Jahon bozori xalqaro valyuta va kredit munosabatlari Xalqaro valuta munosabatlari – valutaning jahon xo‘jaligida

Har qanday davlatda valuta munosabatlari davlat tomonidan

• Har qanday davlatda valuta munosabatlari davlat tomonidan
• tartibga solinadi. Bunda tartibga solish turli qonunlar yordamida
• amalga oshadi. Masalan, O‘zbekiston Respublikasi hududida valuta
• munosabatlarini tartibga solish maqsadida 1993-yil 7-mayda
• «O‘zbekiston Respublikasi hududida valuta munosabatlarini tar-
• tibga solish to‘g‘risida»gi Qonun qabul qilingan. 2003-yil de-
• kabrda ushbu qonun qayta qabul qilingan. Bundan tashqari, maz-
• kur qonunlar harakatidan kelib chiqqan holda, tijorat banklari,
• jismoniy shaxslar va xo‘jalik yurituvchi subyektlarning tashqi
• iqtisodiy faoliyatini tartibga soluvchi O‘zbekiston Respublikasi
• Markaziy bankining qator me’yoriy hujjatlari va yo‘riqnomalari
• mavjud.
• Zamonaviy sharoitda valuta jarayonlarini tartibga solish valu-
• ta cheklovlari va soliqlarni hisobga olmagan holda valuta kurslarini
• tartibga solish bilan bog‘liq. Bunday tartibga solishning amaliy
• instrumentlari davlatda unchalik ko‘p emas, ular rasmiy inter-
• vensiya deb atalmish valuta bozori mexanizmiga to‘g‘ridan to‘g‘ri
• aralashuv va pul-kredit munosabatlarini tartibga solishning
• an’anaviy uslublaridan iborat.

Valuta jarayonining muvozanatsizligi, valuta kurslarining na-

• Valuta jarayonining muvozanatsizligi, valuta kurslarining na-
• zoratsiz ko‘tarilishi va pasayishi iqtisodiyotga tobora kuchayib
• boruvchi salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Jumladan:
• – birlamchi ehtiyoj mollari bahosining oshishiga va mehnat-
• kashlar iqtisodiy ahvolining yomonlashuviga olib keluvchi im-
• port qilinayotgan inflyatsiya;
• – milliy valuta kursining nisbatan o‘sganligi oqibatida mam-
• lakat tashqi raqobatdoshligining pasayishi;
• – valuta zararlari oqibatida banklar va kompaniyalar moliyaviy
• holatining muvozanatsizligi;
• – rasmiy iqtisodiy siyosat samaradorligining pasayishi va shu
• kabilar.
• Valuta muvozanatsizligini davlat tomonidan cheklash bilan
• bog‘liq harakatlari amaliyotda qator qiyinchiliklarga duch kela-
• di: barcha iqtisodiy jarayonlar o‘zaro chambarchas bog‘liq va