Jo‘rayev 0 ‘zbekiston tarixi (Milliy istiqlol davri) uchinchi kitob «sharq» nashriy ot-matb aa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati toshkent 2011

Q a d i m d a n d e h q o n c h i l i k m a d a n iy a t in i g u r k ir a b r iv o j l a n t ir g a n
X o r a z m n i n g m ir i s h k o r d e h q o n la r i s a l o h i y a t i t o ‘g ‘r i s id a a lo h id a
t o ‘x t a s h n i is t a r d im .
0 ‘zingiz o ‘ylang, miloddan aw algi VIII-VII asrlardayoq uzun- 
ligi 6 0 -7 0 kilometr, eni 3 5 ^ 0 metr bo‘lgan kanallardan iborat mu- 
rakkab v a ulkan sun’iy sug‘orish tizimlarini yaratib, dehqonchilik 
qilgan k o ‘hna Xorazm ahli zakovati va matonatiga qoyil qolmay 
bo‘ladimi!
Qush uchsa qanoti kuyadigan Qoraqum sahrosi bilan yil o‘n 
ikki oy mardona olishib, har bir tomchi suvni gavhardek avaylab 
mo‘l hosil yetishtirish har qanday dehqonning ham qoiidan kela- 
vermaydi. Bunga faqatgina dehqonchilik ilmining piri bo‘lib ketgan 
xorazmlik mirishkorlargina qodir.
Agar mendan haqiqiy qahramonlik namunasi nima deb so‘- 
rashsa, xorazmlik oddiy dehqonning har kunlik mehnati qahramon- 
likdir, deb javob bergan bo‘lardim.
Mana, bu yil ham Xorazm ahli paxta tayyorlash bo‘yicha yillik 
rejani mamlakatimizda birinchi bo‘lib ado etdi. Bu g‘alaba haqiqatan 
ham Vatanimiz nishoni bo‘lmish go‘zal Xivaning 2500 yillik to‘yiga 
munosib tuhfa bo‘ldi.
Bugungi fursatdan foydalanib, siz - aziz Xorazm dehqonlarini, 
barcha Xorazm ahlini mana shu to‘yona bilan yana bir karra mubo- 
rakbod etishga ruxsat bergaysiz.
Buyuk ajdodlar xotirasiga cheksiz hurmat-ehtirom xorazmlik- 
lar tabiatining o‘ziga xos jihatidir. Voha ahli mustaqillik yillarida 
yana bir ezgu va savob ish bilan mamlakatga namuna bo‘ldi: vi- 
loyatda xalqimizning atoqli namoyandalari sharafiga 20 dan ziyod 
bog‘lar bunyod etildi. Navoiy bog‘i, Qodiriy bog‘i kabi jozibador 
go‘shalar ijod va yaratuvchilik tuyg‘usiga oshno bo‘lgan har bir in- 
sonni bag‘riga chorlamoqda.
Iqtisodiyotning boshqa sohalarida ham xorazmliklar shaxdam 
qadamlar qo‘ymoqda. Mamlakatimizdagi eng yirik qand zavodi qu- 
rilishi jadal sur’atlar bilan olib borilmoqda, qancha-qancha yangi 
korxonalar ishga tushmoqda. Urganch aeroporti qayta ta’mirlandi. 
Urganchdan to Xivaga qadar 34 kilometrli trolleybus yo‘li ishga 
tushdi.
Xiva shahri ta’mirlanib, yangi chiroy va sayqal kasb etdi. Bu 
xayrli ishlari uchun Xorazmning saxovatli quruvchi va me’morlariga, 
barcha mehnatkashlariga samimiy tashakkur biTdirib, ularga sihat- 
salomatlik, ezgu ishlarida omad tilamoqchiman.
573

---

Muhtaram do‘stlar!
Aziz mehmonlar!
Biz, 0 ‘zbekiston ahli, shuni yaxshi anglaymizki, dunyodagi 
barcha xalqlaming kelajagi bashariyat o‘zining butun tarixi davomi- 
da yaratgan buyuk umuminsoniy qadriyatlami chuqur anglash, avay- 
lab asrash va yanada rivojlantirishga bog‘liqdir.
Yangi ming yillikka qadam qo‘yar ekan, ulug‘ madaniy va 
ma’naviy an’analaming vorisi bo‘lmish bizning xalqimiz o‘z istiq- 
bolini dunyo hamjamiyatiga kirish, butun sayyoramizda tinchlik va 
barqarorlikni mustahkamlash bilan chambarchas bog‘langan holda 
ko‘radi.
Bugun o ‘tkazilayotgan tantanalar ham, bu tantanalarda jahon- 
ning turli mintaqalaridan kelgan buyuk olimlar, tarixchilar, davlat va 
jamoat tashkilotlari arboblari, Birlashgan Millatlar Tashkiloti, Yu- 
NESKO rahbariyatidan vakolatli mehmonlar qatnashayotgani ham 
buning yaqqol dalolati va isboti, deb bilaman.
Xivadagi mangulikka daxldor obidalar o‘zbek xalqining nasl- 
nasabi qadimiy va mo‘tabar ekanligini dunyoga ko‘z-ko‘z qilib tu- 
ribdi. Biz bundan g ‘ururlanish bilan bir qatorda, zimmamizda chuqur 
ma’naviy mas’uliyat yukini ham his etmog‘imiz darkor.
Bu mas’uliyat - otameros yurtimizni jon-dildan sevish, asrab- 
avaylash, kelajak avlodlarga yanada go‘zal, yanada obod qiyofada 
yetkazish burchidir.
Shunday muqaddas va mo’tabar diyorda tug‘ilishning o‘zi katta 
baxt.
Komil ishonch bilan ayta olamanki, bizning ozodligimiz, hurri- 
yatimiz qudrati bilan butun mamlakatimiz, jumladan, Xorazm vohasi 
ham hademay o ‘z taraqqiyotining yangi va yuksak davriga kiradi.
Bu tabarruk zamindan yetishib chiqadigan yuzlab xorazmiylar, 
beruniylar, zamahshariylar o ‘zlarining tengsiz salohiyati bilan jumlai 
jahonni hayratga soladi. 0 ‘zlariga qanot bergan Xorazm diyori shon- 
shuhratiga munosib hissalarini qo‘shadilar.
Bizning bugungi bunyodkorlik ishlarimiz, hayotning barcha so- 
halarida amalga oshirayotgan islohotlarimiz, buyuk tariximiz, beqi- 
yos ma’naviy merosimiz ana shu ishonchga mustahkam poydevor 
bo‘lib xizmat qiladi.
Aziz vatandoshlarim, do’stlarim!
Xivaning qutlug1 to‘yi bilan har biringizni yana bir karra chin 
dildan qutlab, barchangizga eng ezgu tilaklarimni izhor etaman!
Ona 0 ‘zbekistonimiz, muqaddas Xorazm zamini gullab- 
yashnasin, fayz-u barakaga to’lsin!
5 7 4

---

0 ‘tmishi sharafli, buguni saodatli, kelajagi abadiy shahar - mil- 
latimizning faxr-u iftixori bo‘lmish go‘zal Xivamiz dunyo turguncha 
tursin!
Xalqimizning, millatimizning shon-shuhrati yanada ziyoda 
bo‘lsin!
Baxt, omad - yorimiz, Alloh - madadkorimiz bo‘lsin!