Teqvim-2015. pdf
Yüklə 21,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
85
illiyi 5 Xanəndə Musiqi.Opera.Balet 134 Teatr.Kino Adil İsgəndərov 1910-1978 MA Y Adil (Ədil) Rza oğlu İsgəndərov 1910-cu il may ayının 5-də Gəncədə anadan olmuşdur. O, Teatr Texnikumunu bitirmiş, sonra isə A.V.Lunaçarski adına Moskva Dövlət Teatr Sənəti İnstitutun- da təhsil almış, Moskvadakı Bədaye Te- atrında rejissorluq təcrübəsi keçmişdi. Buna baxmayaraq, bütün yaradıcı ru- huna milli klassik teatr ənənələri hakim idi. 1936-cı ildə Akademik Dövlət Teat- rına qədəm basan Adil İsgəndərov çox keçmədi ki, bu sənət məbədinə baş re- jissor, sonra isə direktor seçildi və 25 ilə yaxın bir dövrdə bu teatrda öz məktəbini yaratdı. Heç təsadüfi deyildi ki, o vaxt- lar bu sənət ocağını “Adil İsgəndərov teatrı” adlandırırdılar. Rejissor debü- tü olan “Polad qartal” (1936) tamaşası sənət adamlarında, tamaşaçılarda əsl heyrət doğurmuşdu. Aydın hiss olunur- du ki, teatra əsl sənətkar gəlib. Ona görə də, Adil İsgəndərov bir-birinin ardınca “Platon Kreçet”, “Həyat”, “Vaqif” ta- maşalarına quruluş verdi. “Vaqif” milli teatr tariximizdə ən uğurlu tamaşalar- dan idi. Bu tamaşa bizim teatr tarixində əlamətdar hadisəyə çevrildi. Adil İsgəndərovun tamaşaları öz ori- jinallığı, monumentallığı ilə fərqlənirdi. “Xanlar”, “Fərhad və Şirin”, “Aydın”, “1905-ci ildə”, “Dumanlı Təbriz”, “Şərqin səhəri”, “Otello” və s. əsərləri tamaşaya qoyan bu istedadlı rejissor səhnəyə yeni nəfəs, yeni ruh gətirirdi. Adil İsgəndərovun rejissor kimi başlı- ca xüsusiyyətlərindən biri də tamaşalara aktyor seçmək məharəti idi. Aktyorların yaradıcılıq potensialına çox yaxşı bələd idi. Bu böyük sənətkar həm də güclü təşkilatçı idi. İnsanlarla dil tapmağı ba- carırdı. Teatrda direktor işlədiyi illərdə tamaşaların keyfiyyəti yüksəldi, reper- tuarı zənginləşdi. O dövrün aktyorları xatırlayırdılar ki, Adil İsgəndərovun di- rektor olduğu illərdə Akademik Dram Teatrı saat mexanizmi kimi işləyirdi. Aktyor filmlərdə də rollar almış, 1958-ci ildə “Uzaq sahillərdə” (rej. To- fiq Tağızadə) filmində sahibkar Ros- selininin rolunu böyük istedadla ya- ratmışdır. “Qara daşlar”, “Məhəbbət dastanı” filmlərində də onun ifa etdiyi qəhrəmanlar öz milli koloriti ilə tamaşa- çı diqqətindən yayınmır. 1966-1974-cü illərdə C.Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostuduya- sına direktor təyin edilir. 1966-cı ildə Ə.İbrahimovun “26 Bakı komissarı” filmində çəkilir. Ancaq kinoda aktyor kimi onun ən uğurlu işi “Axırıncı aşı- rım” filmində yaratdığı Kərbalayı İsma- yıl obrazı idi. Sənət nailiyyətlərinə görə 1938-ci ildə “Azərbaycan Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi”, 1943-cü ildə “Xalq artisti”, 1959-cu ildə isə “SSRİ Xalq ar- tisti” fəxri adlarına və SSRİ Dövlət mü- kafatına layiq görülmüşdür. Adil İsgəndərov 1978-ci il sentyabr ayının 18-də Bakıda vəfat etmiş, II Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir. Yüklə 21,42 Mb. Dostları ilə paylaş:
|