Исследование в XXI веке декабрь, 2022 г 1143 investitsion loyihalarni moliyalashtirishning asosiy manbalari
Yüklə 0,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
часть 1 « Новости образования : исследование в XXI веке » декабрь , 2022 г 1146 jarayoni g'oyaning paydo bo'lgan vaqtidan XYuS ishga tushirilgunga va quvvatlar o'zlashtirilgunga qadar uch bosqichdan iborat bo'ladi: • tayyorgarlik ko'rish bosqichi; • investitsion bosqich; • operatsion bosqich. Yuqoridagi bosqichlarning har biri bir necha quyi bosqichlardan iborat bo'lib, ularda turli-tuman tadqiqot, konsultatsion, texnik va sanoat ishlari amalga oshiriladi, loyiha siklining har bir bosqichi esa o'zaro bir-biri bilan bog'langandir. Loyiha siklining bosqichlari bo'yicha kapital xarajatlarni taxminiy taqsimlanishi dastlabki (tayyorgarlik ko'rish) va investitsion bosqichlarni o'z ichiga oladi. Loyihalarni moliyalashtirishning ikki asosiy manbalari mavjud: • o'z kapitali; • kredit. O'z korporativ kapitalini shakllantirish aksiyalarga (imtiyozli va oddiy) ochiq yozilish yo'li bilan amalga oshirilishi mumkin. Qarziy mablag'Iar esa qisqa, o'rta va uzoq muddatli bank kreditlari shaklida, shuningdek turli qarziy majburiyatlarni emissiya qilish yo'li bilan jalb qilinadi. Moliyalashtirishning bunday tiplari o'rtasidagi prinsipial farq qarzdorning kreditorlar oldidagi birinchi darajali javobgarligidadir. O'z va qarz mablag'lar o'rtasida ma'lum bir balansga rioya etmoq zarur. Kreditor nuqtai nazaridan qarz kapitalning yuqori salmog'i qarz oluvchi (qarzdor)ning risklilik darajasini oshiradi, chunki unda xarajatlarning umumiy tarkibiy tuzilmasida foiz to'lovlarining salmog'i ortadi va demak, foyda pasayadi.Qarziy moliyalashtirishning ko'rinishlaridan biri lizingdir. Agar moliyalashtirish shartlari xorijda mahalliy shartlardan keskin farq qiladigan bo'lsa, tizing asbob-uskunalarni sotib olishning ustuvor metodi hisoblanadi Moliyalashtirish shakllarining turli-tumanligi o'zgarib turishi mumkin. Biroq ular tushumlar va asosiy xarajatlarning ta'minlanganligi uchun yetarli bo'lishi kerak. Ko'p hollarda loyihani ishlab chiquvchilar investorlar va kreditorlarga uningjozibadorligini ta'minlash maqsadida loyihaning qiymatini pasaytirishga harakat qiladilar. Investitsion loyihalarni moliyalashtirish usullari: • O’z-o’zini moliyalashtirish • Aksionerlashtirish • Kreditlash • Byudjetdan Moliyalashtirish • Lizing orqali Moliyalashtirish • Venchurli Moliyalashtirish • Loyihaviy Moliyalashtirish • Qarz mablag’lari orqali • Jalb qilingan mablag’lar • Chet el investitsiyalari va kreditlari |