Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti oziq-ovqat sanoati mashina va

Vazifa: 
Ish kunlari va soatlar hisobida joriy yil uchun bir ishchiga 
o‗rtacha to‗g‗ri keladigan ish vaqti balansi hisoblansin. 1- maydan 1 -
noyabrgacha zavodning asosiy sexlarida 6 kunlik ish haftasi, qolgan oylar 
esa 5 kunlik ish haftasi deb qabul qilinsin.
Foydalanilmagan ish vaqti o‗rtacha bir ishchiga quyidagilarni tashkil 
etadi: navbatdagi va qo‗shimcha ta‘tillar - 26,1 kun; bola tuqqanligi 
munosabati bilan ta‘tillar - 2,3 kun, kasallik tufayli - 6 kun; davlat va 
jamoat ishlarini bajarganlik uchun - 0,5 kun, bayramoldi kunlari ish 
kunining bir soatiga qisqartirilgani sababli ish vaqtidan yo‗qotish. 

---

34 
Nazorat savollari 
1.
Qishloq xo‗jaligi mahsulotlarini qayta ishlashga tayyorlash uchun 
aralashtirish mashinalari qanday tanlanadi? 
2.
Xomashyoni aralashtirish mashinasining tuzilishi va ishlash 
prinsipi. 
8–AMALIY MASHG‘ULOT
REKTIFIKATSIYA APPARATLARI TUZILISHINI 
O‘RGANISH VA HISOBLASH 
 
Ishdan maqsad
: Rektifikatsiya apparatlari tuzilishini o‗rganish va 
hisoblash. 
Umumiy ma’lumotlar 
 
Suyuq aralashmalarning bir marta qisman bug‗latish yo‗li bilan 
ajratish jarayoni «oddiy haydash» deb atalgan. Oddiy haydash jarayoni 
aralashma komponentlarining uchuvchanliklari o‗rtasidagi farq ancha katta 
bo‗lgandagina ishlatiladi. Odatda suyuq aralashmalarni birlamchi ajratish 
uchun hamda murakkab aralashmalarni keraksiz qo‗shimchalardan 
tozalashda, oddiy haydash usulidan foydaniladi. 
Oddiy haydash quyidagi usullarga bo‗linadi: 
1.Fraksiyali haydash. 2.Deflegmatsiya bilan haydash. 3.Suv bug‗i 
bilan haydash. 
Har xil tarkibli mahsulot olishga muljallangan suyuqliqlarni ajratish 
usuli «fraksiyali haydash» deb ataladi. 
Haydash kubining ichiga zmeyevik joylashtirilgan bo‗lib, o‗xshashlik 
orqali suv bug‗i o‗tadi. Suyuqlik qaynash t
0
- (harorat) sigacha isitiladi. 
Hosil bo‗lgan bug‗larga sovutgichlar yuboriladi. Distillyat fraksiyalari 
tegishli idishlarga tushiriladi. Haydash jarayoniga tushgach, qoldiq 
suyuqliklar haydash kubidan tushirib olinadi. So‗ngra sikl qayta 
takrorlanib, ajratish lozim bo‗lgan suyuqliklar haydash kubiga yana 
berilgan. 

---

35 
Oddiy haydash atmosfera bosimi yoki vakuum ostida olib borilishi 
mumkin. 
Vakuumni 
qo‗llash 
natijasida 
issiqlikka 
chidamsiz 
aralashmalarni 
ajratish 
imkoni 
tugilgan. 
Vakuum 
qo‗llanganda 
eritmalarning qaynash harorati pasayadi, shu sababli haydash kubini 
isitishda past ko‗rsatkichli suv bug‗idan foydalanish mumkin.