İnformasiya təHLÜKƏSİZLİYİ (DƏrsliK)

 
İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİ 
________________________ 16 ____________________________ 
təhlükəsizlik siyasətinin həyata keçirilməsi və inamın
(etibarın) yerinə yetirilməsi bir tərəfli və ya qarşılıqlı ola bilir. 
Bütün bunlar kriptoqrafiyanın köməkliyi ilə yerinə yetirilir. 
Autentifikasiyanı 
müəlliflik 
(subyektə 
müəyyən 
hüququn verilməsi) və identifikasiya (subyektin ona məxsus 
identifakatoru ilə tanınması) ilə qarışıq salmaq olmaz. 
Autentifikasiyaya aşağıda verilənlərin həqiqiliyinin 
sübut edilməsi prosedurlarını aid etmək olar. 
Məsələn: 

İstifadəçinin həmin şəxs olduğunun yoxlanması. 
Bunun üçün verilənlər bazasındakı parol ilə 
istifadəçinin parolu tutuşdurulur; 

Yola salınmış elektron məktubların həqiqiliyinin 
yoxlanması. Bunun üçün göndərənin ona məxsus 
açarı ilə məktubun rəqəmsal imzası tutuşdurulur; 

Faylların kontrol məbləğləri ilə müəllif tərəfindən 
təqdim edilmiş faylların məbləğləri tutuşdurulur. 
İndiki zamanda şəbəkə texnologiyalarının sürətli 
inkişafı 
ilə 
əlaqədar 
olaraq 
avtomatlaşdırılmış 
autentifikasiyadan hər yerdə geniş şəkildə istifadə olunur.
Apellyasiya (appellatio - latınca müraciət etmə anlamını 
verir) qanuni qüvvəyə minməmiş aktın müəyyən prosessual 
qanunvericiliyə uyğun ali hakim tərəfindən yoxlanma 
prosedurasıdır. 
Apellyasiya anlayışından Fransada istifadə edilmişdir və 
bu XIII əsrə təsadüf edir. Bu zamanlar apellyasiya haqsızliğa 
qarşı məhkəmə tərəfindən verilmiş şəxsi xarakterli hökm 
sayılırdı. 1667-ci ildə nəşr olunmuş qanun kitabında qeyd 
edilir ki, apellyasiya şəxsin məhkəməyə deyil, onun çıxardığı 
hökmə görə verilə bilər. 1579-cu ildə Henrix III belə bir 
fərman verir: karolun fərmanının əksinə verilmiş bütün 

---