Issn 2223-1617 azərbaycan mġLLĠ elmlər akademġyasi

MATERĠAL VƏ METODLAR 
Tədqiqat  işi  2012-2015-ci  illərdə  Azərbaycan  Respublikasının  Şirvan  ərazisində  (Hacıqabul, 
Kürdəmir,  Ağsu,  Qobustan,  Göyçay,  Yevlax,  Ucar  rayonlarının  səhra  və  yarımsəhralıqlarında) 
aparılmışdır.  Aparılan    marşrut  və  yarımstasionar  tədqiqatlar  dəqiq  xarakter  daşımış,  tədqiq  edilən 
növlərin  populyasiya  strukturu,  formasiya  və  assosiasiyalarda  rolu,  bolluğu  və  ontogenezin  bütün 
fazalarına aid fərdlərinin sayı öyrənilmişdır. Bitki ehtiyatları təyin edilmişdir[7]   
Yonca populyasiyalarının fitosenoloji və ekoloji qiymətləndirmək məqsədilə, tədqiqat obyekti 
üzərində  geobotanikada  ümumi  qəbul  olunmuş  üsullarla  qeydiyyatlar  aparılmış  və  elə  xarakterik 
lokalitetlər seçilmişdir ki, onun biotopu bir neçə ekoloji amilə cavab versin [2, 3, 8, 15]. 
Yonca  fitosenozunun  təsviri  zamanı  A.A.  Qrossheymin  [4]  beşballı  şkalasından  istifadə 
edilərək,  assosiasiyaların  yayıldığı  sahələrdə  30-a  qədər    geobotaniki  təsvir  aparılmışdır.  Floristik 
tərkibi  müəyyənləşdirmək  üçün,  tədqiqat  zonasından  350-dən  çox  herbari  mterialı  toplanılmış  və  
kritik-sistematik təyinat aparılmıışdır. Taksonomiya müasir namenklatura əsasında verilmşdir [12]. 
T.A Rabotnovun  [9] və A.A.Uranovun [10] ontegenezin  diskret  təsviri  konsepsiyasından istifadə 
edilmiş, fərdlərin inkişaf mərhələləri xarakteriza olunmuşdur. Bitkinin təsviri ontogenetik vəziyyətin 
formalarına  əsasən  göstərilmişdir. Bitkinin immatur (im), virginil  (v), cavan  generativ (g
1
), orta  yaş 
dövrü  (g
2
),  yaşlı  generativ  (g
3
),  subsenil  (ss)  və  senil  (s)  dövrlərində  qeydiyyatı  aparılmışdır.  Əldə 
edilən nəticələr 

2 
müqayisə kriteriyası ilə analiz edilmişdir [13, 14].