K t kilat çil rin f aliyy tl ri üçün Büro (actrav)
Yüklə 1,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- üçün bu kitabça................................................................................ 9
- Bölm 1: N üçün k miqrasiyas h mkarlar ittifaq na aid olan
- Bölm 2: Miqrant i çil rin i v h yat raiti..................................................... 24
- Bölm 3: Miqrant i çil r bar faktlar v r ml r........................................ 38
- Bölm 4: Miqrant i çil r v qlobal iqtisadiyyat................................................. 56
- Bölm 5: Miqrant i çil rin hüquqlar ................................................................. 67
- Bölm 6: Növb n dir: h mkarlar ittifaqlar n rolu.................................... 100
- Miqrasiyaya dair lü t........................................................................................... 135 Miqrasiya i çil r bar seçilmi m lumatlar v veb s hif
- Dan Kunniah Luk Demaret
- Layiqli k axtar nda
|
1 Layiqli k axtar nda – miqrant i çil rinin hüquqlar : mkarlar ittifaqlar üçün t limat kitabças Beyn lxalq k T kilat çil rin F aliyy tl ri üçün Büro (ACTRAV) BAKI - 2010 2 Mü llif hüququ© Beyn lxalq k T kilat 2010 lk n r 2008 Beyn lxalq k öb sinin n riyyat 2-ci Protokolun rtl ri daxilind Ümumi Mü llif hüquqlar Konvensiyas n mü lliflik hüquqlar ndan istifad edir. Buna baxmayaraq, m nb nin qeyd olunmas rti il onlardan q sa ç xar lardan icaz olmadan istifad oluna bil r. Yenid n istifad v ya t rcüm üzr hüquqlar üçün sveçr , Cenevr , CH-1211, Beyn lxalq k öb si - B T n riyyt na (Hüquqlar v icaz r) v ya pubdroit@ilo.org elektron ünvan na müraci t olunmal r. Beyn lxalq k öb si bel müraci tl bax r. Birl mi Krall qda London, Tottenham Kort küç si 90, W1T 4LP -da yerl n Mü lliklik hüquqlar Agentliyi, [Faks: (+44) (0)20 7631 5500; e-mail: cla@cla.co.uk], Birl mi tatlarda Danvers, Rosewood Drive 222-d yerl n Mü lliflik Hüquqlar n Ayd nla lma M rk zi 01923 [Fax: (+1) (978) 750 4470; email: info@copyright.com]-d qeydiyyata al nm v ya v ya dig r ölk rd Yenid n istifad üzr Hüquqlar T kilatlar il laq dar kitabxanalar, mü ssis r v dig r istifad sçil r bu m qs dl onlara verilmi lisenziyalar il laq dar olaraq sür t ç xara bil rl r. ILO Cataloguing in Publication Data In search of Decent work : migrant workers' rights : a manual for trade unionists (Title in Azerbaijani) / DWT and CO for Eastern Europe and Central Asia). - Baku: ILO, 2010 140 p. ISBN: 9789228234916; 978922823492 (web pdf) International Labour Office; Bureau for Workers' Activities workers education teaching aid / migrant worker / workers rights / trade unionization / trade union role / developed countries / developing countries 14.09.2 T n riyyat nda çal an v Birl mi Mill tl rin t crüb sin müvafiq g n dizaynerl v material n t qdimat na Beyn lxalq k öb si t find n h r hans ölk nin, razinin v ya territoriyan n v ya onun s lahiyy tli orqanlar n v ya aid olan s rh dl rinin h ddl rinin mü yy n edilm sin dair qanuni status bar h r hans fikrinin ifad si amil edilmir. Qeyd olunmu m qal rd , t dqiqatlarda v kda qlarda ifad eilmi fikirl r üzr m suliyy t yaln z onlar n mü llifl rinin üz rin dü ür v onlar n n ri onlarda qeyd olunmu fikirl rin Beyn lxalq k öb sin ötürülm sini t min etmir. Firmalar n v ya kommersial m hsullar n ad na v prossesl edilmi istinad onlar n Beyn lxalq k öb sin ötürülm sinim n rd tutmur v h r hans firma, kommersial m hsul v ya prossesin qeyd olunmas nda u ranan u rusuzluq b nm d lal t etmir. T-nin n riyyat bir çox ölk rd böyük kitab satanlar v B T-in yerli öb rind n v ya birba a olaraq sveçr , Cenevr , CH-1211-d yerl n Beyn lxalq k öb si, B T n riyyat ndan ld edil bil r. Yeni n rl rin kataloqlar v ya siyah yuxar da qeyd olunan ünvandan v ya elektron pubvente@ilo.org.m ktub vasit sil pulsuz olaraq ld edil bil r. Bizim veb s hif miz ba ç kin: www.ilo.org/publns kill r sveçr haz rlan b Az rbaycanda çap edilib. 3 Bu kitabin t rcum si v çap Avropa Birliyi t find n maliyy diril n "Rusiya Federasiyas nda kçi Miqrantlar n Müdafi sinin Gücl ndirilm si v C nubi Qafqaz Ölk rind Miqrasiyan n nki af T sirl rinin Art lmas Layih si" ç rçiv sind h yata keçirilmi dir. Burada göst ril n bax lar Avropa Birliyinin r smi fikrini ifad etm k bax ndan m nb say la bilm z. 4 Münd ricat üçün bu kitabça?................................................................................ 9 T-in mandat v miqrant i çil r................................................................................................... 10 Bu kitabça bar .......................................................................................................................... 12 Bölm 1: N üçün k miqrasiyas h mkarlar ittifaq na aid olan dir? ............................................................................................................. 14 mkarlar ittifaq üçün tap qlar................................................................................................... 20 1-ci bölm üçün tap qlar n öyr nilm si............................................................................................. 21 Bölm 2: Miqrant i çil rin i v h yat raiti..................................................... 24 t hlük sizlik v sa laml q........................................................................................................ 25 Assosiyasiya azadl ............................................................................................................................... 26 Ayr -seçkilik.................................................................................................................................... 27 nsan alveri...................................................................................................................................... 32 Miqrasiya, insan alveri v ya insan qaçaqmalç il m ul olma?............................................ 34 nsan qaçaqmalç ................................................................................................................................. 36 2-ci ci bölm üçün tap qlar n öyr nilm si......................................................................................... 37 Bölm 3: Miqrant i çil r bar faktlar v r ml r........................................ 38 Miqrant i çil r haradan g lir v haraya gedir?................................................................................. 40 Miqrant i çil r aras nda qad nlar n faizi art r..................................................................................... 43 Miqrant i çil rin növl ri........................................................................................................................ 47 Qeyri-qanuni v ya qeyri-standart?..................................................................................................... 49 k miqrasiyas nda yeni istiqam tl r......................................................................................... 50 Miqrant i çil r bar mifl r........................................................................................................... 51 Mif 1 - "Miqrant i çil r a r yükdür"........................................................................................ 51 Mif 2 - "Miqrant i çil r bizim i ri limizd n al rlar".............................................................. 51 Mif 3 - "Miqrant i çil r maa lar a sal r".............................................................................. 52 3-cü bölm üçün tap qlar n öyr nilm si............................................................................................ 54 Bölm 4: Miqrant i çil r v qlobal iqtisadiyyat................................................. 56 Miqrant yin m nf tl ri.......................................................................................................... 57 zzül etm kd olan hali: Bo lu un doldurulmas ...................................................... 57 Pul köçürm ri..................................................................................................................................... 60 5 rmay v bacar qlar n köçürülm si.............................................................................................. 62 ngin ölk rin iqtisadiyyat na d st k?....................................................................................... 62 “Aliml rin ölk ni t rk etm si”................................................................................................. 63 4-cü bölm üçün tap qlar n öyr nilm si............................................................................................ 66 Bölm 5: Miqrant i çil rin hüquqlar ................................................................. 67 Miqrant i çil r üçün hüquqi ç rçiv r hans lard r?................................................................................ 68 Miqrant i çil r üçün beyn lxalq k standartlar .......................................................................... 69 götürm Konvensiyas üçün miqrasiya (T shih edilmi ) (No. 97)............................................... 71 Miqrant çil r ( lav müdd alar) Konvensiya, 1975 (No. 143)................................................... 73 dl dirilm mi miqrant i çil rin hüquqlar .................................................................................... 75 T- n sas k standartlar v dig r beyn lxalq standartlar............................................................ 77 Dig r beyn lxalq k standartlar ...................................................................................................... 80 Miqrant i çil r üzr Birl mi Mill tl rin konvensiyas .................................................................. 82 k qanunlar ............................................................................................................................................ 83 T- n standartlar ndan istifad etm k: h mkarlar ittifaqlar n rollar ............................................... 86 T n zar t sisteminin t siri................................................................................................................... 89 Ratifikasiya üçün kampaniya apar lmas ............................................................................................... 93 5-ci bölm üçün tap qlar n öyr nilm si............................................................................................. 97 Bölm 6: Növb n dir: h mkarlar ittifaqlar n rolu.................................... 100 Giri .................................................................................................................................................. 102 lb olunma: H mkarlar ittifaqlar v miqrant i çil r.......................................................................... 105 Qlobal Birliyin f aliyy ti: BH K.................................................................................................... 105 Qlobal Birlikl r Federasiyalar n (QBF) f aliyy ti............................................................................ 107 mkarlar ittifaq n strategiyas n dörd sas formas .................................................................. 109 Forma 1: Hüquq sasl miqrasiya siyas tin yard m göst rm k......................................................... 109 Forma 2: Dig r ölk rd ki h mkarlar ittifaqlar il laq r yaratmaq........................................... 113 Forma 3: Birliyin üzvl rinin maarifl ndirilm si v m lumatland lmas ........................................ 114 Forma 4: Miqrant i çil nail olma................................................................................................... 116 Miqrant i çil rin qorunmas ................................................................................................................. 123 6-c bölm üçün tap qlar n öyr nilm si.............................................................................................. 126 Miqrasiyaya dair lü t........................................................................................... 135 Miqrasiya i çil r bar seçilmi m lumatlar v veb s hif r 137 6 Ön söz r bu günün t b etdiyi bir qlobal m varsa, onda bu sosial dialoqlar, k miqrasiyas r. k miqrasiyas bugün sosial dialoq t b edir v sabah da daha çox sosial dialoqlar t b ed k, çünki qlobalizasiya insanlara r hb rlik edir v insanlara r hb rlik etm , onlar n ya amas v özl ri v ail ri üçün daha yax h yat t rzi üçün qanuni axtar lar nda i diyi ölk ri d yi davam ed kdir. üçün miqrasiya sosial dialoq t b edir? Bu suala cavab verm k üçün biz dig r iki sunsuallar ara rmal q. “Miqrasiya aid olan m dirmi?” v “H mkarlar ittifaqlar nec rol oynaya bil rl r?” lin birinci sual ara raq. r kims haz rk t limat kitabças nda mövcud olan v Beyn lxalq k T kilatlar v qlobal birlikl r t find n haz rlanm t dqiqatlar il sübut olunmu m lumata baxsa, onda birisi tez a dak n tic g bil r: miqrant i çil r a z hm t haqq , pis i raiti, sosial müdaif nin olmamas , cn bil nifr t etm v h mçinin sosial ay rmalar formas nda son d a rl qlar v t hqirl rl üzl irl r. Miqrant i çil r tez-tez ucuz k nb si kimi istifad olunurlar (v sui istifad olunurlar). Miqrant i çil r t find n üzl il n probleml rd n ba qa onlar n sahibkarlar n iqtisadiyyat na v m ölk rin etdikl ri qurbanlar v yard mlar tez-tez hesablanmam qal r. H d miqrantlar h r iki ölk d böyük m nf tl r verirl r. Ayd nd r ki, miqrasiya h r eyd n vv l k m sidir: bu i çil rin s rh dl rd n keç k i tapmaü üçün olan h tl ridir; bu o i çil ri, onlar n rait v hüquqlar il rab r r ftard r. min olmaq üçün miqrasiya özünün tam müsb t t sirini göst rir, B T üç cavab t qdim edir: Miqrasiya ax nlar yaln z milli s viyy deyil, h mçinin regional v qlobal s viyy rd olaraq üçt fli formada idar olunmal r. B T v onun seçicil ri k miqrasiyas ax nlar v k bazar n ehtiyyaclar yoluna qoymaq üzr siyas ti q bul etm k qs dil laz mi formada yerl dirilir.. Mövcud olan m vacibl r v rtl dair t zyiql rd n qaçmaq üçün miqrant i çil rinin rab r formada r ftar üzr hüquqlar na hörm t edilm lidir. B T bunun t min olunmas üçün iki Beyn lxalq Konvensiyas vard r. Bu konvensiyalar BM-in miqrant i çil dair Konvensiyas il birlikd d st kl nm lidir. H mkarlar ittifaqlar n bu Konvensiyalar n sdiq olunmas na rait yaratmaq v onlar n icra olundu unu t min etm k üzr m suliyy t da r. Qaydas miqrasiyan n v alverin davaml ndan yay nmaq üçün potensial miqrant i çil dric n qanuni üsullar t qdim olunmal r. Hüquqlara saslanan yana ma 2006-c ilin mart ay nda B T-in 295-ci sessiyas nda B T- in dar edici Orqan n n ri üçün q bul edilmi k miqrasiyas na dair B T-in Çoxt fli Qurulu unda t kmill dirilmi dir. Biz bu t limat kitabças n oxucular miqrasiya m rin dair social dialoq üçün al t kimi B T-in Çoxt li Qurulu una 1 müraci t etm d t edirik. Bu qurulu idar etm rd , i götür nl rd v h mkarlar ittifaqlar nda h al nm üçt fli al aid deyil. 1 http://www.ilo.org/public/english/protection/migrant/download/multilat_fwk_en.pdf 7 Bu t limat kitabças möhk m k miqrasiyas t crüb sini d st kl kl , miqrasiya çil rin çatmaqla h mkarlar ittifaqlar n h tl rinin miqrasiya siyas tinin formala lmas nda i tirak etm k qabiliyy tinin gücl ndirilm sidir: miqrasiya m nf tl ri bar min olma a g ldikd , bu ba ver n zaman ham üçün maksimumla r: miqrasiya i çil rinin m ölk ri üçün, t yinat nöqt si üçün v miqrant olan v olmayan çil r üçün. qiq n d birinci m m ölk rind Layiqli i çat mazl azaltmaq üçün olmal r. Biz min olmal q ki, insanlar öz v nl rind layiqli i tapa bil rl r. Yax idar çiliyi d st kl kl v kas bl qla mübariz aparmaqla v inki afda yard art qmaqla miqrasiya tarazla rmas n bir hiss sini formala r. BM-in Ba katibinin 2006-c ild n r edilmi miqrasiya v inki afa dair hesabat nda qeyd etdiyi kimi “Sazi dair öhd likl r v onun adi beyn lxalq qanundan ç xar lara g ldikd , Dövl t raiy kimin daxil olmas v kimin qalmas v bunlar n hans rtl r daxilind yata keçirilm sin daoir suveren hüquqa malikdir.” Lakin o, düzgün olaraq lav etmi dir: “Daha sonra, adi v konvensional beyn lxalq qanunlar alt nda dövl tl r bütün insanlar n fundamental hüquqlar müdafi etm k üzr öhd lik da r.” Ba qa sözl , dövl tl r z ölk rin kimi daxil olmas bar q rar q bul etm hüququna malikdir, lakin kims ölk nin razisin daxil olduqdan sonra h min xsin statusuna baxmayaraq sas insan hüquqlar na hörm t olunmas t min etm k h min ölk nin üz rin dü ür. lav olaraq beyn lxalq qanun h mçinin q bul edir ki, i üzr laq r yarad ld qdan sonra aidiyyat olan i çi statusuna baxmayaraq yin tam t chizat na v s lahiyy t verilmi çil r üçün verilmi i hüququna haqq qazanm hüquq sahibin çevrilir. 2 mkarlar ittifaq n üçün k miqrasiyas na hüquq sasl yana man d st kl kd hb rliyi keçirir? lk olaraq, h mkarlar ittifaq insan hüquqlar na inan r. BMT bu yax nlarda öz üzv Ölk rini “h mkarlar ittifaq insan hüquqlar n qoruyucusu kimi t sdiq etm ” d t etmi dir. 3 nsan hüquqlar n m rk zi anlay iqtisadi, siyasi, etnik v ya m ni hüquqlar n rtl ri daxilind b zi prinsipl rin bütün insanlar, c miyy tl r üçün düzgün v etibarl olmas n übh siz t sdiqidir. nsan hüquqlar ümumidir. Onlar statuslar na baxmayaraq miqrant i çil rini daxil etm kl ham na t tbiq edilir. H mkarlar ittifaqlar üçün üstünlük insan hüquqlar v xüsusil d insan hüquqlar n layih dirilm sidir. Bu, k miqrasiyas na hüquq sasl yana man t kmill dirm k üçün mük mm l s bdir. Üçüncü s b is miqrant i çil rin hüquqlar n qorunmas n milli i çil rin hüquqlar n qorunmas n v milli v miqrant i çil ri bir-biri il r qab qoymaqdan ç kinm yin n yax üsulu olmas r, bel ki, bu yaln z ucuz k axtaran heç bir ey f rq qoymayan i götür nl rin mara na xidm t ed bil r. k miqrasiyas na hüquq sasl yana man n d st kl nm si üçün dördüncü s b d vard r: miqrant i çil r d h mçinin h mkarlar ittifaqlar n t kilatlar n potensial üzvl ridir. Miqrant i çil ri axtar b tapmaq v h mkarlar ittifaq na daxil etm k yaln z birlikl rin miqran i çil rin hüquqlar n aktiv formada d st kl nm kimi görün n zaman mümkün olacaqd r. Bu t limat kitabças 2004-cü ild keçiril n Beyn lxalq k Konfrans nda apar lan miqrant çil rin ümumi müzakir sind n sonra dörd illik müdd t rzind haz rlanm r. 2 nter-Amerika m hk sind insan hüquqlar na dair deyilmi fikir, 17 Sent. 2003. http://www.corteidh.or.cr/opiniones .cfm?idOpinion=24 3 BM: Ba katibin Xüsusi Nümay nd sinin Ümumi Assambleyaya t qdim olunmu yeddinci illik hesabat nda insane hüquqlar n qoruyucular bar m ruz si, Avq. 2007 (A/62/225). http://www.un.org/documents/ 8 O, h mkarlar ittifaq v B K- n miqrasiya üzr ekspertl rind n b hr nmi dir. Birinci eskiz etibarl a dair s ciyy vi tap qlar zaman müxt lif rayonlarda h mkarlar ittifaq n üzvl ri t find n yoxlan lm r. Onlar n yard mlar s di z nginl dirmi dir. Biz irad v t klifl ri t limat kitabças n haz rland müdd tin müxt lif m rh rind uy unla man n inteqrasiya olundu u üçün s din formada saxlan lmas il yard m ed n ACTRAV-dan olan Lesley Walker- inteqrasiya etm kl t limat kitabças n çertyojunu n v onu uy unla ran ACTRAV- n m sl tçisi Stirlinq Smis xüsusi minn tdarl bildiririk. Cenevr , ba q rgahda, Turind B T-in Miqrasiya filial n komandas (M QRANT), B T-in Beyn lxalq k Standartlar öb sinin v T-in i çil rin f aliyy tl ri üçün Büronun h mkarlar n v Qlobal Birlik Federasiyalar n (QBF) h mkarlar ittifaq n ba ekspertl rinin, Beyn lxalq H mkarlar ttifaq Konfederasiyas (BH K) v milli h mkarlar ittifaqlar n m rk zl rinin yard mlar d st yi olmadan bu t limat kitabças i q üzü görm zdi. Ayd nd r ki, bu komanda i i olmu dur. V biz onun t rtib edilm sin yard m ed n h r k öz minn tdarl bildiririk. mkarlar ittifaqlar i çil rin hüquqlar n, social dal tin v b rab rliyin d st kl nm si qorunmas bar f rq qoya bil r. Onlar B T konvensiyas n v onun sonrak icras n d st kl nm sind d f rq qoya bil rl r. Bu t limat kitabças miqrant olan v olmayanlar n h r ikisinin d birliyinin f aliyy tl rinin ruh yüks kliyi v öhd likl rini z ed bilm z v etm lidir. T limat kitabças n ald f aliyy tl r üçün praktik t klifl r v B T-in al tlri, standartlar v n zar t mexanizml rind n tam istifad üsullar na dair m rin sasl t hlilinin t min olunmas r. Biz ümid edirik ki, bu t limat kitabças miqrant i çil rin hüquqlar d st kl davaç etm kd mane rl qar la anlara yard m ed k v dig rl rini d bu mübariz qo ulma a h sl ndir kdir. Dan Kunniah Luk Demaret Direktor Miqrantlar üzr m rk zi m nt çil rin f aliyy tl ri üçün çil rin f aliyy tl ri üçün B T T bürosu (ACTRAV) bürosu (ACTRAV) cunniah@ilo.org demaret@ilo.org Bu t limat kitabças nda qeyd olunmu kill r Rikardo Mezzasalman n i idir. © 2008 Cenevr yul 2008 9 N üçün bu kitabça ? nsanlar daima daha yax h yat t rzi sürm k üçün bir ölk n dig rin v ya ölk daxililind bir yerd n ba qa yer köçmü r v b n onlar bunu sad yoxsulluqdan, bii f lak tl rd n, v nda müharib sind n v ya t qibd n qaçaraq canlar qurtarmaq qs di il edirl r. slind B T-in konstitusiyas ona lav olunmu Filadelfiya nnam si vasit si il bir daha t sdir edir ki, “ rqind n, dinind n v cinsind n as olmayaraq h r bir insan öz maddi rifah v iqtisadi t hlük sizlik v b rab r imkanlar üzr müst qil v l yaq tli raitd maddi rait v m vi inki af axtar nda ola bil r.” 2008-ci ild apar lm ara rmalara sas n miqrant i çil r, s nacaq axtaranlar, müv qq ti miqrantlar, qaçq nlar v dig rl ri d daxil olmaqla 191 milliondan çox miqrant öz do uldu u v ya v nda oldu u ölk n k narda ya ay r v i yir. B T-in hesablamalar na gör onlardan 95 millionu i axtarmaq m qs di il ölk ni t rk edib. Ümumilikd Miqrant i çil r ail üzvl ri il birlikd beyn lxalq miqrantlar n 90%-ni t kil edir. Miqrasiya prosesi sas n ink af etm kd olan ölk rd n olub inki af etmi ölk yön lir, lakin bu proses inki af etmi ölk rd aras nda da ba verir. Ümumilikd beyn lxalq miqrantlar n 40% kas b ölk rd ndir. axtaran miqrantlar n s ras na qad n v ki il r daxildir. Qlobal s viyy kçi miqrantlar n 50%-ni qad nlar t kil edir. Afrika v Asiya ölk rini istisna etm kl dünyan n ist nil n razisind qad n miqrantlar ki il rd n bir az daha çoxdur. Layiqli k axtar nda “Qloballa ma ölk r aras nda ged n inki af n b rab r s viyy li olmad bir daha vur ulay r v bu da i çi qüvv rin ax üçün böyük t zyiq yarad r….. qloballa man n inki af etm si il miqrasiya sah sind t zyiql r daha da artacaqd r. 4 çi qüvv ri q tl il üz n varl ölk r il i k ist nl r üçün kifay t q r i yeri olmayan kas b ölk r aras ndak bo luq daha da artm r. nki af etmi ölk rd olan ya haliy r salsaq bel q na g bil rik ki miqrasiya hallar get ged daha da artacaqd r. Lakin, dünya halisinin say artd ndan, Birl mi Mill tl r t find n apar lm Birl mi mill tl rin hesablar na müvafiq olaraq dünya halisi daxilind miqrantlar n faizi eyni olaraq qalacaqd r – y ni, t qrib n 3 faiz. 4 International Migration, Racism, Discrimination and Xenophobia, ILO—IOMOHCHR, 2001. http://www.ilo.org/public/english/protection/migrant/download/wcar.pdf nsanlar n imkanlar, layiqli i v insan t hlük sizliyi axtarmaqda artan h tlilyi siyas tçil rin fikirl rini idar edir v praktik olaraq dünyan n h r bir hiss sind rt fli kda a dair dialoqlar d st kl yirl r. B T-in i dünyas ndak mandat , mçinin onun s lahiyy tl ri v yegan üçt fli qurulu u bunu miqrant i çil aid olan xüsusi m suliyy h val edir. Layiqli i bunun m rk zind durur. B T i sasl miqrasiyan n m nf tl rini maksumuma qald rmaq v riskl rini minimuma endirm k üçün siyas tl rin d st kl nm sind m rk zi rol oynaya bil r. Qlobal iqtisadiyyatda miqrant i çil r il dal tli r ftara aid q rar Beyn lxalq k Konfrans , 2004 10 Qlobal i böhran artma a davam edir. Dünya halisinin 192 million n ri i sizdir, bu da dünya üzr i çi qüvv rinin 6%-ni t kil edir. Bu r ml i raiti v h mçinin maddi öd ni rin z if oldu u qeyri-r smi iqtisadiyyatdak böyük r ml r daxil edilmir. Ayr seçkilik, istismar v insan alveri kimi hallar i çil rin hüquqlar t hlük alt na sald ndan h mkarlar t kilat n i ind ç tinlikl r yarad r. Bununla yana Miqrant çil rinin hüquqlar n sui-istifad si yerli i çil rin hüquqlar na v i raitl rin d öz nfi t sirini göst rir. Bir çoxlar üçün i m qs dil miqrasiya etm mükafat v müsb t t crüb ola bil r, lakin miqrantlar n q bul edilm n bir hiss si üçün i çil rd n dig r ölk n potensial i in m nff tl rind n o urlanm i raiti dözülm zdir v istismara u ran r m cburi k, a m vacib, pis i mühiti, social müdafi nin faktiki olaraq çat mamas assosiasiya v birlik hüquqlar n azadl n inkar edilm si, ayr - seçkilik v cn bil nifr t il n tic bil r. Miqrant i çil rin qorunmas üçün k mü ssis rinin t kmill dirilm si miqrasiyan n art ndan gerid qal r. 6 Yüklə 1,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|