ISHLAB CHIQARISHDA BOSHQARUV QARORLARINI QABUL QILISH 2
a) mahsulot sifatini nazorat qilib borish; b) xom ashyoning zaxiralarini yaratish; v) material va komplekt qismlarni zapas qilib turish; g) reklama qilib turish; d) ulgurji savdo tizimini yaratish; ye) savdoni rag’batlantirib turish. Qaror qabul qilishda umumiy boshqaruv deganda, qaror qabul qilish jarayoni bitta umumiy rahbar qo’lida deb tushuniladi. U esa o’z navbatida yuqori rahbarga buysunadi. Bu yerda, qarorni qabul qilishda iyerarxiya hosil bo’ladi, ya’ni har bir rahbar o’zining rahbari bilan maslahatlashadi. Qaror qabul qilish qoidalari yoki normativlari odatda firmaning o’zida ishlab chiqiladi va e’lon qilinadi. Bu qoidalarda aniq sharoitlarda qarorlar qabul qilishda kerak bo’lgan harakatlar ko’rsatiladi. Bu qoidalarning maqsadi har hil bo’linmalarni o’zaro muvofiqlashtirish. Bu qoidalar 3 turga bo’linadi: operativ, strategik, tashkiliy.
Operativ qoidalar – bu o’rta boshqaruv zvenolarda ishlatiladigan har hil instruksiyalar.
Strategik qoidalar – bu ishlab chiqarilgan mahsulotlar turini aniqlash, xizmat turini aniqlash, narxlar o’rnatish usullari, sotish shart-sharoitlarini ishlab chiqish masalalari kiradi.
Tashkiliy qoidalar mahalliy yoki davlat qonunlariga asoslanadi. Bunga firma faoliyatining maqsadi va harakterini aniqlash, uni davlat tashkilotlari bilan munosabati, firma nizomi, huquqiy shakllari kabi masalalarni o’z ichiga oladi. Bu qoidalar firmaning egasini, uning huquqi va javobgarligini, dividendlar o’lchovini, yuqori boshqaruvchilarning maoshi va premiyalarini, okladlar sxemasini, kapital quyilmalar limitini va boshqalarni belgilaydi.
Rejalar boshqarishning qarorlarini qabul qilishda har hil bo’linmalarning faoliyatini o’zaro mavofiqlashtirish vositasidir.
Ikki tomonlama qarorlar qabul qilishda bir sathdagi rahbarlarni yuqoridagi rahbarlar bilan maslahatlashmasdan individual harakatlar natijasida qabul qilingan qarorlar.
Ishlab chiqarishda qarorlarni qabul qilish jarayonlarini nazariy jihatdan ham, boshqaruv amaliyotida ham yaqin vaqtgacha o'rganishda asosiy e'tibor qaror muqobillarini ishlab chiqish bosqichiga va eng yaxshi variantni topish bilan bog'liq masalalarga qaratildi. Hatto ko'p vaqtni va paydo bo'lgan muammoni hal qilish uchun ajratilgan mablag'ni egallagan yechimni ishlab chiqish, deb ishonishgan.
Biroq, boshqaruv amaliyoti boshqacha ko'rsatmoqda. Bu qarorlarni amalga oshirish, PPRning eng murakkab, ko'p vaqt talab qiladigan va uzoq davom etadigan bosqichi bo'lib, vaqt va resurslarning asosiy qismini o'zlashtiradi, bu ham boshqaruv faoliyati jarayonining eng zaif bo'g'inidir.
Hozirgi vaqtda boshqaruv amaliyotida boshqaruv qarorini qabul qilish va uni amalga oshirish o'rtasidagi bo'shliq, bu ham amalga oshirish muddatining kechikishida, ham amalga oshirilgan qarorlarning etarli darajada samarasizligida namoyon bo'ladi, bu ko'p jihatdan menejerlarning e'tiborning etarli emasligining natijasidir. shaxsiy boshqaruv kabi o'z ishining muhim sohasi. Gap shundaki, bitta, hatto eng ajoyib yechim ham avtomatik tarzda amalga oshirilmaydi, uni amalga oshirish uchun muayyan harakatlarni amalga oshirish, amalga oshirishni tashkil etish kerak. Shuning uchun menejmentning asosiy funktsiyalaridan biri bu etakchilik (rahbarlik) bo'lib, uning mohiyati shaxsiy boshqaruvdir. Rahbariyatning tarkibiy qismlari buyruq va nazoratdir. Tashkilotdagi hokimiyat yakuniy qarorlarni yolg'iz qabul qilishning haqiqiy imkoniyatida va buyruq berishda - ularning bajarilishini tashkil etish va nazorat qilishda ifodalanadi, ya'ni. resurslarni taqsimlashda, buyurtmalarni mustaqil bajarishga qodir ijrochilarni tanlash va joylashtirish, ijro uchun samarali rag'batlantirishni yaratish.