İnsan orqan və (və ya) toxumalarının transplantasiyası haqqında

(konservasiyası) və saxlanması QAYDALARI
1. Bu Qaydalar "İnsan orqan və (və ya) toxumalarının transplantasiyası haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun 6-cı maddəsinin 3-cü hissəsinə və "İnsan orqan və (və ya) toxumalarının transplantasiyası haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2000-ci il 15 yanvar tarixli 251 nömrəli Fərmanının 1-ci hissəsinin altıncı abzasına uyğun olaraq hazırlanmışdır, Azərbaycan Respublikasının ərazisində insan orqan və (və ya) toxumalarının götürülməsi, hazırlanması (konservasiyası) və saxlanması qaydalarını müəyyən edir.
2. Orqan və (və ya) toxumaların götürülməsi cərrahiyyə əməliyyatı tələblərinə riayət edilməklə aparılır.
3. Orqan və (və ya) toxumaların götürülməsi, hazırlanması (konservasiyası) və saxlanması yalnız ixtisaslaşdırılmış dövlət tibb müəssisələrində həyata keçirilir.
4. Şəxs donorluqla bağlı münasibətini bildirməmişdirsə, ölümündən sonra yaxın qohumlarının və ya qanuni nümayəndələrinin icazəsi ilə onun orqan və (və ya) toxumalarının götürülməsinə yol verilir. Şəxs sağlığında donorluqdan yazılı şəkildə imtina etmişdirsə, ölümündən sonra ondan transplantasiya məqsədi ilə orqan və (və ya) toxumaların götürülməsinə yol verilmir.
5. Meyitdən transplantasiya məqsədi ilə orqan və (və ya) toxumaların götürülməsinə qanunvericiliyin tələbləri gözlənilməklə, həkim konsiliumu tərəfindən bioloji ölümün baş verməsini və baş-beyin fəaliyyətinin tam dayanmasını (beyin ölümü) təsdiq edən inkaredilməz faktın olmasından sonra tibb müəssisəsinin baş həkimi tərəfindən icazə verilir.    Donorun ölüm aktının təsdiq edilməsində transplantoloqun və ya transplantologiya işinin təşkilində bu və ya digər formada fəaliyyət göstərən hər hansı bir şəxsin iştirakı qadağandır. Meyitin məhkəmə-tibb ekspertizası zəruri olduqda, meyitdən transplantasiya məqsədi ilə orqan və (və ya) toxumaların götürülməsi tibb müəssisəsinin baş həkimi ilə yanaşı, məhkəmə-tibb ekspertinin rəsmi icazəsi olduqda aparıla bilər.
6. Donordan orqan və (və ya) toxumaların götürülməsi zamanı aşağıdakı şərtlərə əməl olunmalıdır:
6.1. donor nəzərdə tutulan cərrahiyyə əməliyyatı ilə bağlı sağlamlığında baş verə biləcək ağırlaşmaların mahiyyəti ilə tanış olmalı;

6.2. donor kənar təsirlər olmadan orqan və (və ya) toxumalarının götürülməsinə yazılı razılığını bildirməli;

6.3. donor hərtərəfli tibbi müayinədən keçirilməli və həkim-mütəxəssislərin ondan orqan və (və ya) toxumaların götürülməsinin mümkünlüyü barədə rəyi olmalı;
6.4. orqan və (və ya) toxumalarının götürülməsi nəzərdə tutulan donorun resipiyentlə genetik uyğunluğu müəyyən olunmalıdır (sümük iliyindən başqa).
7. Donordan transplantasiya üçün cüt orqanlardan birini, tək orqan və (və ya) toxumalardan isə donorun həyatı üçün təhlükəli hallar, yaxud onun sağlamlığında bərpaolunmaz pozuntular yaratmayacaq miqdarda və həcmdə götürmək olar.
8. Orqan və (və ya) toxumaların götürülməsi, hazırlanması (konservasiyası) və saxlanması üsulları Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən hazırlanmış təlimata uyğun olaraq həyata keçirilir.