Jo‘rayev 0 ‘zbekiston tarixi (Milliy istiqlol davri) uchinchi kitob «sharq» nashriy ot-matb aa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati toshkent 2011

Birinchidan, 
axborotlarning mafkuradan mutlaqo xoli bo‘lishini 
nazarda tutgan holda aholi hamda jamiyatning xolisona, haqqoniy va 
xilma-xil axborotlariga ehtiyojini o‘rganish va qoniqtirish;
Ikkinchidan, 
mamlakat aholisini, shuningdek, chet el jamoat- 
chiligini 0 ‘zbekistonning siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy-madaniy ha- 
yotida sodir bo‘layotgan o ‘zgarishlar to‘g ‘risida keng xabardor qi- 
lish va hokazolar.
Aytish mumkinki, 1996-yilda respublikada ommaviy axborot 
vositalarining jamiyatdagi rolini oshirishga qaratilgan muhim ama- 
liy choralar ko‘rildi. Shu 1996-yilning may oyida 0 ‘zbekiston om­
maviy axborot vositalarini demokratlashtirish va qo‘llab-quwatlash 
ijtimoiy-siyosiy jam g‘armasi tashkil qilindi. Bu ommaviy axborot 
vositalari vakillarining mustaqil o ‘zini o‘zi boshqaruvchi, hukumat- 
ga qarashli bo‘lmagan ijtimoiy xayriya tashkiloti hisoblanadi.
Jamg'arma o‘z ishini 0 ‘zbekiston Respublikasi Konstitutsi- 
yasiga muvofiq, « 0 ‘zbekiston Respublikasi jamoat birlashmalari 
to‘g ‘risida»gi Qonun, «Axborot olish erkinliklari va kafolatlari», 
«Jumalistlik faoliyatini himoya qilish to‘g ‘risida» qonunlar va bosh- 
qa normativ hujjatlar asosida tashkil qiladi.
Jamg‘arma o ‘z faoliyatida quyidagi vazifalami bajaradi:
- ommaviy axborot vositalari amaliy faoliyatida demokratik 
jarayonlami yanada rivojlantirish uchun zarur sharoitlami yaratish, 
jumalistlar faoliyatini aktivlashtirish, gazetalar, jumallar, radio va 
televideniyening moddiy-texnika bazasini rivojlantirish va mustah- 
kamlash, bozor munosabatlariga o‘tish sharoitida ularga moliyaviy 
yordam ko‘rsatish;
- ijodiy faoliyatda demokratik tamoyillami joriy etish;
- demokratiya va so‘z erkinligining chinakam institutlari sifati- 
da matbuot organlari roli va nufuzini kuchaytirish;
- jumalistlaming huquqiy, ijtimoiy, siyosiy va ijodiy huquqla- 
rini, qadr-qimmatini, ulaming davlat va jamoat organlari oldidagi, 
ommaviy axborot vositalarining ta’sischilari va noshirlari oldidagi 
manfaatlarini himoya qilish;
- mulkchilikning barcha shakllaridagi ommaviy axborot vosita­
larini rivojlantirish yo‘li bilan 0 ‘zbekistonda erkin demokratik axbo­
rot muhitini vujudga keltirish;
- g ‘oyaviy yo‘nalishi turlicha boigan nashrlarda, radio va tele- 
videniyeda ishlovchi jumalistlar hamkorligini ta’minlash;
- ommaviy axborot vositalari xodimlarining har qanday vazi-
2 6 0

---

yatda o‘z fikrlarini erkin ifodalash, axborotlami qonunlar bilan man 
etilmagan usullarda tarqatish huquqini ta’minlash;
- ommaviy axborot vositalari faoliyatini takomillashtirish yuza- 
sidan tegishli davlat idoralariga takliflar kiritish;
- qonunda belgilangan tartibda chet el ommaviy axborot vosi­
talari bilan aloqalami mustahkamlash, respublika matbuot vakillari- 
ning kasb mahoratini oshirish va tajriba almashish maqsadida ular- 
ning xorijiy mamlakatlarga xizmat safarlarini uyushtirish.
Vazirlar Mahkamasining yangi jam g‘arma tuzishni qo‘llab- 
quwatlash yuzasidan qabul qilgan qarorida ommaviy axborot vosi- 
talarining faolligini oshirish, ulaming demokratiya va so‘z erkinli- 
gining haqiqiy minbari sifatidagi o‘mi va ahamiyatini kuchaytirish, 
matbuot yangi tafakkumi shakllantirishning ta’sirchan vositasiga, 
odamlar fikr va irodasining xolis ifodachisiga aylanishi uchun ular- 
ning erkin tayyorlanishi va tarqalishini ta’minlash zarurligi alohida 
uqtiriladi.
Hukumat erkin, demokratik axborot manbalarini yaratish maq­
sadida davlatga qarashli bo‘lmagan, mustaqil nashrlar va axborot or- 
ganlari tarmog‘ini kengaytirish masalasini kun tartibiga qo‘ymoqda.
Bulaming hammasi 0 ‘zbekistonda demokratik jarayonlar izchil- 
lik bilan rivojlanayotganidan dalolat beradi. Mamlakat iqtisodiyo- 
ti Mustaqillikning oltinchi yilida barqaror tus oldi. Yangi jamiyati- 
mizning jahon afidozalariga mos keladigan shakl-u shamoyili qad 
rostladi. Endi uni demokratik tamoyillar bilan mazmunan boyitish, 
g ‘oyaviy jihatdan chuqurlashtirish zarur.
Matbuot chin ma’noda mamlakat ijtimoiy-siyosiy, madaniy- 
ma’naviy hayotining faol ishtirokchisi, yangiliklar jarchisi, ezgu ish- 
lar da’vatkori, jamoatchilik fikrining xolis ko‘zgusiga aylanishining 
o ‘ziga xos shart-sharoitlari ham bor, albatta.
Matbuot va so‘z erkinligini tanlagan har bir jamiyat boshidan 
kechirishi va amal qilishi muqarrar bo‘lgan talablar bor. Bu eng av- 
valo hamma uchun birday manfaatli bo‘lgan mas’uliyat hissi, javob- 
garlik tuyg‘usi.
Haqiqiy erkinlik yuksak intizom, qat’iy talab, fuqarolik 
mas’uliyati, qonunlar ustuvorligidir.
1996-yil 19-dekabr kuni Prezident devonida respublika omma­
viy axborot vositalarini demokratlashtirish va qo‘llab-quwatlash 
jam g‘armasi vakillari qabul qilindi. Unda mamlakat rahbar^bugun- 
gi kunda 0 ‘zbekiston matbuoti oldida turgan eng dolzarb vazifa- 
lar haqida to‘xtalar ekan, mamlakatimiz istiqloli va ravnaqi, milliy 
va tafakkumi shakllantirish xalqimiz g‘ururi va iymon-e’tiqodining
261

---

qay darajada mustahkamligiga har jihatdan bog‘liq ekanini alohida 
ta’kidladi.
Shuningdek, jamiyatda bozor iqtisodiyoti munosabatlari shakl- 
lanayotgan bir paytda ma’naviyatni mustahkamlash hamda ma’rifat- 
parvarlikni keng targ‘ib etish lozimligi va bunda matbuotning roli 
katta ekani alohida qayd etildi.
Uchrashuvda