Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

katta su r’atlard a d a v o m eta y a p ti, h aryili 2 0 m in g k m 2  r m o n la r y a k s o n qilinyapti,
o'rm on m a ssiv la r i y o g  c h ta y y o r la s h m iqdorining o ’s is h i, y a y lo v v a d e h q o n c h ilik
u ch u n o lin a y o tg a n yerlar sa lm o g N n in g o ’s is h i n a tija sid a q isq aryap ti. BM Tning
q ish lo q xjalik v a o z iq -o v q a t tash kiloti m a lu m o tig a kra a h v o l a y n iq s a tropik
 rm on lar z o n a s id a o g ’ir, ch u n k i 8 0 -y illa r d a u y e r d a h ar yili o ’rta ch a 7 7 m ln.
g ek ta r o'rm on y o 'q o la r ed i, 9 0 -y illa m in g b o s h id a e s a ta x m in a n 1 7 m ln. gektar,
a y n iq s a B razilya, Filippin, In d o n ez iy a v a T a ila n d d a .
D eh q o n c h ilik v a ch o rv a ch ilik n in g rivojlanishi n a tija sid a y e r resu rsla rin in g
d e g r a d a t s i y a s i b u tu n in s o n iy a t tarixi m o b a y n id a d a v o m e td i. O lim la r n in g
h is o b la s h i b  y ich a y e r resu rsla rin in g irratsional ish latilish i n a tija sid a o d a m z o d
n eolitik inqilob ja r a y o n id a 2 mlrd. g e k ta r q a c h o n d ir h o sil b e r a d ig a n y erlard an
ayrildi, bu e s a h o zirg i y e r fo n d id a n a n c h a katta.
Hozir h am tu p roq d e g r a d a tsiy a si jarayoni na tija sid a d u n y o q ish lo q xo'jalik
fondidan har yili 7 m ln. gek tar tabiiy yerlar y o ’qoladi va o 'z hosildorligini yo'qotib,
tash lan diq joylarga aylan ib qoladi. Tuproq y qotishlari n afaq at m a y d o n d a , balki
un ing m a s s a s i m iso lid a k rish m um kin. A m erikalik olim larning h is o b ig a kra
faq at su g'orilad igan yerlar har yili hosildor tuproq qatlam ining 2 mlrd. to n n a y o ’qotadi.
T u p roq d e g r a d a t s iy a s i ja r a y o n i a y n iq s a qu ruq y erla rd a in te n s iv d a v o m