Ona tili o\'qitish metodikasi (K.Qopsimova, S.Matchonov va b.)
(o'qiyotgan betni belgilab qo'yish uchun kitob ichiga solib qo'yiladigan qog'oz yo k i lentacha) va tayoqcha bajaradi.
O 'qilayotgan qatorni kuzatib borish ko'nikm asiga sinf o'quvchilaridan
o 'rto g 'in in g xatosini to 'g 'rila sh n i talab qilish yo'li bilan ham erishiladi.
O 'q uvch ilar bu talabni qiziqib bajaradilar, shu y o'l bilan ularning
darsga, o ‘qishga e ’tibori jalb etiladi.
D em ak, o'quvchilarni o'qishga o'rgatish, ularning o 'q ish sur’atini
oshirish, ifodali va ongli o'q ish elem entlarini shakllantirish, tarbiyalash
o 'q ish darslarining m uhim vazifalari hisoblanadi.
Savod o‘rgatish mashqlarining asosiy turlari
Tovush ustida ishlash.
Tovush savod o'rgatishning asosi bo'lib
xizm at qiladi. Savod o'rgatish davrida so 'z va b o 'g 'in larn i tovush
to m o n id an analiz va sintez qilish, tovush va ularning artikulatsiyasini
analiz qilish m ashqlari o'tkaziladi, diksiya (ravshan, burro gapirish)
ustida ishlanadi, logopedik ishlar olib boriladi. Tovush ustida ishlash
h a rf ustida ishlash bilan, ayniqsa, kesma harflardan b o 'g 'in , so 'z tuzish
kabi sintez qilish usullarida birlashib ketadi; tovush va h a if o'rtasidagi
m unosabatni doim o aniqlab borish o'q ish m alakalarini shakllantirish
uch u n ham , imloviy jih a td a n savodli yozish asosini yaratish uchun
ham foydalidir.
So'zlarni tovush tom onidan analiz va sintez qilish usullari hozirgi
kunda takom illashtirilib borilm oqda. Savod o'rgatishda asosan, quyi
dagi usullar am alda qo'llanilm oqda:
I. Analiz mashqlari.
1.
N u tq (gap)dan so 'z n i ajratish; so 'zn i aniq talaffuz qilish; b o '
g 'inlarga b o 'lish va b o 'g 'in la rn i aniq talaffuz qilish, so 'z d an , b o ‘-
www.ziyouz.com kutubxonasi
g 'in d a n tovushni kuchli talaffuz qilib o 'q ish , m uayyan tovushni
ajratgan holda so 'z n i b o 'g 'in la b o'q ish
