Issn 171-381x innovations in technology and science education volume issue 7
Yüklə 458,7 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
ISSN
2171-381X INNOVATIONS IN TECHNOLOGY AND SCIENCE EDUCATION VOLUME 2 ISSUE 7 ta`minlash uchun zarur bo`lgan har qanday qattiqqo`llik qonun bilan qattiq qoralanishi kerak” deb belgilab qo`yilgan. Shuningdek 1948-yil 10-dekabrda BMT Bosh Assambleyasi tomonidan qabul qilingan “Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi”ning 11-moddasi 1-bandida: “Jinoyat sodir etganlikda ayblangan har bir inson himoya uchun barcha imkoniyatlar ta’minlangan holda, ochiq sud majlisi yo’li bilan uning aybi qonuniy tartibda aniqlanmaguncha aybsiz deb hisoblanishga haqlidir” degan qoida mustahkamlanganligining guvohi bo`lishimiz mumkin. Xuddi shunday 1966-yil 16-dekabrda qabul qilingan “Fuqaroviy va siyosiy huquqlar to`g`risida”gi xalqaro paktning 14-moddasi 2-bandiga ko`ra:” Jinoyat sodir etganlikda ayblanayotgan har qanday kishi qonunga muvofiq aybi isbotlanmaguncha aybsiz deb sanalish huquqiga ega” deb belgilab qo`yilgan. Aybsizlik prezumpsiyasi ko`plab davlatlar Jinoyat-protsessual qonunchiligiga implementatsiya qilingan. Misol uchun Rossiya Federatsiyasining 2001-yil 18-dekabrda qabul qilingan Jinoyat-protsessual kodeksining 14-moddasida:” Ayblanuvchi jinoyat sodir etishda uning aybi ushbu Kodeksda nazarda tutilgan va qonuniy kuchga kirgan sud hukmi bilan belgilangan tartibda isbotlanmaguncha aybsiz deb hisoblanadi. Gumon qilinuvchi yoki ayblanuvchi o'zining aybsizligini isbotlashi shart emas. Ayblovni isbotlash va gumon qilinuvchi yoki ayblanuvchini himoya qilish uchun ilgari surilgan dalillarni rad etish ayblov tomoni zimmasiga tushadi. Ushbu Kodeksda belgilangan tartibda bartaraf etilishi mumkin bo'lmagan ayblanuvchining aybiga oid barcha shubhalar ayblanuvchi foydasiga talqin etiladi. Ayblov hukmi taxminlarga asoslanishi mumkin emas.” deb belgilab qo`yilgan Aybsizlik prezumpsiyasi O`zbekiston Respublikasi qonunchiligida ham o`z aksini topgan. O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 26-moddasiga ko`ra: “Jinoyat sodir etganlikda ayblanayotgan har bir shaxsning ishi sudda qonuniy tartibda, oshkora ko‘rib chiqilib, uning aybi aniqlanmaguncha u aybdor hisoblanmaydi. Sudda ayblanayotgan shaxsga o‘zini himoya qilish uchun barcha sharoitlar ta’minlab beriladi.” degan norma mustahkamlab qo`yilgan. Shuningdek aybsizlik prezumpsiyasi O`zbekiston Respublikasi jinoyat-protsessual qonunchiligining rahbariy prinsiplaridan biri hisoblanadi. O`zbekiston Respublikasi jinoyat-protsessual kodeksining 23- |