Mana bir necha asrlar davomida, insoniyat tabiatining hayotiga aralashib, undan foydalanib keladi. Xo‘jalik yuritishining atrof-muhit ta’siri tabiiy resurslardan noratsional foydalanishda, ishlab chiqarish chiqindilari va axlatlar bilan havoni, suvni, yerni ifloslantirishda va boshqa ko‘pgina salbiy holatlarning yuzaga kelishida o‘z aksini topgan.
Bu masalalar bilan iqtisodiyotdagi alohida yo‘nalish «tabiiy resurslar va atrof-muhit iqtisodiyoti» shug‘ullanadi.
Atrof-muhitni bulg‘ovchi iqtisodiy sabablar quyidagilardir:
Aholi sonining ekologik muhitga bosimida ifodalanuvchi aholi zichligi.
Daromadlarning o‘sishi. Iqtisodiy o‘sish har bir odamning doimiy o‘sib boruvchi hajmlarida resurslarni iste’mol qilishi va chiqindilar chiqarishni bildiradi.
Texnologiya. Texnologik o‘zgarishlar atrof-muhitning ifloslanishining yana bir sababidir.
Rag‘batlar. Foyda olishni mo‘ljal qilgan ishlab chiqaruvchilar, odatda, resurslarning eng kam sarflanishini talab qiladigan qo‘shilmasini tanlaydilar va ekologiyaga o‘zlari bu jarayonda yetkazgan zararni hisobga olmasidan faqat eng zarur xarajatlarni qoplashni afzal ko‘radilar.
Dostları ilə paylaş: |