“Zararsizlik nuqtasi”ni aniqlash formulasi quyidagi ko’rinishga ega:
F = Ko*X1-Xdoim+Ko*Xo’zg
bu erda: F – foyda; D=K*X1 - Sotishdan tushgan tushum (umumiy daromadlar);
X =Xdoim+K*Xo’zg- umumiy harajatlar.
Ishlab chiqarishning zararsizlik nuqtasida F = 0ga teng bo’ladi va bundan zararsizlik nuqtasi kelib chiqadi:
Ko=Xdoim/ (X1-Xo’zg)
Izoh: Barcha harajat va sotish miqdorlari – yillik; Xdoim -doimiy harajatlar; X=Xdoim+K*Xo’zg-umumiy harajatlar; Xo’zg-bitta maxsulotga ketgan o’zgaruvchan harajatlar; K-maxsulot soni; D=K*X1 - Sotishdan tushgan tushum (umumiy daromad); X1-maxsulot birligi narhi. Bunda zarasizlik nuqtasi (Ko) umumiy harajatlar umumiy daromadga teng bo’lganda topiladi: D= X, ya’ni Ko*X1=Xdoim+Ko*Xo’zg. Bu yerdan: Ko=Xdoim/ (X1-Xo’zg).
Investitsiya loyihasini amalga oshirishning turli shart-sharoitlari, ya’ni loyiha stsenariylari:
Optimistik stsenariy
Xaqiqatga yaqin bo’lgan stsenariy
Pessimistik stsenariy
loyihaning optimistik variantini, ya’ni masalan, sotish xajmining yuqoriligi, loyixa maxsuloti narxining yuqoriligi, barcha joriy xarajatlar kam bo’lgan shart-sharoitlar
eng ko’p bo’lishi mumkin bo’lgan shart-sharoit (variant).
loyihaning pessimistik variantini, ya’ni masalan, sotish xajmining pastligi, past narxlar, barcha joriy xarajatlar yuqori bulgan shart-sharoitlar