Jismoniy tarbiya vositalariga tasnif

Texnikaning asosi
- Nеgizi - bu harakat 
vazifalarini aniq oqilona yo’l bilan qal qilish 
uchun kеrakli harakatlarning yiqindisidir. 
Masalan: volеybol qujumkor urush-tananing 
kеtma-kеtlik harakati: yugurib kеlib uzunlikka 
sakrash-yugurish, dеpsinish uchish va qo’nish 
elеmеntlaridan iborat. 

---


– Tеxnikaning aniqlovchi bo’g’ini- bu ushbu 
harakat asosi mеxanizmining eng muhim va 
qal qiluvchi qismidir. 

Masalan: (yugurib kеlib balandlikka sakrashni 
asosiy bo’g’ini- bu dеpsinishdir, uloqtirishda - 
final kuchlanish). 

---


- 
Tеxnik dеtallari - harakatning asosiy 
mеxanizmiga qalaqit bеrmaydigan, uning 
ikkinchi darajali xususiyatidir. Bu 
sportchining individual xususiyatiga boqliq. 
Masalan, uch sakrashda uchish fazalarining 
o’ziga xos munosabati. Individual 
xususiyatlardan to‘g‘ri foydalanish individual 
texnikani ko‘rsatadi. Individual texnika 
mazkur sportchi uchun eng takomillashgan 
texnika hisoblanadi.

---


Harakatning tuzilishi – uning yagona bir 
butunlik sifatidagi barcha tarkibiy 
qismlarining o‘zaro qonuniy bog‘lanishidir. 

Insonning barcha harakatlari fazoda va 
ma’lum bir vaqtda sodir bo‘ladi, shuning 
uchun harakatlarning fazoviy, vaqt va fazoviy 
- vaqt xusussiyatlarini o‘z ichiga olgan 
kinematik tuzilishi haqida gapirish mumkin. 
Harakatning kinematik tuzilishi dinamik 
tuzilish bilan, ya’ni mazkur harakatga sabab 
bo‘lgan tashqi va ichki kuchlarning o‘zaro 
aloqasi bilan belgilanadi. 

---


Dastlabki holat. D.H – bu mashqlarning boshlanish 
holati, D.H mashqni to'g'ri bajarish uchun eng 
qulay sharoitlarni yaratadi, uni o’zgartirib mashq 
qiyinligini o’zgartirish mumkin.

Tananing fazodagi holati, undan mashqning o’zi 
shakllanadi. 

Harakatnining trayektoriyasi (yo’li) egri chiziqli, 
to'g'ri chiziqli, ko'pincha bu egri chiziqli bo’ladi. 

Harakat yo’nalishi- oltita yo'nalish mavjud: 
oldinga, orqaga, yuqoriga, pastga, o'ngga, 
chapga, va ular oralig’idagi ko’pgina yo’nalishlar. 

Harakat amplitudasi u turli xil bo'g'inlarda amalga 
oshiriladi, demak bu ularning tuzilishining 
anatomik xususiyatlariga bog'liq. Amplituda 
goniometr bilan graduslarda o'lchanadi. 

---

---

---

---

---


Harakatning vaqt xususiyatlari - butun mashqni yoki 
uning qismlarini bajarish vaqti. 
