Teqvim-2015. pdf

Ə d ə b i y y a t
Azərbaycanda Novruz.- 
Bakı: Çıraq, 2012.- 271 s.
Azərbaycanın xalq bayramı 
Novruz: bələdçi kitab           
/layih. rəhb. Ə.Qarayev; 
mətnin müəl. Ə.Vəliyev, 
V.Bəhmənli.- Bakı: Təhsil, 
2011.-208 s.
Əhmədov, Ə. Novruz 
süfrəsi /Ə.Əhmədov.- Bakı: 
Azərnəşr, 2011.- 80 s.
Навруз как явление 
мировой культуры: 
[исследование] /ред.-
сост. А.Раджабов, 
М.Карим-заде; отв. ред. 
А.Раджабов АН Респ. 
Таджикистан, Ин-т 
истории, археологии 
и этнографии им. 
Ахмада Дониша, Гос. 
учреждение “Нац. 
б-ка Таджикистана”, 
Междунар. науч. центр 
муз. культуры народов 
Востока (Борбад) ; 
[предисл. М. Илолов].-
Душанбе: [Контраст] 
2012.- 335 с.  
İ n t e r n e t d ə
www. az.wikipedia.org
www. deyerler.org
20

---

92
Tarixdə bu gün
Milli Təhlükəsizlik Orqanları 
İşçilərinin Peşə Bayramı Günü 
1997
MART
1918-ci ildə yaradılmış  Azərbaycan 
Demokratik Respublikasında 1919-cu 
il martın 28-də müdafiə naziri Səməd 
bəy Mehmandarovun 157 saylı əmrinə 
əsasən kəşfiyyat və  əks-kəşfiyyat 
xidməti təşkil olunmuşdu. Bu təşkilatın 
vəzifəsi terrorizmə, casusluğa, 
təxribatlara qarşı mübarizə aparmaq 
idi. Lakin cümhuriyyətinin süqutu və 
1920-ci ildə sovet ordusu tərəfindən 
Azərbaycanın işğalı 
nəticəsində 
təşkilatın üzvləri repressiyalara məruz 
qalmış, M.Şeyxzamanlı başda olmaqla 
əksər rəhbər heyət güllələnmişdi. 
Sovet dövründə qurum əvvəlcə 
Fövqəladə Komissiya (“ÇK”) adlan-
mış, bir müddət Daxili İşlər Xalq Ko-
missarlığının (“NKVD”) tərkibində 
fəaliyyət göstərmiş, sonra Dövlət 
Təhlükəsizlik Komitəsi təşkil olun-
muşdur. 
50-ci illərin sonlarından etibarən 
respublika təhlükəsizlik orqanların-
da milliləşmə və tarixi ədalətin bərpa 
edilməsi, repressiyaya məruz qalmış 
bir çox insanların hüquqi və  mənəvi 
bəraət alması istiqamətində xeyli işlər 
görüldü. Bu proses bilavasitə ömrü-
nün böyük bir hissəsini təhlükəsizlik 
orqanlarına həsr etmiş görkəmli 
dövlət xadimi Heydər  Əliyevin adı 
ilə bağlıdır. Onun Azərbaycan Dövlət 
Təhlükəsizlik Komitəsində 
əks-
kəşfiyyata rəhbərlik etdiyi illər ərzində, 
xüsusilə  də komitə  rəhbərliyinə irəli 
çəkildiyi 1964-ci ildən sonrakı dövrdə 
orqana milli kadrların cəlb olunma-
sı, onların yetişdirilib, həlledici iş 
sahələrində  rəhbər vəzifələrə  təyin 
olunması nəzərəçarpacaq şəkildə geniş 
vüsət almağa başladı. 1967-ci ilədək 
respublikanın təhlükəsizlik orqanla-
rına qeyri-azərbaycanlılar rəhbərlik 
ediblər. Həmin il general Heydər 
Əliyev Azərbaycan DTK-nın sədri 
təyin olunmuşdur.
Azərbaycan müstəqilliyini bərpa 
etdikdən sonra, 1991-ci il noyabrın 
1-də Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi ya-
ranıb. Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin 
qarşısında duran vəzifələr Azərbaycan 
Respublikasının suverenliyinə, kons-
titusiya quruluşuna, iqtisadi, müdafiə, 
elmi-texniki potensialına, digər həyati 
əhəmiyyətli maraqlarına qarşı xarici 
dövlətlərin xüsusi xidmətlərinin və 
təşkilatlarının, cinayətkar qrupların və 
ayrı-ayrı  şəxslərin kəşfiyyat və digər 
təxribat-pozuculuq fəaliyyətinin qarşı-
sını almaqdan ibarətdir. 
“Azərbaycan Respublikası Milli 
təhlükəsizlik orqanları əməkdaşlarının 
peşə bayramı gününün təsis edilməsi 
haqqında” Azərbaycan Respublikası-
nın Prezidenti Heydər Əliyevin 1997-
ci il 23 mart tarixli Fərmanı ilə 28 
mart - Milli Təhlükəsizlik Orqanları 
İşçilərinin Peşə Bayramı Günü elan 
olunmuşdur.