K t kilat çil rin f aliyy tl ri üçün Büro (actrav)

Yerl dirm
Miqrantlara heç bir öd ni  öd
n v  ya inzibati x rcl r olmadan müvafiq i
rin
tap lmas nda müvafiq ictimai orqanlar n xidm tl rind n yararlanmaq hüququ verilir.
Miqrantlara t rcüm xidm tl ri v  yerl
 il
laq dar olan inzibati r smi i
ri daxil
etm kl  öz yeni mühitin  al maqda laz m olan yard m almaq hüququ verilir.
Ya ay la t min olunmda ayr -seçkilik qada an edilm lidir.

95
ullu a dair  rtl rd  b rab rlik, peç  t limi v  dig r m
 gör  Miqrant i çil r
il  a
dak lar il
laq dar olaraq b rab r imkanlar v  r ftara dair raz
a g linm lidir:
•
Pe kar istiqam tl nm  v  yerl dirm  xidm tl rin  giri ;
•
Bel  t lim v  i  üçün f rdil dirm  prinsipl ri  sas nda seçdikl ri pe  t limin  v
ullu a giri
•
Xidm tl
sas n inki af;
•
 z man ti;
•
Alternativ i , i sizl r üçün ictimai i
r v  yenid n haz rlanman n t mini;
•
Öd ni  normalar  v  öd ni in bütün dig r formalar ;
•
 saat , istirah t müdd ti, illik t till ri daxil etm kl  i  dair  rtl r
•
Öd ni li i
 t hlük sizlik v   sa laml q üzr  t dbirl r;
•
Xüsusil  i
 yaranm  z
r, anal q, x st lik,  lillik, ya
q, ölüm, ail nin
suliyy ti v  i sizlik il
laq dar olaraq sosial t minat
•
Birlik azadl
 v  kollektiv sövd
r aparma hüquqlar .
hk
 giri
Miqrantlara a
dak lar il
laq dar olaraq qanuni yard m hüququnu daxil etm kl
millil r il  b rab r qanuni yard m hüququ verilm lidir:
•
 il
laq dar yaranm  mübahis
r;
•
mkarlar ittifaqlar
n hüquqlar
n icra olunmas .
Sosial t minata aid m
r
Sosial siyas t miqrant i çil
 v  onlar n ail
rin  ölk nin millil rinin istifad  etdikl ri
imtiyazlardan yararlanmaq hüququ verilm lidir. Bel  siyas tin elementl rin  a
dak lar
daxildir:
•
Ail
rin yenid n birl
sini azaltmaq üçün t dbirl r;
•
rcüm  xidm tl rini daxil etm kl  sosial xidm tl r.
Miqrant i çil rin valyutan n ixrac  v  idxal  il
laq dar olaraq milli qanunlar v
nizamnam
r t
find n yol veril n m hdudiyy ti n
 alaraq qazand qlar  pullar
köçürm  hüququna malikdir.
Ya ay  v  v
 qay
ulluq v  ölk
 status
Ölk
 qanuni olaraq ya ayan v  i ini itirmi  miqrant i çil
 qeyri-qanuni v ziyy td  olan i çi
kimi bax lmamal  v  ona alternativ i  tapma a imkan verm k üçün ya ay  icaz sind
uzad lmaya icaz  verilm lidir.

96
Miqrant i çil rin statusu il
laq dar olaraq h r hans  mübahis  yaranan zaman, o, öz i ini
ya  xs n, ya da nümay nd  vasit sil  h r hans  s lahiyy tli orqana t qdim etm k
hüququna malik olmal
r.
rarlar müv ff qiyy tl  müzakir  olunduqdan sonra miqrantlara b rpa oluma hüququ,
alternativ i  tapmaq üçün vaxt v  itirilmi  m vacib üzr  kompensasiya verilm lidir.
Qeyri-qanuni v ziyy td  v  onlara borclu olunan m vacib  gör  mübahis
 olan miqrant
çil
 m
 h ll olunanad k qalma a icaz  verilm lidir.
Qeyri-qanuni v ziyy td  olan v  v ziyy ti nizama sal na bilm
n miqrant i çi öd ni ,
sosial t minat v  dig r m nf tl r kimi keçmi  m
ullu undan yaranan hüquqlar  il
laq dar olaraq b rab r formada r ftar olunma hüququna malikdir.
yinat ölk sind n departssiya
Miqrant i çil r nizaman sal na bilm
n v  ya qovulma hal nda onlar n v
 qay tmalar
üzr  x rcl r onlar t
find n öd nilm
lidir.
Do ma v
 qay
Miqrant i çinin h mkarlar ittifaq
n v  ya onlar n ail
rinin f rdi  yalar  do ma v
qay dan zaman gömrük rüsumundan azad olmal
r.
Do ma ölk
rinin milliyy tini saxlad qlar
 güman ed
k öz ölk
rin  qay dan i çil
vv lki ya ay  v  ya i i il
laq dar olaraq heç bir  rt qoymadan i sizliy  gör  yard ma
hüququ olmal
r.
Bölm  5 üçün müzakir  nöqt
ri
•
Hans  beyn lxalq 
k standartlar  sizin ölk  t
find n t sdiq olunmu dur?
•
Sizin ölk niz miqrant i çil r il  m
ul olan h r hans  standartlar  t sdiq edib?
•
Bütün Miqrant  çil rin v  onlar n Ail
rinin hüquqlar
n müdafi si üzr
Birl
mi  Mill tl r Konvensiyas  sizin ölk  t
find n t sdiq olunubmu?
•
Sizin höküm t t
find n B T n zar t orqanlar na t qdim olunmu  hesabatlar n
    sür tin  al rs
zm ?
•
Siz Konvensiyaya dair t qdimat vermisinizmi?
•
Miqrant 
 immiqrasiya m
si v  ya 
k m
si kimi bax rm ?
•
Mövcud olan 
k qanunu miqrant içil rin hüquqlar
 tan
rm ?
•
Miqrant i çil rin hüquqlar
n siyah
nda B T standartlar  daxilind  qeyd
olunan h r hans  hüquq qanun v  ya siyas t t
find n q bul edilibmi?

97
Bölm  5 üçün tap
qlar n öyr nilm si
aliyy t:
Miqrant i çil rin hüquqlar
qs d
Miqrant i çil rin hüquqlar na dair siyah ya dair raz
a g lm k.
Tap
q:      1.
nsan hüquqlar na dair m tnd n seçim edin (m
n, B T
konvensiyas  v  ya  nsan hüquqlar na dair ümumi B
nnam ). Onu
oxuyun v  sizin miqrant i çil rin m nafel rin  xüsusi il  müvafiq
hesab etdiyiniz hüquqlar  seçin.
çil rin hüquqlar
Müqavil ,
Konvensiya v
Madd nin nömr si
Hüquq n dir?
Bu n  üçün
miqrant i çil r üçün
vacibdir?

98
Tap
qlar n öyr nilm si
aliyy t:
Sizin milli Konstitusiyan zda miqrant i çil rin hüquqlar
qs d
Sizin milli Konstitusiyan zda miqrant i çil rin hüquqlar
hlil etm k
Tap
q:      1.
Sizin ölk nizin Konstitusiyas \qanununun sür tini  ld  edin. Miqrant
çil rin hüquqlar
n siyah
 haz rlayan zaman  vv lki f aliyy
istinad edin.
2.
Sonra is  onlar n sizin Konstitusiyan zda v  ya qanunda olub
olmamas na bax n.
3.
Miqrant i çil rin hüquqlar  il  sizin Konstitusiya\qanunda qeyd
olunan hüquqlar  müqayis  etm kl  c dv li haz rlay n.
Miqrasiya\ çil rin
hüquqlar
Sizin konstitusiya v  ya
qanunda olan hüquqlar
müqayis  edin ( Madd nin
nömr sini daxil edin)
Qüvv
  minm
 dair
yl r

99
Tap
qlar n öyr nilm si
k qanunu v  Miqrant i çil r
qs d
Hans
k qanununun miqrant i çil
 aid olmas
 t hlil
edin.
Tap
q:      1.
Bu tap
 böl  v  onu tamamlamaq üçün daha asanla
ra
bil rsiniz.
2.
Sizin milli 
k qanu nuzun hiss sini seçin.
3.
Miqrant i çil rin qanuni müdd alardan ç xar lmas
n mövcud olub
olmamas
 yoxlay n.

100
B ö l m     6
Növb
 n dir: h mkarlar
ittifaqlar
n rolu
Bu t limat kitabças  miqrant i çil rin h mkarlar ittifaqlar
n
günd likl rind  olmas
 vur ulama a ba lam
r. 
r h mkarlar
ittifaqlar  miqrant i çil ri öz günd likl rin  salm rsa, onda
höküm tl r, i götür nl r v  ekxtremal qruplar onlar  öz
günd likl rin  salacaqlar.
Bölm  6  lk bax dan
Bu Bölm  h marlar ittifaqlar
n miqrant i çil rin hüquqlar
üçün nec  çal acaqlar ndan b hs edir. H mkarlar ittifaqlar  art q
böyük i
r görürl r v  ayd n formada üz  ç xan ittifaq
günd liyinin olmas  t crüb sin
saslan rlar.
Sizin ittifaq
n m
 v  ya t yinat ölk
 olmas
n f rqi
yoxdur, görül si çox i  var.
mkarlar ittifaqlar
n strategiyas
n dörd  sas formas
müzakir  olunur:
•
Hüquqi  sasl  miqrasiya siyas tinin t min olunmas
•
Dig r ölk
rd ki h mkarlar ittifaqlar  il
laq
r
yaratmaq.
•
ttifaq n üzvl rinin, xüsusil  ittifaq n üzvl ri v  m murlar
lumatland rmaq v  t hsill ndirm k
•
Miqrant i çil
 müraci t etm k.
Bu t limat kitabças nda olan  n uzun bölm
rd n biridir – v  bu
tamamil  düzgündür, çünki bu h mkarlar ittifaq  üçün n
rd
tutulmu  t limat kitabças
r.

101
mkarlar itifaqlar
n üzl diyi dig r m
r kimi bir neç
sas prinsip mövcuddur:
•
Birin  d ymi  z
r ham ya d ymi  z
r kimi n
 al
r.
•
Birlikd  davam g tiririk, ayr -ayr qda m hv oluruq (Güc birlikd dir).
•
hsill nin! T viqat apar n! T kil olunun!
Bu v  dig r b nz r  üarlar bütün dünyada mövcud olan çoxsayl  h mkarlar ittifaqlar
n
bayraqlar nda, q zetl rind  v  plakatlar nda yaz r.
n  sas  ey h mkarlar ittifaq
n  sas prinsipl rini t tbiq etm kdir. Bir çox ittifaqlar
bunu etm
 ba lam lar – v  n tic
 onlar yeni üzvl r qazanm lar.
d v  siyas tl r yerin  dü ür. Yax  t crüb
 dair nümun
r s
dl dirilir.
k miqrsiyas  üzr  yeni B T Çoxt
fli Qurulu u istifad  oluna bil n  n sonuncu
ddir.
T-in konvensiyalar  t min olunmal , t sdiq olunmal  v  icra olunmal
r.
ndi is  bu t limat kitabças nda qeyd olunmu  prinsip v  d rsl ri h yata keçirm k
mkarlar ittifaqlar
n i idir.

102
Siyasi f aliyy t, h mkarlar ittifaq
n miqrant i çil r üçün sosial nizamnam si,
irqçilik  leyhin  kampaniya v  xüsusi t liml r, kollektiv formada raz lala malar,
götür nl r il
kda
qda i  götürm  v  inki af strategiyas , miqrant
çil rin sisteml dirilm si, i
 v  c miyy td  s ciyy vi yard m v  xidm tl r,
mkarlar ittifaqlar  irçilik,  cn bil
 nifr t v  miqrant i çil r bar
 yaranm
mövhümatlarla mübariz  aparmaqla m öul olurlar.
Nata a Deyvid, “Miqrantlar  ttifaqlar
saslara qaytar rlar,
"
k üzr  t lim 2002/4, Nömr  129, s h.. 71 -75.
44
Giri
Miqrant i çil r üzr  h mkarlar ittifaqlar
n h
ti yeni deyil. On doqquzuncu  srd
Amerika Birl mi
tatlar nda olan bir çox Avropal  miqrant i çil r özl ri il  h mkarlar
ittifaq
ri g tirmi dir v  ittifaqlar yaratmaq üçün mübariz
r ba lam lar.
 1950-80-ci ill r aras nda Avropada t yinat ölk
rind  bir çox h mkarlar ittifaqlar
miqrant i çil rin m
ri il  m
ul olan xüsusi  öb
r yarad lm , bir çox dill rd
dan an immiqrant icmalar n n rl ri çap edilmi  v  onlar  t kilatlara toplam lar.
44
http://www.ilo.org/public/english/dialogue/actrav/publ/129/129.pdf

103
Belçika, Fransa v  Almaniya kimi ölk ld  miqrant i çil r aras nda Yunan stan, Portuqaliya
 ya spaniya kimi ölk
rd  diktatorlu a qar  f aliyy tl ri il
laq dar olaraq do ma
nl rini t rk etm li olan h mkarlar ittifaqlar  olmu dur. Bu f allar do ma ölk
rind
mkarlar ittifaq
n h
tini yaratm
r. 1960-c  ill rd  v  1070-ci ill rin  vv ll rind
rbi Avropa ölk
rind  böyük miqyasl
k miqrasiyas  zaman  h mkarlar
ittifaqlar
n f aliyy tl ri miqrant i çil rin do ma v
nin c miyy tl rin  inteqrasiya
olunmas nda rol oynam
r..
45
smi dövl t siyas tin  baxmayaraq miqrantlar daimi olaraq qalmalar
 gözl
k
müv qq ti “qonaq i çil r” olmu lar. H mkarlar ittifaqlar nda miqrant i çil r h mkarlar
ittifaq
n siyas tinin müzakir si v  haz rlanmas nda i tirak etmi dir. Onlar öz
nümay nd
rini seçm k üçün s s ver  bilrl r v  bir çox ölk
rd  onlar n r hb rlik
zif sin  hüququ vard r.
mkarlar ittifaqlar  miqrant i çil
 q rar verm
 s s hüququ vermi dir. 1974-cü ild
Azad H mkarlar  ttifaqlar
n Beyn lxalq Konfederasiyas  (AH BK) Cenevr
 miqrant
çil r üzr  dünya h mkarlar ittifaqlar  konfrans
 t kil etmi
r. Konfrans miqrant i çil ri
min etm k üçün haz rlanm  yeni beyn lxalq standartlar  q bul etm k ehtiyyac
vur ulam  v  onlar  q bul ed n ölk
rd  milli i çil rl  b rab r formada r ftar edilmi  v
icaz  verilm mi
cn bi i çil rin nizama sal nmas
 t
b etmi dir.
1970-ci ill rin iqtisad  böhran
mr ylik 
si 1973-cü il neft böhran
n n tic si olaraq m hv edilmi dir v  bunun
tic sind  yaranm  i sizlik s nayel dirilmi  dünyan n bir çox hiss sin  yay lm
r.
m milli, h m d  miqrant i çil rin üçün öz ölk
rind  mövcud olan i  v
raitin
qorunmas  üçün h mkarlar ittifaqlar  get-ged  m hdudla
 immiqrasiya siyas tin
qar  birl mi
r. M hdudla
  siyas tl r qeyri-qanuni miqrasiya il  n tic
n
zaman h mkarlar ittifaq
n h
ti dilema il  qar la
r: qeyri-qanuni v ziyy td
olan i çil rin toplanmas  i sizliyin bütün sektorlarda milli i çil
 z rb  vurdu u zaman
miqrant 
k ax
nda m hdudiyy tl ri inkar etm k üçün eyni güc  malik olacaqd r.
nayel dirilmi  ölk
rd  milli h mkarlar ittifaqlar
n çoxusu qeyri-qanuni miqrant
çil ri i  q bul ed n i götür nl
 qar  sanksiyalar n m qs dl rini d st kl
üstünlük vermi dir. Heç n
 baxmayaraq b zi ittifaqlar miqrant i çil ri qüyri-qanuni
ziyy td  müdafi  etm
 davam etmi dir. Bir çox h mkarlar ittifaqlar  t
find n
hdudla
k miqrasiyas  siyas tl rinin zahiri d st yi yeni g lmi  qanunsuz
miqrant i çil ri h mkarlar ittifaqlar
n h
tin  daha az etibar etm
 g tirib
xarm
r. Kils  il
laq dar olan miqrantlara dair proqramlar v  miqrant birlikl r
xidm tl rin t min olunmas  v  miqrant i çil rin hüquqlar
n d st kl nm sind  bo lu u
doldurmu lar.
mr ylik
Son ill rd  say  artan ölk
rd ki h mkarlar ittifaqlar  miqrasiya m
rin  dair
yana mada  sas siyasi d yi iklikl r etmi dir. H mkarlar ittifaqlar n çoxusunun onlar n
statusuna baxmayaraq miqrant i çil r il  h mr ylik v  nizama sal nma proqramlar  üçün
st k hüququ vard r.
45
 Penninx, R. V  J. Roosblad (eds). 2000. Avropada h mkarlar ittifaqlar , immiqrasiya v  immiqrantlar,
1960-1993. A H mkarlar ittifaqlar
n yeddi Qr bi Avropa ölk
rind  F aliyy tl rin müqayis edici
dqiqat , Berghahn kitab , Nyu York, Oksford

104
Bu, bütün qit
rd  miqrant i çil rin idar  olunmas  il
laq
ndirilmi dir. Argentina,
Belgiya, Kanada, Fransa, Almaniya,  rlandiya,  taliya, Koreya Respublikas ,
Mavritaniya, Mexsika, Niderland, Portuqaliya,  spaniya,  sveç, C nubi Afrika,
Birl mi  Krallq  v  Birl mi
tatlarda dig rl ri aras nda milli 
k konfederasiyalar
miqrant i çil r v  ayr -seçkiliy  qar  m
r üçün tam i  günlü milli  tata malikdir.
Onlar n ham
 hüquqlar n t kmill dirilmi  müdafi si v  miqrantlara gör  layiqli i
rtl ri üçün siyas tin müdafi sind  f ald rlar.
rlandiya v
taliyada milli h mkarlar ittifaqlar  konfederasiyalar  miqrant i çil
 dair
T v  BM konvensiyalar
n t sdiqi üçün yeni milli kampaniyalar n m rk zind dir.
2001-ci ild
Birl mi
tatlarda
F-STK
46
 Komit si miqrant i çil rin nizama
sal nmas
n v  icaz  verilm mi
cn bi i çil ri i  götür nl
 qar  (çünki sanksiyalar n
götürm
 ayr -seçkilin geni  yay lmas na s
b oldu u m lum olmu dur)
“i götür nl r sanksiyas
n” l
v olunmas
n t
b edilm sini daxil etm kl
immiqrasiyaya dair yeni siyas t q bul etmi dir.
kil olunma
F-STK öz filial ittifaqlar
 qeyri-qanuni v ziyy td  olanlar  daxil etm kl  miqrant i çil r
aras nda milli istiqam tl
 dair öhd lik götürm
 vadar etmi dir. Miqrantlara dair m
son 50 il  rzind  xüsusi il  d Birl mi
tatlarda fermerl rin y
lmas nda mübahis li
nöqt
rd n biri olmu dur. Qeyri-qanuni meksikal  fermerl rin y
b y
lmamas na dair
 1070-ci ill rin ortas nda Birl mi  Fermerl r (BF) t kilat
n formala mas nda  sas
mübahis
 çevrilmi dir v  Arizona Fermerl ri v  Orta Q rb fermerl ri ittifaq  s
dsiz
çil ri öz s ralar na daxil etm kl  öz günd likl ri il  birlikd  t sis edilmi dir.
Belgiyan n h mkarlar ittifaqlar  h mçinin elan etmi
r ki, onlar s
dsiz i çil
 üzvlükü
 müdafi  hüququ ver
kl r. Bel  d yi iklikl r bütün dünyada özünü biruz  verir. Asiya
 Afrikada keçirilmi
k miqrasiyas na dair son üçt
fli m sl
tl
rd  milli
mkarlar ittifaq  federasiyalar  miqrant i çil rin müdafi sini t min ed n milli
qanunvericilik v  siyas tl rin q bulu üzr  ehtiyyaclar  vur ulayan n tic
r v  tövsiyy
dair s lahiyy t verir.
Afrikada 2004-cü ild  b zi 40 ölk
 milli h mkarlar ittifaqlar
n federasiyalar
n
hb rliyi Afrika h mkarlar ittifaqlar ndan miqrant i çil ri müdafi  ed n qanunlar n q bulu,
raitini t kmill dirm k v  qeyri-qanuni v ziyy td  olan miqrant i çil r daxil etm kl
çil rin toplamaq üçün i götürnl rl  sövd
r aparma a can atma  t
b ed n
AH BK-n n Afrika Regional T kilat
n himay si alt nda f aliyy t plan  q bul etmi dir.
Sah
 aid olan Qlobal  ttifaq Federasiyalar  (Q F) h mçinin miqrant i çil
, xüsusi
il  d  sui-istifad  olunan v  çox az qorunan qeyri-qanuni v ziyy td  olan miqrantlara
aid olan m
 xüsusi diqq t ay
r.
1990-c  ill rd  Beyn lxalq  ctimai Xidm tl r (B X) müt
ssisl rin m sl
tl
sini
ça rm  v  miqrant i çil rl  m
ul olan soraq kitabças  haz rlam lar. Yenilikçi
yana mada  H mkarlar  ttifaqlar
n Koreya Konqresi (H HH) kils  v  dig r t kilatlar,
Koreyada Miqrantlar üçün Mü
k Komit  il  birg  sponsorluq edir. Bir çox qad nlar n
qeyri-qanuni v ziyy td  oldu u Koreya Respublikas nda müxt lif milliyy tl rd n olan
miqrant i çil rin ayr -seçkiliyin  qar  daha yax  yard m etm k, d st kl
k v  mübariz
46
 Amerika 
k Federasiyas  v  S naye t kilatlar  Konqresi
 (A F - STK)
http://www.aflcio.org/index.cfm

105
aparmaq üçün H HH h r biri s
dl rin t rcüm sind  i tirak ed n v  miqrantlar n
ciyy vi dil\milli qruplar na xidm t göst
n h mkarlar ittifaqlar nda i
rin
bölü dürülm sini t kil etmi dir.
47
lb olunma: H mkarlar ittifaqlar  v  miqrant i çil r
Baxmayaraq ki, h r bir milli birlik bu sah
 sektora aid v  milli m
rd n as  olaraq
öz plan
 haz rlayacaqd r, ir lil
k üçün h mkarlar ittifaqlar
n  sas strategiyalar  v
crüb  modeli t klif olunur.
Qlobal Birlikl rin f aliyy ti: BH F
 üçün miqrasiya beyn lxalq m
 oldu u v  m
 beyn lxalq s viyy
 h ll
olunmal  oldu u üçün beyn lxalq t kilatlar n m
 üzr  f al olmas  müvafiqdir.
ki növ beyn lxalq h mkarlar ittifaqlar  vard r: milli m rk zl ri bir yer  y an v
naye  sasl  ittifaqlar  bir yer  y an.
Azad H mkarlar  ttifaq
n Beyn lxalq Konfederasiyas  (AH BK) v  Dünya 
k
Konfederasiyas
n (D K) keçmi  filiallar
 qabaqcadan qlobal filial  olmayan h mkarlar
ittifaqlar  il  birlikd  bir yer  toplayaraq 2006-c  ild  Beyn lxalq H mkarlar  ttifaqlar
Konfrans  (BH K) t sis edilmi dir. Onun üzvl ri milli m rk zl rdir. BH K 154 dövl t
daxilind  306 filial t kilatlar  vasit sil 168 million i çil ri t msil edir v  onlar n 40 faizi
qad nd r.
BH K-in miqrant i çil r üzr  f aliyy t plan  a
dak  elementl
saslan r:
•
Miqrant i çil rin  sas hüquqlar na hörm ti t min etm k v  onlara Layiqli i  imkanlar
qdim etm k üçün beyn lxalq siyas tin t sis edilm si.
•
Miqrant i çi r il  h mr yliyin t min olunmas .
•
Onlar  q bul ed n ölk
rd  qanuni statuslar ndan as  olmayaraq miqrant i çil rin
hüquqlar
n müdafi si
•
Qad n miqrantlar n müd afi siz v ziyy tin  xüsusi 
miyy t verm k.
•
Xüsusi il  miqrant i çil
 aid olan beyn lxalq 
k standartlar , B T
Konvensiyalar
n t sdiqi v  icras  v  bu standartlara müvafiqliyin t min olunmas
qs dil  milli 
k qanunlar
n t shih edilm si üçün kampaniyalar aparmaq.
47
 B T-in   dünyas
n “miqrantlara dair r vay tl rin yay lmas na”  saslanm . No.   57, sentyabr 2006,
Patrik Taran v  Lük Demaret t
find n, bax
http://www.ilo.org/wow/PrintEditions/lang--en/docName--
DWCMS_080598/index.htm

106
Avropan n h mkarlar ittifaqlar  h mr ylik nümayi  edir
Avropan n H mkarlar  ttifaq  Konfederasiyas  (AH K) 2005-ci ilin mart ay nda aktiv
ziyy t q bul etmi dir. (c dv
 bax):
Miqrasiya v  inteqrasiyaya üzr  aktiv AB siyas tin  qar
1. Giri
AHIK-  çoxlu sayda hadis
rd  qeyd olundu u kimi aç ql q, h mr ylik v  m suliyy t il
xarakteriz  olunan Avropa üçün mübariz  aparmaq tap
r. Bu q rar 1999-cu ild  Helsinki
konqresind  q bul edilmi  AH K-in  vv lki q rarlar na v  m
 dair v ziyy tin
saslan r.
2.Proaktiv yana malara aktiv yana malar
Avropan n cari v  g
k  halisinin maraqlar nda AH K-i cari v
nda lar n, v  h mçinin
yeni g
nl rin  sas sosial hüquqlar
n q bul edilm sin
saslanan miqrasiya v  inteqrasiyaya
dair daha aktiv AB siyas tini q bul etm yin vaxt  oldu unu v  dair  min etmi
r. Bel  siyas t
inteqrasiya olunmu  yana ma  sas nda:
a)  Miqrant i çil r v  onlar n ail
rinin mal deyil insan olmas
 q bul etm kl  v  2004-cü
ilin  yun ay nda q bul edilmi  “qlobal iqtisadiyyatda miqrant i çil r il
dal tli r ftara
dair q rara”  saslanaraq v
k miqrasiyas na hüquqi  sasl  yana ma t
b ed
k bütün
müvafiq Konvensiyalarda qeyd olundu u kimi aidiyyat  olan bütün i çil r üçün ayd n
hüquqlar ç rçiv sin
saslanmal
r.
b)  Sosial  rikl r il  yax n m sl
t  sas nda yarad lmal
r;
c) Qeyri-ayr  seçkilik v  b rab r r ftar ç rçiv sind  AB-  üzv oan ölk
r v  ya dig r
üçüncü ölk
rin v
lar  olan bütün insanlar n s rb st h
tin  t min etm lidir;
d)  Millil r il  müqayis  olundu u kimi v  q bul ed n ölk nin qanun v  qaydalar  v  s naye
laq
ri sisteml r il
laq dar olaraq üçüncü t
fin qanuni yolla i  götürülmü
nda lar nn ham
 üçün i
raitind  b rab r formada r ftar n qanuni ç rçiv sini
min etm k;
e)  Miqrant v  ya etnik azl qlar n fonundan i siz v  ya tam i  günü il  t min olmayan AB
nda lar  v  h mçinin 
k bazar  çat mazl
nda ilk prioritet kimi tan nm
qaçq nlar  daxil etm kl  üçüncü t
f ölk
rinin qanuni v
nda lar
n pe si v
qabiliyy tin  kapital qoyulu unu t min etm k.
f)  Irqçilik v
cn bil
 nifr
 qar  mübariz  aparmaq c hdinin art rmal  v  m
ni v  dini
rq  hörm t etm kl  v  onlar n müsb t t zminat  v  potensial
 q bul etm kl  miqrant
 etnik azl qlar n Avropa 
k. Bazarlar na v  c miy tl
 tam inteqrasiyas
 t min
etm lidir.
g)  Miqrant i çil r v  onlar n ail
rin  sosial v  v
nda
q hüquqlar
 t yin etm k.
h)  Iqtisadi miqrantlar n q bulu üçün giri  v  ya ay  üzr
rtl r üçün ümumi AB ç rçiv sini
min etm kl  imkanlar açmal
r. Bu, ictimai s lahiyy tli orqanlar il  sosial  rikl r
aras nda 
k bazar
n real ehtiyyaclar na dair ayd n raz
a  saslanmal  v  eyni
zamanda yüks k ixtisas  olanlar n miqrasiyas
 asanla
ran zaman yar m v  a
ixtisasl  i çil rin giri  v  hüquqlar
 r dd ed n iki t
fli miqrasiya siyas tinin qar
almal
r.
i)  Istismar edici m
ulluq  rtl rind n istifad  ed n i götür nl
 qar  s rt olmal  v  daha
çox olnalr n qurbanlar  olan  xsl ri c zaland rmaqla insan alveri il  m
ul olanlar  daxil
etm kl  h min sui-istifad  hallar ndan faydalananlar n qar
 almal  v  sanksiyalar
haz rlamal
r.
j)  Qaçq n statsunun verilm si r dd edil n s
nacaq axtaran miqrantlara daxil etm kl
onlarln insani hüquqlar na hörm t etm kl  s
dsiz i çil r v  onlar n ail
rinin qeyri-
qanuni v ziyy td n “körpül r” yaratmal
r.
k) Üçüncü dövl tl r il  v  xüsusi il  d  inki af etmi  dövl tl r il
kda
q v
rikliyi
min etm ldir.
Sonuncu olan, lakin ax
nc  olmayan bel  siyas t bütün Avropa v
nda lar  üçün  sas
müdafi nin t min olunmas  v  qorunmas nda Avropali sosial modelin qüvv tl ndirilm sinin
vacibliyini t sdiq etm lidir.
Mart, 2005

107