u, bu, shu, o‘sha
so‘zlari o‘zidan keyingi yoki 
oldingi so‘zdan ajratib yoziladi: 
hamma vaqt, har kim, hech qaysi, qay kuni, u yerda, shu 
yoqdan, o‘sha yoqqa
kabi. Lekin 
birpas, biroz, birato‘la, birvarakayiga, birmuncha, 
buyon
so‘zlari qo‘shib yoziladi. Shuningdek

Yüklə 416,21 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin