Jismoniy madaniyat va sportni boshqarish

11.2.1. Boshqarishii ilmiy tashkil qilish

Jamoani boshqarishda mehnatni ilmiy tashkil qilish xodimlarning asosiy faoliyatlaridan biridir.

Mehnatni ilmiy tashkil qilish asoslari yuzasidan zarur bilimlarga eta bo’lish, shu maqsaddagi ishlarni rivojlantirish shaxsan rahbarlik qilish ishlarini har bir fuqaro, ayniqsa, o’qimishli kishilar, xodimlar bilishlari zarurdir.
Boshqarishni ilmiy tashkil qilish deganda, asosan nazariy bilim va amaliy ish tajribalarini hamda eng ilg’or va fanda asoslangan ish natijalarini hayotda qo’llash, ularni amalga oshirish, tegishli samaralarga erishishni tushunmoq kerak. Bu ko’pincha sport turlari buyicha yirik jamoalarni /komandalar/ boshqarish, ular­ni yutuqlarga etaklash, yaxshi natijalarni qo’lga kiritishda namoyon bo’ladi. Shuningdek, sport inshootlarini qurish, xalq milliy o’yinlari musobaqalarini tashkil qilish, moliyaviy ishlarni yuritish kabi ishlarni amal­ga oshirishda zarur bo’ladi.
Boshqaruv faoliyatlarida ijroni nazorat qilish barcha ishlarning natijalarini hisobga olib borish tashkiliy usullar mazmunini tobora boyitadi. Hisobga olish ish usullarini quyidagicha tushunmoq zarur:

1. 
   Hisobga olib boruvchi daftar yuritish.
   
2. 
   Sport to’garagi qaydnomasi /jurnal/ tutish.
   

3. Sog’lomlashtirish guruhlari qaydnomasini to’ldirib borish.
4. Ommaviy sport tadbirlarini hisobga olish qaydnomasini yuritish va hokazolar.
Jamoalarni yakunlovchi hisobga olish eng muhim faoliyat hisoblanadi. Bunda quyidagi sohalarni ko’rsatish zarur bo’ladi:

1. 
   Sport tashkilotlari /jamoalar/ soni, shug’ullanuvchilar soni, jinsi, millati.
   
2. 
   Sport ko’rsatkichlari, texnik yutuqlar, razryadli sportchilar soni.
   

1. 
   Sport inshoatlarining soni.
   

4. Rejalarning bajarilishi, smetalardagi ko’rsatkichlarning bajarilishi.
5. Yirik musobaqalarda erishilgan yutuqlar.
Bu ko’rsatkichlar yarim yillik va yillik hisobotlar tuzish oldidan hisobga olinib, natijalar yuqori tashkilotlarga yuboriladi.
Sport tashkilotlari ish tajribalarida yana tez /operativ/ texnik hisobga olish turi ham qo’llaniladi. Bu yuqori tashkilotlar tomonidan biron ma’lumot talab qilinganda, tez muddat ichida tuzib chiqiladi. Bunday hollarda ko’pincha statistik va yozma hisobotlar tuzish ko’zda tutiladi.
Ish yuritish /deloproizvodstvo/. Yuqorida qayd etilgan hisobga olish va hisobot tuzish ish tartiblarida eng muhim o’rin tutadigan faoliyatlardan bo’lib, u barcha hujjatlarni o’z vaqtida tuzish va rasmiylashtirib borish demakdir. Bunda quyidagilar ko’zda tutiladi:

1. 
   Kelgan hujjatlarni rasmiylashtirish.
   
2. 
   Hujjatlarni o’rganib chiqish va tegishli xodimlarga topshirish, ularning javobini o’z vaqtida olish, jo’natish.
   
3. 
   Zarur bo’lganda javoblarni majlisda muhokama qilish /qaror chiqarish/.
   
4. 
   Qaror, buyruq, farmoyish, topshiriq, ko’rsatmalar yozma ravishda rasmiylashtirilishi va ularning bajari­lishi haqida o’z vaqtida belgi qo’yib borilishi zarur.