Iqtisodiy mexanizm va tizimlar
Umarova Sarvinoz
Reja :
Iqtisodiy mexanizmlar
Iqtisodiy tizimlar
单击此处添加标题
Mexanizm bu - obyektlarni harakatga keltiradigan bir - biriga bog'langan elementlar yig'indisi .
01 Iqtisodiy mexanizm
Iqtisodiy mexanizm — bu iqtisodiy rivojlanishni ta’minlovchi barcha vositalarning majmuasidirki, bular boshqarishda qo‘llaniladi. Tizimlar iqtisodiyotni boshqarish usullari bilan ham tavsiflanadi. Bir yerda boshqarishning iqtisodiy zo‘rlash mexanizmi bo‘lsa, boshqa yerda guruhiy manfaatga intilish yoki individual manfaatlarni yuzaga chiqarish, ya’ni iqtisodiy rag‘batlantirish mexanizmi amal qiladi, yana boshqa yerda mehnatga siyosiy-g'oyaviy undash, moddiy emas, balki ma’naviy-ruhiy stimullarga urg‘u beriladi.
Iqtisodiy mexanizm
Xatti harakatlar
Iqtisodiy manfaatlar
Iqtisodiy stimullar
02 Iqtisodiy tizm
Tizim, deganda uning tarkibida noiqtisodiy munosabatlarni, xususan, mafkuraviy munosabatlarni ham ko‘rish kerakki, ular siyosiy, huquqiy, axloqiy, diniy va boshqa shakllaiga ega bo‘ladi. Ammo ulaming har birida iqtisodiyot muhri bor.
单击此处添加标题
Iqtisodiy tizim - iqtisodiy mahsulotni ishlab chiqarish taqsimoti , ayirboshlash va isteʼmol jarayonida paydo boʻladigan asosiy iqtisodiy munosabatlarning shakl va mazmunini belgilab beradigan, mamlakatda tarixan paydo boʻlgan yoki joriy etilgan, amal qiladigan tamoyillar, qoidalar, qonun yoʻli bilan mustahkamlangan normalar majmuyi .
单击此处添加标题
Iqtisodiy tizim iqtisodiyot subʼyektlari, ishlab chiqarish omillari oʻzaro munosabatga kirishadilar va bu munosabatlar maʼlum qonun-qoidalarga binoan boshqariladi. Iqtisodiy faoliyat mulk, pul va pul tizimi, davlat va nodavlat tashkilotlari, korxona, soliq, daromad, reja, foyda kabi bir qator vositalar yordamida tashkil qilinadi.
Iqtisodiy tizimlar turlari
An'anaviy
Buyruqbozlik
Aralash
Bozor iqtisodiyoti
单击此处添加标题
An'anaviy yoki natural iqtisodiy tizm
★ An'anaga asoslangan resurslar taqdimoti
● O'garishlar darajasi yuqori bo'lmaydi
● Qo'l mehnati hukmron , ishlab chiqarish natural harakterga ega
● Tovarlar ishlab chiqarilishi va istemoli bir joyda bo'ladi
Rejali yoki ma'muriy buyruq bozlik iqtisodiy tizm
● Resurslar davlat mulki sifatida qabul qilinadi
● Resurslar taqsimoti bilan bog'liq masalalar davlat raxbarlari tomonidan xal qilinadi
单击此处添加标题
Bozordagi talabni qondirilishiga qaratilgan , bozor orqali hamkorlikni taqdim etuvchi erkin va demokratik iqtisodiy tizm
Bozor iqtisodiyoti
Har hil darajada bozor va reja aloqa munosabatlarining qorishmasidan iborat tizmdir.
Ishlab chiqarish vositalari uchun egalikni , umumiy mulkchilik elemantlarini hususiy mulk bilan birlashtirgan iqtisodiy tizm
Aralash iqtisodiy tizm
Aralash iqtisodiy tizm zamonaviy dunyoning aksariyat mamlakatlari uchun hosdir :
Yaponiya , Shvetsiya , AQSH , Kanada , Finlandiya va boshqalar .
Hech qachon ortga chekinmang. Bugun qiyin , ertaga undan ham qiyinroq bo'ladi , lekin ertadan keyin albatta quyoshli kunlar keladi .
THANK YOU
🌙
Jack Ma
Dostları ilə paylaş: |