Jumaxanov Sh. Z. ««biogeografiya» fanidan

4. Notog’ey hayvonlar xukmronli – bu xukmronlik hududiga janubiy Amerikaning Patagoniya qismi, olovli yerlar orollari, Avstraliya, Tasmaniya, Yangi Zelandiya hududlari kiradi. Bu xukmronlikni orollar xukmronligi deyish mumkin. Bu xukmronlik iqlim sharoiti va hayvonlarning xilma-xilligiga kura 3 ta oblastga bo’linadi.
1. Avstraliya oblasti
2. Yangi Zelandiya oblasti
3. Patagoniya yoki Galantarktik oblasti
1. Avstraliya oblastiga – Avstraliya materigi bilan Tasmaniya va uning atrofidagi bir necha mayda orollar kiradi. Avstraliyaning iqlimi xilma-xil (cho’l, savvana) shuning uchun hayvonot dunyosiga ham boy. Eng muxumi bu materik hayvonlari, boshqa materik hayvonlariga nisbatan yaxshi izolyatsiyalangan. Natijada bu yerda kadimgi hayvonlar ko’plab uchraydi. Bunday hayvonlardan bir teshikliklar, xaltali sut emizuvchilar eng mashxurlari hisoblanadi. Bir teshikli hayvonlar juda kadimgi hayvonlar bo’lib, bo’larga masalan: urdak burunlar, xaltaliylardan nanbatlar, kengurular, xaltali chumolixurlar, vambatlar, va eng mashxuri xaltali ayiq (koola), xaltali burilar, xaltali krotlar, xaltali shaytonlar, xaltali tushkanlar (qushoyok) va boshqa xaltali hayvonlar yashaydi. Yirtqichlari asosan qo’lkanotlilarni bir necha vaqillari hamda dingo itlari, qushlarldan avstraliya tuyaqushlari, kakadu qushlari, rozella qushlari ko’plab uchraydi. Sudralib yuruvchilardan ilonsimon toshbaqa, turli gekkonlar, agamalar, kalkonli echkiemar, kur ilonlar ko’p tarqalgan. Ujsimonlardan aspidlarning bir necha turi bor. Gadyukalardan zaxarli yulbars ilon ko’plab uchraydi. Baqalarning bir necha turi mavjud. Umurtkasisizlardan xashoratlarning bir necha turlari bor.
2. Yangi Zelandiya faunistik oblasti – bu oblast hududiga Yangi Zelandiyaning shimoliy va janubiy qismlari kiradi. Uning atrofidagi Oklend, Chatem, Kermadek orollari kiradi. Hayvonot dunyosiga uchnalik boy emas.
3. Patagoniya yoki Galantarktik oblasti – bunga Patagoniya, Antarktida materigi orollari bilan kiradi. Sut emizuvchilardan pingvinlar, oq ayiq, bo’ri, tulki, kurapatka, fazanlar ko’p uchraydi.